11-12 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 1949. Η ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΦΛΩΡΙΝΑΣ

 *Η προτομή του υπερασπιστή της Φλώρινας, στρατηγού Νικόλαου Παπαδόπουλου "Παππού"

Γράφει ο Αντιστράτηγος ε.α. Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας

 Με τις επιτυχείς επιχειρήσεις κατά της Καρδίτσας (11-13 Δεκεμβρίου 1948), Νάουσας (22-23 Δεκεμβρίου 1948) και Καρπενησίου (19 Ιανουαρίου- 8 Φεβρουαρίου 1949) τα ανταρτικά τμήματα εφοδιάστηκαν με τρόφιμα και υλικά, μετά από λαφυραγωγία και στρατολόγησαν εκατοντάδες πολιτών, ακόμα και ανήλικων αγοριών και κοριτσιών.

Μετά την αναπτέρωση του ηθικού τους η ηγεσία του ΚΚΕ αποφάσισε τη διεξαγωγή επιχείρησης κατά της Φλώρινας. Η επιχείρηση αυτή εντάσσονταν στο χειμερινό πρόγραμμα αντιπερισπασμού των ανταρτών και απέβλεπε στην εξασφάλιση του χώρου της πεδινής διάβασης της Φλώρινας για μελλοντικές επιθετικές ενέργειες καθώς και στην εγκατάσταση της προσωρινής κυβέρνησης στην πόλη.

Η φωτιά που άλλαξε τη Θεσσαλονίκη

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ  http://www.kathimerini.gr/893480/article/politismos/polh/h-fwtia-poy-alla3e-th-8essalonikh

*Οι φλόγες έπληξαν αδιάκριτα μοντέρνες συνοικίες της παραλίας και της οδού Αγίας Σοφίας, ναούς, τζαμιά, δημόσια κτίρια, σχολεία, μεσαιωνικές σκεπαστές αγορές και δαιδαλώδεις φτωχογειτονιές.

Γράφει η ΓΙΩΤΑ ΜΥΡΤΣΙΩΤΗ

                «Το νέο σχέδιο της Θεσσαλονίκης είναι εντελώς έτοιμο. Ήδη έχουν χτιστεί αρκετά κτίρια ώστε να μην είναι δυνατή καμία αλλαγή. Στο εξής προχωράει η εφαρμογή του. Μένουν βέβαια τα δημόσια κτίρια, το Ταχυδρομείο είναι έτοιμο αλλά δεν υπάρχουν λεφτά. Το ίδιο και με το σχέδιο της Αθήνας, ο πόλεμος απορροφά τα πάντα [….] Η Θεσσαλονίκη με ενδιαφέρει πολύ και επιθυμώ να συνεχίσω να ασχολούμαι […]», έγραφε ο Γάλλος αρχιτέκτονας, πολεοδόμος και αρχαιολόγος Ερνέστ Εμπράρ στον φίλο και ομότεχνό του Ανρί Προστ, τον Ιούλιο του 1921.

Τέσσερα χρόνια είχαν περάσει από τη μεγάλη πυρκαγιά της 5ης Αυγούστου του 1917, που κατέστρεψε μέσα σε τριάντα δύο ώρες το σημαντικότερο τμήμα του ιστορικού κέντρου (120 εκτάρια) της Θεσσαλονίκης. Η ανοικοδόμηση της πόλης βάσει ριζικού ανασχεδιασμού είχε αρχίσει, απαλύνοντας σταδιακά τον πόνο χιλιάδων πληγέντων από τις οδυνηρές επιπτώσεις της ανείπωτης καταστροφής: κατεστραμμένα 9.500 κτίσματα σε 4.100 ιδιοκτησίες (μοντέρνες συνοικίες της παραλίας και της Αγίας Σοφίας, σκεπαστές αγορές, δαιδαλώδεις φτωχογειτονιές) και 77.000 άστεγοι (55.000 Εβραίοι, 10.000 μουσουλμάνοι, 10.000 χριστιανοί). Η πόλη από το 1921 και μετά θα μετατραπεί σε τεράστιο εργοτάξιο.

Έναν αιώνα συμπληρώνει φέτος η σύγχρονη Θεσσαλονίκη που αναδύθηκε μέσα από τις στάχτες. Στην επέτειο, διαλέξεις, εκδόσεις, εκθέσεις, θα ιστορήσουν το χρονικό της μεγάλης πυρκαγιάς, θα αναπλάσουν την ατμόσφαιρα της πόλης, πριν και μετά τη μεγάλη καταστροφή, ενώ οι ερευνητές θα επαναφέρουν θέματα που απασχολούν εδώ και χρόνια για τη μοναδική σε έκταση ανοικοδόμηση μεγάλης ελληνικής πόλης.

