ΕΥΧΟΜΑΙ ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ 

ΣΕ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΡΙΕΣ 

ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΕΣ ΤΟΥ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟΥ, 

ΜΕ ΤΗ ΦΩΝΗ 

ΤΟΥ ΧΡΟΝΗ ΑΗΔΟΝΙΔΗ 

ΚΑΙ ΤΗΣ ΝΕΚΤΑΡΙΑΣ ΚΑΡΑΝΤΖΗ

«Υπόθεση Γκαίρλιτς»: Μια ξεχασμένη πτυχή των ελληνογερμανικών σχέσεων

*Αξιωματικοί στην κεντρική πύλη του ελληνικού στρατοπέδου του Γκαίρλιτς

Γράφει ο Γεράσιμος Αλεξάτος

          Tο καλοκαίρι του 1916- μεσούντος του Α' Παγκοσμίου Πολέμου- 7.000 Έλληνες στρατιώτες και αξιωματικοί του Δ' Σώματος Στρατού (με έδρα την Καβάλα), μεταφέρονται με 10 αμαξοστοιχίες στη μικρή αλλά ιστορική πόλη της πάλαι ποτέ πρωσικής επαρχίας της Σιλεσίας, το Γκαίρλιτς (Γκέρλιτς, Görlitz). 
  Φθάνοντας εκεί ύστερα από ένα δραματικό ταξίδι 12 ημερών, οι εξουθενωμένοι και ανίδεοι έως τότε στρατιώτες γίνονται αντικείμενο μιας εντυπωσιακά οργανωμένης παλλαϊκής υποδοχής που δεν επρόκειτο να την ξεχάσουν σε όλη τους τη ζωή: στον σιδηροδρομικό σταθμό τούς ανέμεναν σύσσωμες οι πολιτικές και στρατιωτικές αρχές της πόλης με επικεφαλής τον υπασπιστή του Κάιζερ, στρατιωτικά αγήματα και μπάντες και χιλιάδες λαού, ενώ στην πύλη του ανακαινισμένου στρατοπέδου είχε αναρτηθεί στα ελληνικά μια μεγάλη επιγραφή: «ΧΑΙΡΕΤΕ». 

Η βρετανική πολιτική στο Μακεδονικό

 ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_civ_2_15/12/2013_542852

*Το βιβλίο του Δημ. Λυβάνιου

*Ο συγγραφέας επικεντρώνεται στα γεγονότα

από το 1939 έως το 1949 σχετικά

με τον βουλγαρογιουγκοσλαβικό ανταγωνισμό

Του Θάνου Βερέμη*

DIMITRIS LIVANIOS

The Macedonian Question. Britain and the Southern Balkans 1939-1949

εκδ. Oxford, Oxford University Press, 2008

                Υπάρχουν βιβλία που χαρήκαμε αλλά μας πήρε χρόνο για να αντιληφθούμε ότι λίγοι γύρω μας τα είχαν προσέξει. Ένα τέτοιο υπήρξε το έργο του Δημήτρη Λυβάνιου για το μακεδονικό ζήτημα – από τα σοβαρότερα πονήματα για την προϊστορία της χώρας που φέρει σήμερα το όνομα Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας (ΠΓΔΜ).

                Ο Δημήτρης Λυβάνιος, επίκουρος καθηγητής στο Αριστοτέλειο, δεν ασχολείται εδώ με τα τρέχοντα προβλήματα ανάμεσα στην Αθήνα και τα Σκόπια. Το ενδιαφέρον του συγγραφέα επικεντρώνεται στη βρετανική πολιτική ανάμεσα στο 1939-49 σχετικά με τον βουλγαρογιουγκοσλαβικό ανταγωνισμό για την κυριότητα της Μακεδονίας και τη φιλοδοξία του Τίτο να δημιουργήσει μια νοτιοσλαβική ομοσπονδία υπό την ηγεσία του.

