Η Συνδιάσκεψη των Παρισίων του 1919 και το μέλλον της Θράκης

*Η Συνδιάσκεψη Ειρήνης των Παρισίων, το 1919

 

 

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

 

Η Συνδιάσκεψη Ειρήνης των Παρισίων  του 1919, ήταν πολυσύνθετη και πολυεθνική σύνοδος, την οποία είχαν οργανώσει από τις νικήτριες συμμαχικές δυνάμεις της Αντάντ και των ΗΠΑ στο τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Οι στόχοι που τέθηκαν ήταν φιλόδοξοι και σε ορισμένες περιπτώσεις αποδείχθηκαν ανεπιτυχείς.  Κύριος στόχος ήταν αφενός να συσταθεί ένας παγκόσμιος σύνδεσμος των εθνών, η γνωστή μας Κοινωνία των Εθνών, και αφετέρου να τεθούν υπό διαπραγμάτευση οι συνθήκες ειρήνης μεταξύ αυτών και των ηττημένων κεντρικών δυνάμεων.

Οι νικήτριες δυνάμεις με σημαντικές διαφοροποιήσεις αποσκοπούσαν στη ρύθμιση του γερμανικού ζητήματος, που θα διαιώνιζε τη μειονεκτική θέση της ώστε να μην αποκτήσει ξανά ισχύ επικίνδυνη και στη χάραξη νέων συνόρων στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη και στην Εγγύς Ανατολή, με γνώμονα τα συμφέροντα των διαφόρων εθνοτήτων.

Η Συνδιάσκεψη, το μεγάλο αυτό πολιτικό και διπλωματικό γεγονός άρχισε τις εργασίες της στη γαλλική πρωτεύουσα στις 18 Ιανουαρίου του 1919 (ν.η.) και τερματίσθηκε τον Αύγουστο του 1920.

Για την Ελλάδα, η Συνδιάσκεψη αυτή υπήρξε η μεγάλη ευκαιρία να υλοποιηθούν οι εθνικοί πόθοι της απελευθέρωσης των αλύτρωτων περιοχών, με επιμέρους συνθήκες, όπως η Συνθήκη των Σεβρών, που δημιουργούσε την Ελλάδα των δύο ηπείρων και των πέντε θαλασσών. Η συνθήκη αυτή τελικά ναυάγησε. Η συνθήκη του Νεϊγύ, η οποία επιβεβαίωσε την ελληνική κυριαρχία στα εδάφη μεταξύ των ποταμών  Έβρου και του Νέστου. Η περιοχή τέθηκε προσωρινά υπό συμμαχική  διοίκηση. Είναι η γνωστή μας ολιγόμηνη Διασυμμαχική Θράκη. Ακολούθησε η συνθήκη του Σαν Ρέμο με την οποία εξουσιοδοτήθηκε ο ελληνικός στρατός να καταλάβει τη Θράκη.

Η καταστροφική αμερικανική άποψη για τη Θράκη στη Συνδιάσκεψη Ειρήνης των Παρισίων, το 1919.

*Αναμνηστική φωτογραφία από τη συνδιάσκεψη Ειρήνης των Παρισίων (Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών και Μελετών Ελευθέριος Βενιζέλος)  

 

 

 

*Ανέκδοτα έγγραφα

από τα Εθνικά Αρχεία των ΗΠΑ.

*Ο απροκάλυπτος φιλοβουλγαρισμός.

του προέδρου Γούντροου Ουίλσον.

*Πώς γλίτωσε η Δυτική Θράκη.

 

 

 

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

 

 

Η συνδιάσκεψη για την Ειρήνη, ήταν το σημαντικότερο διπλωματικό γεγονός μετά την λήξη του Α΄ Παγκόσμιου Πολέμου. Πραγματοποιήθηκε στο Παρίσι και κυρώθηκε στις 28 Ιουλίου 1919 με το παλαιό ημερολόγιο. Η υπογραφή της μετά από διαπραγματεύσεις, περίπου ενάμισι χρόνου, έγινε στο δημαρχείου του παρισινού προαστίου στη Σεβρ, γνωστή για την κατασκευή κομψοτεχνημάτων από πορσελάνη. Έμεινε στην ιστορία με την ονομασία συνθήκη των Σεβρών, αλλά η εφαρμογή της τα επόμενα χρόνια αποδείχθηκε ένα ναυάγιο.

Για την Ελλάδα, είχε ιδιαίτερο ενδιαφέρον γιατί έγιναν δεκτά τα σημαντικά ελληνικά εθνικά αιτήματα για εδαφικές επεκτάσεις, που σχεδόν διπλασίαζαν ξανά την έκταση της Ελλάδας, που είχε διπλασιαστεί ήδη για πρώτη φορά μετά τους Βαλκανικούς πολέμους του 1912-13. Όπως είχε λεχθεί τότε επρόκειτο για τη δημιουργία της Ελλάδας των δύο ηπείρων και των πέντε θαλασσών. Και αυτό γιατί η Ελλάδα έπαιρνε ανάμεσα στα άλλα τη Θράκη έως έξω από την Κωνσταντινούπολη σχεδόν, αποκτούσε την κυριαρχία των νησιών με την Ίμβρο και την Τένεδο. Διεκδικούσε τη ζώνη πέριξ της Σμύρνης  κ.λπ. Επρόκειτο δηλαδή για ένα διπλωματικό θρίαμβο, που κανένας δεν μπορούσε να προβλέψει τότε το τραγικό τέλος του.

Επικεφαλής των ελληνικής αντιπροσωπείας ήταν ο Ελευθέριος Βενιζέλος, που επιχείρησε να καρπωθεί πολιτικά αυτήν κατ’ αρχή τεράστια ελληνική επιτυχία, αλλά ένα χρόνο μετά έχασε άδοξα τις εκλογές του Νοεμβρίου 1920 και δεν εξελέγη ούτε βουλευτής ο ίδιος. Ενόψει των εργασιών της Συνδιάσκεψης ο πρωθυπουργός της Ελλάδας υπέβαλε σειρά υπομνημάτων με τις ελληνικές αξιώσεις, οι οποίες παραπέμφθηκαν σε ειδική επιτροπή υπό την προεδρία του Ζυλ Καμπόν. Η επιτροπή υπέβαλε πόρισμα στις 16 Φεβρουαρίου (π.η.) 1919 με κύρια πρόταση την παραχώρηση της Δυτικής Θράκης στην Ελλάδα, με τον όρο να αναγνωρισθεί οικονομική διέξοδος προς το Αιγαίο, στη Βουλγαρία. Μόνο η Ιταλία αντιτάχθηκε ζητώντας εδαφική διέξοδο για τη Βουλγαρία στο Αιγαίο Πέλαγος και μάλιστα στο λιμάνι του Δεδέαγατς. Αυτό σήμαινε, αν γίνονταν δεκτό το μελετώμενο διεθνές κράτος της Κωνσταντινούπολης ότι θα καταλάμβανε ολόκληρη την Ανατολική Θράκη και στην Ελλάδα, δεν υπήρχε περίπτωση να δοθεί έδαφος εκεί.

Αυτά δείχνουν και τις δυσκολίες που αντιμετώπιζε η Ελλάδα, η οποία πρόβαλλε σημαντικές εθνικές αξιώσεις για αλύτρωτες περιοχές.

Το τέλος των ελληνικών διεκδικήσεων

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_2_16/10/2011_459658

*Στιγμιότυπο του LIFE από τις εργασιες της Συνδιάσκεψης της Ειρήνης του 1946 στο Παρίσι

*Στη Συνδιάσκεψη για την Ειρήνη 

η Ελλάδα πιέστηκε από τους συμμάχους
να παραιτηθεί από οικονομικές 

και εδαφικές απαιτήσεις 65 χρόνια πριν

Του Περικλή Χ. Χριστίδη*


Η βιβλιογραφική λήθη στην οποία περιέπεσε η Συνδιάσκεψη για την Ειρήνη το 1946 στο Παρίσι, αν και έντονα στην εποχή της προβεβλημένη δημοσιογραφικά, ανάγει τις αιτίες της ήδη στην εποχή της έναρξής της, σχεδόν ενάμιση χρόνο μετά τη λήξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.                                                               Οι Μεγάλες Δυνάμεις (Βρετανία, ΕΣΣΔ, ΗΠΑ) δεν ήταν πεπεισμένες για τη σκοπιμότητά της, καθώς ήδη από το 1945 είχαν συστήσει το Συμβούλιο Υπουργών Εξωτερικών που περιελάμβανε τις ίδιες- κάποτε και τη Γαλλία- το οποίο προχωρούσε στη διευθέτηση των ζητημάτων που είχαν προκύψει από τον πόλεμο. Εκτεθειμένες όμως στα μάτια της κοινής γνώμης των χωρών τους, καθώς έτσι αγνοούσαν τους συμμάχους τους στα όπλα, η Μεγάλη Βρετανία και οι ΗΠΑ θα πιέσουν τη Σοβιετική Ενωση έτσι ώστε να συγκληθεί μια Συνδιάσκεψη έστω περιορισμένης εμβέλειας.