ΣΗΜΑΝΤΙΚΕΣ ΣΥΝΑNTΗΣΕΙΣ ΙΣΤΟΡΙOΓΡΑΦΙΑΣ

Συναντήσεις της ελληνικής με τη γαλλική ιστοριογραφία

από τα χρόνια της Μεταπολίτευσης έως σήμερα

*Συνέδριο με τη συμπλήρωση 40 χρόνων από την ίδρυση

της Εταιρείας Μελέτης Νέου Ελληνισμού (ΕΜΝΕ Μνήμων, 1971-2011)

Οργάνωση:

Γαλλική Σχολή Αθηνών

Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών/ Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών

Εταιρεία Μελέτης Νέου Ελληνισμού, περιοδικό Μνήμων

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ

Πέμπτη 17 Μαΐου 2012, Γαλλική Σχολή Αθηνών (Διδότου 6, Αθήνα)

 Πρόεδρος: Μαρία Κουρούκλη

6.00  Προσφωνήσεις

Μαρία Κουρούκλη, Εκπρόσωπος της Γαλλικής Σχολής Αθηνών

Βαγγέλης Καραμανωλάκης, Εκπρόσωπος της Εταιρείας Μελέτης Νέου Ελληνισμού, περιοδικό Μνήμων

Τριαντάφυλλος Ε. Σκλαβενίτης, Εκπρόσωπος Κέντρου Νεοελληνικών Ερευνών του Ινστιτούτου Ιστορικών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών.

ΟΙ ΒΑΛΚΑΝΙΚΟΙ ΠΟΛΕΜΟΙ 1912-13- Εκατό χρόνια δόξας

ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ: ΜΥΣΤΙΚΟΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΗΣ, Ή ΚΗΡΥΚΑΣ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΣΩΦΡΟΣΥΝΗΣ;

 *Ο Ιωάννης Καποδίστριας

Γράφει ο δημοσιογράφος Ανδρέας Μακρίδης

Τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας, η έλλειψη πολιτικών προτύπων και η κρίση της κοινωνικής ηθικής, αναδεικνύουν εξ αντιδιαστολής ολοένα και περισσότερο, το πρόσωπο του Ιωάννη Καποδίστρια, ως σύμβολο ηγέτη, πατριώτη, αν όχι και πολιτικού εθνομάρτυρα. 

Η προθυμία του να αναλάβει τις τύχες, του μόλις απελευθερωμένου Γένους, η ανιδιοτελής διαχείριση και τέλος, η άνανδρη δολοφονία του απ’ τις δυνάμεις της κοινωνικής καθυστέρησης, περιβάλλουν πλέον τον Καποδίστρια στην συλλογική μας συνείδηση με φωτοστέφανο αγιότητας, εξαφανίζοντας στην κυριολεξία, την κριτική που είχε δεχθεί όσο ζούσε. Δεν έχουν περάσει πολλά χρόνια από τότε που η κυβέρνηση επέλεξε να παρουσιάσει σχέδιο μεταρρύθμισης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ονομάζοντάς το «σχέδιο Καποδίστριας», ομνύοντας σ’ αυτόν ως έμπνευση, ή χρησιμοποιώντας τον ως προπαγανδιστικό ατού - ενώ το όνομά του φέρουν πλέον πολιτικά κόμματα και μη κυβερνητικές οργανώσεις.

«Κόκκινη» βία- αντίποινα στην κατοχική Αθήνα

ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://www.tovima.gr/books-ideas/article/?aid=455022

*Περίπολος της Εθν. Πολιτοφυλακής στη λεωφόρο Βασ. Κωνσταντίνου της Καισαριανής, Οκτώβριος 1944.

*Για πρώτη φορά μια ιστορική έρευνα

για τη δράση της ΟΠΛΑ και του ένοπλου ΕΛΑΣ.

Πώς η σύγκρουση αριστερών και δεξιών

παραστρατιωτικών ομάδων διευκόλυνε

την εκδήλωση των Δεκεμβριανών το 1944

 Του Γιάννη Ν. Μπασκόζου*

Οκτώβριος 1943. Ο γερμανός στρατιωτικός διοικητής της Αθήνας Βίλχελμ Σπάιντελ γνωστοποιεί στους Αθηναίους το κοστολόγιο αίματος: 50 Έλληνες για κάθε νεκρό Γερμανό, 10 για κάθε τραυματία. Στις «τιμές» περιλαμβάνονται και οι απώλειες των ανδρών των Ταγμάτων Ασφαλείας, της Χωροφυλακής και της Αστυνομίας Πόλεων.

Ο ανώτατος αρχηγός των Ες-Ες και της Αστυνομίας Βάλτερ Σιμάναν με δήλωσή του θέτει υπό την προστασία του «όλους τους υγιώς σκεπτόμενους Έλληνες οι οποίοι, όπως και ο γερμανικός στρατός, αντιμετωπίζουν την κομμουνιστική τρομοκρατία και πολεμούν από κοινού για τις άσπιλες αξίες του ευρωπαϊκού και ελληνικού πολιτισμού». Λίγο μετά 29 κομμουνιστές οδηγούνται στον τοίχο των εκτελέσεων. Η απάντηση του ΚΚΕ είναι εξίσου σκληρή.

ΟΙ ΑΠΟΣΤΟΛΕΣ ΕΦΟΔΙΩΝ ΣΤΟΝ Δ.Σ.Ε.

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_2_29/04/2012_480558

*Αντάρτες και ανταρτίνες, εφοδιασμένοι....

*Οι δύο μεγάλες επιχειρήσεις μεταφοράς

πολεμικού και άλλου υλικού

από τις κομμουνιστικές χώρες,

τη διετία 1948-49

Του Νίκου Μαραντζίδη*

Ο ρόλος των κομμουνιστικών κρατών της Ανατολικής Ευρώπης στο ξέσπασμα και στη διεξαγωγή του ελληνικού Εμφυλίου Πολέμου υπήρξε καθοριστικός και σύνθετος, καθώς, καθεμιά από τις Λαϊκές Δημοκρατίες συνέβαλε στην ενίσχυση του ΚΚΕ και του ΔΣΕ. Πρόσφατα, Πολωνοί ιστορικοί όπως ο Andrzej Paczkowski και ο Pawel Piotrowski έφεραν στην επιφάνεια τον μηχανισμό εμπλοκής των πολωνικών μυστικών υπηρεσιών στον ελληνικό Εμφύλιο.

Σύμφωνα με τον Piotrowski, τη δεκαετία του '40, οι στρατιωτικές μυστικές υπηρεσίες της Πολωνίας πραγματοποίησαν δύο μεγάλες επιχειρήσεις προμήθειας εξοπλισμού και εφοδίων για τους μαχόμενους στην Ελλάδα κομμουνιστές. Οι επιχειρήσεις αυτές ήταν γνωστές σε έναν μικρό και κλειστό κύκλο ατόμων, ανάμεσα στους οποίους ο στρατηγός Κόμαρ (Waclaw Komar) που έπαιξε καθοριστικό ρόλο. 

Τα «ηθικά» παιδιά του Ιωάννη Μεταξά

ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://www.tovima.gr/books-ideas/article/?aid=453922

 *Υποδοχή του Μεταξά από οργανωμένα μέλη της νεολαίας του.

*Τα «πιστεύω» του μεταξικού καθεστώτος, 

όπως καταγράφηκαν στα 133 εβδομαδιαία τεύχη 

του προπαγανδιστικού περιοδικού για νέους 

«Νεολαία» (1938 - 1941)

Της κ. Κωνσταντίνας Μπότσιου

Το περιοδικό «Η Νεολαία» αποτελεί εύγλωττη ιστορική πηγή για τη μελέτη του καθεστώτος Μεταξά. Με 133 εβδομαδιαία τεύχη από το 1938 ως το 1941 αποτυπώνει τις αρχές και τους στόχους της δικτατορίας της 4ης Αυγούστου, σε μεγάλο δε βαθμό τις προσωπικές θέσεις του ίδιου του Ιωάννη Μεταξά.

Είναι, επίσης, καθρέφτης των κρατικών μεθόδων προπαγάνδας («διαφωτίσεως»), εφόσον εκδιδόταν ως «όργανον πνευματικής, θρησκευτικής, κοινωνικής και πολιτικής αγωγής».

Η σημασία του περιοδικού ενισχύεται από την ταυτότητα των αναγνωστών του. Απευθυνόταν στη νέα γενιά, στήριζε και συμπλήρωνε την Εθνική Οργάνωση Νεολαίας (ΕΟΝ), η συμμετοχή στην οποία είχε καταστεί de facto υποχρεωτική για τους νέους ηλικίας από 7 ως 25 ετών. 

Αβδούλ Χαμίτ: Ο καταραμένος σουλτάνος

ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

*Το εξώφυλλο του βιβλίου του Βασίλη Τζανακάρη

*Η ζωή ενός ηγεμόνα που συνδέθηκε

με ιστορίες αίματος και οργίων,

με τους διωγμούς των Αρμενίων,

με τις μεταρρυθμίσεις στην αυτοκρατορία του,

αλλά και με τη Θεσσαλονίκη

Της Λαμπρινής Κουζέλη

«Ο έκπτωτος σουλτάνος Αβδούλ Χαμίτ ευρίσκεται εις την πόλιν μας» είναι η έκτακτη είδηση που διαλαλούν οι εφημεριδοπώλες της Θεσσαλονίκης στα σοκάκια της πόλης το απόγευμα της 15ης/28ης Απριλίου 1909.

Ο 28ος σουλτάνος από την Άλωση της Πόλης, γνωστός με το προσωνύμιο «Κόκκινος σουλτάνος», υπεύθυνος για τη μεγάλη σφαγή των Αρμενίων το 1896 και για τις δολοφονίες χιλιάδων αντιφρονούντων, ήταν πλέον ένας ανίσχυρος κρατούμενος στα χέρια των επαναστατών Νεοτούρκων. Το χρονικό της φυλάκισής του στις εκτάσεις της βίλας Αλλατίνη στη Θεσσαλονίκη αφηγείται στον τόμο «Ο κόκκινος σουλτάνος» ο δημοσιογράφος και συγγραφέας Βασίλης Ι. Τζανακάρης.

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ 21η ΑΠΡΙΛΙΟΥ 1967, ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

Πώς φτάσαμε στο πραξικόπημα 

της 21ης Απριλίου

 *Τάνκς στους δρόμους

Tου κ. Θάνου Bερέμη *

H δυσχερής μετεμφυλιακή Δημοκρατία, με την κεντρώα αφετηρία και το βίαιο τέλος το 1967, στερήθηκε το πνεύμα της βασικής συναίνεσης που καθιστά ομαλό το δημοκρατικό πολίτευμα. Η απομόνωση των ηττημένων του Εμφυλίου, η φοβική αντιμετώπιση κάθε αριστερής απόκλισης και η κρατική ανοχή για τις ποικίλες παραβιάσεις της νομιμότητας επέτρεψαν την επώαση της 21ης Απριλίου 1967.

Ο στρατάρχης Αλέξανδρος Παπάγος, ως αρχηγός των νικητών στον Εμφύλιο Πόλεμο, απέκτησε το μεγαλύτερο γόητρο ανάμεσα στους Ελληνες πολιτικούς. Εγινε έτσι ο ανταγωνιστικός προς τον θρόνο πόλος της μεγάλης συντηρητικής παράταξης. Αν και η αντίθεση των Ανακτόρων προς τον Παπάγο κρατήθηκε αρχικά μακριά από τη δημοσιότητα, οι αξιωματικοί του ΙΔΕΑ αναγνώρισαν γρήγορα τον πραγματικό τους ηγέτη. Ο Ιερός Δεσμός Ελλήνων Αξιωματικών γεννήθηκε με άλλη μορφή κατά την περίοδο του πολέμου στην Αίγυπτο και αναζήτησε από νωρίς τον στρατιωτικό που θα δεχόταν να εκπροσωπεί την καθαρόαιμη εθνικιστική του ιδεολογία, αλλά και να προσφέρει την υψηλή του προστασία στο δίκτυο των στρατιωτικών του οπαδών.

Τότε που τα "μπουρλότα" δεν ήταν απλά "Μολότωφ"

Διαβάστε σήμερα ένα κείμενο από την ηρωική εποχή της Επανάστασης του 1821. Περιλαμβάνεται στα Αρχεία της Ελληνικής Παλιγγενεσίας, που εξέδωσε η Βουλή των Ελλήνων. Με ύφος απλό, λιτό, δωρικό, οι ηρωικοί ναυτικοί μας, αναφέρουν μια αγωνιστική πράξη στους πρόκριτους της Ύδρας. Τότε, που τα "μπουρλότα" ήταν το ασυναγώνιστο όπλο των επαναστατημένων Ελλήνων και όχι μια απλή "Μολότωφ" στα χέρια αφρόνων. 