Η άνοδος του Ανδρέα Παπανδρέου

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ http://www.kathimerini.gr/893884/article/epikairothta/ellada/h-anodos-toy-andrea-papandreoy

*Καστρί, αρχές δεκαετίας του 1960. Γεώργιος, Ανδρέας και Γιώργος Παπανδρέου. Ο Ανδρέας, εκφράζοντας τις ριζοσπαστικοποιούμενες κεντροαριστερές μάζες, κάλυψε ένα ουσιαστικό κενό στο ελληνικό πολιτικό σύστημα.

Γράφει ο κ. ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ*

Η άνοδος και η μετέπειτα εδραίωση του Ανδρέα Παπανδρέου στην ελληνική πολιτική σκηνή είναι αδιαχώριστη των γεγονότων του Ιουλίου του 1965. Αυτή την περίοδο, που σφραγίζεται από μια μεγάλη κοινωνική κινητοποίηση με άξονα το σύνθημα «ποιος κυβερνά; ο λαός ή ο βασιλιάς;», του αποδίδεται ουσιαστικά το «χάρισμα» του ηγέτη.

Με λόγο λιτό, συναισθηματικά φορτισμένο και κατανοητό από όλους, ο ηγέτης της κεντροαριστερής πτέρυγας της Ενωσης Κέντρου (Ε.Κ.) Α. Παπανδρέου δίνει τη δική του ερμηνεία για τα γεγονότα, εξηγεί την κατ’ αυτόν βασική αιτία της ελληνικής κακοδαιμονίας, προσδιορίζει με σαφήνεια τον «εχθρό του λαού», το «κατεστημένο» και τους «ξένους» και προτείνει τη δική του υπερβατική λύση του ελληνικού προβλήματος.

ΤΑ ΑΙΜΑΤΗΡΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΤΟΥ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 1944. Η ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΤΩΝ ΕΥΕΛΠΙΔΩΝ

*Η Σχολή Ευελπίδων και ο παρίγυρός της. Σήμερα εκεί στεγάζονται τα δικαστήρια της Αθήνας

      Γράφει ο Αντιστράτηγος ε.α.  Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας

                Το πρωί της 18ης Οκτωβρίου 1944 η Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας με Πρωθυπουργό το Γεώργιο Παπανδρέου αποβιβαζόταν στο λιμάνι του Πειραιά και κατά τη μετάβασή της στην Αθήνα έτυχε θερμότατης υποδοχής από το Λαό των Αθηνών.

Από το τρίτο δεκαήμερο του Οκτωβρίου 1944 άρχισε η παρουσίαση των Ευελπίδων των Ιης και ΙΙας Τάξεων για συνέχιση της εκπαίδευσής των, που είχε διακοπεί από τον Ελληνο-Ιταλικό Πόλεμο και την επακολουθήσασα κατοχή. Με τη τοποθέτηση του Συνταγματάρχη Δημητρίου Σαρακατσάνη, ως Διοικητού της Σχολής, και άλλων Αξιωματικών, ως Διοικητικό και Εκπαιδευτικό προσωπικό και τη σταδιακή παρουσίαση και άλλων Ευελπίδων και παρουσίαση 70 Μονίμων Υπαξιωματικών για εκπαίδευση η δύναμη της Σχολής ανερχόταν την 3η Δεκεμβρίου 1944 σε 500 πολεμιστές. Η δύναμη αυτή είχε οργανωθεί σε 1ο και 2ο Λόχο Ευελπίδων και 3ο Λόχο Μονίμων Υπαξιωματικών, ως Εφεδρεία.

Κατά της Σχολής επιτέθηκε η ΙΙ Ταξιαρχία του Α΄ Σώματος Στρατού του ΕΛΑΣ, δύναμης πλέον των 1200 ανδρών.

Ο θάνατος του ταγματάρχη Παπαδήμα το 1912, παράδειγμα θάρρους

*Ο ηρωικός ταγματάρχης Αγησίλαος Παπαδήμας

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Στις στρατιωτικές σχολές, αλλά και στην εκπαίδευση ακόμα των νεοσυλλέκτων πάντα ετίθετο  το δίλημμα. Σε μια μάχη εκ του συστάδην ο επικεφαλής αξιωματικός πρέπει να μπαίνει μπροστά για να ενθαρρύνει τους άνδρες του ή πρέπει να τους ακολουθεί για να μπορεί να διευθύνει την κίνησή τους αποφασιστικά; Διότι και η απώλεια του επικεφαλής στη διάρκεια της μάχης, μπορεί να κρίνει την έκβασή της προς το χειρότερο.

