Το «ζήτημα των παιδιών» στον Εμφύλιο

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_2_01/07/2012_487564

 *Ατελείωτες πορείες παιδιών για να περάσουν τα σύνορα...

*Το «παιδομάζωμα» από το ΚΚΕ

και το «παιδοφύλαγμα» της Φρειδερίκης

Του Λουκιανού Χασιώτη*

          Ο ρόλος των παιδιών στον ελληνικό Εμφύλιο δεν αποτελεί άγνωστο θέμα για όσους έζησαν ή μελέτησαν τα γεγονότα της εποχής, μολονότι απασχόλησε συστηματικά την ιστοριογραφία μόλις τις τελευταίες δεκαετίες. Κατά τη διάρκεια του πολέμου είχε αποτελέσει αντικείμενο της εκατέρωθεν προπαγανδιστικής εκστρατείας.

          Το «ζήτημα των παιδιών» αναδείχθηκε σε συστατικό στοιχείο της εθνικοφροσύνης, της οποίας η ορολογία στην περίπτωση αυτή τελικά επικράτησε: η επιχείρηση του ΚΚΕ για τη μετακίνηση Ελληνόπουλων στις Λαϊκές Δημοκρατίες της Ανατολικής Ευρώπης έμεινε γνωστή ως «παιδομάζωμα», ενώ η αντίστοιχη εκστρατεία του κυβερνητικού στρατοπέδου για τη συγκέντρωση παιδιών από τις εμπόλεμες περιοχές στις «παιδοπόλεις» της βασίλισσας Φρειδερίκης ως «παιδοφύλαγμα». 

Η πορεία της Θράκης ανά τους αιώνες μέσα από ψηφιοποιημένους χάρτες

*Σημαντική έκθεση από σήμερα

στην Κομοτηνή, έως 9 Ιουλίου

       Η ευρύτερη Θράκη είναι σήμερα μοιρασμένη ανάμεσα στην Ελλάδα, την Βουλγαρία και την Τουρκία. Στην επικράτειά της πληθυσμοί βρήκαν καταφύγιο, ήκμασαν και πολλές φορές ξεριζώθηκαν και αναγκάστηκαν να στήσουν και πάλι τη ζωή τους στην καινούργια πατρίδα.

          Την πορεία της Θράκης ανά τους αιώνες, τις αλλαγές στα γεωγραφικά όρια, τα ιστορικά γεγονότα, αλλά και την περιπλάνηση των ανθρώπων αποτυπώνουν οι ψηφιοποιημένοι χάρτες της έκθεσης «Από τον Στρυμόνα ως τον Εύξεινο Πόντο», που εγκαινιάζεται σήμερα στην Κομοτηνή και διοργανώνεται από τον Σύλλογο Εβριτών Ροδόπης και την Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας- Θράκης.

1879: Η ΑΠΟΠΕΙΡΑ ΔΟΛΟΦΟΝΙΑΣ ΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΑΔΡΙΑΝΟΥΠΟΛΕΩΣ ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ

*Ο Διονύσιος, θύμα του φανατισμού των Βουλγάρων 

*Βουλγαρική επίθεση και κατά

του Μητροπολίτη Διδυμοτείχου 
Μεθόδιου Αρώνη

Γράφει ο Παντελής Στεφ Αθανασιάδης

          Η λήξη της περιπέτειας του ρωσοτουρκικού πολέμου του 1878 υπήρξε άκρως δραματική για τους Έλληνες της Θράκης.

          Η νίκη του «ξανθού γένους» των Ρώσων στον πόλεμο αυτό, είχε αναπτερώσει τις ελπίδες των Ελλήνων για πολιτική απελευθέρωση και απόκτηση δικαιωμάτων. Οι ελπίδες τους σύντομα διαψεύσθηκαν γιατί οι Ρώσοι εφαρμόζοντας την πολιτική του πρεσβευτή τους στην Κωνσταντινούπολη ναύαρχου Ιγνάτιεφ για επιβολή Πασλαβισμού, έδωσαν προβάδισμα στα αιτήματα των Βουλγάρων, οι οποίοι ήδη εκινούντο δραστήρια σε όλα τα επίπεδα, θρησκευτικά και κοινωνικά, εκτοπίζοντας τους Έλληνες. Είχε επέλθει ήδη από το 1872 και το εκκλησιαστικό βουλγαρικό σχίσμα, γεγονός που φανάτιζε τα πλήθη.

