Τρίτη 21 Μαρτίου 2017

«Προτροπή των Γραικών», Απρίλιος 1821

*Η "προτροπή πατριωτική προς το γένος των Γραικών" του Νικολόπουλου


Γράφει ο κ. Παντελής Μπουκάλας


Μ​​ε την 25η Μαρτίου μπροστά μας και με το 2021 να αναφέρεται όλο και συχνότερα, και πάντα σε προτρεπτικό τόνο («να βγούμε επιτέλους από την κρίση στα διακόσια χρόνια από την Επανάσταση»), μάλλον λογικό είναι να διεκδικήσει μερίδιο στη μνήμη η «Προτροπή Γραικών».
Μιλώ για ένα μανιφέστο, ένα πολεμιστήριο σάλπισμα, που τυπώθηκε στη Σπάρτη, «κατά μήνα Απρίλιον» του 1821, όπως διαβάζουμε στο εξώφυλλό του. Τίτλος του: «Προτροπή πατριωτική προς το γένος των Γραικών». Συγγραφέας του ο Αριστόβουλος Λακεδαιμόνιος. Πρόκειται για ένα από τα αρχαιότροπα ψευδώνυμα με τα οποία πολιτεύτηκε και έδρασε διά της γραφής ο λόγιος, ελληνιστής και μουσικοσυνθέτης Κωνσταντίνος (Αγαθόφρων) Νικολόπουλος· στον «Λόγιο Ερμή», για παράδειγμα, δημοσίευε τα κείμενά του υπογράφοντας ως Ελληνόφρων Σαλαμίνιος ή Αγαθόφρων Λακεδαιμόνιος.

Δευτέρα 20 Μαρτίου 2017

Η υπόθεση Πολκ όπως την είδε ο Γιάννης Μαρής- το σκοτεινότερο μεταπολεμικό έγκλημα

ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ                       
*Η υπόθεση Πολκ όπως την είδε ο Γιάννης Μαρής. Σκηνή από την ταινία 
«Ο φάκελος Πολκ στον αέρα» του Διονύση Γρηγοράτου




*Η δημοσιογραφική έρευνα 
για τη δολοφονία 
του αμερικανού δημοσιογράφου 
στη Θεσσαλονίκη 
τον Μάιο του 1948





Γράφει ο κ. Φίλιππος Φιλίππου



Τον Ιανουάριο του 1977, δύο χρόνια προτού πεθάνει, ο Γιάννης Μαρής, δημοσίευσε στην «Ακρόπολι» μια έρευνα για τη δολοφονία του αμερικανού δημοσιογράφου Τζορτζ Πολκ που έγινε στη Θεσσαλονίκη τον Μάιο του 1948, όταν αναζητούσε τρόπο να συναντήσει τον Μάρκο Βαφειάδη, τον αρχηγό του Δημοκρατικού Στρατού, για να του πάρει συνέντευξη. Την τιτλοφόρησε «Ποιος σκότωσε τον Πολκ;».
Το έγκλημα είχε αποδοθεί στο ΚΚΕ και μάλιστα είχαν κατονομαστεί ως δράστες δύο στελέχη του, ο Αδάμ Μουζενίδης και ο Βαγγέλης Βασβανάς. Μόνο που εκείνοι οι οποίοι τους επέλεξαν για να τους φορτώσουν το έγκλημα αγνοούσαν πως o μεν πρώτος είχε σκοτωθεί σε μια αεροπορική επιδρομή, ενώ ο δεύτερος βρισκόταν στο βουνό Μπέλλες.

Παρασκευή 17 Μαρτίου 2017

Ο θάνατος του Γιώργου Θεοτοκά

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ http://www.kathimerini.gr/900119/article/epikairothta/ellada/o-8anatos-toy-giwrgoy-8eotoka
*6 Ιανουαρίου 1941. Ο Γιώργος Θεοτοκάς με τη στολή του εθελοντή και ο Γιώργος Σεφέρης. Αναμνηστική φωτογραφία από πλανόδιο φωτογράφο, μπροστά στην Εθνική Βιβλιοθήκη.



