Για τη Δυτική Θράκη: Αγγλογάλλοι κατά Αμερικανών, στο Συνέδριο της Ειρήνης στο Παρίσι, το 1919

*Παρίσι 1919. Οι ηγέτες των Μεγάλων Δυνάμεων στο Συνέδριο της Ειρήνης.

Από δεξιά ο πρόεδρος των ΗΠΑ Γούντροου Ουίλσον, οι πρωθυπουργοί της Γαλλίας Ζωρζ Κλεμανσώ, της Βρετανίας Λόυδ Τζώρτζ και της Ιταλίας Βιτόριο Ορλάντο. 

 

 

*Πρακτικά κρίσιμης συνεδρίασης

*Ανένδοτοι οι Αμερικανοί

*Μας έσωσε ο όρος της ομοφωνίας

 

 Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

 

               Ήταν η τελευταία μέρα του Ιουλίου 1919. Τα ρολόγια όλων έδειχναν 3.30 μεσημέρι. Ο ήλιος έκαιγε. Οι Γάλλοι ετοιμάζονταν να φύγουν μαζικά για διακοπές, αλλά οι εργασίες του Συνεδρίου της Ειρήνης στην καρδιά της γαλλικής πρωτεύουσας συνεχίζονταν εντατικά. Οι Θράκες αγωνιούσαν για το μέλλον της πατρίδας τους. Η στάση όμως των μελών της αμερικανικής αντιπροσωπείας, είχε εκνευρίσει τους πάντες. Ο φιλοβουλγαρισμός τους από τον πρόεδρο των ΗΠΑ Γούντροου Ουίλσον, έως τον τελευταίο αντιπρόσωπο ήταν έκδηλος και προκλητικός.

Εκείνη τη μέρα, 31 Ιουλίου, τίποτα δεν προμήνυε, ότι θα προέκυπτε έντονη διαφωνία για το μέλλον της Θράκης. Στη συνεδρίαση μετείχαν ο πρωθυπουργός της Γαλλίας Ζωρζ Κλεμανσώ, από τη Βρετανία ο Άρθουρ Μπάλφουρ, από τις ΗΠΑ ο Χένρυ Ουάιτ και ο στρατηγός Φρανκ Λυόν Πολκ, από την Ιταλία ο υπουργός Εξωτερικών Τομάσο Τιττόνι και από την Ιαπωνία ο πρέσβης Κεϊσίρο Ματσούι, με τους αντίστοιχους γραμματείς. Επίσης μετείχαν ως εμπειρογνώμονες οι Tardieu, Laroche, Pichon, Coolidge κ.ά.

Ήδη είχε αποφασισθεί η απομάκρυνση του Βουλγαρικού στρατού από τη Δυτική Θράκη. Η «Ακρόπολις» την ίδια μέρα στην Αθήνα έγραφε ότι η ταξιαρχία του Ιππικού, που έδρευε στη Γκιουμουλτζίνα (Κομοτηνή) δύο τάγματα Πεζικού, το βαρύ Πυροβολικό και πολεμικό υλικό μεταφέρθηκαν στα υψώματα Ζεμανώτς στα παλαιά βουλγαρικά εδάφη. Στο Διδυμότειχο παρέμεναν αρκετές δυνάμεις του Βουλγαρικού στρατού με ανάλογο Πυροβολικό. Γάλλοι στρατιωτικοί παρακολουθούσαν την αποχώρηση του Βουλγαρικών δυνάμεων από τη Δυτική Θράκη.

Όταν άρχισε η συνεδρίαση, πρώτος κλήθηκε ο εμπειρογνώμονας Αντρέ Ταρντιέ ο οποίος ανέλυσε  την έκθεση της Κεντρικής Επιτροπής για εδαφικά ζητήματα σχετικά με τα σύνορα της Βουλγαρίας στα νότια της χώρας.

Κεντρικό σημείο των εξηγήσεων ήταν οι αποκλίνουσες απόψεις της αμερικανικής και της ιταλικής αντιπροσωπείας από τη μια πλευρά και της βρετανικής, γαλλικής και ιαπωνικής αντιπροσωπείας από την άλλη.

Τα πληθυσμιακά της Θράκης, στη συνδιάσκεψη των Παρισίων, το 1919

*Από τις εργασίες της συνδιάσκεψης των Παρισίων, το 1919

 

 

 

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

 

 

Η συνδιάσκεψη ειρήνης των Παρισίων  του 1919, ήταν το κορυφαίο διπλωματικό γεγονός που οργανώθηκε από τις νικήτριες συμμαχικές δυνάμεις της Αντάντ και των ΗΠΑ στο τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, με στόχο να υπογραφούν οι συνθήκες ειρήνης μεταξύ των αντιμαχομένων.

