Ο ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ «Ο Νικόλαος Ζορμπάς» είναι σύμπραξη διακεκριμένων πολιτών, που διατυπώνουν σειρά ανησυχιών και προβληματισμών για τα μεγάλα κοινωνικά και εθνικά ζητήματα που πασχολούν τη χώρα μας. Έμβλημά τους είναι ο συνταγματάρχης Νικόλαος Ζορμπάς, που υπήρξε αρχηγός της Επανάστασης του 1909 η οποία δρομολόγησε την άφιξη στην Ελλάδα του Ελευθέριου Βενιζέλου και τις συνακόλουθες ανατροπές, ρήξεις και μεταρρυθμίσεις. Ο Σύνδεσμος οργάνωσε ημερίδα με συμμετοχή επιστημόνων και πολιτικών, που έκαναν αποτίμηση του έργου της Επανάστασης του 1909. Παραθέτουμε εδώ την ομιλία του προέδρου του Συνδέσμου κ. Παναγιώτη Κρητικού, πρώην αντιπροέδρου της Βουλής, για μαθαίνουν οι νεώτεροι και να θυμούνται οι παλαιότεροι.
"Πανοσιολογιώτατε, κύριε πρόεδρε του Λαϊκού Ορθόδοξου Συναγερμού,
Αγαπητή κυρία ΧριστίναΑλευρά, κύριοι βουλευτές εν ενεργεία κύριοι βουλευτές “εν εφεδρεία”, κύριε πρόεδρε των τέως βουλευτών κύριε Πυλαρινέ, αγαπητές φίλες και φίλοι. Ελληνίδες και Έλληνες.
Ο Πολιτικός και Κοινωνικός Σύνδεσμος «Ο Νικόλαος Ζορμπάς» σας καλωσορίζει στην αποψινή επετειακή εκδήλωση και σας ευχαριστεί για την παρουσία σας εδώ. Η εκδήλωση έχει αναφορά στα γεγονότα της πρώτης δεκαετίας του περασμένου αιώνα, με αφετηρία το 1909.Μια συγκριτική όμως αντιστοίχιση των γεγονότων της εποχής εκείνης με τη σημερινή εποχή είναι αναπόφευκτη.
*Ο κ. Παναγιώτης Κρητικός
Η ιστορία - και δικαίως - έχει καταδικάσει όλα τα στρατιωτικά κινήματα όπου γης και κάθε εποχής. Σε ό,τι αφορά τον ελληνικό χώρο ένα βρήκε την ιστορική του δικαίωση τόσο εκ του αποτελέσματος, όσο και εκ των κινήτρων του και των προθέσεων. Ήταν το Κίνημα του 1909. Τα κίνητρα και οι σκοποί του δεν είχαν στόχο την ανατροπή του πολιτεύματος, είχαν στόχο την εξυγίανση του πολιτεύματος και την ανόρθωση της χώρας. Αφορμή η κακοδαιμονία του τόπου η οποία είχε ξεκινήσει από την ταπείνωση του 1897. Οι κυβερνήσεις της εποχής, κυβερνήσεις συναλλαγής και παρακμής, βρίσκονταν σε πλήρη αδυναμία να βοηθήσουν στην ανόρθωση της χώρας και υπήρχε ανάγκη δικαιότερης κατανομής του εθνικού πλούτου.
Το κίνημα στου Γουδή ήταν το μόνο κίνημα το οποίο βρήκε ιστορική αναγνώριση και δημοκρατική νομιμοποίηση, και επίσης λαϊκή στήριξη. Το συλλαλητήριο της 14ης Σεπτεμβρίου 1909, υπέρ του κινήματος, συλλαλητήριο ανεπιφύλακτης στήριξης της επανάστασης ήταν το μεγαλύτερο από όσα είχαν γίνει μέχρι τότε στηνΑθήνα. Σύσσωμος ο λαός τηςΑθήνας και του Πειραιά στήριζε την επανάσταση στου Γουδή.
