ΟΙ ΑΝΑΦΟΡΕΣ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ ΠΡΟΣ ΤΗ ΒΟΥΛΗ ΚΑΙ Η ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥΣ

         Όταν αρχίζει κάθε μέρα η συνεδρίαση της Βουλής, ένας από τους γραμματείς του Προεδρείου ή κάποιος άλλος εκ των νεωτέρων βουλευτών, διαβάζει τις αναφορές των πολιτών προς τη Βουλή.

          Είναι πολύ παλιά αυτή η παράδοση και ουσιαστικά μ’ αυτήν τη διαδικασία, ο Κοινοβουλευτισμός, συνδέει τους πολίτες και τα προβλήματά τους, με την απρόσωπη και πολλές φορές απρόσιτη εξουσία.

          Η παράδοση των αναφορών έχει θεσμοθετηθεί με τους κατά καιρούς ισχύσαντες Κανονισμούς λειτουργίας της Βουλής και σήμερα οι αναφορές πολιτών είναι αναπόσπαστο στοιχείο της λειτουργίας του Κοινοβουλίου, όπως έχουμε ξαναπεί     

Πολλές φορές οι αναφορές θεωρήθηκαν ελαφρά τη καρδία ρουσφέτια. Όμως δεν είναι… Ακόμα και κατά την διάρκεια της Επανάστασης του 1821, όταν μέσα από τους καπνούς των μαχών, το αγωνιζόμενο Έθνος συνέστησε το Βουλευτικόν, την συλλογική δηλαδή πολιτική του έκφραση, οι πολίτες ζητούσαν παρέμβαση της Πολιτείας.

Στα Αρχεία της Ελληνικής Παλιγγενεσίας, που διασώθηκαν και εξέδωσε η Βιβλιοθήκη της Βουλής σε μια μνημειώδη έκδοση πολλών τόμων είναι καταχωρημένες αρκετές τέτοιες αναφορές, με κείμενα αρκούντως  χαρακτηριστικά.

Η ΑΔΡΙΑΝΟΥΠΟΛΗ ΤΟΥ ΙΘ΄ ΑΙΩΝΑ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΑ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΑ ΕΓΓΡΑΦΑ

*Το τέμενος του Σουλτάνου Σελήμ, αρχιτεκτόνημα του φημισμένου Σινάν

Διάλεξη του δημοσιογράφου

ΠΑΝΤΕΛΗ ΣΤΕΦ. ΑΘΑΝΑΣΙΑΔΗ

στην Αλεξανδρούπολη το 2003.

Κυρίες και κύριοι,

       Θέλω να ευχαριστήσω από βάθους καρδίας την πρόεδρο κ. Τζούλια Φανφάνη- Μαλακόζη και ολόκληρο το Διοικητικό Συμβούλιο του Συλλόγου Φίλων Αδριανούπολης, για τη  ευγενική τους πρόσκληση.

Αποτελεί τιμή για μένα, που μου δίνουν την ευκαιρία να σας μιλήσω απόψε για μια πόλη από τις αλησμόνητες πατρίδες, για μια πόλη αγλάισμα, στην οποία μεγαλούργησε ο Ελληνισμός από τα πανάρχαια χρόνια, αλλά είχε την ατυχία, εξαιτίας των διεθνών σκοπιμοτήτων να βρεθεί εκτός του ελληνικού εθνικού κορμού.

        Και έρχομαι στο θέμα μου:   

Η ΜΟΝΟΜΑΧΙΑ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΡΑΛΛΗ- ΚΩΝ/ΝΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

          Είδαμε σε προηγούμενο σημείωμα, τη μονομαχία Στάη- Χατζηπέτρου, με θύμα τον δεύτερο. Σήμερα θα αναφερθούμε σε μια άλλη μονομαχία, που ευτυχώς δεν είχε θύματα. Πρόκειται για τη μονομαχία του πρώην πρωθυπουργού Κωνσταντίνου Κωνσταντόπουλου με τον πρώην υπουργό Εσωτερικών Δημήτριο Ράλλη, το 1893.

          Ας πάρουμε τα γεγονότα με τη σειρά.

          To 1890 ήταν μια χρονιά, πολιτικά δυσχερής. Ο βασιλεύς Γεώργιος, επιχειρώντας να υπερβεί τα δύο μεγάλα κόμματα των Τρικούπη και Δηλιγιάννη, έδειξε να ευνοεί τη δημιουργία ενός τρίτου κόμματος. Το κόμμα αυτό, έσπευσαν να δημιουργήσουν  επιφανείς πολιτικοί, που καταδίκαζαν την ύπαρξη προσωποπαγών κομμάτων. Η πρώτη εμφάνισή τους έγινε το Νοέμβριο του 1891, με κοινοβουλευτικό εκπρόσωπο τον Δημήτριο Ράλλη.

1904: ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΣΚΟΤΩΝΕΙ ΒΟΥΛΕΥΤΗ ΣΕ ΜΟΝΟΜΑΧΙΑ

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

            Το εκλιπόν έθιμο των μονομαχιών, έγινε αιτία να χυθεί άδικα πολύ αίμα στη χώρας μας, χωρίς φυσικά να αποδίδεται Δικαιοσύνη. Στο έθιμο αυτό, κατά τον 19^ο και στις αρχές του 20^ου αιώνα, ενέδωσαν και πολλοί πολιτικοί άνδρες, με τραγικά επακόλουθα. Μια τέτοια δραματική μονομαχία, θα θυμηθούμε σήμερα εδώ.                                                                                                                                                                                                                                

          Ο Σπυρίδων Στάης, υπήρξε ένας λαμπρός πολιτικός, που όμως η ιστορία του κηλιδώθηκε από τη δολοφονία σε μια μονομαχία, του βουλευτή Αλέξανδρου Χατζηπέτρου.

*Ο Σπυρίδων Στάης

     Το δραματικό αυτό γεγονός συνέβη στις 18 Ιουνίου 1904. Ο Στάης ήταν τότε για δεύτερη θητεία,  υπουργός Παιδείας στην κυβέρνηση του Γεωργίου Θεοτόκη. Τα Κύθηρα, τον εξέλεγαν βουλευτή από το 1892, όταν μετά από 18 χρόνια εγκατέλειψε τη Μέση Εκπαίδευση, όπου δίδασκε ως μαθηματικός. Ανέλαβε για πρώτη φορά το υπουργείο Παιδείας το Μάιο του 1900 και για δεύτερη φορά το 1903. 

          Η μονομαχία, άρχισε από μια φραστική επίθεση στη Βουλή, του βουλευτή Τρικάλων Αλέξανδρου Χατζηπέτρου, γιατί δεν έγινε καθηγητής της Ανατομίας ο φίλος του Μελισσηνός. Οξύθυμος και ο Στάης απάντησε σκληρά και τα πράγματα κατά τα έθιμα της εποχής, οδήγησαν σε μονομαχία, παρά τις προσπάθειες του πρωθυπουργού Γεώργιου Θεοτόκη να συμβιβάσει τα πράγματα.

          Η μονομαχία τους, έγινε με πιστόλια στις 5 το απόγευμα στους Τράχωνες, όπου πήγαν με άμαξες. Ο Στάης έμπειρος και δεινός σκοπευτής βρήκε με την πρώτη, στην καρδιά το Χατζηπέτρο και τον άφησε άπνου. Τα ραβδωτά πιστόλια που χρησιμοποιήθηκαν στην μονομαχία εκείνη, ανήκαν στον Αλέξανδρο Ρώμα.

          Μετά το θάνατο του Χατζηπέτρου εκδηλώθηκε μεγάλη κοινωνική δυσαρέσκεια για το βάρβαρο έθιμο. Ο Στάης υπέβαλε παραίτηση και στη θέση του διορίσθηκε υπουργός Παιδείας ο Κωνσταντίνος Λομβάρδος.