Οι αποφάσεις των νικητριών δυνάμεων περιστράφηκαν κυρίως στο διαμελισμό των τριών κεντρικών αυτοκρατοριών, δηλαδή της Γερμανικής Αυτοκρατορίας, της Αυστροουγγρικής Αυτοκρατορίας και της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας με τη δημιουργία νέων κρατών στην Ευρώπη.

Για την Ελλάδα, η συνδιάσκεψη ειρήνης, υπήρξε μέγιστη ευκαιρία να πραγματοποιήσει τους εθνικούς πόθους της, που απέβλεπαν κυρίως στην απελευθέρωση των αλύτρωτων ελληνικών πληθυσμών, οι οποίοι ειδικά τα χρόνια 1914-1918 είχαν υποστεί πρωτοφανείς απηνείς διωγμούς στην Θράκη, τη Μικρά Ασία και τον Πόντο. Η Ελλάδα πέτυχε πολλά, αλλά σύντομα, το 1922 έχασε επίσης πολλά.

Μωαμεθανοί της Βουλγαρικής Βουλής, ζητούσαν το 1919 από τον Ελευθέριο Βενιζέλο να τους απαλλάξει από τη Βουλγαρική τυραννία

*Ζωγραφικός πίνακας, που απεικονίζει τη συνδιάσκεψη των Παρισίων του 1919.  Πηγή εικόνας: nma.gov.au |

 

  

 

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

 

 

            Η Συνδιάσκεψη Ειρήνης των Παρισίων  του 1919, υπήρξε ένα τεράστιο διπλωματικό γεγονός, μέγιστης σημασίας, παρά τα σχετικά ναυάγια, που ακολούθησαν και τις αποτυχίες των στοχεύσεων των νικητών. Παραδείγματα που μπορούν να αναφερθούν είναι η συνθήκη των Σεβρών, που δεν την επικύρωσε κανένα από τα κοινοβούλια των χωρών που την υπέγραψαν. Και η πορεία της Κοινωνίας των Εθνών, που δεν ανταποκρίθηκε αποτελεσματικά στους σκοπούς της. Με το δεδομένο, ότι η Συνδιάσκεψη υπήρξε ένα διπλωματικό παιχνίδι συμφερόντων, σημειώθηκαν και αναμενόμενες παγίδες, υπονομεύσεις, παραπληροφορήσεις και ναρκοθετήσεις των διαπραγματεύσεων.

            Μια τέτοια περίπτωση, αφορούσε και το μέλλον των Μουσουλμάνων της Δυτικής Θράκης, Τούρκων και Πομάκων.

            Είναι γνωστό, ότι οι ηττημένοι Βούλγαροι που κατέλαβαν τη Δυτική Θράκη κατά παραχώρηση της άδικης συνθήκης του Βουκουρεστίου το 1913, έκαναν μαύρη τη ζωή σε Χριστιανούς και Μουσουλμάνους, με απηνείς διωγμούς, δολοφονίες, εποικισμούς, καταληστεύσεις. Ειδικά οι Πομάκοι υπέστησαν τα πάνδεινα. Από το 1913, κατά τις καταγγελίες των Πομάκων που έφτασαν στη Συνδιάσκεψη των Παρισίων του 1919, είχε συνεδριάσει το Βουλγαρικό υπουργικό συμβούλιο στη Σόφια υπό την προεδρία του βασιλιά Φερδινάνδου και αποφάσισε να βαφτίσει Χριστιανούς τους Μουσουλμάνους! Και ανέθεσε το έργο αυτό σε κομιτατζήδες. Το πλέον γελοίο, από τους ποικίλους διωγμούς, είναι ότι η βάφτιση γίνονταν από Βούλγαρο ιερέα, που κρατούσε μια αγιαστούρα και τους φώτιζε έτσι στο πόδι και από ένα γραμματέα που τους κατέγραφε με το νέο χριστιανικό όνομα. Και αμέσως μετά τους έδιναν να φάνε και ένα κομμάτι… μαγειρεμένο χοιρινό κρέας, είδος απαγορευμένο από το Κοράνιο στους πιστούς του Ισλάμ!!!

ΘΡΗΝΟΣ ΚΑΙ ΕΛΠΙΔΑ

---------

Βουβό κλάμα…

Για τη Θράκη που καίγεται,

για τη Θράκη, που δοκιμάζεται,

για τη Θράκη που μάχεται.

Αλλά πάντα στις στάχτες

φυτρώνει λουλούδι.