          Οι αποφάσεις του συνεδρίου του Βερολίνου για αποχώρηση των Ρώσων από τα κατακτημένα Οθωμανικά εδάφη, προκάλεσε φόβους στους Βουλγάρους, ότι οι Τούρκοι επανερχόμενοι θα προέβαιναν σε πράξεις αντεκδίκησης εις βάρος τους, γιατί είχαν συνταχθεί με της Ρώσους κατακτητές.

Η διαχείριση του τέλους του Εμφυλίου από το ΚΚΕ

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_2_24/06/2012_486749

*Οι εφημερίδες αναγγέλουν το τέλος του εμφυλίου πολέμου

*Η εντολή Στάλιν για λήξη των επιχειρήσεων

και η απόφαση για «το όπλο παρά πόδα»

Του Νίκου Mαραντζίδη*

Στις 27 Αυγούστου 1948, μετά δηλαδή τις μάχες στον Γράμμο και την υποχώρηση στο Βίτσι, η Προσωρινή Δημοκρατική Κυβέρνηση δημιούργησε με τον υπ’ αριθμ. 17 νόμο, το Ανώτατο Πολεμικό Συμβούλιο του ΔΣΕ, που: «εξετάζει τη στρατιωτικο-πολιτική κατάσταση και τα ζητήματα της οργάνωσης και διοίκησης του Στρατού και αποφασίζει για τη διεξαγωγή των επιχειρήσεων».

Στην πραγματικότητα, η συγκρότηση του Ανώτατου Πολεμικού Συμβουλίου ήταν απόφαση του Πολιτικού Γραφείου του ΚΚΕ, δύο ημέρες νωρίτερα με στόχο την περιθωριοποίηση του Μάρκου Βαφειάδη, την οργανωτική ανασυγκρότηση και τον στενότερο ακόμη έλεγχο της ηγεσίας του κόμματος πάνω στον ΔΣΕ.

1873: ΕΝΑΣ ΝΕΟΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΦΤΑΝΕΙ ΣΤΟ ΔΙΔΥΜΟΤΕΙΧΟ

*Παλαιά φωτογραφία του Διδυμοτείχου. Αριστερά ο μητροπολιτικός ναός του Αγίου Αθανασίου

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

          Στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, η παρουσία ενός Μητροπολίτη σε μια επαρχιακή πόλη ήταν σημαντικό γεγονός, λόγω του σημαίνοντος εθναρχικού ρόλου της Εκκλησίας.

          Ο Μητροπολίτης που έπαιζε ταυτόχρονα το ρόλο του Ποιμενάρχη αλλά και του πολιτικού εκπροσώπου των υποδούλων, έχαιρε υπολήψεως από τις τοπικές αρχές και φυσικά είχε την αγάπη του ποιμνίου του.

          Βέβαια τα πράγματα, δεν ήταν πάντα ειδυλλιακά και η Εκκλησία πλήρωσε βαρύ φόρο αίματος σε πολλές περιπτώσεις, όταν οι κατακτητές έδειχναν το πραγματικό πρόσωπό τους.

          Σήμερα, για χάρη των συμπατριωτών μου Διδυμοτειχιτών θα αφηγηθώ την έλευση ενός νέου Μητροπολίτη στην πόλη το 1873. Πρόκειται για την Μητροπολίτη Σωφρόνιο προερχόμενο από την Μητρόπολη Ικονίου. Η τοποθέτησή του στο Διδυμότειχο έγινε την 1^η Μαΐου 1873, όταν ο Μητροπολίτης Διονύσιος μετατέθηκε στην Αδριανούπολη. Με το όνομα Σωφρόνιος, στον μακρύ κατάλογο των Μητροπολιτών Διδυμοτείχου προϋπήρξαν και άλλοι δύο Ποιμενάρχες  το 1565 και το 1601.

Εγκλωβισμός στα αφηγήματα των ηρώων και του τρόμου

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_100003_17/06/2012_485833

*Εμφύλιος:Τάφοι παντού...

*«Τι είναι η Ιστορία εκτός από 

ένας συμφωνημένος μύθος»;

Ναπολέων Βοναπάρτης

Του Θανάση Δ. Σφήκα*

          «Αποτιμώντας», και όχι «αποτίμηση», εφόσον η διαδικασία της αποτίμησης ενός ιστορικού φαινομένου συχνά αποδεικνύεται προσαρμοστική στις παρανοήσεις, τις επιθυμίες, τους φόβους και τις ελπίδες όσων έπονται. Για τον λόγο αυτό απαιτεί κάποιες προϋποθέσεις.

           Όμως σε έναν χώρο όπου περισσεύουν οι κανονιστικοί λόγοι, οι προϋποθέσεις εδώ ας εκληφθούν όχι ως άλλη μια απόπειρα κανονάρχησης, αλλά ως δύο απέλπιδα διαβήματα προς διερεύνηση μιας μάλλον ανέφικτης συνεννόησης για το τι, το πού, το πότε, και το γιατί του παρελθόντος.

          Για το πρώτο διάβημα, ας τεθεί έστω ως υπόθεση εργασίας ότι «ιστορίες» του ελληνικού Εμφυλίου Πολέμου γραμμένες από διαφορετικές «οπτικές», ενδεχομένως έχουν διαφορετική δομή και αρκετές αποκλίσεις σε πολλά σημεία. 

Ο Εμφύλιος σε ιστορική τροχιά

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_100003_17/06/2012_485833

*Ανταρτικός οπλισμός στη Ροδόπη, που έπεσε στα χέρια του εθνικού στρατού

*Ερευνητικές προσεγγίσεις

της δεκαετίας του 1940

από δύο μελετητές,

σε μια κρίσιμη

για το μέλλον της Ελλάδας συγκυρία

Του Στέφανου Χελιδόνη

          Έχουν περάσει 63 χρόνια από τη λήξη του εμφυλίου πολέμου στην Ελλάδα. Πολλές από τις πληγές του έχουν κλείσει, άλλες όμως με τον καιρό έχουν μολυνθεί και πλέον, αν η ασθενής κοινωνία μας δεν λάβει την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή, απειλούν να την οδηγήσουν σε αργό θάνατο.

          Τώρα σαφώς δεν βρισκόμαστε σε εμφύλιο, παρόλο που η εμφυλιοπολεμική ρητορική έχει εσχάτως φουντώσει. Το πλαίσιο της ελληνικής κρίσης το 2012 είναι εντελώς διαφορετικό από εκείνο της δεκαετίας του 1940 και οι λύσεις της σημείο αναφοράς πρέπει να έχουν το μέλλον και όχι το παρελθόν.

Οι συμμαχικές κυβερνήσεις του Εμφυλίου

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_2_10/06/2012_485021

*Η λήξη του Εμφυλίου Πολέμου

*Οι ΗΠΑ απαίτησαν ευρύτερη

πολιτική συναίνεση με την απειλή

διακοπής της βοήθειας στην Ελλάδα

Της κ. Κωνσταντίνας Ε. Μπότσιου*

          Όταν εξαγγέλθηκε το Δόγμα Τρούμαν, στις 12 Μαρτίου 1947, ήταν εμφανές ότι η Ελλάδα θα κατέρρεε χωρίς ξένη βοήθεια. Κρίσιμο παράγοντα για την αμερικανική στήριξη αποτελούσε η βούληση των ίδιων των Ελλήνων να αντισταθούν στην κομμουνιστική πίεση.