Γράφει ο κ. ΛΥΚΟΥΡΓΟΣ ΚΟΥΡΚΟΥΒΕΛΑΣ*


Ο θάνατος του Γιώργου Θεοτοκά στις 30 Οκτωβρίου 1966 αποτέλεσε ένα σοβαρό πλήγμα όχι μόνο για την ελληνική διανόηση αλλά και για τον ευρύτερο κοινωνικοπολιτικό βίο της Ελλάδας. Ο Θεοτοκάς, πολυσχιδής προσωπικότητα με ευρύτατη παιδεία και πνευματικά ενδιαφέροντα, σημάδεψε με τη δημόσια παρουσία του την πνευματική και πολιτική ζωή του τόπου για πάνω από τριάντα χρόνια αφήνοντας πίσω του πλούσια παρακαταθήκη, σημαντικό μέρος της οποίας παραμένει ανεκμετάλλευτο.
Σημαίνον μέλος της λεγόμενης «Γενιάς του ’30», ο Θεοτοκάς ήταν μόλις 24 ετών όταν εμφανίστηκε δυναμικά στη δημόσια σφαίρα με το ριζοσπαστικό για την εποχή «Ελεύθερο πνεύμα» (1929), μέσα από το οποίο ερχόταν σε ευθεία ρήξη με το πρόσφατο παρελθόν (από την κριτική του δεν ξέφυγε ούτε ο Καβάφης), το οποίο ο ίδιος θεωρούσε κυρίως υπεύθυνο για το τέλμα στο οποίο είχε βρεθεί η ελληνική κοινωνία. 

Τρίτη 14 Μαρτίου 2017

Έλληνας στην Πλέβνα με λάφυρο την Τουρκική σημαία (1877)

*Εικόνα από τον ρωσοτουρκικό πόλεμο 1877-78. Πίνακας του Victor Mazurofski


Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης


Η Πλέβνα (σημερινό Πλέβεν) είναι μια ορεινή πόλη στη Βόρεια Βουλγαρία, που έμεινε στην ιστορία, από τη μεγάλη μάχη που έγινε κατά τη διάρκεια του ρωσοτουρκικού πολέμου το 1877. Η μάχη ήταν άκρως αιματηρή και έκρινε μαζί με άλλες μάχες την έκβαση αυτού του πολέμου (διάβαση της Σίπκας κ.λπ.).
Στη μάχη αυτή, ανιχνεύονται σημάδια ελληνικής παρουσίας, υπέρ των Ρώσων, που συνήθως μας είναι άγνωστη, πέραν της γνωστής ιστορικής πραγματικότητας, ότι η Ελλάδα δίστασε να βγει στον πόλεμο εκείνο στο πλευρό των Ρώσων, που ήταν οι νικητές. Μαζί με τους Ρώσους πολέμησαν τότε οι Ρουμάνοι (οι ελληνικές εφημερίδες τους αποκαλούσαν Ρωμούνους) οι οποίοι έμπρακτα κατοχύρωσαν την ανεξαρτησία τους από τους Οθωμανούς.
   Η Πλέβνα, με μεγάλη δυσκολία, χρονική καθυστέρηση και τεράστιες απώλειες σε ζωές, καταλήφθηκε από τους Ρώσους προς τα τέλη του 1877, που έτσι μπόρεσαν να προελάσουν και να καταλάβουν διαδοχικά τη Σόφια και τη Φιλιππούπολη και τον Ιανουάριο του 1878 να καταλάβουν την Αδριανούπολη.

Πέμπτη 9 Μαρτίου 2017

Η δράση των Θρακικών συλλόγων το 19ο αιώνα

*Κεφαλίδα επιστολόχαρτου του Θρακικού Φιλεκπαιδευτικού Συλλόγου Ραιδεστού, του 1881   (Βιβλιοθήκη της Βουλής των Ελλήνων)  





*Η δράση των θρακικών συλλόγων.
*Οι συντεχνίες και ο ρόλος τους.
*Μέριμνα των συλλόγων, 
η παιδεία των αλύτρωτων.



                Η εθνικά επωφελής δράση των ελληνικών συλλόγων στη Θράκη, αλλά και σε άλλα μέρη της Ελλάδας, κατά το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα, είναι μια πτυχή της εποποιίας του Ελληνισμού κατά τα σκοτεινά χρόνια της Τουρκοκρατίας.
                Αυτή η πτυχή αξίζει να προβληθεί, γιατί οι άνθρωποι που συγκροτούσαν εκείνα τα χρόνια τους συλλόγους και έδιναν τα χρήματά τους, έδειξαν αληθινή και ανιδιοτελή φιλοπατρία. Στήριξαν τον υπόδουλο Ελληνισμό, οργάνωσαν την παιδεία των Ελλήνων, διέσωσαν αρχαιολογικούς θησαυρούς, υποστήριξαν την ορθόδοξη πίστη των συμπατριωτών τους, συνετέλεσαν να γίνουν γνωστά τα νέα ρεύματα σκέψης και φιλοσοφίας της Ευρώπης.
                Έχει λεχθεί και είναι σωστό, ότι σε εποχές που το ελληνικό κράτος ήταν αδύναμο, φτωχό και ανοργάνωτο, το ρόλο του υπουργείου Παιδείας για την εκπαίδευση των υπόδουλων Ελλήνων, είχαν αναλάβει άτυπα, οι διάφοροι σύλλογοι που ξεκίνησαν τη δράση τους στην  Κωνσταντινούπολη και απλώθηκαν στις αλύτρωτες περιοχές.