Κυρίες και κύριοι,
Ο Πολιτικός και Κοινωνικός Σύνδεσμος «Ο Νικόλαος Ζορμπάς» δεν δικαιώνει τις επεμβάσεις του στρατού στα πολιτικά πράγματα της χώρας. Ο στρατός είναι για τους στρατώνες, μόνο εκεί βρίσκει τη δικαίωσή του. Όμως, ο Στρατιωτικός
Σύνδεσμος του 1909 αποτελεί τη μοναδική εξαίρεση από τον κανόνα. Ήταν δημιούργημα μιας αναγκαιότητας και ήρθε νομοτελειακά και σε μια κρίσιμη ώρα της ιστορίας. Και ήταν μακράν από τις προθέσεις του να επιβάλει στρατιωτικό καθεστώς.
Ήλθε να εξυγιάνει τη Δημοκρατία και τους θεσμούς της υπέρ του λαού. Ο επικεφαλής του συνταγματάρχης Νικόλαος Ζορμπάς, όταν του προτάθηκε από πολιτικό της εποχής να αναλάβει έκτακτες εξουσίες, του έδειξε την πόρτα της εξόδου.
Τίθεται το ερώτημα: Τι συνέβαινε την εποχή εκείνη, ποια ήταν η πολιτική κατάσταση στη χώρα ώστε να αναγκαστούν ορισμένοι φλογεροί πατριώτες αξιωματικοί να κινηθούν; Θέλω να είμαι σύντομος και θα είμαι. Και για να αποφύγω σχετικές ιστορικές αναφορές θα κάνω μια σύντομη ανάγνωση ενός αποσπάσματος του υπομνήματος του Στρατιωτικού Συνδέσμου, το οποίο έστειλε στην τότε κυβέρνηση και στον βασιλιά.
Προηγουμένως όμως πρέπει να πω, για την ιστορία, τι είναι ο Πολιτικός και Κοινωνικός Σύνδεσμος «Ο Νικόλαος Ζορμπάς». Ο «Σύνδεσμος» ιδρύθηκε το 2001 με κοινοβουλευτική πρωτοβουλία, δηλαδή από μια ομάδα βουλευτών. Εν συνέχεια εξελίχθηκε σε Κοινωνικό και Πολιτικό Σύνδεσμο με την αναγνώρισή του από το Πρωτοδικείο Αθηνών. Με αυτό τον τίτλο είναι σωματείο με πατριωτικούς, δημοκρατικούς, κοινωνικούς, πολιτικούς και πολιτιστικούς στόχους.
Το επαναλαμβάνω χωρίς ιεράρχηση και αξιολόγηση των όρων «Κοινωνικό», «Πατριωτικό», «Δημοκρατικό».Υπηρετεί όλες αυτές τις αρχές και όλες τις αξίες που περιέχονται στους όρους Δημοκρατία, Κοινωνισμός, Πατρίδα.
Είναι καιρός να προβάλουμε τις διαχρονικές αξίες του λαού μας, της ιστορίας μας και του πολιτισμού μας, προς πάσα κατεύθυνση. Και αν η πατρίδα - κράτος - έχει όρια, ο Ελληνισμός δεν έχει όρια. Έχουμε πατρίδα-κράτος με σύνορα και ελληνισμό χωρίς σύνορα. Και αυτές τις έννοιες πρέπει να υπηρετήσουμε. Και αυτά τα ερεθίσματα θέλει να δώσει ο Σύνδεσμος στον Ελληνικό λαό, την Ελληνική κοινωνία. Οι στόχοι του είναι πολυσχιδείς κοινωνικοί, πολιτιστικοί, οικολογικοί ό,τι δηλαδή συνιστά σήμερα επιδιώξεις και ό,τι ικανοποιεί τις ανάγκες του Ελληνικού λαού και της Ελληνικής κοινωνίας. Θα κλείσω τον χαιρετισμό μου με την αναφορά στο απόσπασμα του κινήματος το οποίο σας ανέφερα προηγουμένως.