* Ο Σπυρίδων Στάης

       Ο «Νουμάς» στις 27 Ιουνίου 1904 εξαπέλυσε δριμεία επίθεση κατά του μονομάχου υπουργού, γράφοντας:

          «Με τέτοιους υπουργούς και με τέτοια- ας το πούμε και αυτό- κοινωνία, μπορεί ο κάθε Στάης να σκοτώνει όσους βαστάει η ψυχή του, αφού είναι βέβαιος πως δεν θα πάθει τίποτα ούτε ποινικώς ούτε κομματικώς».

          Και είχε δίκιο ο «Νουμάς» αφού ο Στάης δεν τιμωρήθηκε λόγω ασυλίας στα κατοπινά χρόνια, επανεξελέγη αρκετές φορές βουλευτής και έγινε ξανά υπουργός το 1908 και το 1921. Αποσύρθηκε από την πολιτική το 1922 μετά την Επανάσταση των Πλαστήρα- Γονατά.

Το θύμα, ο Κωνσταντίνος Χατζηπέτρος

Σκληρή ήταν και η επίθεση της «Ακρόπολης» του Βλάση Γαβριηλίδη, που στο κύριο άρθρο της στις 19 Ιουλίου 1904, έγραψε:

          «Ο βασιλεύς έπρεπε να πάρει το μαστίγιον, εάν ήτο βασιλεύς τηρητής του Συντάγματος και των νόμων, εις χείρας του και να είπη εις τοιούτους συμβούλους του Στέμματος οίτινες παραβιάζουν αυτούς τους νόμους, μονομαχούν και σκοτώνουν ανθρώπους: -Είσθε κύριοι δια τας φυλακάς και όχι δια θέσιν υπουργών».

          Αντίθετα ο συνήθως καυστικός Γεώργιος Σουρής, αντιμετώπισε με συγκατάβαση το Στάη γράφοντας στο «Ρωμηό» στις 26 Ιουνίου 1904:

«Χύνω δάκρυα μαζί σας μπρος στου θύματος το μνήμα,

όμως κλαίω και το Στάη, δεύτερον της μοίρας θύμα.

Κλαίει κι ο φονεύς εκείνος

Τον νεκρό τον δυστυχή

Και δεινός σπαράζει θρήνος

Κάθε πέτρινη ψυχή».

          Δυόμισι μήνες πριν στις 4 Φεβρουαρίου 1904, είχε προηγηθεί μια άλλη μονομαχία, του υπουργού Στρατιωτικών Κωνσταντίνου Σμολένσκη με το βουλευτή Ιωάννη Λιμπρίτη. Αιτία μια πολιτική αψιμαχία τους στη Βουλή. Η μονομαχία έγινε στο Μπραχάμι, αλλά δεν είχε αιματηρό αποτέλεσμα. Αστόχησαν αμφότεροι.

          Στην ελληνική κοινοβουλευτική ιστορία έχει καταγραφεί και η μονομαχία του πρωθυπουργού Κωνσταντίνου Κωνσταντόπουλου το 1893 εναντίον του αρχηγού κόμματος Δημητρίου Ράλλη, στο Γουδί. Η μονομαχία αυτή είχε σαν αφετηρία μια πολιτική αντιδικία των δύο, αλλά ευτυχώς δεν είχε θύματα… Γιατί όταν δόθηκε από τους μάρτυρες το σύνθημα και πυροβόλησαν… μπαμ ηκούσθη στον αέρα, πλην τα βόλια πήγαν πέρα!!!

          Μια μονομαχία στο ενεργητικό του είχε και ο κατοπινός πρωθυπουργός Στέφανος Δραγούμης, που μονομάχησε ως νεαρός λοχαγός της Εθνοφρουράς με τον συνάδελφό του επίσης λοχαγό Αλέξανδρο Πετσάλη. Η μονομαχία αυτή είχε λήξει με ελαφρούς τραυματισμούς.

          Τελικά κάτω από την κοινωνική κατακραυγή, οι μονομαχίες απαγορεύθηκαν με σκληρές ποινές, αλλά ποια ήταν η έκπληξη; Το Μάρτιο του 1922 ο βουλευτής Αγαμέμνων Σλήμαν με πρότασή του ζητούσε να καταργηθεί ο νόμος… που κατάργησε τη μονομαχία!!!  Αυτή η πρόταση όμως, όπως ήταν φυσικό, δεν πέρασε…

          Είχε χυθεί άδικα, πολύ αίμα στην Ελλάδα, από τις βάρβαρες μονομαχίες. 


Για το θέμα αυτό δείτε και μια σχετική εκπομπή στη ΝΕΡΙΤ στις 2 Μαρτίου 2015 και ειδικά από το 37ο λεπτό (Εκπομπή ΜΗΧΑΝΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ).

ΕΚΕΙ ΠΟΥ… ΣΥΝΕΔΡΙΑΖΑΝ ΟΙ ΒΟΥΛΕΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ!!!

*Το Μέγαρο της Βουλής, όταν ακόμα ήταν βασιλικό Ανάκτορο

Λεμονοπερίβολα (1821) και παράγκες (1855)

πριν από τα Μέγαρα…

• Σε μια διχάλα, καθισμένος ο Κολοκοτρώνης.
• Σταυροπόδι κάθονταν οι «πληρεξούσιοι».
• Ο πρόεδρος με το κουδούνι «εκροτάλει ακατασχέτως».
• Το 1821 είχαν και απουσιολόγιο με πρόστιμο «τάλαρον εν»!

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

          Για τον ελληνικό κοινοβουλευτικό βίο και τους χώρους όπου συνεδρίαζαν κατά καιρούς τα πολιτικά σώματα των Ελλήνων μετά την Επανάσταση του 1821, ισχύει η γνωστή λαϊκή φράση «απ’ τ’ αλώνια, στα σαλόνια».

          Και αυτό, γιατί οι απαρχές του ελληνικού κοινοβουλευτικού βίου, βρίσκονται στα… περιβόλια, ενώ σήμερα η Βουλή των Ελλήνων στεγάζεται σε ένα περικαλλές, επιβλητικό και ιστορικό μέγαρο, άριστα διατηρημένο, αληθινό στολίδι του κέντρου της Αθήνας!

          Αποτελεί αξιοσημείωτο ιστορικό και πολιτικό επίτευγμα, το γεγονός, ότι οι Έλληνες μέσα στη φωτιά του πολέμου που άναψε η Επανάσταση του 1821, με τις αβεβαιότητες που συνεπάγονταν ένα τέτοιο εγχείρημα, με τις δυσλειτουργίες και τις περιπλοκές που δημιούργησαν οι εμφύλιες έριδες κατά τη διάρκεια του Αγώνα, είχαν ως πρώτο μέλημά τους, να διαχειρισθούν με πολιτικούς όρους και προϋποθέσεις την εξέλιξη της προσπάθειάς τους να απελευθερωθούν  από τον Οθωμανικό ζυγό και να καταστούν  ελεύθεροι.

Η ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ "ΛΑΖΑΡΩΝ"- 1917

Στην ελληνική πολιτική ιστορία, μια Βουλή, έμεινε με την ονομασία Βουλή των Λαζάρων. Προέκυψε από μια συνταγματικά αμφιλεγόμενη πρωτοβουλία του Ελευθέριου Βενιζέλου και ήταν απότοκος των δραματικών γεγονότων του Διχασμού της δεύτερης δεκαετίας του 20^ου αιώνα.

Όταν κάτω από την πίεση των τραγικών γεγονότων του Διχασμού ο Βασιλιάς Κωνσταντίνος υποχρεώθηκε να παραιτηθεί από το θρόνο, Βασιλιάς ορκίσθηκε ο νεώτερος γιος του Αλέξανδρος. Η ορκωμοσία του  έγινε στις 19 Μαΐου 1917.

Η ΜΑΚΡΑ ΠΟΡΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΕΞΙΑΣ

Από την ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_politics_1_08/11/2009_336539

*Από την ίδρυση του Λαϊκού Κόμματος το 1920, 

τον «Ελληνικό Συναγερμό» 

και την ΕΡΕ έως τη δικτατορία του 1967

Του Γιώργου Α. Λεονταρίτη

Ουσιαστικά, η «Δεξιά» ξεκινά με το Λαϊκόν Κόμμα που ίδρυσε ο Δημήτριος Γούναρης το 1920. Το Κόμμα των Εθνικοφρόνων του οποίου ηγείτο μέχρι τότε ο Γούναρης, άλλαξε εκείνη τη χρονιά την ονομασία του και έγινε «Λαϊκόν». Η απόφαση της αλλαγής του τίτλου, αντικατόπτριζε μια πραγματικότητα. Το Λαϊκόν Κόμμα επίστευε πάντοτε στον κοινοβουλευτισμό, και ουδέποτε ανήλθε ή επεδίωξε να ανέλθει στην εξουσία άνευ της λαϊκής εγκρίσεως. Και με τον Γούναρη επικεφαλής, βρέθηκε τον Μάρτιο του 1921 έξω από την Κωνσταντινούπολη και την Αγκυρα. Θύμα των δολοπλοκιών των «Συμμάχων» μας, αλλά και πολιτικών σκοπιμοτήτων, ο Γούναρης με τον Νικ. Στράτο, τον Πέτρο Πρωτοπαπαδάκη, τον Νικ. Θεοτόκη, τον Γεώργ. Μπαλτατζή και τον Αρχιστράτηγο Χατζηανέστη, ύστερα από μία παρωδία δίκης στο έκτακτο Στρατοδικείο, εθεωρήθησαν υπαίτιοι της Μικρασιατικής Καταστροφής και εκτελέστηκαν το 1922 στο Γουδί.
Θα πρέπει να τονίσουμε ότι, προηγουμένως, στην περίοδο 1917 - 1920, στον χώρο της συντηρητικής παρατάξεως, συναντούμε σημαντικές προσωπικότητες, όπως ήταν ο Δημήτριος Ράλλης, ο Γ. Θεοτόκης, ενώ ο Νικόλαος Στράτος είχε ιδρύσει το Συντηρητικόν Κόμμα, το οποίο φιλοδοξούσε να καταλάβει τη θέση του δευτέρου σε δύναμη κόμματος. Οπωσδήποτε, με την εκτέλεση των «Εξι», το Λαϊκόν Κόμμα υπέστη μεγάλο πλήγμα. Παρέμεινε ακέφαλο, ενώ πολλά στελέχη του απογοητευμένα είχαν αποφασίσει να αποσυρθούν από την ενεργό πολιτική. Την ανασύσταση του κόμματος αποφάσισε ο Παναγής Τσαλδάρης.

Η εκστρατεία στη Μικρά Ασία

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_100112_08/11/2009_336477 

*Από το Μικρασιατικό Μέτωπο

*Ηταν η παρουσία των ελληνικών δυνάμεων 
στην Ανατολία 

προάγγελος των δραματικών γεγονότων 

μέχρι και την Καταστροφή του 1922;"

Επιμέλεια Στέφανος Xελιδόνης
Στις εκλογές της 1ης Νοεμβρίου 1920 ο Ελευθέριος Βενιζέλος ηττήθηκε και αναχώρησε για το εξωτερικό. Οι διάδοχοί του στην εξουσία, κυνηγώντας τις κεμαλικές δυνάμεις, παρασύρθηκαν όλο και βαθύτερα στην Ανατολία και διέσχισαν την Αλμυρά έρημο προς τον Σαγγάριο ποταμό. 
Στην αρχή πέτυχαν εντυπωσιακές νίκες. Με τσέτες, όμως, να πλήττουν τις γραμμές ανεφοδιασμού μέσα στην έρημο και τον χρόνο να κυλάει υπέρ του Μουσταφά Κεμάλ, που στο μεταξύ είχε δημιουργήσει διαύλους επικοινωνίας με τους φιλικούς προς την τουρκική υπόθεση μπολσεβίκους, ο ελληνικός στρατός στο τέλος τράπηκε σε άτακτη υποχώρηση. Θα ήταν τα πράγματα διαφορετικά αν ο Βενιζέλος δεν είχε χάσει τις εκλογές ή αν δεν τις είχε προκηρύξει; Ή ήταν η μικρασιατική εκστρατεία καταδικασμένη όχι μόνο από την πρώτη κιόλας μέρα, αλλά και νωρίτερα, όταν στη Συνδιάσκεψη Ειρήνης των Παρισίων ο Βενιζέλος απεδέχθη ενθουσιωδώς την πρόταση των Βρετανών και Γάλλων ομολόγων του για την απόβαση ελληνικών στρατευμάτων στη Σμύρνη τον Μάιο του 1919; Αυτά τα ερωτήματα είναι εξαιρετικά δύσκολο να απαντηθούν υπό το πρίσμα των δεδομένων εκείνης της εποχής, με δυσκολότερο απ' όλα το αν η ίδια η απόφαση για την απόβαση ήταν σωστή. Το τελευταίο ίσως παρουσιάζει και το μεγαλύτερο ενδιαφέρον, καθώς με την υλοποίηση της απόφασης που ελήφθη στο Παρίσι, στήθηκε το σκηνικό για τα δραματικά γεγονότα που ακολούθησαν στη Μικρά Ασία.

Οι «συνένοχοι» των Παρισίων

Μάιος 1919. Ο ελληνικός στρατός έχει πραγματοποιήσει απόβαση στη Σμύρνη και ευζωνικό τμήμα παρελαύνει στην προκυμαία της πόλης (αριστερά). Οι εκκλήσεις των Μικρασιατών Ελλήνων προς τον Ελευθέριο Βενιζέλο αποτέλεσαν σοβαρό λόγο για την απόφαση του Ελληνα πρωθυπουργού να διεκδικήσει στο Συνέδριο της Ειρήνης, στο Παρίσι, τη Σμύρνη και το Βιλαέτι του Αϊδινίου.
Οταν ο Βρετανός πρωθυπουργός David Lloyd George (πάνω), με τη σύμφωνη γνώμη του Γάλλου ομολόγου του Georges Clemenceau (κάτω), πρότεινε στον Βενιζέλο να στείλει ειρηνευτική δύναμη στη Σμύρνη, εις πρόληψη ιταλικής απόβασης, αυτός άρπαξε την πολυπόθητη ευκαιρία με ενθουσιασμό.
1. Κων. Δ. Σβολόπουλου, Η απόφαση για την επέκταση της ελληνικής κυριαρχίας στη Μικρά Ασία, Ικαρος, Εθνικό Ιδρυμα Ερευνών και Μελετών Ε. Κ. Βενιζέλος, 2009.
2. Carnegie Endowment for International Peace, Report of the International Commissioto Inquire into the Causes and Conduct of the BalkaWars, WashingtoD. C., 1914, σ. 70 - 80.
3. Ξεν. Στρατηγού, Η Ελλάς εν Μικρά Ασία, Αθήνα, 1925, σ. 51.