Δευτέρα 6 Μαρτίου 2017

Η εκκένωση της Αν. Θράκης το 1922: Φρικώδης…

*Η θλιβερή εκκένωση της Ανατολικής Θράκης


*Η μέγιστη αδικία εις βάρος της Θράκης
*Η λέξη φρίκη κυριαρχούσε στα ρεπορτάζ
*Από παντού αισχροκέρδεια
*Βροχή, λάσπη και χαλάζι
*Η «κηδεία» της Ανατολικής Θράκης



Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης


                «Η εικών των μετακινουμένων πληθυσμών είναι φρικώδης. Η βροχή πίπτει ραγδαία από διημέρου, καθιστώσα τας οδούς αδιαβάτους και ευρούσα όλους τους πληθυσμούς εν υπαίθρω». («Νέα Αλήθεια» 6 Οκτωβρίου 1922).  Αυτή είναι μια λιτή δημοσιογραφική ολιγόλογη περιγραφή του φοβερού δράματος, που έζησαν οι Ανατολικοθρακιώτες, όταν εκόντες άκοντες διατάχθηκαν να εκκενώσουν τις πανάρχαιες εστίες τους, στις οποίες άνθισε ο Ελληνισμός από τα προϊστορικά χρόνια.
                Το μεγάλο κακό άρχισε από τα Μουδανιά.  Ήδη η διάσκεψη των Μεγάλων Δυνάμεων στα Μουδανιά, Στις 28 Σεπτεμβρίου 1922, με την Ελλάδα απούσα, είχε προδιαγράψει λίγες μέρες νωρίτερα την τύχη της Ανατολικής Θράκης. Παραχώρηση στους Τούρκους, που δεν πολέμησαν καθόλου, όταν την απελευθέρωσαν οι Έλληνες τον Ιούλιο του 1920. Ούτε πολέμησαν για να την ανακαταλάβουν. Στις 21 Σεπτεμβρίου 1922, ήδη η εφημερίδα «Πολιτεία» έγραφε ότι ο Ελευθέριος Βενιζέλος σε συνομιλία που είχε στο Λονδίνο με τον Βρετανό υπουργό Εξωτερικών λόρδο Κώρζον «επείσθη ότι η θυσία της Θράκης είναι μοιραία».
                Η Αθήνα ζούσε σε καθεστώς αλλοφροσύνης. Είχε προηγηθεί η Μικρασιατική Καταστροφή στα τέλη Αυγούστου 1922. Είχε εκραγεί η επανάσταση των Γονατά- Πλαστήρα. Η χώρα πλημμύρισε από τους πρόσφυγες της Μικράς Ασίας. Οι επαναστάτες ετοιμάζονταν να δικάσουν τους υπαίτιους της τρομερής ήττας. Τα πάθη που προκάλεσε ο Εθνικός Διχασμός εξημμένα. Αυτή την ατμόσφαιρα θα επιχειρήσουμε να δούμε μέσα από τα δημοσιεύματα του Τύπου, όσο και αν η δημοσιογραφική κάλυψη της απώλειας της Ανατολικής Θράκης υπήρξε ελλειμματική.

Τετάρτη 1 Μαρτίου 2017

Ο θάνατος του ευέλπιδος Ρωσέττη στο Μπιζάνι, το 1912

*Ο Σκαρλάτος Ρωσέττης




Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης


                Ίσως η καλύτερη εποχή της ελληνικής αστικής τάξης, είναι τα πρώτα χρόνια του 20 αιώνα. Είναι η εποχή της κοινωνικής και οικονομικής ανόδου της, αλλά κυρίως είναι η εποχή, που η τάξη αυτή έδειξε τα καλύτερα δείγματα του πατριωτισμού και της αυτοθυσίας της.
                Υπάρχουν ηχηρά παραδείγματα, που αποδεικνύουν αυτόν τον ισχυρισμό. Έχουν καταγραφεί από την ιστορία ή έχουν αποτυπωθεί ανεξίτηλα στη συλλογική εθνική μνήμη. Μέγιστο παράδειγμα είναι η αυτοθυσία του Παύλου Μελά, γόνου καλής οικογένειας, που έδωσε τη ζωή του στον αγώνα για την απελευθέρωση της Μακεδονίας.

LinkWithin

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...