Η Τριμερής Διάσκεψη του Λονδίνου

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ  http://www.kathimerini.gr/755282/article/epikairothta/kosmos/h-trimerhs-diaskeyh-toy-londinoy

*Ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος. Δεξιά ο υπουργός Αποικιών Άλαν Λένοξ Μπόιντ. 

Αριστερά ο κυβερνήτης της Κύπρου Χάρντιγκ

Της κ. Αναστασίας Γιάγκου*

            Το 1955 αποτέλεσε χρονιά-σταθμό στην εξέλιξη του Κυπριακού Ζητήματος. Η έναρξη του απελευθερωτικού αγώνα της Εθνικής Οργάνωσης Κυπρίων Αγωνιστών (ΕΟΚΑ), την 1η Απριλίου, με στόχο την ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα, έφερε στο προσκήνιο νέα δεδομένα τα οποία οι Βρετανοί δεν μπορούσαν πλέον να αγνοήσουν, αλλά, αντίθετα, θα έπρεπε να αντιμετωπίσουν.

            Είχαν προηγηθεί, την προηγούμενη χρονιά, η περίφημη δήλωση του «ουδέποτε» του υφυπουργού Αποικιών Χένρι Χόπκινσον (Ιούλιος 1954) και η ήττα της Ελλάδας στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών στην προσπάθειά της να διεθνοποιήσει το Κυπριακό (Δεκέμβριος 1954).

            Με αυτά τα δεδομένα, επομένως, η έναρξη του αγώνα στην Κύπρο από τη μία αιφνιδίασε τη Βρετανία, ενώ παράλληλα ενέτεινε τις ανησυχίες της σε διάφορα επίπεδα. Για τους Βρετανούς, τα περιφερειακά στρατιωτικά και στρατηγικά δεδομένα της περιόδου επέβαλλαν τη διατήρηση της κυριαρχίας τους στο νησί. Όμως, ο κίνδυνος να πληγεί το βρετανικό γόητρο, λόγω των εξελίξεων στην Κύπρο, καθώς και ο φόβος αντίδρασης της βρετανικής κοινής γνώμης μπροστά στην πιθανότητα εμπλοκής σε μια νέα, μακρόχρονη ίσως, αποικιακή περιπέτεια αποτέλεσαν λόγους για τους οποίους η Βρετανία επεδίωξε να αναζητήσει λύση στο θέμα της Κύπρου μέσω διαπραγματεύσεων. Πρωτίστως, όμως, το Λονδίνο ανησυχούσε για μια πιθανή ένταση ανάμεσα σε Ελλάδα και Τουρκία για την υπόθεση της Κύπρου. Ειδικότερα, για τους Βρετανούς η διατήρηση της τουρκικής φιλίας ήταν θέμα υψίστης σημασίας και σταδιακά επεδίωξαν να επισημοποιήσουν την εμπλοκή της Τουρκίας στην υπόθεση της Κύπρου. Έτσι, ο τουρκικός παράγοντας (κυρίως η αυξανόμενη τουρκική αδιαλλαξία) αποτέλεσε αναπόφευκτα στοιχείο το οποίο περιέπλεξε το ζήτημα της Κύπρου.

Ο Ζέρβας πολεμούσε με πόνους και βεντούζες!!!

 *Ο Ναπολέων Ζέρβας με συμπολεμιστές του

*Στιγμές οδυνηρής καθημερινότητας

στην Εθνική Αντίσταση

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

          Η ζωή στα αντάρτικα, είναι αυτονόητα δύσκολη. Ο κίνδυνος υπάρχει κάθε στιγμή και παραμονεύει σε κάθε βήμα. Η πείνα είναι διαρκής σύντροφος του αντάρτη. Η αβεβαιότητα καθημερινή. Η ψείρα, βασανιστική. Οι καιρικές συνθήκες σπάνια φιλικές, τις περισσότερες φορές εχθρικές. Η υγεία του αντάρτη συνεχώς εκτεθειμένη. Και το μόνο που κρατάει τον αντάρτη ζωντανό είναι η πίστη στον αγώνα που ανέλαβε.

