Ρεσάλτο σε ελληνικά νερά

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ  http://www.kathimerini.gr/780583/article/politismos/eikastika/resalto-se-ellhnika-nera

*Η δράση των πειρατών δεν είχε αντίκτυπο μόνον στο εμπόριο και στην οικονομική δραστηριότητα, αλλά και σε πολιτικό επίπεδο και σε στρατιωτική επιρροή. 

*Συνέδριο στο Μουσείο 

Κυκλαδικής Τέχνης

17-19 Οκτωβρίου

Της Μαργαρίτας Πουρνάρα

                Πριν ακόμα από την Άλωση της Κωνσταντινούπολης, η Ανατολική Μεσόγειος βρέθηκε σε μια «μέγγενη»: Το 1390 οι Οθωμανοί είχαν φτάσει ήδη στα παράλια της Μικράς Ασίας και διψούσαν να κυριαρχήσουν στη θάλασσα, παρότι δεν διέθεταν ναυτική παράδοση ούτε τεχνογνωσία. Ο βενετσιάνικος στόλος από την άλλη, με την κατάρρευση του Βυζαντίου, είχε αρχίσει να θεωρεί την ευρύτερη περιοχή, ως νοητή επικράτεια. Ανάμεσα στα πυρά των δύο εχθρικών δυνάμεων, βρέθηκαν τα νησιά καθώς και οι παραθαλάσσιες πόλεις της στεριάς, που έγιναν αντικείμενο διεκδίκησης για οικονομικούς λόγους αλλά και για γόητρο.

                Καθώς όμως, ούτε οι Ενετοί αλλά ούτε οι Οθωμανοί μπορούσαν να εγγυηθούν την ασφάλεια των εμπορικών θαλάσσιων δρόμων, εμφανίστηκε ένας τρίτος παράγοντας με καταλυτικό ρόλο: οι πειρατές και οι κουρσάροι, που με την παρουσία τους έγερναν την πλάστιγγα προς τη μια ή την άλλη μεριά.

Η αδιαλλαξία των ανταρτών το 1946, έβαψε με αίμα τον Έβρο...

 *Ο Βαγγέλης Κασάπης (καπετάν Κρίτωνας) το 1945 στην Αλεξανδρούπολη

*Η άγνωστη πρόταση 

του βουλευτή Χρυσοστόμου 

για συμφιλίωση από το 1946

* Ο αρνητικός ρόλος 

του καπετάν Κρίτωνα

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Η αδιαλλαξία των ανταρτών απέτρεψε στα τέλη του 1946, μια σπουδαία ευκαιρία, να τερματισθεί ο εμφύλιος σπαραγμός τουλάχιστον στην περιοχή του νομού Έβρου, πριν φουντώσει για τα καλά και σκορπίσει το θάνατο και την καταστροφή.

                Είναι μια από τις άγνωστες πτυχές της μικροϊστορίας μας, που αν πετύχαινε θα μπορούσε να μετρήσει σαν μοντέλο και σε άλλες περιοχές και να γλυτώσει η χώρα από τα τεράστια δεινά που επισώρευσε η ανταρσία των ετών 1946-1949.

                Η πρωτοβουλία ξεκίνησε από τον βουλευτή Έβρου του κόμματος των Φιλελευθέρων Γρηγόριο Χρυσοστόμου, τον φθινόπωρο του 1946, αλλά προσέκρουσε στην άρνηση του καπετάν Κρίτωνα (Βαγγέλη Κασάπη) και του καπετάν Λάμπρου (Νίκου Κανακαρίδη).

Πώς δεν αιχμαλωτίσθηκε από τους αντάρτες ο στρατηγός Δ. Γιαντζής το 1947!!!

*Ο στρατηγός Δημήτριος Γιαντζής, στόχος των ανταρτών στη Γραβιά

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Η Γραβιά δοξάστηκε στις 8 Μαΐου του 1821, όταν ο Οδυσσέας Ανδρούτσος με 120 παλληκάρια,  ταμπουρωμένος στο γνωστό Χάνι, νίκησε την στρατιά του Ομέρ Βρυώνη. Μια μάχη με υψηλούς στόχους, οργανώθηκε και το 1947 κατά τη διάρκεια του εμφυλίου στο σιδηροδρομικό σταθμό της Γραβιάς, χωρίς να επιτύχει τον μέγιστο των στόχων της, αλλά μέρος  μόνο των στόχων.

                Κορυφαίο γεγονός του Ιανουαρίου 1947, όταν για δεύτερη χρονιά φούντωνε ο εμφύλιος πόλεμος, ήταν η μάχη της Γραβιάς. Ο «Ριζοσπάστης» που δεν είχε απαγορευθεί ακόμα η κυκλοφορία του και κάποιες άλλες εφημερίδες είχαν γράψει ότι η επίθεση στο σταθμό της Γραβιάς «επισκίασε όλες τις ειδήσεις του 48ώρου».

