Γρηγόριος Παππαδόπουλος: Ένας αφανής υποστηρικτής Μακεδονίας και Θράκης

*Ο Γρηγόριος Παππαδόπουλος

*Επιφανής λόγιος του 19^ου αιώνα

*Βρήκε άδοξο θάνατο στις Σέρρες

*Παππαδόπουλος με δύο π-

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Στη Θράκη αγνοούμε πολλές φορές πτυχές της ιστορίας μας και προσπερνάμε αδιάφορα τα πρόσωπα που μόχθησαν γι’ αυτήν με κάθε τρόπο και από κάθε μετερίζι. Αυτά δεν πρέπει να συνεχίζονται. Πρέπει να σκαλίζουμε πάντα τις στάχτες της ιστορίας για να ανακαλύπτουμε λαμπερά καρβουνάκια, που έχουν σκεπαστεί και μπορούν να ξαναπυρώσουν τις καρδιές μας, με ανανεωμένη αγάπη για την πατρίδα μας τη Θράκη.

                Μια τέτοια περίπτωση είναι ο Γρηγόριος Παππαδόπουλος (με δύο π-  παρακαλώ!) που δεν ήταν Θραξ. Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1819. Εργάσθηκε όμως από το 1866 για τη σύσταση συλλόγου, που θα είχε ως αποστολή τη διάδοση των ελληνικών γραμμάτων και την καλλιέργεια της εθνικής ιδέας, ιδίως στη Μακεδονία και τη Θράκη, γιατί έγκαιρα διέβλεπε τον κίνδυνο για τις περιοχές αυτές, λόγω της διασποράς βουλγαρόφωνων πληθυσμών και την υποδαύλιση του βουλγαρικού εθνικισμού από αυτούς που απεργάζονταν τα πανσλαβιστικά σχέδια. Το όραμά του αυτό ο Παππαδόπουλος, το υλοποίησε τελικά το 1869 με τη βοήθεια σημαντικών Ελλήνων, όπως ήταν ο Αλέξανδρος Σούτσος, ο Κωνσταντίνος Δόσιος, ο Μάρκος Ρενιέρης, ο Κωνσταντίνος Παπαρρηγόπουλος, ο Λέων Μελάς, ο Χαρίλαος Τρικούπης κ.ά. Τον Απρίλιο εκείνου του έτους ιδρύθηκε ο Σύλλογος προς Διάδοσιν των Ελληνικών Γραμμάτων με πρώτο πρόεδρο τον Αλέξανδρο Σούτσο και γραμματέα τον Γρηγόριο Παππαδόπουλο, ο οποίος κράτησε το πόστο αυτό έως το 1873.

Η δράση των Θρακικών συλλόγων το 19ο αιώνα

*Κεφαλίδα επιστολόχαρτου του Θρακικού Φιλεκπαιδευτικού Συλλόγου Ραιδεστού, του 1881   (Βιβλιοθήκη της Βουλής των Ελλήνων)  

*Η δράση των θρακικών συλλόγων.

*Οι συντεχνίες και ο ρόλος τους.

*Μέριμνα των συλλόγων, 

η παιδεία των αλύτρωτων.

                Η εθνικά επωφελής δράση των ελληνικών συλλόγων στη Θράκη, αλλά και σε άλλα μέρη της Ελλάδας, κατά το δεύτερο μισό του 19^ου αιώνα, είναι μια πτυχή της εποποιίας του Ελληνισμού κατά τα σκοτεινά χρόνια της Τουρκοκρατίας.

                Αυτή η πτυχή αξίζει να προβληθεί, γιατί οι άνθρωποι που συγκροτούσαν εκείνα τα χρόνια τους συλλόγους και έδιναν τα χρήματά τους, έδειξαν αληθινή και ανιδιοτελή φιλοπατρία. Στήριξαν τον υπόδουλο Ελληνισμό, οργάνωσαν την παιδεία των Ελλήνων, διέσωσαν αρχαιολογικούς θησαυρούς, υποστήριξαν την ορθόδοξη πίστη των συμπατριωτών τους, συνετέλεσαν να γίνουν γνωστά τα νέα ρεύματα σκέψης και φιλοσοφίας της Ευρώπης.

                Έχει λεχθεί και είναι σωστό, ότι σε εποχές που το ελληνικό κράτος ήταν αδύναμο, φτωχό και ανοργάνωτο, το ρόλο του υπουργείου Παιδείας για την εκπαίδευση των υπόδουλων Ελλήνων, είχαν αναλάβει άτυπα, οι διάφοροι σύλλογοι που ξεκίνησαν τη δράση τους στην  Κωνσταντινούπολη και απλώθηκαν στις αλύτρωτες περιοχές.