          Οι σκέψεις αυτές, μου ήρθαν στο νου διαβάζοντας ένα αντίγραφο αποσπάσματος του ημερολογίου του ηγέτη της αντίστασης Ναπολέοντα Ζέρβα. Και πρόκειται για  καταγραφές μόνο του Ιουνίου του 1944. Και ειδικότερα αφορούν την υγεία του Ζέρβα και τους πόνους από τους οποίους υπέφερε, διεξάγοντας μάχες εναντίον των Γερμανών, αλλά και εναντίον του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ στην Ήπειρο. Το αντίγραφο αυτό σώζεται στα αρχεία της Διεύθυνσης Ιστορίας Στρατού. Δεν έχει σημασία, που το ημερολόγιο αυτό είναι του Ζέρβα. Θα μπορούσε ίσως να ήταν και του Βελουχιώτη. Σημασία έχει, ότι οι άνδρες εκείνοι που πήραν μέρος στην Εθνική Αντίσταση κάτω από τις πλέον φοβερές συνθήκες, αποδείχθηκαν χαλύβδινοι στην διεξαγωγή του αντιναζιστικού και αντιφασιστικού αγώνα. Καλόν είναι στη σημερινή εποχή του καταναλωτισμού και της ευζωίας, να μαθαίνουμε πώς έζησαν οι πρόγονοί μας προκειμένου να πολεμήσουν, ό,τι πιο τερατώδες ανέδειξε ο πολιτισμός κατά τη διάρκεια του 20^ου αιώνα.

          Οι αναφορές που θα δούμε εδώ, αφορούν προσωπικά τον Ναπολέοντα Ζέρβα αλλά κατ’ αναλογία μπορούν να επεκταθούν σε όλους όσοι πήραν μέρος στην Εθνική Αντίσταση, από τον καπετάνιο ως τον έσχατο αντάρτη.

          Προηγουμένως όμως ας δούμε με δυο λόγια το ιστορικό πλαίσιο των ημερών εκείνων.

Ελληνικό χωριό η βάση των Αγώνων του Σότσι

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 

http://www.kathimerini.gr/754090/article/epikairothta/ellada/ellhniko-xwrio-h-vash-twn-agwnwn-toy-sotsi

*Το Σότσι, επίκεντρο των χειμερινών Ολυμπιακών Αγώνων

Γράφει ο κ. Βλάσης Αγτζίδης*

          Οι Χειμερινοί Oλυμπιακοί Aγώνες γίνονται στο Σότσι της Νότιας Ρωσίας, δηλαδή σε μια περιοχή όπου η ελληνική παρουσία είναι έντονη. Ειδικά το χωριό Κράσναγια Πολιάνα (Κόκκινο Ξέφωτο), όπου δημιουργήθηκε το χιονοδρομικό κέντρο και θα αποτελεί τη βάση των Αγώνων, ιδρύθηκε από Ελληνες του μικρασιατικού Πόντου στα τέλη του 19ου αιώνα και υπήρξε για μεγάλη περίοδο ένα αμιγώς ελληνικό χωριό.

          Οι Χειμερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες που γίνονται ανέδειξαν για άλλη μια φορά το γεγονός της ύπαρξης μιας σημαντικής ελληνικής διασποράς στα ρωσικά παράλια της Μαύρης Θάλασσας. Μιας διασποράς που διεκδικεί την εντοπιότητα και τα δικαιώματα που απορρέουν από αυτήν: «Όταν μιλούν για τους γηγενείς της περιοχής της Μαύρης Θάλασσας, θεωρούμε ανήθικο να ξεχνούν ολότελα τον ελληνικό πληθυσμό» (Ι. Παρασκευόπουλος, εκπρόσωπος των εκτοπισμένων στο Καζαχστάν. Συνέδριο Γελεντζίκ, Μάρτης ’91).

