Μια παραγνωρισμένη ηρωίδα του 1821

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ  https://www.kathimerini.gr/culture/561429043/mia-paragnorismeni-iroida-toy-1821/

*Το «Τραγούδι της κυρα-Δομνίτσας» παρουσιάζεται από τις 16 Ιουλίου στην πλατφόρμα nationalopera.gr/GNOTV. Το κείμενο υπέγραψε η δημοσιογράφος και συγγραφέας Μάρω Βασιλειάδου, η σκηνοθεσία είναι της Μαρίας Μαγκανάρη, η μουσική της Μάρθας Μαυροειδή, τους μονολόγους αποδίδει η Σύρμω Κεκέ και τα χορικά στάσιμα το γυναικείο φωνητικό σύνολο cho΄rεs. (Φωτ. ΑΝΔΡΕΑΣ ΣΙΜΟΠΟΥΛΟΣ)

 

 

 

*Το «Τραγούδι

της κυρα-Δομνίτσας»

από τη Λυρική Σκηνή

 

 

 

Γράφει ο κ. Νικόλας Ζώης

 

 

Στην επιβλητική πινακοθήκη του 1821 βρίσκονται και ορισμένες μορφές που δεν ανήκουν στο «ισχυρό φύλο», θεωρούνται όμως άξιες μνημόνευσης για –τι άλλο– τα κατορθώματά τους στη μάχη ή τον δυναμισμό τους: η Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα και η Μαντώ Μαυρογένους είναι ίσως οι χαρακτηριστικότερες περιπτώσεις γυναικών που κέρδισαν μια εξέχουσα θέση στην ιστορία του αγώνα «των Ελλήνων» για την ανεξαρτησία.

Τι γίνεται όμως με τις γυναίκες που, ενώ συνέβαλαν στην Ελληνική Επανάσταση με όπλα, χρήμα και αίμα, τιμήθηκαν στην καλύτερη περίπτωση με μια-δυο ξεχασμένες προτομές και μερικές δυσεύρετες βιβλιογραφικές αναφορές;

Η Θρακιώτισσα Δόμνα Βισβίζη είναι μια τέτοια περίπτωση. Με τον σύζυγό της, τον καπετάνιο Χατζή-Αντώνη Βισβίζη, και το «μπρίκι» τους, την «Καλομοίρα», υποστήριξαν πολλαπλώς την Επανάσταση, μέχρι που ο Βισβίζης ξεψύχησε και η Δόμνα ανέλαβε τη διοίκηση του καραβιού. Γέννησε τα παιδιά της στο κατάστρωμα, συνέχισε να συμβάλλει στις στρατιωτικές επιχειρήσεις των Ελλήνων– ο Δημήτριος Υψηλάντης τη χαρακτήριζε «ευγενεστάτη και γενναιοτάτη»–, ώσπου ξόδεψε την περιουσία για τις ανάγκες της Επανάστασης, χωρίς να λάβει τα υπεσχημένα από το ελληνικό κράτος. Πέθανε μόνη, σε μεγάλη ένδεια, αφού στο μεταξύ είχε απευθυνθεί με πλήθος επιστολών στη νέα ελληνική διοίκηση, χωρίς αποτέλεσμα.

Αναβίωση του ολυμπιακού ιδεώδους

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ https://www.kathimerini.gr/athletics/561428938/anaviosi-toy-olympiakoy-ideodoys/

*Αριστερά: 27.4.1980. Ο Κων. Καραμανλής με τον εκπρόσωπο της ΔΟΕ, Λουί Γκιραντού, στην Ολυμπία. (Φωτ. ΙΔΡΥΜΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Γ. ΚΑΡΑΜΑΝΛΗΣ) Δεξιά: 6.7.1981. Ομιλία του προέδρου της ΔΟΕ, Χουάν Αντόνιο Σάμαρανκ, στην Πνύκα για τα 20 χρόνια της Διεθνούς Ολυμπιακής Ακαδημίας. (Φωτ. ΙΔΡΥΜΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Γ. ΚΑΡΑΜΑΝΛΗΣ)

 

Γράφει η κ. ΓΙΑΝΝΑ ΠΑΝΟΥΣΑΚΗ*

 

 

Σε όλη τη διάρκεια της πολιτικής του διαδρομής, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής επέδειξε ζωηρό ενδιαφέρον για την προστασία της ελληνικής πολιτιστικής κληρονομιάς, ενδιαφέρον που εκδηλώθηκε μέσα από θεσμικά μέτρα και έργα υποδομής. Συνέδεσε επίσης την ελληνική πολιτιστική κληρονομιά με τις διεθνείς ανάγκες στα πεδία του αθλητισμού και του πολιτισμού. Η προστασία και η αναβίωση του ολυμπιακού ιδεώδους αποτέλεσαν βασική επιδίωξή του.

Στο πνεύμα αυτό, το 1976, διατύπωσε για πρώτη φορά την πρότασή του για μόνιμη τέλεση των Ολυμπιακών Αγώνων στην Ελλάδα και συγκεκριμένα στον χώρο της αρχαίας Ολυμπίας, τόπο γένεσης και φιλοξενίας των Αγώνων στην αρχαιότητα.

Η πρόταση Καραμανλή απαντούσε στα μεγάλα και συνεχή πλήγματα που δεχόταν η ολυμπιακή ιδέα λόγω της επενέργειας πολιτικών σκοπιμοτήτων. Το 1976, το φαινόμενο τούτο εμφανιζόταν να έχει αποκτήσει μονιμότητα. Οι Αγώνες του 1972 στο Μόναχο είχαν αμαυρωθεί από τη σφαγή των Ισραηλινών αθλητών από Παλαιστίνιους τρομοκράτες. Ηδη και οι Αγώνες του 1976 στο Μόντρεαλ αντιμετώπιζαν την παρείσφρηση της πολιτικής: είκοσι εννέα χώρες, κυρίως της Αφρικής, αρνήθηκαν να μετάσχουν διαμαρτυρόμενες για το ρατσιστικό καθεστώς της Νοτίου Αφρικής. Αλλά αποχή από τους Αγώνες θα σημειωνόταν και το 1980 στη Μόσχα (από τις δυτικές χώρες, πλην της Ελλάδας) και το 1984 στο Λος Άντζελες από τις κομμουνιστικές χώρες (πλην της Ρουμανίας), το Ιράν και τη Λιβύη.

Οι πρώτοι δημόσιοι υπάλληλοι στο Διδυμότειχο της απελευθέρωσης του 1920

*Το επιτελείο διοίκησης του Χαρίσιου Βαμβακά στη Διασυμμαχική Θράκη

 

 

*Ονόματα των πρώτων στελεχών

της δημόσιας Διοίκησης

 

 

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

 

Η απελευθέρωση της Δυτικής Θράκης το Μάιο του 1920, δεν υπήρξε αποτέλεσμα μιας αυτόματης μεταβίβασης εξουσίας από ένα κυρίαρχο σε άλλον. Ούτε αποτέλεσμα σκληρών μαχών, γιατί η Βουλγαρία που την κατείχε με την άδικη  συνθήκη του Βουκουρεστίου από το 1913 ήταν πλέον η ηττημένη όχι μόνο των Βαλκανικών Πολέμων, αλλά και του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου.

Τη Δυτική Θράκη όμως διεκδικούσε με όλες τις δυνάμεις της κατά τη διάρκεια των εργασιών της Συνδιάσκεψης Ειρήνης στο Παρίσι η Βουλγαρία και χρειάσθηκαν πολλές προσπάθειες και ποικίλοι  διπλωματικοί ελιγμοί για να εκδιωχθεί από εκείνα τα εδάφη η Βουλγαρία, η οποία κατηγορήθηκε σφοδρά για εφαρμογή στυγνής πολιτικής εθνοκαθάρσεων εις βάρος του ελληνορθόδοξου και μουσουλμανικού στοιχείου κατά την πενταετία 1913-1918. Τελικά στις 17 Σεπτεμβρίου 1919, το Ανώτατο Συμβούλιο των Συμμάχων στο Παρίσι αποφάσισε την εκκένωση της Δυτικής Θράκης από τους Βούλγαρους. Η ιστορική αυτή απόφαση, επικυρώθηκε στο προάστιο Νεϊγύ των Παρισίων στις 27 Νοεμβρίου 1919. Σύμφωνα με την απόφαση αυτή η Βουλγαρία παραιτείτο από όλες τις βλέψεις της στην περιοχή.

Η συζήτηση περί «σοσιαλμανίας»

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

https://www.kathimerini.gr/politics/561420826/i-syzitisi-peri-sosialmanias/

*9 Μαρτίου 1977. Σύσκεψη οικονομικών παραγόντων στο υπουργείο Συντονισμού υπό τον πρωθυπουργό Κωνσταντίνο Καραμανλή, με αντικείμενο τις βιομηχανικές επενδύσεις. Αριστερά, ο υπουργός Συντονισμού Παναγής Παπαληγούρας, δεξιά, ο υπουργός Οικονομικών Γιάννης Μπούτος. (Φωτ. ΙΔΡΥΜΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Γ. ΚΑΡΑΜΑΝΛΗΣ)

 

 

 

*Τα όρια της πολιτικής,

οι απαιτήσεις της οικονομίας

και η αντιπαράθεση

βιομηχάνων– κυβέρνησης

 

 

Γράφει ο κ. ΜΙΧΑΛΗΣ ΨΑΛΙΔΟΠΟΥΛΟΣ*

 

 

Οι προκλήσεις για την οικονομική πολιτική της κυβέρνησης του Κωνσταντίνου Καραμανλή μετά τον Νοέμβριο του 1974 ήταν απαιτητικές, το ίδιο και τα διλήμματα που είχε να επιλύσει.

Η Ελλάδα είχε παραδοσιακά έλλειμμα στο εμπορικό της ισοζύγιο, που καλυπτόταν εν μέρει από άδηλους πόρους ή εισαγωγές κεφαλαίων, που στην πορεία του χρόνου απέκτησαν ένα μονιμότερο χαρακτήρα, χωρίς να διευρύνουν θεαματικά το παραγωγικό δυναμικό της χώρας. Η μετανάστευση της δεκαετίας του 1960 είχε οδηγήσει σε πλήρη απασχόληση και ελλείψεις εργατικού δυναμικού, ειδικά στον αγροτικό τομέα. Η ύφεση του 1973 λόγω πετρελαϊκής κρίσης στην Ευρώπη σήμαινε πάγωμα ή και μείωση των εμβασμάτων των μεταναστών. Η διεύρυνση του ελλείμματος του ισοζυγίου πληρωμών με τις ανοδικές τιμές του πετρελαίου ήταν μια νέα πραγματικότητα. Η αντιφατική πολιτική της δικτατορίας μετά την κατάρρευση του συστήματος του Μπρέτον Γουντς, είχε συσσωρεύσει σοβαρές ανισορροπίες.

Η επίσκεψη Πλαστήρα στο Διδυμότειχο το 1923 και ο πόλεμος προς την Τουρκία, που δεν έγινε τότε

*Έφιπποι οι τρεις αρχηγοί επιθεωρούν στο στράτευμα κάπου στον Έβρο.  

Από δεξιά Πλαστήρας, Πάγκαλος, Χατζηκυριάκος. 

 

 

 

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

 

 

               Η επίσκεψη του Νικόλαου Πλαστήρα, τον Απρίλιο του 1923 στο Διδυμότειχο, υπήρξε σημαντικό γεγονός για την πόλη, αλλά και για την εξέλιξη των διαπραγματεύσεων στη Λωζάννη για την υπογραφή της γνωστής συνθήκης ειρήνης μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, γιατί συνδέθηκε με μεγάλες επιθεωρήσεις των ελληνικών στρατευμάτων που επιχειρούσαν την αναδιοργάνωσή τους στον Έβρο μετά την δραματική Μικρασιατική Καταστροφή. Και δημιούργησε κλίμα πιθανής νέας ένοπλης αντιπαράθεσης με την Τουρκία, όπως φάνηκε λίγο αργότερα.

               Ο Πλαστήρας ως αρχηγός της Επανάστασης του 1922 συνοδευόμενος από τον αρχιστράτηγο Θεόδωρο Πάγκαλο και τον στόλαρχο Αλέξανδρο Χατζηκυριάκο, περιόδευσαν στην Βόρεια Ελλάδα  με στόχο να καταστεί γνωστό στο εξωτερικό ότι η Ελλάδα καθίσταται ξανά ισχυρή και επιχειρεί να διεκδικήσει τα εθνικά δίκαιά της. Άσχετα βέβαια αν εκτός από την Ανατολική Θράκη τον Οκτώβριο του 1922 χάσαμε εντελώς άδικα την Ανατολική Θράκη και το 1923 την περιοχή του Καραγάτς, για να μην πληρώσουμε πολεμικές επανορθώσεις στην Τουρκία.

Ο «μικρός πόλεμος» του Λάσεν

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

https://www.kathimerini.gr/culture/561412012/o-mikros-polemos-toy-lasen/

*Ο Αντερς Λάσεν (αριστερά) και ο Κένεθ Λάμονμπι κατά τη διάρκεια ανορθόδοξων στρατιωτικών επιχειρήσεων στην κατοχική Ελλάδα.

 

 

*Η δράση του 20χρονου Δανού

στην Αφρική, στη Μάγχη, στη Γαλλία,

στην Ιταλία και στο Αιγαίο

κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου

 

 

Γράφει ο κ. Tάσος Τέλλογλου

 

 

H Δανία είναι μια μικρή χώρα που καταλήφθηκε από την πολεμική μηχανή του Χίτλερ χωρίς να πέσει μία τουφεκιά. Σε πάρα πολλούς Δανούς δεν άρεσε αυτό. Ο 20χρονος Αντι Λάσεν ήταν ένας από αυτούς. Ο Λάσεν ήταν ναύτης σε ένα δανέζικο εμπορικό πλοίο όταν οι Γερμανοί κατέλαβαν τη χώρα του. Αποβιβάστηκε στην Αγγλία και εκπαιδεύτηκε στα σκωτσέζικα Highlands για να συμμετάσχει στις βρετανικές ειδικές δυνάμεις.

H πρώτη επιχείρηση στην οποία πήρε μέρος ο Λάσεν ήταν στη δυτική Αφρική εναντίον εμπορικών πλοίων του Άξονα. Αργότερα, αυτό το θέατρο του «Κομάντο 62» των ειδικών επιχειρήσεων, μεταφέρθηκε στα νησιά της Μάγχης και στη βόρεια ακτή της Γαλλίας. Οι κομάντος αποβιβάζονταν, σκότωναν τις γερμανικές φρουρές, τοποθετούσαν εκρηκτικά και αποχωρούσαν, όχι πάντοτε χωρίς απώλειες.

