Το παλαιό Μέγαρο Βουλής
Όταν αρχίζει κάθε μέρα η συνεδρίαση της Βουλής, ένας από τους γραμματείς του Προεδρείου ή κάποιος άλλος εκ των νεωτέρων βουλευτών, διαβάζει τις αναφορές των πολιτών προς τη Βουλή.
Είναι πολύ παλιά αυτή η παράδοση και ουσιαστικά μ’ αυτήν τη διαδικασία, ο Κοινοβουλευτισμός, συνδέει τους πολίτες και τα προβλήματά τους, με την απρόσωπη και πολλές φορές απρόσιτη εξουσία.
Η παράδοση των αναφορών έχει θεσμοθετηθεί με τους κατά καιρούς ισχύσαντες Κανονισμούς λειτουργίας της Βουλής και σήμερα οι αναφορές πολιτών είναι αναπόσπαστο στοιχείο της λειτουργίας του Κοινοβουλίου, όπως έχουμε ξαναπεί.
Πολλές φορές οι αναφορές θεωρήθηκαν ελαφρά τη καρδία ρουσφέτια. Όμως δεν είναι… Ακόμα και κατά την διάρκεια της Επανάστασης του 1821, όταν μέσα από τους καπνούς των μαχών, το αγωνιζόμενο Έθνος συνέστησε το Βουλευτικόν, την συλλογική δηλαδή πολιτική του έκφραση, οι πολίτες ζητούσαν παρέμβαση της Πολιτείας.
*Τα Αρχεία της Ελληνικής Παλιγγνεσίας που εξέδωσε η Βουλή σε CD
Στα Αρχεία της Ελληνικής Παλιγγενεσίας, που διασώθηκαν και εξέδωσε η Βιβλιοθήκη της Βουλής σε μια μνημειώδη έκδοση πολλών τόμων είναι καταχωρημένες αρκετές τέτοιες αναφορές, με κείμενα αρκούντως χαρακτηριστικά.
Όπως για παράδειγμα η αναφορά του Γεώργιου Κυπριανού, Κορίνθιου στην καταγωγή προς το Βουλευτικό Σώμα, με ημερομηνία 5-6-1822 και αίτημα όλως απροσδόκητο:
«Ο άγιος αρχιμανδρίτης κ. Γρηγόριος Δικαίος κατά τον προπερασμένον Απρίλιον, απερνώντας από τον ΄Αγιον Γεώργιον, μου επήρε ένα μουλάρι, το οποίον έως την σήμερον μου το κρατεί. Δια το οποίον επήγα ζητώντας δια να μου το δώσει και τον αντάμωσα τον απερασμένον Σεπτέβριον εις τες Κεχριές. Του το εζήτησα. Μου αποκρίθη ότι το έχω εις τον τόπον μου, αν το είχα εδώ, σου το έδιδα. Υστερις μου έδωσε ένα γράμμα προς τον κ. Πανούτζον Νοταράν να μου το πληρώση από λογαριασμόν, που είχε να λαβαίνη. Επαρρησίασα το γράμμα εις την ευγένειάν του. Τίποτις δεν έλαβα».
Έτσι απλά, ένας πολίτης ζητούσε τη μεσολάβηση του Βουλευτικού, κατά τη διάρκεια του Αγώνα της Παλιγγενεσίας.
Σε μια άλλη περίπτωση αίφνης, ο δεσπότης, που ύψωσε το λάβαρο της Επανάστασης στην Αγία Λαύρα, ο Παλαιών Πατρών Γερμανός, εμφανίζεται να παρεμβαίνει υπέρ των συμπολιτών του και να διαμεσολαβεί στις σχέσεις τους με το Βουλευτικό, την «υπερτάτη διοίκηση» όπως ονομάζονταν.
*Ο Παλαιών Πατρών Γερμανός
Με γράμμα του από τη Δημητσάνα στις 14-5-1822 ζητούσε από το Βουλευτικό άδεια αποδημίας στα Ιόνια νησιά, για ασθενή συμπολίτη του.