Η «Ελληνική Επιχείρηση» του Στάλιν

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_2_15/12/2013_543193

*Ο Ιωσήφ Στάλιν

*Σαν σήμερα πριν από 76 χρόνια

δόθηκε η εντολή

για οργανωμένη εξόντωση

των Ελλήνων της ΕΣΣΔ,

με δεκάδες χιλιάδες θύματα

Του Βλάση Αγτζίδη*

          Η 15η Δεκεμβρίου του 1937 θεωρείται η ημέρα που ο όρος «Έλληνας» μετατράπηκε σε πολιτική κατηγορία και οδήγησε σε μαζικές συλλήψεις κατά των μελών της ελληνικής μειονότητας στη Σοβιετική Ένωση.

          Οι διώξεις συμπεριέλαβαν όλους τους άρρενες Έλληνες ανεξάρτητα από την πολιτική ή κοινωνική τους θέση. Συνελήφθη όλη η ελληνική ηγετική ομάδα, που αποτελείτο από πιστά μέλη του Κομμουνιστικού Κόμματος. Συνελήφθησαν τόσο οι ντόπιοι Έλληνες (Μαριουπολίτες, Πόντιοι, απόγονοι των παλιών μεταναστών από τον ελλαδικό χώρο), όσο και οι πολιτικοί πρόσφυγες από Ελλάδα- μέλη και φίλοι του ΚΚΕ- που είχαν καταφύγει στη Σοβιετική Ένωση για να αποφύγουν τις πολιτικές διώξεις, που είχαν ξεκινήσει με το Ιδιώνυμο (1928) και εντάθηκαν την περίοδο της δικτατορίας του Ιωάννη Μεταξά.

Άγνωστες πτυχές του Ναπολέοντα Ζέρβα

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_civ_2_15/12/2013_542856

*Το εξώφυλλο του νέου βιβλίου των εκδόσεων "Ωκεανίς"

*Προδημοσίευση

από το προσωπικό ημερολόγιο

του ηγέτη του ΕΔΕΣ

Του Ηλία Μαγκλίνη

          Λίγο καιρό μετά την κυκλοφορία της ιστορικής μελέτης «Οι οπλαρχηγοί του ΕΔΕΣ στην Ήπειρο, 1942-44» του Βαγγέλη Τζούκα (από τις εκδόσεις της Εστίας), μέσα σε αυτή την εβδομάδα, και για την ακρίβεια την ερχόμενη Πέμπτη, 19 του μηνός, στα βιβλιοπωλεία θα βρίσκεται μια νέα σχετική έκδοση: το «Ημερολόγιο του στρατηγού Ναπολέοντα Ζέρβα, 1942-1945», σε επιμέλεια του Δημήτρη Θάνα, εισαγωγή και σημειώσεις (επίσης) του Βαγγέλη Τζούκα. Το βιβλίο θα κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις Ωκεανίδα.

          Δεν ήταν εύκολη υπόθεση η έκδοση του ημερολογίου του ηγέτη του ΕΔΕΣ. Όπως γράφει σε σημείωμά του ο Δημ. Θάνας, το εν λόγω ημερολόγιο «μέχρι σήμερα αποτελούσε έναν ακόμη “αστικό μύθο”: Σε διαφορετικά αρχεία σώζονται περισσότερα του ενός ημερολόγια Ζέρβα που αφορούν την περίοδο 1942-1945, οι εγγραφές των οποίων παρουσιάζουν ουσιώδεις διαφορές μεταξύ τους, με συνέπεια να έχουν διατυπωθεί ερωτήματα σχετικά με την ύπαρξη ή ακόμη και τη γνησιότητά του, ενώ συχνά έχει αγνοηθεί ή έχει αξιοποιηθεί ελάχιστα ως ιστοριογραφικό τεκμήριο».

