*Αναφορές στο Εθνικά Αρχεία των ΗΠΑ
Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης
Ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος που τον προκάλεσαν οι Γερμανοί Ναζιστές,
προκάλεσε ποταμούς αιμάτων, σε χώρες και λαούς. Προκάλεσε ολοκαυτώματα.
Προκάλεσε υλικές καταστροφές σε πόλεις και υποδομές κάθε είδους. Υπήρξε όμως
και αιτία καταστροφής μνημείων του πολιτισμού και κλοπών από μουσεία των
κατεχομένων χωρών. Κάτι που προκάλεσαν και οι άλλοι κατακτητές, οι φασίστες της
Ιταλίας και οι ρεβανσιστές της Βουλγαρίας.
Όταν τελείωσε ο
ολέθριος εκείνος πόλεμος από την πλευρά των συμμάχων έγιναν προσπάθειες για να
επαναπατρισθούν πολλοί αρχαιολογικοί θησαυροί στις χώρες προέλευσής τους. Σε
πολλές περιπτώσεις η προσπάθεια των συμμάχων είχε επιτυχία. Δεν υπήρξε όμως
απόλυτη επιτυχία στην προσπάθεια αυτή.
Είναι γνωστό, ότι οι αρχαιολογικές υπηρεσίες της Ελλάδας (που υπήρξε θύμα μεγάλων κλοπών αρχαιοτήτων, από τους τρεις κατακτητές της) κατάρτισαν μετά την απελευθέρωση, κατάλογο με τις ζημιές και τις κλοπές που υπέστησαν οι αρχαιότητές της από τις τρεις δυνάμεις κατοχής. Το 1948 ο καθηγητής Σπύρος Μαρινάτος ανέλαβε την ειδική αποστολή να ταξιδέψει στην Ευρώπη για να εντοπίσει τις κλεμμένες αρχαιότητες και να τις επιστρέψει στην Ελλάδα, πράγμα που σε μεγάλο βαθμό το εκτέλεσε με επιτυχία.