Η απόφαση για την απόβαση στη Σμύρνη

Του Θάνου Bερέμη*

Το πρωί της 2/15 Μαΐου 1919 πραγματοποιήθηκε η απόβαση της Πρώτης Ελληνικής Μεραρχίας υπό τον Συνταγματάρχη Ζαφειρίου στην προκυμαία της Σμύρνης.
Ο τουρκικός στρατός της πόλης περιορίστηκε στους στρατώνες του. Οταν τα ελληνικά τμήματα έφθασαν κοντά στο Διοικητήριο, δέχθηκαν πυροβολισμούς με αποτέλεσμα να ακολουθήσει συμπλοκή, η οποία είχε απολογισμό τον θάνατο ή τον τραυματισμό 163 ατόμων. Ηταν φανερό ότι οι ελληνικές αρχές δεν ήταν προετοιμασμένες για όσα επρόκειτο να αντιμετωπίσουν. Οι αλλεπάλληλες κατοπινές επεκτάσεις της περιοχής κατοχικής ευθύνης του ελληνικού στρατού αποτελούσαν προοίμιο μελλοντικών δεινών.
Ο Βενιζέλος κατάλαβε τη σημασία των αρνητικών εντυπώσεων που προκάλεσε η ελληνική ανεπάρκεια όταν το ζήτημα των επεισοδίων έγινε αντικείμενο συζήτησης στη Βουλή των Κοινοτήτων. Ο ύπατος αρμοστής της Σμύρνης, Αριστείδης Στεργιάδης, ο οποίος ανέλαβε τα καθήκοντά του έπειτα από πιέσεις του Βενιζέλου, έφτασε στη Σμύρνη στις 8/21 Μαΐου 1919. Από τον Ιούνιο εκτιμούσε ήδη ότι η ελληνοτουρκική αναμέτρηση στη Μικρά Ασία εξελισσόταν σε κάτι ανάλογο με την εκστρατεία των Αθηναίων στις Συρακούσες.
Το βέβαιο είναι ότι καθώς ο ελληνικός στρατός γινόταν δεκτός από ένα πλήθος Ελλήνων που παραληρούσε από ενθουσιασμό, ο Μουσταφά Κεμάλ, αργότερα γνωστός ως Ατατούρκ, έφευγε από την Κωνσταντινούπολη για τη Σαμψούντα με εντολή της οθωμανικής κυβέρνησης να αφοπλίσει τις συντεταγμένες τουρκικές δυνάμεις. Εκανε βέβαια ακριβώς το αντίθετο και οργάνωσε τον πόλεμο κατά των Ελλήνων.
Με την απόσταση η οποία μας χωρίζει από τη μοιραία απόφαση που έφερε τις ελληνικές δυνάμεις στη Μικρά Ασία, μπορούμε σήμερα να αποτιμήσουμε με νηφαλιότητα το κόστος και τα οφέλη της επιλογής αυτής του Βενιζέλου. Θα ήταν βέβαια άδικο και σφάλμα αναχρονισμού αν εφαρμόζαμε την κτηθείσα έκτοτε πείρα για να κατακρίνουμε αποφάσεις που διαμορφώθηκαν σε εποχή εθνικών θριάμβων, κατάπτωσης της οθωμανικής Τουρκίας και σχέσεων με την Αγγλία και τη Γαλλία που ανάλογες δεν ξαναέγιναν.
Είναι, ωστόσο, νόμιμο να προβούμε σε ένα συμπέρασμα και μια προτροπή προς τους νεότερους ιστορικούς. Με την ύστερη γνώση των συνεπειών της απόφασης θα μπορούσαμε να αποφανθούμε ότι η μονιμότερη εδαφική απώλεια από την Καταστροφή του 1922 υπήρξαν η Ανατολική Θράκη και η Ιμβρος και Τένεδος, περιοχές οι οποίες προσαρτήθηκαν στην ελληνική επικράτεια.
Θυμίζουμε ότι η Σμύρνη ουδέποτε έγινε ελληνικό έδαφος και για αυτό η κατηγορία στη δίκη των έξι, ότι η τότε κυβέρνηση παρέδωσε ελληνικά εδάφη στον εχθρό, ήταν έωλη.
Συνηθίζουν πολλοί ιστορικοί μας, όταν εξηγούν τα κίνητρα που οδήγησαν την Ελλάδα στη Μικρά Ασία, να σταθμίζουν ηθικά μόνο τους διωγμούς που υπέστησαν οι Ελληνες, μετά τους Βαλκανικούς πολέμους1. Για την αντικειμενικότερη αποτίμηση του ισοζυγίου των ευθυνών, θα ήταν απαραίτητο να υπολογίσουμε και τις ακρότητες που προηγήθηκαν κατά των μουσουλμάνων της Βαλκανικής από όλους τους εμπολέμους. Οταν οι χιλιάδες μουσουλμάνοι πρόσφυγες έφτασαν στην οθωμανική επικράτεια είναι φανερό ότι τόσο η αποκατάστασή τους όσο και η εκδικητικότητα των ομοθρήσκων τους υπήρξαν παράγοντες που επηρέασαν την κατοπινή συμπεριφορά των τουρκικών αρχών, αλλά και τις αυτοδικίες κατά των Ελλήνων της Μικράς Ασίας2.
Η εξέλιξη του τουρκικού εθνικισμού μετά το κίνημα των Νεοτούρκων του 1908, σχετίζεται άμεσα με τις βαλκανικές συγκρούσεις και την αποπομπή των μουσουλμανικών πληθυσμών. Μολονότι η Ελλάδα εβράδυνε λόγω του διχασμού να βγει στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, οι διωγμοί εναντίον των Ελλήνων άρχισαν στη Μικρά Ασία από το 1914 και συνεχίστηκαν έως το τέλος του πολέμου.
Οι εκκλήσεις των Μικρασιατών Ελλήνων προς τον Βενιζέλο αποτέλεσαν σοβαρό λόγο για την απόφαση του Ελληνα πρωθυπουργού να διεκδικήσει στο Συνέδριο της Ειρήνης στο Παρίσι, τη Σμύρνη και το Βιλαέτι του Αϊδινίου. Τη συστηματική προσπάθεια της ελληνικής κυβέρνησης ενίσχυσε άθελά της και η διεκδικητικότητα της Ιταλίας και η προτίμηση των Αγγλων και Γάλλων (αρχικά) για μια ελληνική κατοχή αντί της πιο επικίνδυνης για τα συμφέροντά τους, ιταλικής.
Οταν ο Lloyd George, με τη σύμφωνη γνώμη του Clemenceau, πρότεινε στον Βενιζέλο να στείλει ειρηνευτική δύναμη στη Σμύρνη, αυτός άρπαξε την πολυπόθητη ευκαιρία με ενθουσιασμό.
Το βιλαέτι του Αϊδινίου περιελάμβανε τέσσερα σαντζάκια με συνολικό πληθυσμό 1.650.000 κατοίκους. Από αυτούς, 940.000 περίπου ήταν Τούρκοι και 620.000 Ελληνες. Υπήρχαν ακόμη Αρμένιοι, Εβραίοι και Φραγκολεβαντίνοι.

Ο ιταλικός παράγοντας και οι σύμμαχοι

Με τη συνθήκη του Λονδίνου, τον Απρίλιο του 1915, η Ιταλία ανέλαβε την περιοχή της Αττάλειας στη νοτιοδυτική Μικρά Ασία.
Το 1917 της ανατέθηκε και η Σμύρνη με τη συμφωνία του Αγίου Ιωάννη της Μωριέννης. Ομως, η ιταλική βουλιμία και οι επιθετικές αυθαιρεσίες, που οι ιταλικές δυνάμεις διέπρατταν την άνοιξη του 1919 σε περιοχές πέραν της αρμοδιότητάς τους, ανάγκασαν τους Αγγλους, τους Γάλλους, ακόμα και τους Αμερικανούς, που υπήρξαν αρχικά αντίθετοι, να λογαριάσουν σοβαρά τις διεκδικήσεις του Βενιζέλου για μια ζώνη ελληνικού ενδιαφέροντος στη Μικρά Ασία, η οποία θα περιελάμβανε και τη Σμύρνη.
Η διεκδίκηση της Σμύρνης σε περίοδο διάλυσης των οθωμανικών στρατιωτικών δυνάμεων φαινόταν ρεαλιστικό εγχείρημα. Ομως, το μοναδικό ίσως σταθερό έρεισμα του Βενιζέλου ήταν η ηθική συμπαράσταση του Lloyd George.
Το Ανώτατο Συμβούλιο της Διασκέψεως στη Βουλόνη αποφάσισε τον Απρίλιο να δώσει «εντολή» στην Ελλάδα να καταλάβει τη Σμύρνη για να αποκαταστήσει εκεί την τάξη. Ο Βενιζέλος διαβεβαίωσε τους συμμάχους ότι ήταν σε θέση να φέρει εις πέρας την αποστολή αυτή και στις 30 Απριλίου / 13 Μαΐου 1919 τηλεγράφησε στον αρχηγό του Στρατού ότι ακόμα και η Ιταλία είχε συναινέσει με τους υπόλοιπους μεγάλους «εις την υπό τής Ελλάδος στρατιωτικήν κατάληψιν Σμύρνης, επί σκοπώ υστέρας προσκυρώσεως ταύτης εις Ελλάδα...»3.
Η αισιοδοξία του Βενιζέλου για τη μονιμότητα των παραγόντων που είχαν επιτρέψει στους Ελληνες να πραγματοποιήσουν τα επεκτατικά τους όνειρα, αποδείχθηκε κακός σύμβουλος. Ο Clemenceau, o Lloyd George και συνεπώς η αγγλογαλλική εύνοια ήταν εφήμερα στοιχεία της συγκυρίας. Το χειρότερο ήταν ότι ο ίδιος ο Βενιζέλος δεν είχε αντιληφθεί ότι η θέση του στην εξουσία ήταν επισφαλής, όταν μάλιστα βασιζόταν στην ετυμηγορία ενός λαού κουρασμένου από τον πόλεμο.
Η Συνθήκη των Σεβρών, σύμφωνα με την οποία διαμελιζόταν η οθωμανική αυτοκρατορία και αναδυόταν η Ελλάδα, «των πέντε θαλασσών και των δύο ηπείρων», υπογράφτηκε στις 28 Ιουλίου / 10 Αυγούστου 1920. Η διάρκειά της υπήρξε βραχύβια και η ζωή της κυβέρνησης του Βενιζέλου κράτησε μόλις ένα τρίμηνο μετά τους πανηγυρισμούς.
Οι εκλογές της 1ης Νοεμβρίου 1920, στις οποίες το κόμμα των Φιλελευθέρων έλαβε μόνο 118 έδρες από το σύνολο των 369, απέδειξαν ότι το μεγαλεπήβολο σχέδιο του Κρητικού ηγέτη στη Μικρά Ασία ήταν χτισμένο επί άμμου.

*Ο κ. Θάνος Βερέμης είναι πρόεδρος του Εθνικού Συμβουλίου Παιδείας.

ΕΙΔΑΝ ΑΠΟ ΤΟ ΠΕΡΙΣΚΟΠΙΟ ΤΗ ΒΥΘΙΣΗ ΤΟΥ "ΔΙΑΜΑΝΤΗ"

Από το μπλογκ Tefteri.... Τους ευχαριστώ!!!

07 ΝΟΕ 2009

Εβδομήντα χρόνια πριν, το ατμόπλοιο «Διαμαντής» ήταν το πρώτο ελληνικό πλοίο που βυθίστηκε στη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Όσα ακολούθησαν τότε έγιναν πρωτοσέλιδο στα μεγαλύτερα έντυπα της εποχής και σήμερα τα θυμίζει μια επιτύμβια αναμνηστική στήλη στην Ιρλανδία.

Στις 3 Οκτωβρίου του 1939 το εμπορικό ατμόπλοιο «Διαμαντής», ιδιοκτησία της οικογένειας Πατέρα από τις Οινούσσες, έπλεε ανοικτά των βρετανικών ακτών. Είχε φορτώσει 7.500 τόνους μαγγάνιο από το Φρίταουν της Σιέρα Λεόνε και κατευθυνόταν στο Μπάροου Ίνφερνες, βόρεια του Λίβερπουλ. «Το “Διαμαντής” βρισκόταν 60 μίλια ανοικτά των ακτών και μόλις είχε περάσει το Λαντς Εντ, το πιο δυτικό άκρο της Βρετανίας. Στην ίδια περιοχή όμως βρισκόταν σε περιπολία και με σκοπό να βυθίσει συμμαχικά πλοία το γερμανικό υποβρύχιο U-35. Έναν μήνα πριν η Αγγλία είχε κηρύξει τον πόλεμο στη Γερμανία και τα υποβρύχια των ναζί είχαν αναλάβει δράση», διηγείται ο κ. Βαγγέλης Αγγελάκος, δήμαρχος Οινουσσών και ανιψιός του υποπλοίαρχου του «Διαμαντή» Ζαννή Λαιμού.

Όπως του είχε διηγηθεί ο θείος του, οι Γερμανοί έκαναν σήματα πως επρόκειτο να τορπιλίσουν το πλοίο, διότι μετέφερε πρώτη ύλη για τη πολεμική βιομηχανία της Αγγλίας. Ζήτησαν μάλιστα από τον καπετάνιο Πανάγο Πατέρα να μη στείλει SΟS γιατί στην περιοχή περιπολούσε και το βρετανικό ναυτικό. Ο Γερμανός καπετάνιος Βέρνερ Λοτ γνωστοποίησε στον Έλληνα καπετάνιο πως θα βύθιζε το πλοίο, όμως θα περισυνέλεγε το πλήρωμά του.

«Ήταν απόγευμα αλλά στην περιοχή είχε πολύ πούσι, η ορατότητα ήταν μικρή και η θάλασσα πολύ φουρτουνιασμένη. Το υποβρύχιο ανέβηκε στην επιφάνεια και με το κανονάκι του έριξε μερικές προειδοποιητικές βολές για να δείξει πως δεν αστειεύεται. Τα 28 μέλη του πληρώματος, όλοι τους Έλληνες, μπήκαν στις βάρκες του “Διαμαντή” κι έφτασαν στο υποβρύχιο», περιγράφει ο κ. Αγγελάκος.

«Στους Έλληνες προσφέραμε φαγητό, τσιγάρα, κουβέρτες και μέρος για να κοιμηθούν», θυμάται o 92χρονος σήμερα Βίλι Γιάκομπ, ένας από τους τρεις Γερμανούς ναύτες του U-35, από τους συνολικά 42, που βρίσκονται εν ζωή. Το καλοκαίρι μάλιστα ο Γιάκομπ ετοιμάζεται να επισκεφθεί τις Οινούσσες για να γνωρίσει από κοντά τους απογόνους των Ελλήνων ναυτικών.

Το SΟS. Το πρώτο που ρώτησε ο Λοτ τον Πατέρα ήταν αν είχε στείλει SΟS. Εκείνος δεν μπόρεσε να το αρνηθεί, αλλά και οι Γερμανοί είχαν πιάσει το μήνυμα στον δικό τους ασύρματο. «Δεν ήταν καλό αυτό που έκανες. Τώρα όλα τα αγγλικά αεροπλάνα θα μας ψάχνουν», του απάντησε ο Γερμανός καπετάνιος, αλλά τον διαβεβαίωσε πως δεν επρόκειτο να αλλάξει γνώμη και θα έσωζε τους Έλληνες. Λίγο αργότερα κάλεσε τον Πανάγο Πατέρα να δει από το περισκόπιο τη βύθιση του «Διαμαντή» με τρεις τορπίλες. «Το πλοίο τυλίχτηκε στις φλόγες. Ακούστηκαν 3-4 εκρήξεις και άρχισε να βυθίζεται», διηγιόταν ο υποπλοίαρχος Ζαννής Λαιμός. Έτσι, το «Διαμαντής» έγινε ιστορικά το πρώτο ελληνικό πλοίο που βυθίστηκε στη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.

Οι 28 Έλληνες ναυτικοί, οι περισσότεροι από τις Οινούσσες, πέρασαν 36 ώρες μέσα στο γερμανικό υποβρύχιο. «Όταν επέστρεψαν στο νησί, κανένας τους δεν είχε να πει κάτι το αρνητικό για τους Γερμανούς. Όλοι έλεγαν πόσο καλά τους είχαν φερθεί, αν και επισήμαναν πως τότε Ελλάδα και Γερμανία δεν είχαν εμπλακεί σε μεταξύ τους πόλεμο. Ο θείος μου μάλιστα κάθε φορά που διηγιόταν την ιστορία, μου έλεγε “οι Γερμανοί μάς έσωσαν τις ζωές μας”», θυ μάται ο κ. Αγγελάκος. Στην Ιρλανδία.Τις βραδινές ώρες της 4ης Οκτωβρίου 1939 το υποβρύχιο προσέγγισε τις δυτικές ακτές της Ιρλανδίας, που ήταν ουδέτερη χώρα. «Το U-35 έφτασε στον κόλπο του Βέντρι, ένα μικρό ψαροχώρι, για να αποβιβάσει τους Έλληνες. Επειδή η βάρκα του υποβρυχίου χωρούσε μόλις 4 άτομα, κάναμε συνολικά 7 δρομολόγια για να φτάσουν όλοι με ασφάλεια στην ακτή», θυμάται ο Χανς Τίμε, ένας ακόμη επιζών του γερμανικού υποβρυχίου. Είκοσι χρόνων τότε με την ειδικότητα του ναύτη, ο Τίμε είχε αναλάβει να μεταφέρει τους Έλληνες στην ακτή. «Το πλήρωμά μας και οι Έλληνες χαιρετηθήκαμε και κάποιοι ευχήθηκαν στους άλλους καλή τύχη», είπε ο 90χρονος σήμερα Τίμε στον Βαγγέλη Αγγελάκο, που έψαξε να βρει τους επιζώντες του μοναδικού περιστατικού στην ιστορία του Β΄ Παγκοσμίου Πόλεμου. Από το ελληνικό πλήρωμα μέχρι στιγμής δεν έχει βρεθεί κάποιος εν ζωή.

«Ήμουν η πρώτη που είδα τους Έλληνες. Ήταν όλοι μαζί, σε μια ομάδα, και βρέθηκαν στα χωράφια του πατέρα μου. Αμέσως έτρεξα να ζητήσω βοήθεια», λέει η 80χρονη σήμερα Αϊλίν Κλίρι. Στο Βέντρι στήθηκε μια μικρή επιχείρηση για τους Έλληνες από όλους τους κατοίκους. «Το χωριό μάζεψε γάλα, ψωμί, κουβέρτες και ό,τι άλλο είχαμε. Βρήκαμε και μέρος για να κοιμηθούνε», διηγήθηκε η Κλίρι στους 7 απογόνους του ελληνικού πληρώματος, οι οποίοι βρέθηκαν στο Βέντρι για να παραστούν στην τοποθέτηση αναμνηστικής πλάκας για ένα γεγονός που από τον ιρλανδικό και τον βρετανικό Τύπο περιγράφηκε ως «πράξη ιπποτισμού στη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου».

Θρήνος στην Ελλάδα. Στην Ελλάδα η είδηση για τη βύθιση του «Διαμαντή» σκόρπισε αρχικά το πένθος. «Αύτανδρο βυθίστηκε το “Διαμαντής” με τους 28 ναυτικούς του», διατυμπάνιζαν την επόμενη οι εφημεριδοπώλες, και οι οικογένειες των ναυτικών είχαν πέσει σε θρήνο», λέει ο κ. Αγγελάκος, και περιγράφει τη στιγμή που ο καπετάνιος Πανάγος Πατέρας τηλεφώνησε στον αδελφό του Γιάννη στο Λονδίνο. «Στην αρχή ο Γιάννης δεν πίστευε πως ο αδελφός του ήταν αυτός που του μιλούσε, αφού τον θεωρούσε νεκρό. Ο Πανάγος το πρώτο που ρώτησε, αφού του είπε να ειδοποιήσει πως είναι καλά, ήταν αν το πλοίο τους ήταν ασφαλισμένο για καλά λεφτά». Όταν οι επιζώντες έφτασαν στα νησιά, τους στήθηκε μεγάλη γιορτή. Λίγες μέρες αργότερα σχεδόν όλοι τους μπαρκάρισαν με άλλα πλοία, «αφού αυτή ήταν η ζωή τους», συμπληρώνει ο κ. Αγγελάκος.

Ο ΗΡΩΪΚΟΣ ΑΝΘΥΠΟΛΟΧΑΓΟΣ ΤΟΥ ΕΛΥΤΗ ΗΤΑΝ ΘΡΑΞ!!!

         Σε όλους μας είναι γνωστό, πως ο μεγάλος μας ποιητής Οδ. Ελύτης ο τιμημένος με το Νόμπελ Λογοτεχνίας, πήρε μέρος το 1940 στο μεγάλο αγώνα του Ελληνισμού ενάντια στον Ιταλικό φασισμό. Πολέμησε ως έφεδρος ανθυπολοχαγός, στα χιονισμένα Βορειοηπειρωτικά βουνά και καρπός των βιωμάτων και των εμπειριών του, είναι τα δύο αξεπέραστα ποιητικά αριστουργήματά του, το «Άξιον Εστί» με την παγκόσμια ακτινοβολία και το «Άσμα Ηρωικό και Πένθιμο για το Χαμένο Ανθυπολοχαγό της Αλβανίας».  Ειδικά αυτό το δεύτερο ,ενδιαφέρει εμάς τους Θράκες, αν και συνήθως το αγνοούμε ή το προσπερνάμε χωρίς να δίνουμε τη δέουσα σημασία. Ίσως γιατί οι περισσότεροι δεν το έχουν διαβάσει καν.

          Βάσιμα ισχυρίζομαι και επιμένω, και έχω κατ’ επανάληψη αρθρογραφήσει, ότι ο αδικοχαμένος ηρωικός ανθυπολοχαγός της Αλβανίας, του ομωνύμου ποιήματος του Ελύτη, παρά το γεγονός ότι δεν διασώζεται το όνομά του ή άλλα στοιχεία της πραγματικής ταυτότητάς του, είναι Θραξ. Είναι ένας από μας.

          Και αυτό, το επιβεβαιώνει ο Ελύτης, που συγκλονισμένος από τον ηρωικό θάνατο του, έγραψε το περίφημο αυτό ποίημα. Ειδικότερα  στο ΣΤ΄ κεφάλαιο του ποιήματός του, γράφει προσδιορίζοντας τουλάχιστον την καταγωγή του.

 

«Ήταν ωραίο παιδί. Την πρώτη μέρα που γεννήθηκε

Σκύψανε τα βουνά της Θράκης να φανεί

Στους ώμους της στεριάς το στάρι που αναγάλλιαζε

Σκύψανε το βουνά της Θράκης και το φτύσανε

Μια στο κεφάλι, μια στον κόρφο, μια μέσα στο κλάμα του.