          Αν, αντιθέτως, ο κομμουνισμός αποτελούσε πλειοψηφικό κοινωνικό ρεύμα, θα απέβαιναν μάταιες οι οικονομικές θυσίες που απαιτούσε από τους Αμερικανούς πολίτες το πρόγραμμα αρωγής και, άρα, το Κογκρέσο δεν νομιμοποιούνταν να τις εγκρίνει.

          Καθρέφτης της λαϊκής βούλησης ήταν η ελληνική Βουλή. Είχε προέλθει με απλή αναλογική από τις εκλογές της 31ης Μαρτίου 1946 σε συνθήκες αποχής της κομμουνιστικής Αριστεράς και ορισμένων άλλων μικρών κομμάτων. 

Η ΔΙΑΝΟΙΞΗ ΤΗΣ ΚΟΙΤΗΣ ΤΟΥ ΕΒΡΟΥ- ΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ

*Η φωτογραφία είναι του 1922, όταν περνούσαν στη δυτική όχθη του Έβρου οι διωγμένοι άδικα από τις πατρογονικές τους εστίες, Ανατολικοθρακιώτες. 

«Ἕβρος ποταμός ἐστι τῆς Θρᾴκης.

Ἐκαλεῖτο δὲ πρότερον Ῥόμβος,

τὴν προσηγορίαν εἰληφὼς

ἀπὸ τῆς συστροφῆς τῆς καταφορᾶς τοῦ ὕδατος…»

(Τιμόθεος στο  ΙΑ΄ βιβλίο  «Περὶ Ποταμῶν»).

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

          Το χειμώνα κάθε χρόνο, όλοι γνωρίζουμε ότι πλημμυρίζει ο ποταμός Έβρος, που κατακλύζει απέραντες καλλιεργήσιμες εκτάσεις προκαλώντας τεράστιες καταστροφές και απειλώντας πολλά χωριά.

          Αυτό ακριβώς είναι ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα του ποταμού αυτού. Η διάνοιξη της κοίτης του ώστε τα νερά να μην πλημμυρίζουν, αλλά να ρέουν κανονικά προς τη θάλασσα.

Ο Έβρος που πηγάζει από το όρος Ρίλα της Βουλγαρίας, διατρέχει οριζόντια τη χώρα αυτή και μετά στρέφεται κάθετα προς νότια κατεύθυνση και εκβάλει στο Θρακικό Πέλαγος μεταξύ Αίνου και Αλεξανδρουπόλεως, σχηματίζοντας ένα εκτεταμένο λιμνοβαλτώδες Δέλτα με πλούσια πανίδα.

Το συνολικό μήκος του ποταμού είναι 515 χιλμ. Από αυτά το 203 χιλμ. Αποτελούν σύνορο μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας και τα 15 χιλμ. Σύνορο μεταξύ Ελλάδας και Βουλγαρίας. 

61) ΠΡΟΕΔΡΟΙ ΒΟΥΛΗΣ: ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ

*Ο Ελευθέριος Βενιζέλος μιλώντας στη Βουλή

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

          Ο Ελευθέριος Βενιζέλος, μεγάλος πολιτικός ηγέτης που συνέδεσε το όνομά του με ορισμένα από τα σημαντικότερα γεγονότα της ελληνικής πολιτικής ιστορίας, διετέλεσε και Πρόεδρος της Βουλής για βραχύτατο διάστημα, το 1924. 

Είναι άγνωστο στους πολλούς, αλλά ο Ελευθέριος Βενιζέλος, τιτάνια μορφή του Νέου Ελληνισμού, που κυριάρχησε στα πολιτικά πράγματα της Ελλάδας επί πολλά χρόνια, διετέλεσε για διάστημα μόλις 15 ημερών, τον Ιανουάριο του 1924 και Πρόεδρος της Βουλής. Ειδικότερα παρέμεινε στο αξίωμα του Προέδρου από τις 5 έως τις 20 Ιανουαρίου 1924 και αμέσως μετά τον διαδέχτηκε ο Κωνσταντίνος Ρακτιβάν.