                Αξίζει να αναφέρουμε ότι στις 27 Δεκεμβρίου οι αντάρτες ανακοίνωσαν ότι το κίνημά τους παίρνει την ονομασία «Δημοκρατικός Στρατός Ελλάδας». Αυτό το γεγονός επέβαλε μια εντυπωσιακή νίκη, που να δείχνει ότι οι αντάρτες ακολουθούσαν πλέον νέα τακτική στις μάχες, ακόμα και σε μάχες εκ παρατάξεως, όταν ευνοούσαν οι συνθήκες. Από την πλευρά του η ηγεσία του εθνικού στρατού αγωνίζονταν να αυξήσει τη δύναμη των αξιωματικών και στρατιωτών από 100.000 σε 130.000, αλλά συναντούσε την απροθυμία της Αγγλικής Στρατιωτικής Αποστολής, η οποία δεν ήθελε να αυξήσει τις δαπάνες για την κατάσταση στην Ελλάδα, προσπαθώντας μάλιστα να απαγκιστρωθεί από τη χώρα μας.

                Ας δούμε όμως τα γεγονότα της μάχης της Γραβιάς του 1947, με τη σειρά:

1941: Θάβοντας στην Κρήτη, σκουληκιασμένα πτώματα Ναζί

*Ο Χρήστος Ρουσσόπουλος (δεξιά) μόλις έχει πάρει το απολυτήριο από το στρατόπεδο αιχμαλώτων Ηρακλείου Κρήτης, Ιανουάριος 1942.

*Φρικιαστικές περιγραφές

από αιχμάλωτους στρατιώτες

*Πολλοί Εβρίτες υποχρεώθηκαν

να καθαρίσουν τα πεδία μαχών

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Το βιβλίο για τους 300 του Έβρου στη Μάχη της Κρήτης, που κυκλοφόρησε πρόσφατα, έχει προκαλέσει μεγάλες και ενδιαφέρουσες συζητήσεις στην περιοχή του νομού Έβρου, αλλά και στην Κρήτη. Αυτά τα παλληκάρια, νεοσύλλεκτοι της κλάσης του 1941 και αγύμναστοι ακόμα, βρέθηκαν στη φωτιά της φοβερής αυτής μάχης, το Μάιο του 1941.

                Η έκδοση του σημαντικού αυτού βιβλίου, ανάγεται στο 2009 όταν η κ. Μαίρη Τζιβελέκη από την Αλεξανδρούπολη ήρθε σε επαφή με το Ιστορικό Μουσείο της Κρήτης αναζητώντας πληροφορίες για τον παππού της Θεοφάνη Δημοσχάκη, ο οποίος έχασε τη ζωή του πολεμώντας το 1941 στον τομέα του Ηρακλείου. Η έρευνά της την οδήγησε στην κ. Ελένη Θεοδωρακοπούλου, της οποίας ο πατέρας Χρήστος Ρουσσόπουλος από το Νέο Χειμώνιο Ορεστιάδας πολέμησε με άλλους Θρακιώτες στη Μάχη της Κρήτης και κατέγραψε τις αναμνήσεις του. Η κ. Θεοδωρακοπούλου πείσθηκε από την κ. Τζιβελέκη να  παραδώσει το χειρόγραφο για έκδοση στην Εταιρεία Κρητικών Ιστορικών Μελετών. Έτσι προέκυψε αυτό το σημαντικό βιβλίο, που ρίχνει φως σε μια άγνωστη πτυχή της δράσης Θρακών στην Μεγαλόνησο.

Εκατό χρόνια από τις μεγάλες αλλαγές στην Ήπειρο

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤHS ΚΥΡΙΑΚΗΣ 
http://www.kathimerini.gr/777475/article/epikairothta/ellada/ekato-xronia-apo-tis-megales-allages-sthn-hpeiro

*Αργυρόκαστρο, 17 Φεβρουαρίου 1914. Ανακήρυξη Αυτονομίας της Βορείας Ηπείρου. Διακρίνονται ο μητροπολίτης Δρυϊνουπόλεως Βασίλειος (αριστερά), ο πρωθυπουργός της Αυτόνομης Βορείου Ηπείρου Γεώργιος Ζωγράφος (κέντρο) και ο μητροπολίτης Βελλάς και Κονίτσης Σπυρίδων (δεξιά). Κάτω, καλλιτεχνική απεικόνιση από τη μάχη για την κατάληψη της Κορυτσάς, στις 6 Δεκεμβρίου του 1912.

Γράφει ο κ. ΗΛΙΑΣ ΧΡΥΣΟΧΟΪΔΗΣ*

            Η τραγωδία των εγκλωβισμένων Ηπειρωτών αναδεικνύεται στο δραματικό ψήφισμα που οι κάτοικοι της Κορυτσάς επέδωσαν στους πρέσβεις των Μεγάλων Δυνάμεων στο Λονδίνο το 1913 και το οποίο τελικά οδήγησε στο Πρωτόκολλο της Κέρκυρας (1914), την πρώτη διεθνή αναγνώριση της ελληνικότητας της Βορείου Ηπείρου. Αντίγραφο του ψηφίσματος στα αγγλικά ανακαλύφθηκε πρόσφατα στις συλλογές του Ινστιτούτου Χούβερ από τον γράφοντα.

            Το πεντασέλιδο κείμενο, δωρεά του καθηγητή Louis A. Gray, αρχίζει με ανυπόγραφη εισαγωγή: «Η Βόρεια Ήπειρος προσαρτήθηκε στο νεοσύστατο κράτος της Αλβανίας ενάντια στη θέληση των κατοίκων της... Οι Αλβανοί ισχυρίζονται ότι η Κορυτσά είναι η καρδιά της Νότιας Αλβανίας. Θα ήταν καλό να ακούσουμε τους ίδιους τους κατοίκους της να μας μιλούν για τους εθνικούς τους πόθους».