Την ίδια μέρα με άλλη επιστολή του ο δεσπότης συνιστά στο Βουλευτικό, να αναθέσει την είσπραξη του φόρου της δεκάτης από χωριά της Καρύταινας, σε κάποιον χρεοκοπημένο ονόματι Ευθύμιο.
Γράφει μεταξύ άλλων:
«Λοιπόν σας πληροφορώ, ότι ενδεής ο ανήρ και εκ δανείων οικονομείτο πρότερον και δίκαιον να ελεηθεί, διότι ο πτωχός έδωσε το παν της ουσίας του και έμεινε και εις χρέος ικανόν και αν παρροραθή, ήδη απελπίζεται βέβαια. ΄Όθεν ας οικονομηθεί και ούτος...».
Ένας άλλος ταλαίπωρος Έλληνας, ο Γεώργιος Σταματόπουλος από την Τρίπολη, με αναφορά του στο Βουλευτικό, στις 27-5-1822 διαμαρτύρεται και ζητάει και αυτός για το κλεμμένο μουλάρι του.
«Τετράκις ήδη παρρησιάζομαι δια της υποκλινούς μοι ταύτης αναφοράς, ότι ενώ το δίκαιόν μου ανεβαίνει άχρι Δικαίου Κριτού, δια την άδικον αρπαγήν του μουλαρίου μου...».
Αλλά είπαμε, οι αναφορές πολιτών προς τη Βουλή, είναι ένα στοιχείο σύνδεσης του λαού με την εξουσία.
*Η Παλαιά Βουλή
Πάντως οι αναφορές των πολιτών προς τη Βουλή, που κατατίθενται μέσω των βουλευτών κατά τον Κανονισμό, είναι ένας τρόπος άμεσης και ευθείας πληροφόρησης του Κοινοβουλίου για τα τρέχοντα λαϊκά προβλήματα. Ο θεσμός των αναφορών έχει προσφέρει πολλές και σημαντικές υπηρεσίες σε πολίτες ή ομάδες πολιτών, που έχουν παράπονα από τη διοίκηση ή αιτήματα προς την κυβέρνηση. Φυσικά, όπως συμβαίνει κατά κανόνα, όλα τα αιτήματα από τη φύση τους, δεν μπορούν να ικανοποιηθούν. Όμως πολλά αιτήματα ικανοποιούνται. Μια αναδρομή στο θεσμό αυτό, θα κάνουμε σήμερα.
Οι αναφορές των πολιτών προς το Κοινοβούλιο, είναι θεσμός παμπάλαιος…
Αν και συνήθως περιστρέφονται γύρω από τις παραλείψεις ή τις αδυναμίες του κράτους να ικανοποιεί τους πολίτες του, δεν παύουν μερικές φορές να έχουν ενδιαφέρον, και για το ασυνήθιστο του αιτήματος, και για την πρωτοτυπία του ή καμιά φορά για την απύθμενη θρασύτητα του αιτούντος.
Μια τέτοια σταχυολόγηση αναφορών που διασώζονται στα Πρακτικά της Βουλής, θα εξετάσουμε στη συνέχεια. Ας πάμε όμως κάπως παλιά, λόγω ιστορικού ενδιαφέροντος.
Στις 2 Δεκεμβρίου 1877, οι κάτοικοι του Χρυσού Παρνασσίδας ζητούσαν από τη Βουλή- τι άλλο;- την αναβολή της πληρωμής των οφειλών τους! Παλαιό αλλά διαχρονικό αίτημα. Το ξέρετε το Χρυσό. Από τραγούδι της Μαρίας Πενταγιώτισας.
Στις 5 Δεκεμβρίου 1879, ο ράφτης Ζάνος Αθηναίος, με αναφορά του, ζητούσε από τη Βουλή να του πληρώσει 480 δρχ. που του καθυστερούσε.
