Κυριακή 19 Σεπτεμβρίου 2010

ΟΙ ΑΠΑΡΧΕΣ ΤΟΥ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΟΥ ΣΤΗ ΘΡΑΚΗ


*Ο Σιδηροδρομικός Σταθμός Αδριανούπολης- Σπάνια φωτογραφία 
από το αρχείο του Γρηγόρη Αζορίδη


«Θυμόμουν τα πλατάνια,
το πλήθος στο Διδυμότειχο,
την αγριότητα που έκαιγε τα δέντρα θυμόμουν,
τα τραίνα με τους μελλοθάνατους
τη δίψα, τη δίψα».

Ζέφη Δαράκη
Από τη συλλογή «Ωσάν λέξεις» 1998



Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

          Από τα δημοσιεύματα του Τύπου, προκύπτει ότι το Μάιο του 1872 η στρώση της σιδηροδρομικής γραμμής στο σημερινό νομό Έβρου προχωρούσε. Ήδη είχε κατασκευασθεί το τμήμα Δεδέαγατς- Φέρρες στο οποίο κυκλοφορούσε μια ατμάμαξα που μετέφερε υλικό για την προώθηση του έργου. Επίσης είχαν τοποθετηθεί οι σιδηροτροχιές μεταξύ Διδυμοτείχου και Αδριανουπόλεως.
*Ο σιδηρόδρομος στη Θράκη

          Ο βαρόνος Χιρς ήταν ο ξένος μεγαλοεπενδυτής, που είχε αναλάβει την κατασκευή των σιδηροδρόμων στην Ευρωπαϊκή Τουρκία και άλλων μεγάλων έργων. Ήταν η εποχή που οι Ευρωπαϊκές Δυνάμεις, επένδυαν στην Τουρκία για να την καταστήσουν εξαρτημένη οικονομικά, ώστε να προωθήσουν τα γεωπολιτικά συμφέροντά τους. Το Ανατολικό ζήτημα, είχε αρχίσει να υφίσταται ως διεθνές πολιτικό ζήτημα.
Το 1872 ο σουλτάνος απένειμε στο βαρώνο Χιρς το παράσημο Οσμανιέ 2ας τάξεως και στη σύζυγό του είχε δωρίσει «πολυτελές ψέλλιον[1] κεκοσμημένον δι’ αδαμάντων».
Την εποχή του Ρωσοτουρκικού πολέμου, ο Χιρς μεσολαβούσε για να δοθούν ξένα δάνεια στην Τουρκία.
          Σε ό,τι αφορά το σιδηρόδρομο, που σαν έργο έδωσε ανάπτυξη στη Θράκη, ο Απρίλιος του 1873 ήταν καθοριστικός.
*Ο μηχανικός Φερδινάνδος Λεσσέψ

          Έγινε η πρώτη δοκιμαστική διαδρομή της γραμμής Κωνσταντινούπολης- Αδριανούπολης, με πρώτο επιβάτη το διάσημο Γάλλο μηχανικό Φερδινάνδο Λεσέψ, που έκανε τη διάνοιξη της διώρυγας του Σουέζ, με τη σύζυγό του. Συνταξίδεψαν και οι διευθυντές της εταιρίας σιδηροδρόμων Βιτάλης και Κοτάρ. Το τρένο ξεκίνησε από την Κωνσταντινούπολη και χρειάστηκε να διανυκτερεύσει στην Τυρολόη, όπου οι δύο διευθυντές επιθεώρησαν τα έργα.
          Την άλλη μέρα, μόλις ο συρμός έφθασε στην Αδριανούπολη, ο Λεσέψ τηλεγράφησε στον Μεγάλο Βεζίρη, ότι η αμαξοστοιχία έφθασε αισίως στον προορισμό της και ότι ο ίδιος είναι ευχαριστημένος, γιατί είναι ο πρώτος επιβάτης που διέτρεξε  στην Τουρκία την μακρύτερη σιδηροδρομική διαδρομή.


          Λίγες μέρες νωρίτερα, ο Φερδινάνδος Λεσέψ έδωσε στο Φιλολογικό Σύλλογο Κωνσταντινούπολης διάλεξη με θέμα τη βοήθεια που του έδωσε η ανάγνωση των αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων και της Βίβλου, ώστε να επινοήσει τη διάνοιξη του ισθμού του Σουέζ με τη γνωστή μας διώρυγα.
          Ο Λεσέψ ως πρόεδρος της εταιρίας της διώρυγας του Σουέζ, βρίσκονταν σε επαφή από το 1865 και με την ελληνική κυβέρνηση, μέσω του πρεσβευτή μας στην Κωνσταντινούπολη Π. Δεληγιάννη, ενδιαφερόμενος για τη διάνοιξη της διώρυγας στον Ισθμό της Κορίνθου[2]. Όπως είναι γνωστό η διάνοιξη του Ισθμού της Κορίνθου άρχισε το 1882 επί κυβερνήσεως Χαρ. Τρικούπη και ολοκληρώθηκε το 1893.
*Οι εργασίες διάνοιξης της διώρυγας της Κορίνθου

          Η «Παλιγγενεσία» των Αθηνών στις 25 Ιανουαρίου 1873 δημοσίευσε μια ανταπόκριση από τη Φιλιππούπολη, στην οποία ο συντάκτης, υπογράφει με το αρχικό Α.
          Σ’ αυτήν αναφέρει ότι από τότε που άρχισε η λειτουργία του σιδηροδρόμου, άρχισαν να επισκέπτονται τη Φιλιππούπολη διάφοροι ξένοι, η πόλη άρχισε να καλλωπίζεται και να αποκτά καφενεία, ζαχαροπλαστεία και λέσχες. Όμως άρχισαν να υπερτιμώνται τα είδη και  κυρίως τα τρόφιμα, με αποτέλεσμα οι φτωχότεροι κάτοικοι να καταφέρονται κατά του σιδηροδρόμου. Ο σιδηρόδρομος είχε και την αστεία εκδοχή του στη Φιλιππούπολη. Οι Τούρκοι και προπάντων οι χωρικοί έβλεπαν τα τρένα και τους έπιανε τρόμος, έλεγαν μάλιστα ότι τα κατευθύνει ο Σεϊτάνης, δηλαδή ο διάβολος, με εννοώντας να παραδεχθούν την κινητήρια δύναμη του ατμού!
          Ήταν οι απαρχές των σιδηροδρόμων στη Θράκη...
Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

[1] Δηλαδή ένα πανάκριβο βραχιόλι
[2] ΙΑΥΕ 1865 φάκ. 79,1


*Παλαιά καρτ ποστάλ του σιδηροδρομικού σταθμού Διδυμοτείχου













13 σχόλια:

  1. Πολύ καλή η ενημέρωση και το φωτογραφικό υλικό...


    Ευθυμία Αθανασιάδου-Μαράκη

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Πολύ ωραία όλα τα περί....Σεϊτάνη !!!!!!!!!!

    Pinelopi Gkouma

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Παρατηρώντας τη σιδηροδραμική γραμμή στην ανατολική Μακεδονία και δυτική Θράκη διακρίνουμε ότι δεν είναι πολύ κοντά στα παράλια. Ακόμη και στην Αλεξάνδρούπολη η παλιά γραμμή περνούσε πιο βόρεια. Ο λόγος δεν είναι τόσο η τοπογραφία της περιοχής αλλά ο στρατηγικός σχεδιασμός να μην μπορεί να αποκοπεί απο τη βολή πυροβόλων πλοίων. Έτσι στον ατυχή πόλεμο του 1897 οι τούρκοι μπτόρεσαν εγκαιρα να μεταφέρουν ενισχύσεις στην κεντρική μακεδονία που προωθήθηκαν εύκολα στη Θεσσαλία. Μπράβο κύριε Αθανασιάδη για τη στοιχειοθετημένη εξιστόρησή σας.

    Vassilios Kazakidis

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Κε. Αθανασιάδη συγχαρητήρια για τη συλλογή και γνωστοποίηση των ιστορικών θησαυρών σας....

    Vassilis Parapagidis

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Κε. Αθανασιάδη συγχαρητήρια για τη συλλογή και γνωστοποίηση των ιστορικών θησαυρών σας....

    Vassilis Parapagidis

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Δεν ισχύει το 'θησαυρών σας"... Όλα αυτά ανήκουν στην κοινή πατρίδα μας τη Θράκη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Νίκος Παπαδιονυσίου
    Καλημέρα Παντελή. Υπέροχο!. Το κοινοποίησα στον Σύλλογο Φίλων του Σιδηροδρόμου..

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. ΕΥΓΕ Κ.ε ΑΘΑΝΑΣΙΑΔΗ...ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ ΣΑΣ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Elias Christeas
    Kαι όμως! Στους σιδηρόδρομους ήμασταν από τους πρωτοπόρους. Βλ σύνδεσμο http://trenoargolida.blogspot.gr/
    Τώρα στα τελευταία 20 χρονια ξεκίνησε και ολοκληρώνεται σε 1-2 χρονια ο σιδηροδρομικός ΠΑΘΕΠ- Πάτρα- Αθηνα- Θεσσαλονικη- Ευζωνοι, με ηλεκτρικα τρένα που θα κάνουν Πατρα- Αθηνα περί τις 2 ώρες και Αθ-Θεσ/νικη σε περ. 3ω 1/2...
    Εν αναμονή και για τους οδικους άξονες...

    Φίλοι Τρένου Αργολίδας
    Ένωση πολιτών της Αργολίδας για την επαναλειτουργία του τρένου.
    TRENOARGOLIDA.BLOGSPOT.COM

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Δημήτριος Αναστασιάδης
    Πολύ ενδιαφέρον το δημοσίευμά σου, φίλε Παντελή! ¨Όσο για τον τρόμο που σκόρπιζε το τραίνο στους μουσουλμάνους... πίσω από κάθε καινούργιο υπήρχε πάντοτε ο... σε-ιτάν! Πιθανόν να σού είναι γνωστό, οι Τούρκοι, όταν πρωτοείδαν ποδήλατο, μετά την τρομάρα τους κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι είναι ... ο αραμπάς τού διαβόλου, seitanarabasi, και η ονομασία αυτή παρέμεινε!...Θα σου είναι επίσης όμως γνωστό ότι ένας δύστυχος Τούρκος έμεινε ... σέκος, δηλαδή έπεσε ξερός, όταν του είπαν ότι οι άνθρωποι ... επάτησαν το φεγγάρι! Καλό σου βράδυ, φίλε μου! Ο Θεός πάντα μαζί σου!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. Seitanarabasi έλεγε η μακαρίτισσα η γιαγιά μου τα μηχανάκια, που έκαναν δαιμονιώδη θόρυβο και την κατατρόμαζαν!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. Vasilios Lord
    Εδω μεσα στην φωτογραφια που δειχνει ολους τους εργαζομενους του ΣΕΚ θρακης ειναι και ο παππους μου

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  13. Νίκος Παπαδιονυσίου
    Καλωσόρισες Παντελή μου, άρχοντα της παραμελημένης Θράκης μας!.Με τις υπέροχες ιστορικές φωτογραφίες σου και τα κείμενά σου... Γράψε και για την σημερινή κατάσταση του τρένου...

    ΑπάντησηΔιαγραφή

LinkWithin

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...