Ο ΑΝΙΔΙΟΤΕΛΗΣ ΚΑΝΑΡΗΣ, ΥΠΟΔΕΙΓΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΟΥ ΑΝΔΡΟΣ

*Ο Κωνσταντίνος Κανάρης

*Υπόδειγμα πατριωτισμού

και πολιτικής ανιδιοτέλειας
*Επιστολή- κόλαφος στον Όθωνα

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Ο Κωνσταντίνος Κανάρης, δεν υπήρξε μόνο ο ήρωας της Επανάστασης του 1821. Υπήρξε και ένας έντιμος και συνετός πολιτικός, που πρόσφερε πολλά στην πατρίδα. Μια πτυχή της πολιτικής του δράσης και της ανιδιοτέλειάς του, θα αφηγηθούμε σήμερα.

                Ήταν ο καιρός, που ζυμώνονταν οι λαϊκές αντιδράσεις, οι οποίες οδήγησαν στην έξωση του Όθωνα, οποίος δεν άκουσε έγκαιρα τις σοφές συμβουλές του απολύτως ακέραιου ήρωα και πολιτικού.

                Το 1861 ήταν μια δύσκολη χρονιά, πολιτικά. Οι βουλευτικές εκλογές του Ιανουαρίου, διεξήχθησαν από την κυβέρνηση του Αθανάσιου Μιαούλη, μετά τη διάλυση της Βουλής στις 16 Νοεμβρίου 1860 από τον Βασιλιά Όθωνα. Για τις εκλογές του 1861 διατυπώθηκαν πολλές κατηγορίες για νοθεία, εκτεταμένες  παρανομίες και παρεμβάσεις της Αυλής.

Παπαδόπουλος Νικόλαος: Από τους αφανείς του 1821

*Ο αγωνιστής του 1821 Νικόλαος Παπαδόπουλος

*Σεμνός αγωνιστής της Επανάστασης

*Διέθεσε την περιουσία του για τον Αγώνα

*Περίμενε 43 χρόνια για να πάρει προαγωγή

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Η Επανάσταση του 1821 ήταν έργο των ηγετικών προσωπικοτήτων του Ελληνισμού εκείνης της εποχής, που διακρίθηκαν πρώτα στα στρατιωτικό πεδίο και μετά στην πολιτική. Αλλά το έργο αυτό δεν θα μπορούσε να ολοκληρωθεί, αν δεν υπήρχε και η στήριξη από τους ανώνυμους  Έλληνες, τους αφανείς, τους ταπεινούς και καταφρονεμένους.

                Σήμερα για παράδειγμα, ποιος γνωρίζει τον Νικόλαο Παπαδόπουλο, που η συνεισφορά  του στον αγώνα της εθνεγερσίας του 1821 υπήρξε σημαντική, αλλά και η μετέπειτα πορεία του επαγγελματική και κοινωνική. Βίος υποδειγματικός, κατάλληλος να προβληθεί στη νεολαία, δεδομένου, ότι η κοινωνία μας σήμερα, δεν προσφέρει φωτεινά παραδείγματα.

Η «λίστα Κρεσέντσι» και τα «ορφανά» πτυχία των Εβραίων

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_2_08/12/2013_542460

*Ναζιστικά βασανιστήρια κατά Εβραίων της Θεσσαλονίκης

*Η ιστορία του Σόλομον Μαϊσά,

από τη Θεσσαλονίκη στο Άουσβιτς

Του Σταύρου Τζίμα

                Η συγκίνηση διαδέχθηκε την αρχική έκπληξη της Εβραίας Μανόν Μαϊσά, όταν στην άλλη άκρη της τηλεφωνικής γραμμής άκουσε έναν άγνωστό της να της λέει σε άπταιστα ελληνικά, με ξένη όμως προφορά, ότι έχει κάτι για τον πατέρα της, που ίσως την ενδιέφερε. «Περί τίνος πρόκειται;» ρώτησε.

                Της απάντησε ένας Ιταλός, ονόματι Αντόνιο Κρεσέντσι, λέγοντας ότι κρατάει στα χέρια του το απολυτήριο γυμνασίου –από την εποχή του Μεσοπολέμου– του πατέρα της, κρατούμενου στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Άουσβιτς, καλώντας την σε ειδική τελετή στη Θεσσαλονίκη να της το επιδώσει, αφού ο πατέρας της δεν βρίσκεται εν ζωή!