*Η Παλαιά Βουλή
Όμως το 1880 στις 11 Φεβρουαρίου Έλληνες ηθοποιοί ζητούσαν από τη Βουλή με αναφορά τους, την επιχορήγηση του θεάτρου ώστε να αποκτήσουμε εθνικό θέατρο. Αυτοί οι ηθοποιοί, όντως είχαν συναίσθηση της αποστολής τους.
Να και κάτι άλλο, που στο σύγχρονο Ποινικό Δίκαιο ονομάζεται ίσως…. προστασία μάρτυρος.
Στις 20 Μαΐου 1899 ανακοινώθηκε στη Βουλή η αναφορά του Βελισάριου Καλαμάτα, καταδότη της ληστοσυμμορίας του Τσουλή, που ζητούσε μηναίο βοήθημα!
Ιδού και μια περίπτωση αιωνόβιου αγωνιστή του 1821.
Στις 20 Μαΐου 1899, ανακοινώθηκε η προσφυγή στη Βουλή του αγωνιστή του 1821 Ανδρέα Ηλιόπουλου που ζητούσε να του χορηγηθεί ο βαθμός του φαλαγγίτη ή μηνιαίο βοήθημα. Άραγε πόσο χρονών ήταν τότε; Μάλλον θα άγγιζε τα 100, αν είχε μπει στο αγώνα σε ηλικία 20 ετών!
Στις 16 Ιουνίου οι φανελοποιοί της Τρίπολης με αναφορά τους διαμαρτύρονταν για την επιβληθείσα σ’ αυτούς άδικη όπως έλεγαν φορολογία…
Πολλές φορές βλέπουμε κατάδικους να αποφυλακίζονται κάνοντας χρήση των ευεργετημάτων του νόμου. Κάποτε δεν υπήρχαν τέτοια ευεργετήματα.
Έτσι την 1η Οκτωβρίου 1909 οι κατάδικοι των φυλακών της Λαμίας με αναφορά τους στη Βουλή ζητούσαν από την κυβέρνηση να τους απαλλάξει δίνοντας χάρη σε όσους είχαν εκτίσει τα 2/3 της ποινής τους.
Αλλά στη Βουλή έφτασαν και οι… παρακεντέδες! Τι είναι αυτοί;
Παρακεντέδες είναι όσοι εργάζονται στα χωράφια των μεγάλων κτηματιών. Κολίγοι δηλαδή.
Στις 5 Οκτωβρίου 1909 «οι καλλιεργηταί παρακεντέδες» παρακαλούσαν τη Βουλή να ανασταλεί η εναντίον τους καταδίωξη για την είσπραξη των φόρων αροτριώντων ζώων… Φουκαράδες άνθρωποι ήταν. Γι’ αυτό η λέξη «παρακεντές» κατάντησε να σημαίνει τον τιποτένιο, τον ταπεινό…
Πολλές κυρίες στην εποχή μας, προ ΔΝΤ, έσπευδαν να κάνουν χρήση της 15ετίας που πρόβλεπαν οι νόμοι για τη συνταξιοδότηση των μητέρων.
Όμως το 1909 δεν υπήρχε τέτοιο προνόμιο και οι δασκάλες της Αρκαδίας με αναφορά τους ζητούσαν την απονομή σύνταξης μετά 15ετή υπηρεσία.
Ας δούμε όμως και ένα απροσδόκητο αίτημα που έφτασε στη Βουλή στις 2 Ιουλίου 1922.
Ο Αχμέτ Ριφάτ Οσμάν ταγματάρχης του τουρκικού στρατού, αιχμάλωτος πολέμου και κρατούμενος στη Λάρισα ζητούσε να χορηγηθεί και στους αιχμαλώτους τούρκους αξιωματικούς το επίδομα που δίνονταν στους Έλληνες αξιωματικούς.
Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου