Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Μπροκούμης. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Μπροκούμης. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Σάββατο 30 Οκτωβρίου 2021

Σημαντικά ντοκουμέντα από την πολύπαθη ιστορία της Ξάνθης, το 1913

*Από την εσπευσμένη φυγή των Ξανθιωτών το 1913. Έρχονταν οι Βούλγαροι...


 

 


 

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

 

 

               Η συνθήκη του Βουκουρεστίου του 1913, με την οποία τερματίσθηκε ο Β΄ Βαλκανικός Πόλεμος, αποτέλεσε μια τραυματική εμπειρία για τους κατοίκους της Δυτικής Θράκης, την οποία απελευθέρωσε ο νικητής Ελληνικός στρατός, αλλά τα γεωπολιτικά συμφέροντα των αδίστακτων «μεγάλων» την κατακύρωσαν υπέρ της δεινώς ηττημένης Βουλγαρίας. Η Ξάνθη μεγάλη πόλη με πολιτισμό και δυναμική οικονομία, υπέστη τα πάνδεινα από τις Βουλγαρικές κατοχικές δυνάμεις.

               Οι κάτοικοί της με ψηφίσματα απευθύνθηκαν στο Βασιλέα Κωνσταντίνο, που βρίσκονταν ακόμα στην Ανατολική Μακεδονία και ετοιμάζονταν να επιστρέψει στην Αθήνα λόγω της ανακωχής, που επέβαλλαν οι μεγάλες δυνάμεις της εποχής, ανακόπτοντας την ορμή του ελληνικού στρατού, ο οποίος προήλαυνε ακατανίκητος και με δυνάμεις να εισέλθει ακόμα και στη Σόφια.

Η Ξάνθη έζησε φοβερά δύσκολα χρόνια. Με τη Συνθήκη του Βουκουρεστίου που υπεγράφη το 1913, η πόλη μαζί με όλη τη Δυτική Θράκη παραχωρήθηκε χωρίς να ερωτηθεί ο πληθυσμός, στη Βουλγαρία. Η δεύτερη βουλγαρική κατοχή αποδείχτηκε ιδιαίτερα οδυνηρή. Η Βουλγαρική κατοχή, ιδιαιτέρως αποτρόπαιη κράτησε έως τις  4 Οκτωβρίου 1919 όταν, μετά την ήττα των Γερμανών και των συμμάχων τους στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, ο ελληνικός στρατός με τον στρατηγό Γεώργιο Λεοναρδόπουλο και την 9η Μεραρχία μπήκε νικητής στην Ξάνθη. Η Δυτική Θράκη πέρασε υπό Διασυμμαχικό έλεγχο έως τον Μάιο του 1920, που παραχωρήθηκε στην Ελλάδα. Οι νομοί Ξάνθης όμως και Ροδόπης, δοκίμασαν ξανά το 1941-1944 άλλη μια Βουλγαρική κατοχή εξίσου απεχθή και επώδυνη.

Σήμερα θα δούμε μερικά σημαντικά ντοκουμέντα από τον πρώτο καιρό της δεύτερης επανόδου των Βουλγάρων στην Ξάνθη. Η πρώτη φορά ήταν όταν κατέλαβαν την Ξάνθη κατά τον Α΄ Βαλκανικό Πόλεμο, αλλά τους εξεδίωξαν οι Έλληνες κατά τον Β΄ Βαλκανικό Πόλεμο. Σύντομα, επήλθε το «σάβανο» της συνθήκης του Βουκουρεστίου, το καλοκαίρι του 1913.

                Προκαταβολικά η εφημερίδα «Καιροί» στις 4 Ιουλίου 1913 υπό τον τίτλο «Η Ξάνθη» δημοσίευσε το ακόλουθο σχόλιο: «Δεν δυνάμεθα να γνωρίζωμεν, εάν, ως ψιθυρίζεται, θα υπογραφή κατ’ αυτάς η ειρήνη. Αλλ΄ εάν συμβεί το τοιούτον, η Ελληνική Κυβέρνησις οφείλει βεβαίως να εξασφαλίση υπό την Ελληνικήν κατοχήν περιαγωγήν της Ξάνθης. Ακμαιότατος ο αυτόθι Ελληνισμός, αστείρευτος δε πηγή πλούτου η περιοχή. Αλλά και μόνον δια την εθνικήν  ικανοποίησιν, ότι και τμήμα, έστω και τόσον ελάχιστον της Θράκης, θα περιέλθη υπό την Ελληνικήν σημαίαν, οφείλομεν να επιμείνωμεν ανενδότως εις την παραχώρησιν της Ξάνθης».

               Η είδηση και μόνο ότι επιστρέφουν οι Βούλγαροι ήταν αρκετή για να αδειάσει η πόλη από τους κατοίκους της οι οποίοι κατέφευγαν σε άλλες περιοχές φοβούμενοι την εκδικητικότητα, την αγριότητα και την αρπακτική διάθεση των Βουλγάρων.

LinkWithin

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...