Σκέψεις για τη συγγραφή της ιστορίας της Κατοχής

*Οι δύο τόμοι της "Ιστορίας της κατοχής" του Δημοσθένη Κούκουνα

            Στο χώρο εκδηλώσεων του βιβλιοπωλείου ΙΑΝΟΣ, έγινε η παρουσίαση των βιβλίων του Δημοσθένη Κούκουνα με τίτλο "ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΚΑΤΟΧΗΣ" (Τόμος Α΄ και Τόμος Β΄). 
        Την παρουσίαση έκαναν εκτός του συγγραφέως και οι δημοσιογράφοι Γιώργος Πετρόπουλος και Μιχάλης Κατσίγερας με συντονιστή τον Στέφανο Κασιμάτη, επίσης δημοσιογράφο. Τα βιβλία αυτά με τις 1000 και πλέον σελίδες, με πλούτο στοιχείων γνωστών και αγνώστων, με σπάνιο φωτογραφικό υλικό, εξέδωσε ο εκδοτικός οίκος Λιβάνη. Οι ομιλίες των παρουσιαστών του βιβλίου, έθεσαν σειρά προβληματισμών και σκέψεων για την ιστοριογραφία της Κατοχής. 
          Κατά τον συγγραφέα, είναι ώρα να ξαναδούμε ανόθευτα και ακηδεμόνευτα την αληθινή ιστορία της Κατοχής, που το πνεύμα της γαλούχησε τις κατοπινές ελληνικές γενιές. Χωρίς παρωπίδες και εμμονές, αντικειμενικά και σε βάθος, με άγνωστα στοιχεία και ντοκουμέντα. 

Ανταλλαγή εθνικών θησαυρών

ΑΠΟ ΤΗΝΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 
 http://www.kathimerini.gr/754068/article/epikairothta/ellada/antallagh-e8nikwn-8hsayrwn

*Τα ερείπια του Αγίου Αχιλλείου στην Πρέσπα. Φωτογραφία από το blog "Φως της Καστοριάς"

*Μεταξύ της Ελλάδας και της Βουλγαρίας.

*Η χώρα μας θα δώσει τα λείψανα του τσάρου Σαμουήλ

και οι Βούλγαροι βυζαντινά χειρόγραφα και εικόνες

που είχαν αρπάξει κατά τον Α΄ Παγκόσμιο.

Του δημοσιογράφου Σταύρου Τζίμα

          Οι συζητήσεις διεξάγονται μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας, με απόλυτη μυστικότητα και βρίσκονται σε καλό δρόμο. Τα χρονικά περιθώρια άλλωστε στενεύουν. Οι Βούλγαροι τιμούν φέτος τα χίλια χρόνια από τον θάνατο του «πατριάρχη» του έθνους τους, τσάρου Σαμουήλ, και προγραμματίζουν για το φθινόπωρο εντυπωσιακές εκδηλώσεις και τελετές.

          Το λείψανο του «πατέρα του έθνους» θέλουν να αποτελέσει σε αυτές τη μεγάλη ατραξιόν. Πλην όμως, τον υπερπολύτιμο για τους Βούλγαρους εθνικό θησαυρό, τα οστά δηλαδή του πρώτου αυτοκράτορά τους, τα έχουν οι Ελληνες, που ζητούν ανταλλάγματα για να τα δώσουν.

Ο θάνατος του Άρη Βελουχιώτη στη Μεσούντα.

*Το μίσος περίσσεψε... "Τα κεφάλια τα κρέμασαν στην πλατεία...". Αυθεντική περιγραφή.

*Αυθεντική ιδιόχειρη περιγραφή,

μιας σκληρής σελίδας της ιστορίας

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

          Οι συνθήκες θανάτου του Άρη Βελουχιώτη και της ταφής του (που φαίνεται πως δεν έγινε ποτέ) εξακολουθούν να παραμένουν ένα άλυτο μυστήριο, μιας εποχής που όλοι θέλουν να ξεχάσουν, αλλά αυτό δεν μπορεί να συμβεί. Ας πάρουμε όμως τα γεγονότα από την αρχή…

          Ο Άρης Βελουχιώτης υπήρξε απολύτως αντίθετος στη συμφωνία της Βάρκιζας και στις συμβιβαστικές δεσμεύσεις του EAM έναντι του βρετανικού παράγοντα και της κυβέρνησης του Γεωργίου Παπανδρέου . Ανοιχτά είχε ταχθεί υπέρ της συνέχισης της ένοπλης δράσης, ενώ είχε εκπονήσει και σχέδιο για την κατάληψη της Αθήνας αμέσως μετά την αποχώρηση των Γερμανών.