Βγήκαν Ρωμιοί με μπράτσα φοβερά

Και το σηκώσαν  στου βοριά τα σπάργανα…»

Αυτός λοιπόν ο ηρωικός Θρακιώτης, ένας ημίθεος στα μάτια του ποιητή, ένας καθημερινός δικός μας άνθρωπος σαν όλους τους Θρακιώτες που έδωσαν δυναμικό παρών στο αντιφασιστικό αγώνα, κουβαλούσε μέσα του τα γονίδια του διαχρονικού και διάχυτου Θρακικού ερωτισμού. Και αυτό το έβλεπε από διαίσθηση ο ποιητής και δεν παρέλειψε να το περιλάβει στο αριστουργηματικό ελεγείο του, γράφοντας λίγο παρακάτω:

Ήταν γερό παιδί

Τις νύχτες αγκαλιά με τα νεραντζοκόριτσα

Λέρωνε τις μεγάλες φορεσιές των άστρων

Ήτανε τόσος ο Έρωτας στα σπλάχνα του

Που έπινε μέσα στο κρασί τη γέψη όλης της γης

Πιάνοντας ύστερα χορό μ’ όλες τις νύφες λεύκες

Ώσπου ν’ ακούσει και να χύσ’ η αυγή το φως μές στα μαλλιά του

Η αυγή που μ’ ανοιχτά μπράτσα τον έβρισκε

Στη σέλα δύο μικρών κλαδιών να γρατσουνάει τον ήλιο

Ή πάλι με στοργή να σιγονανουρίζει

Τις μικρές κουκουβάγιες που ξαγρύπνησαν…

Ά τι θυμάρι δυνατό το γυμνό του στήθος

Όπου ξεσπούσαν λευτεριά και θάλασσα…

Ήταν γενναίο παιδί

Με τα θαμπόχρυσα κουμπιά και το πιστόλι του

Με τον αγέρα στην περπατηξιά…

      Αυτός λοιπόν ο ηρωικός ανθυπολοχαγός, που ο ποιητής τον έβλεπε σαν σύμβολο των αξιωματικών οι οποίοι μαζί με όλους τους άλλους Έλληνες αγωνίζονταν να διασώσουν την τιμή της πατρίδας τους, δεν μπορεί παρά να είχε γεννηθεί στη Θράκη. Αν για παράδειγμα είχε γεννηθεί στην Ήπειρο ο Ελύτης θα έγραφε ότι έσκυψε η Πίνδος για να φανεί ο νεογέννητος. Αν είχε γεννηθεί στην Κρήτη, θα έγραφε, πως έσκυψε ο Ψηλορείτης κ.ο.κ. Όμως με σαφήνεια γράφει, ότι έσκυψαν τα βουνά της Θράκης, την πρώτη μέρα που γεννήθηκε.

      Άλλωστε πολλές έμμεσες αποδείξεις υπάρχουν στο Στρατιωτικό Μουσείο Διδυμοτείχου. Στο ισόγειό του στην αίθουσα με τις φωτογραφίες των πεσόντων Θρακών, μεταξύ άλλων, εντοπίζουμε και τα ακόλουθα ονόματα συμπατριωτών μας ανθυπολοχαγών, που έδωσαν τη ζωή τους στα βουνά της Βορείου Ηπείρου, το 1940-41:

·  Λεπτοκαρόπουλος Χρήστος. 'Επεσε στα τέλη του 1940 στην ελληνοαλβανική μεθόριο.

·  Κανδηλάπτης Θεόδωρος. Έπεσε στις 28-2-1941 στο Μπούμπεσι.

·  Παρασκευούδης Πέτρος. Έπεσε στις 10-3-1941 στο Πόγραδετς. Ετάφη στο Τεπελένι.

·  Παπαγιαννόπουλος Τηλέμαχος, της Β΄ Μοίρας ΧV Σ.Π.Β. Έπεσε στο ύψωμα της Κλεισούρας στις 13-3-1941.

 

      Αυτός λοιπόν ο ηρωικός Θραξ ανθυπολοχαγός, ένας ημίθεος στα μάτια του ποιητή, τον ενέπνευσε να γράψει το περίφημο ποίημά του, δεν ήταν παρά ένας καθημερινός δικός μας άνθρωπος σαν όλους τους συμπατριώτες μας,  που έδωσαν δυναμικό παρών στον αντιφασιστικό αγώνα.

      Το ένστικτο του ποιητή, τον οδήγησε στον ιστορικά ορθό δρόμο, θέλοντας να περιγράψει τον ανθυπολοχαγό που έδωσε τη ζωή του μαχόμενος, στα χιονισμένα Βορειοηπειρωτικά βουνά. Απλά, θέλοντας να δώσει συνολικά την εικόνα των ηρωικά αγωνιζόμενων νέων αξιωματικών, απέφυγε να συγκεκριμενοποιήσει το πρότυπο, που τον ενέπνευσε. Μας άφησε όμως έμμεσα να αντιλαμβανόμαστε βάσιμα, ότι το εξαίρετο ελεγείο του ««Άσμα Ηρωικό και Πένθιμο για το Χαμένο Ανθυπολοχαγό της Αλβανίας», είχε για πρότυπό του ένα Θράκα ήρωα. Και εδώ έγκειται η δική μας ευθύνη. Να αναδείξουμε τη συμβολή των Θρακών με εναργέστερο τρόπο στους αγώνες του Έθνους. Έχουμε σύμμαχο, την Ιστορία, την Αλήθεια και τον Ελύτη.

Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης 

ΦΟΥΣΤΑΝΕΛΟΦΟΡΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ!!!

*Ο πίνακας του Νικολάου Ορλώφ 

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

        Οι φουστανελοφόροι βουλευτές, ήταν πάντα ένα προσφιλές θέαμα και θέμα. Κατάλοιπα της Επανάστασης του 1821, δεν αποχωρίσθηκαν την εθνική ενδυμασία και δεν προσχώρησαν ποτέ στην μετεπαναστατική μόδα της λεγόμενης φράγκικης φορεσιάς. Ωστόσο φουστανελοφόροι βουλευτές υπήρχαν έως τα τέλη του 19ου αιώνα, αρχές του 20ου αιώνα.

        Εικαστικά, ο γνωστότερος φουστανελοφόρος βουλευτής είναι ο Στριφτόμπολας, που απεικονίζεται στο γνωστό πίνακα του ζωγράφου Νικολάου Ορλώφ, ο οποίος ανήκει στην Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία της Ελλάδας, από δωρεά του Κωνσταντίνου Ελευθερουδάκη τη δεκαετία του 1930. Ο πίνακας αυτός παριστάνει συνεδρίαση της Βουλής του 1878, στην οποία συμμετέχουν πολλές γνωστές πολιτικές προσωπικότητες. Ιστορικά όμως ο πίνακας δεν ακριβής, γιατί περιλαμβάνει πρόσωπα, που δεν ήταν βουλευτές την εποχή εκείνη, με πρώτο και καλύτερο τον εικονιζόμενο Στριφτόμπολα, που έγινε βουλευτής Πατρών το 1902. Όπως και ο Διονύσιος Στεφάνου, που εξελέγη βουλευτής το 1890. Στο βάθος του πίνακα όμως, ο εικονιζόμενος βουλευτής Αττικής Δημήτριος Καλλιφρονάς, που διετέλεσε και Πρόεδρος της Βουλής ήταν όντως φουστανελοφόρος.

ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΠΟΙΗΜΕΝΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΣΜΟΣ

Είναι παγκοσμιοποιημένη η έννοια του Ελληνικού κοινοβουλευτισμού ή μήπως η έννοιά του είναι στενά περιορισμένη στα εθνικά σύνορα της Ελλάδας; Μια αναδρομή από το απώτερο παρελθόν στο σήμερα,επιχειρούμε εδώ.
«Βουλή των Ελλήνων» είναι ο επίσημος τίτλος του Ελληνικού Κοινοβουλίου και η επιλογή αυτής της ονομασίας, είναι μια πολύ παλιά ιστορία, όσο σχεδόν και η ιστορία του Κοινοβουλευτισμού στην Ελλάδα.
Τότε, μετά το 1844, είχε αρχίσει να ωριμάζει η ιδέα που τελικά επιβλήθηκε, το Κοινοβούλιο να μην ονομάζεται Βουλή της Ελλάδος ή έστω Ελληνική Βουλή, όπως κατ’ αναλογία ονομάζονται τα Κοινοβούλια άλλων κρατών.
Έτσι τελικά επικράτησε η ονομασία «Βουλή των Ελλήνων», γιατί στον τίτλο αυτό περικλείονταν η ευρύτητα του Ελληνισμού και δεν προσδιορίζονταν γεωγραφικά ένα Κοινοβούλιο μιας Ελλάδας ασφυκτικά περιορισμένης τότε. Υποδηλώνονταν με τρόπο εμφαντικό, η έννοια του ενιαίου Ελληνισμού που υπερέβαινε τα όρια ενός κρατιδίου και απλώνονταν σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της Γης.