Η Διεύθυνση Ιστορίας Στρατού

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ    

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_100001_24/11/2013_540997

 *Βαλκανικοί Πόλεμοι. Αετορράχη

*Ένας ανεκτίμητος θησαυρός 3,5 εκατ. τεκμηρίων

από το 1897 και εντεύθεν,

μέρος του οποίου είναι πλέον προσβάσιμο στο Διαδίκτυο

Του Μιχάλη Ν. Κατσίγερα

                Αν κάποιος εισέλθει στον ιστότοπο της Διεύθυνσης Ιστορίας Στρατού και συγκεκριμένα στο αρχείο της http://dis.army.gr/archive_el.html βρίσκεται ενώπιον ενός ανεκτίμητου θησαυρού. Πρόκειται για περίπου 1,5 εκατ. ψηφιοποιημένα τεκμήρια από τα συνολικά 3,5 εκατ. τεκμήρια, από το 1897 και εντεύθεν που συγκροτούν, μέχρι σήμερα, το αρχειακό υλικό της.

                Έτσι, για παράδειγμα, με κάποιο από τα κριτήρια αναζήτησης (τίτλος, ημερομηνία, είδος, αριθμός ταξινόμησης) ένας ενδιαφερόμενος για την άνευ όρων παράδοση της Γερμανίας στις 8 Μαΐου 1945 μπορεί να βρει έγγραφα σχετικά με την παράδοση της γερμανικής φρουράς Κρήτης που υπεγράφη την επομένη, 9 Μαΐου 1945, στη βίλα «Αριάδνη» στο Ηράκλειο, καθώς οι Γερμανοί των Χανίων, μαζί με κάποια υπολείμματα στρατιωτικών δυνάμεων της Ιταλικής Κοινωνικής Πολιτείας (της λεγόμενης Ιταλίας του Σαλό) ήσαν- μαζί με εκείνους της Ρόδου, της Πράγας, της Βορείου Ιταλίας και άλλους- οι τελευταίοι που παραδόθηκαν στους Συμμάχους, μετά τη συνολική παράδοση στις 7 Μαΐου στη Ρενς και την επομένη στα περίχωρα του Βερολίνου. Το ίδιο το έγγραφο της τοπικής παράδοσης στην Κρήτη στην αγγλική και στη γερμανική εκδοχή του υπάρχει ως ψηφιοποιημένο αντίγραφο καθώς και η επίσημη ελληνική μετάφρασή του στην οποία, μεταξύ άλλων, διαβάζουμε:

Πέντε σουλτάνοι στη Θεσσαλονίκη

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_civ_2_01/12/2013_541379

*Το βιβλίο του Κώστα Ιορδανίδη *Η ιστορία της πόλης  και του οθωμανικού κράτους  από το 1354 μέχρι το 1924 ΚΩΣΤΑΣ ΙΟΡΔΑΝΙΔΗΣ "Στη σκιά των σουλτάνων. Περιδιάβαση στη Θεσσαλονίκη και ελληνο-οθωμανικά παράλληλα" εκδ. Καστανιώτης Του Άγγελου Στάγκου           Στο προλογικό σημείωμα ο συγγραφέας τονίζει ότι το πόνημά του δεν αποτελεί «ιστορική πραγματεία μιας οποιασδήποτε μορφής». Δεν είναι ακριβώς έτσι. Δεν είναι όντως ένα βιβλίο προϊόν έρευνας και μελέτης με συνέχεια μιας συγκεκριμένης εποχής.            Από την άλλη πλευρά πρόκειται για περιγραφή πλήρως βασισμένη σε ιστορικά στοιχεία των εξελίξεων και των συνθηκών που επικρατούσαν στην Οθωμανική Αυτοκρατορία και στον χριστιανικό κόσμο που ερχόταν σε επαφή μαζί της, σε διαφορετικές περιόδους.