                Για το ζήτημα αυτό εκφράστηκαν πολλές απόψεις κατά καιρούς. Προσωπικά δεν έχω καταλήξει οριστικά. Πιστεύω ότι οι εκάστοτε συνθήκες της μάχης διαμορφώνουν κάθε φορά την απόφαση του επικεφαλής αξιωματικού ή και υπαξιωματικού. Και κυρίως οι εποχές, γιατί σήμερα η δραστικότητα των όπλων, δεν επιτρέπει άσκοπους ηρωισμούς.

                Το δίλημμα αυτό ήταν πάντοτε προ οφθαλμών, κυρίως των κατώτερων αξιωματικών, που ηγούντο δυνάμεων επίθεσης (λόχοι, διμοιρίες) σε παλαιότερες εποχές. Σήμερα έχουν αλλάξει οι συνθήκες των πολεμικών συγκρούσεων.

                Σε παλαιότερους πολέμους έχουμε πολλά παραδείγματα ηρωικών θανάτων αξιωματικών, που με την αυταπάρνησή τους έγραψαν δοξασμένες σελίδες στους ελληνικούς πολέμους. Σήμερα θα θυμηθούμε τον ηρωικό θάνατο του ταγματάρχη Αγησίλαου Παπαδήμα, κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων.

«Υπόθεση Πολκ», ένας πολιτικο-αστυνομικός άλυτος γρίφος...

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ  http://www.kathimerini.gr/892459/article/politismos/vivlio/ypo8esh-polk-enas-politiko-astynomikos-alytos-grifos

 *Ο Γρηγόρης Στακτόπουλος δακρυσμένος στη δίκη, με την συγκατηγορούμενη μητέρα του

Γράφει ο κ. ΚΩΣΤΑΣ Θ. ΚΑΛΦΟΠΟΥΛΟΣ

Η «Υπόθεση Πολκ» παραμένει ένα από τα σκοτεινά μεταπολεμικά εγκλήματα, ένας φόνος με σημαντικές πολιτικές προεκτάσεις, αλλά κι ένας «γρίφος» που μέχρι σήμερα αναζητεί τη λύση του.

Ο Γιώργος Α. Λεονταρίτης, στενός συνεργάτης του Γιάννη Μαρή, παρουσιάζει, παράλληλα με το εκτενές δημοσιογραφικό του κείμενο, που συνοψίζει διαφωτιστικά την υπόθεση, τα άρθρα του μαχητικού δημοσιογράφου, όπως δημοσιεύθηκαν σε συνέχειες στην εφημερίδα «Ακρόπολη» (30.1.-18.2. 1977). 

Απολύσεις πολιτικών κρατουμένων

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://www.kathimerini.gr/892836/article/epikairothta/kosmos/apolyseis-politikwn-kratoymenwn

*Απρίλιος 1964. Ο Aντώνης Αμπατιέλος αποφυλακίζεται από τις φυλακές της Αίγινας. Η πολιτική των μέτρων ειρηνεύσεως συνεχίστηκε και τα επόμενα χρόνια, για να ενταθεί με τις αποφυλακίσεις των αρχών του 1966.

Γράφει ο κ. ΜΙΧΑΛΗΣ Ν. ΚΑΤΣΙΓΕΡΑΣ

Στις 5 Νοεμβρίου 1955, μόλις ένα μήνα μετά την ανάθεση της πρωθυπουργίας στον Κωνσταντίνο Καραμανλή, αναγγέλθηκε ότι οι φάκελοι των κρατουμένων στις φυλακές καταδίκων κομμουνιστών, που ανέρχονταν σε περίπου 5.000, θα επανεξεταστούν και αναλόγως θα αποφυλακιστούν, «εκτός των επικινδύνων».

 Ήταν ένα πρώτο σήμα έναρξης μιας διαδικασίας λήψεως μέτρων ειρηνεύσεως, αργής, αλλά που γεννούσε προσδοκίες στους δεσμώτες ηττημένους του Εμφυλίου Πολέμου. Επρόκειτο για μια σημαντική πρωτοβουλία με ακόμα σημαντικότερο το «αφανές» μέρος της: από την ανάληψη της πρωθυπουργίας Καραμανλή δεν έγινε καμία εκτέλεση θανατικής ποινής πολιτικών καταδίκων, ακόμα και αν είχαν καταδικαστεί με την κατηγορία της «κατασκοπείας», αν και συνέχισαν και κατά τα αμέσως επόμενα χρόνια να υπάρχουν καταδίκες εις θάνατον, ενώ εκκρεμούσαν και άλλες από την προ του 1955 εποχή. Οι αποφάσεις έμεναν ανεκτέλεστες στο συρτάρι του εκάστοτε υπουργού Δικαιοσύνης των κυβερνήσεων Καραμανλή.