Ο Στρατιωτικός Σύνδεσμος έγραφε στη διακήρυξη, η οποία απευθυνόταν προς την τότε κυβέρνηση: «ποθεί όπως η θρησκεία μας υψωθή εις τον εμπρέποντα ιερόν προορισμόν της, όπως η Διοίκησις της χώρας καταστή χρηστή και έντιμος, όπως η Δικαιοσύνη απονέμηται ταχέως μετ’αμεροληψίας και ισότητος προς άπαντας εν γένει τους πολίτας αδιακρίτως τάξεως, όπως η Εκπαίδευσις του Λαού καταστή λυσιτελής διά τον πρακτικόν βίον και τας στρατιωτικάς ανάγκας της χώρας, όπως η ζωή, η τιμή και η περιουσία των πολιτών εξασφαλισθώσιν, και τέλος όπως τα οικονομικά ανορθωθώσι, λαμβανομένων των απαιτουμένων μέτρων προς λελογισμένην διαρρύθμισιν των εσόδων και εξόδων του κράτους, ώστε αφ’ ενός μεν ο σχεδόν πενόμενος ελληνικός λαός ανακουφισθή εκ των επαχθών φόρων, ους ήδη καταβάλλει και οίτινες ασπλάχνως κατασπαταλώνται προς διατήρησιν πολυτελών και περιττών υπηρεσιών και υπαλλήλων χάριν της απαισίας συναλλαγής, εφ’ ετέρου δε καθορισθώσι θετικώς τα όρια εντός των οποίων δύνανται ν’ αυξηθώσιν αι δαπάνες δια την στρατιωτικήν της χώρας παρασκευήν».
Αυτά έγραφε μεταξύ άλλων το υπόμνημα-διακήρυξη του Στρατιωτικού Συνδέσμου, του οποίου το περιεχόμενο, δηλαδή τα αιτήματα είναι και σήμερα επίκαιρα.
*Τα Απομνημονεύματα του Νικολάου Ζορμπά
Εκείνo που, διαφοροποιεί το κείμενο αυτό από τη σημερινή εποχή είναι μόνο η γλώσσα. Είχε όμως και άλλες ομοιότητες η εποχή εκείνη με τη σημερινή. Ιδού μερικές:
l Τότε υπήρχε το Κρητικό ζήτημα, σήμερα υπάρχει το Κυπριακό.
l Τότε υπήρχε το Μακεδονικό Ζήτημα, σήμερα υπάρχει το ίδιο ζήτημα με διαφορετική μορφή και κατεύθυνση (Σκοπιανό).
l Τότε υπήρχε η ταπείνωση του έθνους από τον πόλεμο του 1897 σήμερα υπάρχουν παραβιάσεις, οι παραβάσεις, οι γκρίζες ζώνες, τα Ίμια.
l Τότε υπήρχε η πολιτική της «αψόγου» στάσεως απέναντι στην Τουρκία, σήμερα, ομοίως υπάρχει η πολιτική του κατευνασμού (ενδοτισμού).
l Τότε τελούσε ακόμα η χώρα υπό τον Διεθνή Οικονομικό έλεγχο (ΔΟΕ), σήμερα τελεί υπό ανακυκλoύμενη επιτήρηση.
l Τότε υπήρχε έντονο αγροτικό ζήτημα, σήμερα το ίδιο.
l Τότε υπήρχε καταπίεση των μικροαστών, με την άγρια φορολόγηση, μια καταπίεση η οποία οδήγησε στο συλλαλητήριο συμπαράστασης προς τον Στρατιωτικό Σύνδεσμο, όμοιο του οποίου σε όγκο και πάθος, δεν είχε γνωρίσει η Αθήνα.