Σ’ αυτή τη Θράκη πιστεύουμε.

Σ’ αυτή τη Θράκη ελπίζουμε.

Αυτή τη Θράκη αγαπάμε.

Η Συνδιάσκεψη των Παρισίων του 1919 και το μέλλον της Θράκης

*Η Συνδιάσκεψη Ειρήνης των Παρισίων, το 1919

 

 

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

 

Η Συνδιάσκεψη Ειρήνης των Παρισίων  του 1919, ήταν πολυσύνθετη και πολυεθνική σύνοδος, την οποία είχαν οργανώσει από τις νικήτριες συμμαχικές δυνάμεις της Αντάντ και των ΗΠΑ στο τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Οι στόχοι που τέθηκαν ήταν φιλόδοξοι και σε ορισμένες περιπτώσεις αποδείχθηκαν ανεπιτυχείς.  Κύριος στόχος ήταν αφενός να συσταθεί ένας παγκόσμιος σύνδεσμος των εθνών, η γνωστή μας Κοινωνία των Εθνών, και αφετέρου να τεθούν υπό διαπραγμάτευση οι συνθήκες ειρήνης μεταξύ αυτών και των ηττημένων κεντρικών δυνάμεων.

Οι νικήτριες δυνάμεις με σημαντικές διαφοροποιήσεις αποσκοπούσαν στη ρύθμιση του γερμανικού ζητήματος, που θα διαιώνιζε τη μειονεκτική θέση της ώστε να μην αποκτήσει ξανά ισχύ επικίνδυνη και στη χάραξη νέων συνόρων στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη και στην Εγγύς Ανατολή, με γνώμονα τα συμφέροντα των διαφόρων εθνοτήτων.

Η Συνδιάσκεψη, το μεγάλο αυτό πολιτικό και διπλωματικό γεγονός άρχισε τις εργασίες της στη γαλλική πρωτεύουσα στις 18 Ιανουαρίου του 1919 (ν.η.) και τερματίσθηκε τον Αύγουστο του 1920.

Για την Ελλάδα, η Συνδιάσκεψη αυτή υπήρξε η μεγάλη ευκαιρία να υλοποιηθούν οι εθνικοί πόθοι της απελευθέρωσης των αλύτρωτων περιοχών, με επιμέρους συνθήκες, όπως η Συνθήκη των Σεβρών, που δημιουργούσε την Ελλάδα των δύο ηπείρων και των πέντε θαλασσών. Η συνθήκη αυτή τελικά ναυάγησε. Η συνθήκη του Νεϊγύ, η οποία επιβεβαίωσε την ελληνική κυριαρχία στα εδάφη μεταξύ των ποταμών  Έβρου και του Νέστου. Η περιοχή τέθηκε προσωρινά υπό συμμαχική  διοίκηση. Είναι η γνωστή μας ολιγόμηνη Διασυμμαχική Θράκη. Ακολούθησε η συνθήκη του Σαν Ρέμο με την οποία εξουσιοδοτήθηκε ο ελληνικός στρατός να καταλάβει τη Θράκη.

Πέτρος Λεβαντής: Φυλακίσθηκε στην ελληνική Αδριανούπολη, το 1921. Αποφυλακισμένος, περιέγραψε τη βίαιη εκκένωσή της, το 1922.

*Ο αείμνηστος Πέτρος Ξ. Λεβαντής 

 

 

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

 

               Ο Πέτρος Ξ. Λεβαντής, υπήρξε ένας λαμπρός δημοσιογράφος με έντονη δημοσιογραφική, κοινωνική, αλλά και πολιτική δράση. Γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1892 και πέθανε στη Θεσσαλονίκη, στις 22 Νοεμβρίου 1957. Απόφοιτος της Μεγάλης του Γένους Σχολής, άρχισε να δημοσιογραφεί στην πόλη που γεννήθηκε. Λόγω πιέσεων και απειλών των Τούρκων δραπέτευσε στην Ελλάδα, κατατάχτηκε εθελοντής στον ελληνικό στρατό και εγκαταστάθηκε στη Θεσσαλονίκη όπου εργάστηκε ως δημοσιογράφος, αρχισυντάκτης και διευθυντής στη εφημερίδα «Μακεδονία», από το 1912.