Η ΔΟΛΟΦΟΝΙΑ ΤΟΥ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΥ ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΔΗΛΙΓΙΑΝΝΗ ΣΤΑ ΣΚΑΛΙΑ ΤΗΣ ΠΑΛΑΙΑΣ ΒΟΥΛΗΣ ΤΟ 1905

Η δολοφονία του πρωθυπουργού Θεόδωρου Δηλιγιάννη από ένα μπράβο χαρτοπαικτικής λέσχης, στα σκαλοπάτια της Βουλής, υπήρξε ένα από δραματικότερα γεγονότα της Ελληνικής πολιτικής ιστορίας.
Ήταν 5 το απόγευμα της 31ης Μαΐου 1905. Ο πρωθυπουργός Θεόδωρος Δηλιγιάννης επιβαίνοντας στην άμαξά του, με μαύρη ρεντιγκότα και γκρίζο ημίψηλο καπέλο, προσέρχεται στο Μέγαρο της Βουλής, που τότε ήταν στον οδό Σταδίου, για να πάρει μέρος στη συνεδρίαση. Τον συνόδευε μόνο ο πιστός ακόλουθός του Γιάννης Πάνου.
Η άμαξα στάθμευσε λίγο πιο πίσω από εκεί που σήμερα βρίσκεται το άγαλμα του Κολοκοτρώνη, μέσα στον περιφραγμένο χώρο. Στο προαύλιο της Βουλής κάτω από τα δύο δέντρα ήταν μαζεμένα στη σκιά λίγα άτομα, μαζί με τους στρατιώτες της φρουράς. Μόλις επιχείρησε ο πρωθυπουργός να ανεβεί τα σκαλιά, συνέβη το μοιραίο.
Ένα άγνωστο ψηλό άτομο, μαυριδερό και κακοντυμένο, πλησίασε τον Δηλιγιάννη, ο οποίος είχε μια καταπληκτική επαφή με το λαό και έδειξε πως θέλει να του παραδώσει κάτι. Έτσι ο πρωθυπουργός αμέριμνος, στράφηκε προς το μέρος του αγνώστου. Εκείνος με μια αστραπιαία κίνηση έβγαλε το δίκοπο μαχαίρι του και το κάρφωσε στον πρωθυπουργό.

28η Οκτωβρίου 2009, Παρέλαση στον Πειραιά.

28η Οκτωβρίου 2009, Παρέλαση στον Πειραιά.

Ο ΚΩΣΤΗΣ ΠΑΛΑΜΑΣ ΝΕΑΡΟΣ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΟΣ ΣΥΝΤΑΚΤΗΣ

Ίσως ελάχιστοι γνωρίζουν σήμερα, ότι ο μεγάλος εθνικός ποιητής Κωστής Παλαμάς εργάσθηκε ως κοινοβουλευτικός συντάκτης, σε ηλικία 24 χρονών.  Και περιέγραψε με γλαφυρότητα τις συνεδριάσεις της Βουλής περί το 1883.
Το περιοδικό «Μη χάνεσαι» του πατριάρχη της ελληνικής δημοσιογραφίας Βλάση Γαβριηλίδη και η στήλη «Βουλή» φιλοξένησαν τα κείμενα του 24χρονου ανερχόμενου τότε ποιητή Κωστή Παλαμά, ο οποίος υπέγραφε με το ψευδώνυμο «Κουτρούλης».
Ο Παλαμάς, απέφευγε στα κείμενά του τις ακαδημαϊκές διατυπώσεις και προσπαθούσε πάντα, να δίνει μέσα από τις περιγραφές των συνεδριάσεων της Βουλής, την περιρρέουσα ατμόσφαιρα που επικρατούσε, χρησιμοποιώντας ακόμη τότε, την καθαρεύουσα της εποχής.

ΨΗΦΙΔΕΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ

Έστω και χωρίς πάθος, όπως θυμούνται οι παλαιότεροι. Που έλεγαν, πως… θα το ρίξουν δαγκωτό! Εννοώντας ότι θα ψηφίσουν με πάθος και ένταση. Είναι μια φράση, που επέζησε έως τις ημέρες μας και τείνει να εκλείψει. Κατάλοιπο της ψηφοφορίας, που γίνονταν με τα σφαιρίδια, τα οποία έριχναν μέσα από ένα σωλήνα (στον οποίο έμπαινε το χέρι του ψηφοφόρου) που οδηγούσε σε δύο κουτιά, το άσπρο για τις θετικές ψήφους και το μαύρο για τις αρνητικές. Από εκεί μας έμεινε η φράση: «Τον μαύρισα!!!». Όμως μιλούσαμε για το «δαγκωτό». Αυτή η φράση προέκυψε από το πάθος των ψηφοφόρων που πριν ρίξουν το μολύβδινο σφαιρίδιο στο κουτί… το δάγκωναν με μανία!
Μια άλλη φράση από την ανύπαρκτη επιστήμη της… Λαογραφίας των εκλογών (άραγε δεν θα μπορούσε να υπάρξει ένας τέτοιος κλάδος, ανάμεσα στην Πολιτική Ιστορία και Συνταγματική Ιστορία;) που έχει ήδη ξεχαστεί, είναι η φράση για τους «βουλευτές του ρεφενέ».
Έτσι αποκαλούσαν τους βουλευτές της δεύτερης και τρίτης κατανομής. Το είχε θυμίσει αγορεύοντας στη Βουλή ο βουλευτής Περικλής Ράλλης στις 13 Μαΐου 1932:
«Η δευτέρα και τρίτη κατανομή αποτελεί καθαρή εκλογική νοθεία, ο δε λαός δεν δύναται να τιμωρήσει αυτούς, οι οποίοι εκ των υπολοίπων εκλέγονται ή όπως προσφυώς τους ονόμασαν «με ρεφενέ».
Τι δεν θα μπορούσε να θυμηθεί κανείς από τις εκλογές στην Ελλάδα…
Έτσι στην τύχη, ας πάμε στις 4-8-1952, όταν ο Κωνσταντίνος Καραμανλής τόνισε στη Βουλή την ανάγκη να υπάρχει σταθερό εκλογικό σύστημα:

ΠΕΝΤΕ ΥΔΡΑΙΟΙ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΙ ΚΑΙ ΕΝΑΣ ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

Στο Ηρώον της Ύδρας ένας πέτρινος τοίχος, κοσμείται με τις ανάγλυφες χάλκινες μορφές των πέντε Υδραίων, που τίμησαν το όνομα της Ύδρας και διετέλεσαν πρωθυπουργοί της Ελλάδας.

Χρονολογικά, ο πρώτος είναι ο Γεώργιος Κουντουριώτης, που γεννήθηκε στο νησί το 1782. Συμμετέσχε στην Επανάσταση του 1821, αλλά και στη μετεπαναστατική πολιτική ζωή της χώρας. Τον Ιανουάριο του 1844 έγινε πρόεδρος του υπουργικού συμβουλίου. Στις 8 Μαρτίου 1848 ο βασιλεύς Όθων του ανέθεσε το σχηματισμό κυβέρνησης. Συγκρούσθηκε με τους βαυαρούς της Αντιβασιλείας και παραιτήθηκε στις 25 Οκτωβρίου 1848.Διετέλεσε επίσης υπουργός Ναυτικών και το 1856 έγινε πρόεδρος της Γερουσίας. Πέθανε στην Ύδρα το 1858 σε ηλικία 76 ετών.