58) ΠΡΟΕΔΡΟΙ ΒΟΥΛΗΣ: ΘΕΟΤΟΚΗΣ ΜΙΧΑΗΛ

*Πορτρέτο του Μιχαήλ Θεοτόκη

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

Ο Μιχαήλ Θεοτόκης ήταν γόνος ιστορικής οικογένειας της Κέρκυρας και αδελφός του πρωθυπουργού Γεωργίου Θεοτόκη. Πολιτεύθηκε για πολλά χρόνια και εξελέγη Πρόεδρος της Βουλής το 1916.

          Γεννήθηκε στην Κέρκυρα το 1842.

Ο Μιχαήλ Θεοτόκης, ανήκε σε επιφανή οικογένεια της Κέρκυρας, η οποία προερχόμενη από την Κωνσταντινούπολη εγκαταστάθηκε στο νησί πριν από την Άλωση. Η οικογένεια των Θεοτόκη ήταν εγγεγραμμένη στο Λίμπρο Ντ’ Όρο, τη Χρυσή Βίβλο των ευγενών. Πολλά μέλη της διακρίθηκαν στην Εκκλησία, στα γράμματα και την πολιτική.

443 και μία νύχτες στην Τεχεράνη

ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://www.tovima.gr/world/article/?aid=453271&wordsinarticle=Τομαή

*Γιγαντοαφίσα σε κεντρική λεωφόρο της Τεχεράνης που παραποιεί εύγλωττα την αμερικανική σημαία. Σε ανάμνηση των γεγονότων, εξεδόθησαν εννέα γραμματόσημα μεταξύ 1982 και 1992.

*Νοέμβριος 1979: Φοιτητές,

οπαδοί της ισλαμικής επανάστασης,

εισβάλλουν στην αμερικανική πρεσβεία.

Εκτιμήσεις Ελλήνων διπλωματών τότε.

 Της κ. Φωτεινής Τομαή*

Θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί, χωρίς καμία υπερβολή, η αφετηρία των γεγονότων που άλλαξαν τον χάρτη του κόσμου: Η ομηρεία των 66 αμερικανών διπλωματών στην Τεχεράνη τον Νοέμβριο του 1979,  χρονιά προεκλογική για τις ΗΠΑ και τη Βρετανία, αναδεικνύοντας στη θέση του 40ού προέδρου τον Ρίγκαν, υποψήφιο των Ρεπουμπλικανών, και στο Ηνωμένο Βασίλειο τους Συντηρητικούς και τη Θάτσερ.

Η σκληρή στάση του Ρίγκαν (πρόγραμμα Πόλεμος των Αστρων κτλ.) θεωρείται βασίμως ότι επιτάχυνε την κατάρρευση της Σοβιετικής Ενωσης και τις αλλαγές στην Ανατολική Ευρώπη, αλλάζοντας άρδην την εικόνα πρωτίστως της Ευρώπης αλλά και του κόσμου ολόκληρου.

Ο ΧΑΡΙΛΑΟΣ ΤΡΙΚΟΥΠΗΣ ΚΑΙ Η ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ- Τηλεοπτική εκπομπή

 Ένα απόσπασμα, από την εκπομπή μου "Ο Χαρίλαος Τρικούπης και η εποχή του" στον Τηλεοπτικό Σταθμό της Βουλής, στις 28/3/2012. Συμμετείχε η κ. Νίκη Μαρωνίτη, λέκτωρ Κοινωνικής Ανθρωπολογίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο.

57)ΠΡΟΕΔΡΟΙ ΒΟΥΛΗΣ: ΖΑΒΙΤΣΙΑΝΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ

*Ο Ζαβιτσιάνος, δίπλα στον Ιωάννη Μεταξά, αντιπρόεδρoς της κυβέρνησής του το 1936

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

          Ο Κωνσταντίνος Ζαβιτσιάνος, διαδραμάτισε πρωταγωνιστικό ρόλο στα πολιτικά πράγματα της εποχής του, συνεργάσθηκε αλλά και διαφώνησε τόσο με τον Ελευθέριο Βενιζέλο, όσο και με τον Ιωάννη Μεταξά. 
        Αναδείχθηκε Πρόεδρος της Βουλής τέσσερις φορές, συνέδεσε το όνομα του με την νομοθεσία περί ιδιωνύμου και δημοσίευσε δίτομο έργο με πολύτιμες πληροφορίας για τη μελέτη της εποχής του Διχασμού.  

Ο Κωνσταντίνος Ζαβιτσιάνος, γεννήθηκε στην Κέρκυρα, το 1879.