          Είναι γνωστό εξάλλου πως ουσιαστικά δεν είχε γίνει απόλυτα δεκτός από την ηγεσία του ΚΚΕ (Σιάντος και Ζαχαριάδης) από τότε που βγήκε στο βουνό έως το θάνατό του. Έτσι μετά και τη σύναξη των καπεταναίων στη Λαμία, αφού είχε επέλθει η Απελευθέρωση, ο Άρης βρέθηκε να περιφέρεται με μια ομάδα πιστών του στα βουνά της Ηπείρου, αφού και η Αλβανία, δεν επέτρεψε την είσοδό του στο έδαφός της, απ’ όπου έλπιζε πως θα έφτανε στη Γιουγκοσλαβία του Τίτο. Για την εξόντωσή του είχαν κινηθεί δραστήρια, ο Στρατός, η Χωροφυλακή και οι ένοπλες παρακρατικές ομάδες  που δρούσαν τότε ανεξέλεγκτα.

Οι 'Ελληνες της Ουκρανίας

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ     http://www.kathimerini.gr/752928/article/epikairothta/ellada/oi-ellhnes-ths-oykranias

 *Δεκέμβριος 1994, Μαριούπολη. Οι Ελληνες της Μαριούπολης υποδέχονται μια μεγάλη ελλαδική αντιπροσωπεία.

Του κ. Βλάση Αγτζίδη*

            Η Ουκρανία είναι η μόνη χώρα σήμερα στον κόσμο όπου υπάρχουν ακόμα σημαντικές κοινότητες των Ελλήνων (150.000 περίπου), oι οποίες διατηρούν πλήρη κοινωνική δομή, διαθέτουν «αγροτική ενδοχώρα» και έχουν τη συνείδηση της εντοπιότητας.

            Σε αντίθεση με τη δυτική ελληνική διασπορά, η οποία είναι πολύ πιο πρόσφατη και έχει «αστικά» χαρακτηριστικά, αυτή που διατηρήθηκε στον χώρο της Σοβιετικής Ένωσης υπήρξε προϊόν ιστορικών διεργασιών που είχαν μεγάλο χρονικό βάθος. Ειδικά οι Ελληνες της Ουκρανίας με μητροπολιτικό κέντρο την Κριμαία- την Ταυρική των αρχαίων Ελλήνων και την Περατεία των Βυζαντινών-  αποτελούν τον αρχαιότερο λαό που κατοίκησε στα εδάφη αυτά, πολύ πριν από την έλευση των Τατάρων και των σλαβικών φύλων. Η αίσθηση της εντοπιότητας αποκτήθηκε εξαιτίας αυτού του χρονικού βάθους και η ιστορική αυτή σχέση επέτρεψε τη δημιουργία μιας ελληνικής αγροτικής ενδοχώρας. Ακόμα και οι μετανάστες των επόμενων ιστορικών περιόδων εγκαθίσταντο σε περιβάλλον όπου επικρατούσε η ομογένεια, με αποτέλεσμα και οι νέες εγκαταστάσεις να αποκτούν χαρακτηριστικά κοινοτήτων με ολοκληρωμένη δομή.

Τα κατοχικά υπομνήματα για την Βουλγαροκρατία

*Ομάδα Σερραίων ομήρων των Βουλγάρων

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

          Ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος επισώρευσε τεράστια δεινά στη Ελλάδα και είναι γνωστοί οι θάνατοι από την πείνα του χειμώνα του 1941, αλλά και οι καταστροφές και εκτελέσεις από τους Ναζί κατακτητές.

          Μια ιδιάζουσα πτυχή του ελληνικού δράματος ήταν το «δώρο» του Χίτλερ, ο οποίος χάρισε την Ανατολική Μακεδονία και τη Δυτική Θράκη (πλην του νομού Έβρου, από τον οποίο μια μικρή εδάφη περιοχή στο Τρίγωνο εξαιρέθηκε) στους συμμάχους του Βουλγάρους, έστω και με τον τυπικό χαρακτηρισμό ότι επρόκειτο για «προσωρινή» παραχώρηση, αφού η οριστική τύχη αυτών των περιοχών παραπέμπονταν στο τέλος του Πολέμου και τις αποφάσεις που θα ελαμβάνοντο μελλοντικά.