               Διώχθηκε κατ΄ επανάληψη για την μαχητική του αρθρογραφία, ενώ κατηγορήθηκε  και φυλακίστηκε για τη συμμετοχή του στο βενιζελικό κίνημα του 1935. Τον Ιούνιο του επόμενου έτους 1936, εξέδωσε την εφημερίδα «Ελληνικός Βορράς» με τη συμπαράσταση του Ελευθερίου Βενιζέλου. Η εφημερίδα διέκοψε την έκδοσή της μετά την επιβολή της δικτατορίας του Ιωάννη Μεταξά και ο εκδότης της Πέτρος Λεβαντής εξορίσθηκε στη  Ζάκυνθο. Η εφημερίδα του επανεκδόθηκε το 1945, υποστηρίζοντας τους Φιλελεύθερους, και το 1952 τον Ελληνικό Συναγερμό του Παπάγου και αργότερα υποστήριξε την ΕΡΕ, του Κωνσταντίνου Καραμανλή. Ο Λεβαντής είχε πολιτευθεί αρχικά με το Κόμμα των Φιλελευθέρων και εκλέχτηκε κατ’ επανάληψη βουλευτής Θεσσαλονίκης  από το 1929 έως το 1936. Χρημάτισε υπουργός Προνοίας και Υγιεινής στην κυβέρνηση Πλαστήρα το 1945. Υπουργός Γεωργίας στην κυβέρνηση Αλέξανδρου Παπάγου (1954). Στην κυβέρνηση Καραμανλή υπηρέτησε ως υπουργός Κοινωνικής Πρόνοιας και αργότερα Παιδείας ως τον Μάιο του 1957, που παραιτήθηκε για λόγους  υγείας.

               Κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής συμμετείχε  στις αντιστασιακές οργανώσεις ΠΑΟ και ΕΔΕΣ. Υπήρξε πρόεδρος του ΠΑΟΚ από το 1931 ως το 1933.

Εμμανουήλ Ζωνουδάκης: Ένας άγνωστος ήρωας, στη Θράκη της απελευθέρωσης

*Ο θάνατος του Ζωνουδάκη στην εφημερίδα "Μακεδονία"

 

 

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

 

               Ο Κρητικός ανθυπολοχαγός Εμμανουήλ Ζωνουδάκης, είναι ένας άγνωστος ήρωας, που έχασε τη ζωή του με τρόπο βασανιστικό, όταν η Ελλάδα, ήταν έτοιμη να απελευθερώσει το καλοκαίρι του 1920 την Ανατολική Θράκη. Σήμερα, κανένας δεν γνωρίζει τη θυσία του. Κανένας δεν τον μνημονεύει πλέον…

               Βέβαια, τον Αύγουστο 1920, η πόλη της Αδριανούπολης, περίπου 40 μέρες μετά την απελευθέρωσή της τίμησε τη μνήμη των παλληκαριών, που έδωσαν τη ζωή τους τον Ιούλιο εκείνης της χρονιάς, για να πνεύσει άνεμος ελευθερίας, μετά από σκλαβιά σχεδόν 600 ετών. Η Αδριανούπολη, η μητρόπολη του Θρακικού Ελληνισμού και η ΙΧ Μεραρχία τέλεσαν το μνημόσυνο των πεσόντων, με μεγάλη επισημότητα. Τότε μετά την κατάθεση στεφάνων στο κενοτάφιο που είχε στηθεί, έγινε προσκλητήριο νεκρών και ανάμεσα στα άλλα ακούσθηκε και το όνομα του ανθυπολοχαγού Ζωνουδάκη.

               Στο μνημόσυνο εκείνο είχαν παραστεί ο ύπατος αρμοστής Αντώνιος Σαχτούρης, ο διοικητής της IX Μεραρχίας υποστράτηγος Λεοναρδόπουλος, ο γενικός πρόξενος Αθανάσιος Χαλκιόπουλος, ο δήμαρχος Αδριανούπολης, ο μουφτής Χιλμή, ο τέως δήμαρχος Αδριανούπολης Σεφκέτ Μπέης. Το μνημόσυνο τέλεσε ο μητροπολίτης Πολύκαρπος.

               Στο ιστορικό εκείνο μνημόσυνο εκφωνήθηκε δεύτερο κατά το προσκλητήριο νεκρών το όνομα «Ζωνουδάκης Εμμανουήλ, ανθυπολοχαγός του 2^ου Λόχου Πολυβόλων, έπεσε γενναίως μαχόμενος κατά την μάχην της 8^ης Ιουλίου εν Καραγάτς». Το πρώτο όνομα ήταν το όνομα του λοχαγού Νικόλαου Διαμάντη. Όμως αυτό δεν ήταν αληθές για τον ανθυπολοχαγό Ζωνουδάκη. Προφανώς επικράτησαν κάποιοι λόγοι σκοπιμότητας και ανάγκης των καιρών. Η αλήθεια όμως για το θάνατο του Κρητικού ανθυπολοχαγού ήταν διαφορετική.