Η λαϊκή στήριξη της επανάστασης ήταν πάνδημη. Γιατί ο λαός, απογοητευμένος από τα πολιτικά κόμματα, ζητούσε το καινούριο, το διαφορετικό και το ριζοσπαστικό, το οποίο σηματοδοτούσε αναμφισβήτητα ο Στρατιωτικός Σύνδεσμος. Το καινούριο το αναζητούσε στις νέες ιδέες, το διαφορετικό στους νέους ανθρώπους και το ριζοσπαστικό στην ανατροπή φθαρμένων πολιτικών.
Ο Στρατιωτικός Σύνδεσμος ευτύχησε στην επιλογή του επαναστάτη του Θερίσου Ελευθέριου Βενιζέλου, ο οποίος επέτυχε την εξυγίανση πρώτα και ύστερα την αναγέννηση του δημόσιου βίου. Παράλληλα, με την αναδιοργάνωση του στρατού και του στόλου αναβάθμισε σημαντικότατα την στρατιωτική ισχύ της χώρας και ενέπνευσε εθνική αυτοπεποίθηση στο λαό, με τους κατάλληλους δε διπλωματικούς χειρισμούς εναρμόνισε τα εθνικά συμφέροντα με τα συμφέροντα γειτονικών χωρών στην αρχή και των Μεγάλων Δυνάμεων αργότερα, και έτσι οδήγησε το έθνος στους μεγάλους θριάμβους με τα γνωστά αποτελέσματα: Δημιούργησε μεγάλο, ενιαίο, αδιαίρετο, ομοιογενές και κυρίαρχο κράτος.
Μετά από εκατό χρόνια το κράτος μας κινδυνεύει να συρρικνωθεί και να περιπέσει σε παρακμή. «Αγωνίζονται» τα δύο κόμματα εξουσίας για την κατάκτηση της όριακης αυτοδυναμίας. Η έξοδος, όμως, της χώρας από την οικονομική, κοινωνική, ηθική και υπολανθάνουσα εθνική κρίση, υπερβαίνει τις δυνατότητες ενός μόνο κομματικού φορέα. Απαιτείται, συνεπώς, εθνική συνεννόηση, πολιτική συναίνεση και λαϊκή συγκατάβαση.
Βρισκόμαστε, δυστυχώς, και σήμερα από πλευράς παρακμής στις παραμονές του 1909. Απαιτείται, λοιπόν, όπως και τότε, να υπάρξει και σήμερα Εθνική Ηγεσία. Υπάρχουν περιστάσεις στην ιστορία των λαών που η πολιτική ηγεσία αδυνατεί να τις αντιμετωπίσει.Απαιτείται εθνική ηγεσία. Ζητείται Εθνικός Ηγέτης που θα συνεγείρει και θα συσπειρώσει το λαό σε ένα Πατριωτικό, Δημοκρατικό και Κοινωνικό Κίνημα με ένα σύνθημα: Εκείνο που ένας πολιτικός ηγέτης του περασμένου αιώνα, ο Γεώργιος Παπανδρέου, είχε πει:
«Εάν τα κόμματα μας χωρίζουν, η Ελλάς μας ενώνει».
Κυρίες και κύριοι,
Διακεκριμένοι ομιλητές από το χώρο της πολιτικής και της ιστορικής επιστήμης θα προσεγγίσουν το ζήτημα και τις δύο εποχές.
Εγώ δε θα σας κουράσω άλλο. Θέλω όμως να επαναλάβω ότι ο χαρακτήρας αυτής της συγκέντρωσης είναι πατριωτικός, κοινωνικός και πολιτικός πέρα όμως και πάνω από κόμματα.
Γι’ αυτό καλέσαμε όλη την πολιτική ηγεσία του τόπου, η οποία προφανώς δεν εκπροσωπείται πλήρως. Τους ευχαριστούμε όλους και εκείνους που προσήλθαν, ανταποκρινόμενοι στην πρόσκληση και εκείνους που δεν προσήλθαν. Επισημαίνουμε για άλλη μια φορά, ότι οι στόχοι του Συνδέσμου μας είναι πατριωτικοί, κοινωνικοί, δημοκρατικοί. Το απαιτούν οι εποχές, το απαιτούν οι ανάγκες του τόπου".