Ο αγώνας της ΕΟΚΑ, 1955-1959

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://www.kathimerini.gr/751757/article/epikairothta/kosmos/o-agwnas-ths-eoka-1955-1959

*Η έναρξη του αγώνα της ΕΟΚΑ, με βόμβες εναντίον των Άγγλων

Του Ανδρέα Κάρυου*

            Το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου σηματοδότησε την έναρξη πιέσεων σε περιοχές της Βρετανικής Αυτοκρατορίας για τερματισμό της αποικιακής κυριαρχίας της. Ωστόσο, το Λονδίνο δεν ήταν πρόθυμο να συναινέσει σε οποιαδήποτε εξέλιξη θα επηρέαζε τα στρατηγικά και αμυντικά συμφέροντά του, ιδίως στη Μέση Ανατολή, μία κριτικής σημασίας περιοχή για τη διατήρηση της βρετανικής ισχύος.

            Κεντρικό σημείο στους βρετανικούς σχεδιασμούς αποτελούσε η Κύπρος ως στρατιωτικό στήριγμα για τη βρετανική αεροπορική παρουσία στην ευρύτερη περιοχή ή ως κατασκοπευτική βάση για την υποκλοπή πληροφοριών στο υπογάστριο του σοβιετικού μπλοκ. Η εν λόγω πολιτική ερχόταν σε αντίθεση με το μακροχρόνιο αίτημα που εξέφραζε η πλειοψηφία των Ελλήνων της Κύπρου ήδη από το 1878 για τερματισμό του αποικιακού καθεστώτος και ένωση του νησιού με την Ελλάδα (Ένωση).

Από το Διδυμότειχο στην O.S.S. στην Κατοχή

*Η κεντρική πλατεία του Διδυμοτείχου στην Κατοχή. Μαύρα χρόνια.... 

Στον ιστό κυματίζει η σβάστικα

*Δίκτυα κατασκοπείας περνάνε από

Διδυμότειχο- Αδριανούπολη

και καταλήγουν στην Μέση Ανατολή.

*Ιωάννης Δεμερτζής, Αλέκος Γεωργιάδης

και Λάμπρος Αντωνίου, πρωταγωνιστούν

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Με έδρα του το Διδυμότειχο, ένας ριψοκίνδυνος υπενωμοτάρχης της Χωροφυλακής, δημιούργησε στην Κατοχή, τρεις φορές μυστικές αντιστασιακές οργανώσεις κατασκοπείας, υπηρετώντας τον κοινό συμμαχικό αγώνα εναντίον του Ναζισμού και των άλλων δυνάμεων του Άξονα. Οι Αμερικανοί εκτίμησαν τις υπηρεσίες του και τις ικανότητές του και τον κάλεσαν δύο φορές στο Κάιρο όπου τον εκπαίδευσαν στον μυστικό πόλεμο και στο τέλος τον έστειλαν στην Δυτική Ελλάδα.

                Πρόκειται για τον Λάμπρο Αντωνίου του Δημοσθένη και της Πολυξένης, που είχε γεννηθεί το 1912 στο Θέρμο Τριχωνίδας. Η Κατοχή τον βρήκε να υπηρετεί στην υποδιοίκηση Χωροφυλακής Διδυμοτείχου, με τον βαθμό του υπενωμοτάρχη.

                Τον Ιούλιο του 1942, έλαβε μια έγγραφη εντολή…

                Ήταν από τον διευθυντή της Υπηρεσίας Πληροφοριών του Ελληνικού Προξενείου Αδριανούπολης, τον έφεδρο λοχαγό Ιωάννη Δεμερτζή, ο οποίος στα κατοπινά χρόνια ζούσε στο Σουφλί, δικηγορώντας.  Ο Δεμερτζής παράγγειλε στον υπαξιωματικό της Χωροφυλακής Λάμπρο Αντωνίου, που ήταν στο Διδυμότειχο, να προχωρήσει  στη συγκρότηση οργάνωσης συλλογής πληροφοριών, με σκοπό να παρακολουθούνται οι κινήσεις των γερμανικών στρατευμάτων Κατοχής στον Έβρο, καθώς και των Βουλγάρων οι οποίοι είχαν πατήσει πόδι στην Ανατολική Μακεδονία και από τη Θράκη στους νομούς Ξάνθης και Ροδόπης.