Το «Κομάντο 62» διαλύθηκε μετά την έναρξη των επιχειρήσεων στη βόρεια Αφρική και ο Λάσεν έγινε μέλος του Special Boat Service (SBS). Ο βιογράφος του Λάσεν, Τόμας Χάρντερ, με τον οποίο η «Κ» μίλησε τηλεφωνικά, μας είπε ότι απώτερος σκοπός του ήταν να «παρουσιάσει τον άνθρωπο Λάσεν πίσω από τον μύθο». Ο Λάσεν, που έχασε τη ζωή του στη διάρκεια μιας επιχείρησης στο Κομάκιο της βόρειας Ιταλίας στο τέλος του πολέμου σε ηλικία 24 ετών, είναι «ταυτισμένος με τη γέννηση των ειδικών δυνάμεων» λέει ο Χάρντερ. «Ο πόλεμός του, αν τον συγκρίνουμε με το Στάλινγκραντ και τη Νορμανδία, ήταν ένας μικρός πόλεμος, στον οποίο δεν έπαιρναν μέρος πάνω από 200 άτομα».

Ο Αθλητικός θρίαμβος της Θεσσαλονίκης, το 1976

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

https://www.kathimerini.gr/society/561413221/athlitikos-thriamvos-tis-thessalonikis/

*Γήπεδο Καραϊσκάκη, 23.5.1976. Η εξαιρετική ομάδα του ΠΑΟΚ της χρυσής εποχής χαιρετά τους φιλάθλους μετά τη νίκη της επί του Εθνικού με 0-4. Διακρίνονται οι Αναστασιάδης, Τερζανίδης, Γούναρης, Αποστολίδης, Ιωσηφίδης και Πέλλιος. Φωτ. ΙΝΤΙΜΕ ΝΕWS

 

 

*Η κατάκτηση του πρωταθλήματος

από τον ΠΑΟΚ

και του Κυπέλλου από τον Ηρακλή

φέρνει την πόλη 

στην ποδοσφαιρική κορυφή.

 

 

Γράφει ο κ. ΙΑΚΩΒΟΣ Δ. ΜΙΧΑΗΛΙΔΗΣ

 

 

Στα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων, που κυκλοφόρησαν την Κυριακή 2 Μαΐου του 1976, κυριαρχούσε η είδηση του τραγικού θανάτου του Αλέξανδρου Παναγούλη. Ο ανεξάρτητος βουλευτής, γνωστός για την αντιδικτατορική του δράση, έχασε τη ζωή του υπό αδιευκρίνιστες συνθήκες σε τροχαίο δυστύχημα, σε ηλικία μόλις 36 ετών. Ο θάνατός του συγκλόνισε την Ελλάδα, σκορπώντας θλίψη και γεννώντας πλήθος από ερωτήματα.

Πιθανότατα, υπό φυσιολογικές συνθήκες, το ενδιαφέρον των εφημερίδων, της Θεσσαλονίκης τουλάχιστον, θα είχε επικεντρωθεί στο κυριακάτικο ματς του ΠΑΟΚ με την ΑΕΚ, το οποίο θα έκρινε και τον πρωταθλητή Ελλάδας. Κάτι τέτοιο θα ήταν απολύτως δικαιολογημένο. Για πρώτη φορά από την ίδρυσή του, το 1926, το ιστορικό προσφυγικό σωματείο της μακεδονικής πρωτεύουσας, η αρμάδα του αδικοχαμένου Ούγγρου προπονητή Γκιούλα Λόραντ, με αρχηγό τον «Μεγαλέξανδρο» του ελληνικού ποδοσφαίρου Γιώργο Κούδα και με μια πλειάδα σπουδαίων ποδοσφαιριστών στις τάξεις της, όπως ο Σταύρος Σαράφης, ο Χρήστος Τερζανίδης, ο Κούλης Αποστολίδης, ο Παναγιώτης Κερμανίδης και ο Νέτο Γκουερίνο, έδειχνε αποφασισμένη και πιο ώριμη από ποτέ να σπάσει το παραδοσιακό ποδοσφαιρικό κατεστημένο των ομάδων της Αθήνας, ανεβαίνοντας στον Όλυμπο της ποδοσφαιρικής επιτυχίας.