ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ
http://www.kathimerini.gr/811943/article/epikairothta/kosmos/to-sxedio-e3ontwshs-enos-e8noys
*Απρίλιος 1915. Τούρκοι
στρατιώτες επιβλέπουν την πορεία προς τον θάνατο μιας ομάδας Αρμενίων. Οι
μαζικοί εκτοπισμοί στις ερήμους του Νότου συνεχίστηκαν έως και τη συνθηκολόγηση
της Τουρκίας, το 1918.
Γράφει ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ
«Οι χριστιανοί καίγονταν σαν τα ζωύφια».
Ο τίτλος της ολοσέλιδης ανταπόκρισης, στις 10 Ιουλίου 1909, στην
εικονογραφημένη βρετανική εφημερίδα The Graphic απέδιδε όσα είχαν συμβεί στα Άδανα
της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας λίγους μήνες νωρίτερα. Ο απεσταλμένος της
εφημερίδας, J.L.C. Booth, περιέγραφε λεπτομερώς τις κινήσεις του μαινόμενου
όχλου από πόρτα σε πόρτα και τη σφαγή χιλιάδων Αρμενίων της πόλης.
«Ομάδες
αντρών έμπαιναν στα σπίτια, τα περιέλουζαν με κηροζίνη και άναβαν φωτιές. Οι
περισσότεροι άνθρωποι καίγονταν ζωντανοί. Δεν μπορούσαν ούτε να διαφύγουν από
τα φλεγόμενα κτίρια. Στις εξόδους τούς περίμεναν οπλισμένοι στρατιώτες που
πυροβολούσαν όσους έβγαιναν. Αρκετοί πηδούσαν από τα μπαλκόνια και τα παράθυρα
για να γλιτώσουν» γράφει ο ανταποκριτής. «Όσοι δεν σκοτώνονταν από την
πτώση εκτελούνταν επί τόπου».
Δεν ήταν η πρώτη φορά που οι
Αρμένιοι της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας γίνονταν στόχος τέτοιων άγριων επιθέσεων.
Είχαν προηγηθεί οι μαζικές σφαγές του 1894-1896, που διαπράχθηκαν με την ανοχή
ή και την καθοδήγηση των τοπικών αρχών και σε πολλές περιπτώσεις είχαν την
άδεια της κεντρικής εξουσίας, και μάλιστα του σουλτάνου Αμπντούλ Χαμίτ Β΄. Στη
σφαγή των Αδάνων στα 1909, σκοτώθηκαν με διάφορα μέσα 28.000-30.000 Αρμένιοι.
Παρά τη μεγάλη τους έκταση, αυτά τα γεγονότα ωχριούν μπροστά στα θύματα της
Γενοκτονίας που ακολούθησε λίγα χρόνια αργότερα. Η έναρξη της Γενοκτονίας των
Αρμενίων τοποθετείται συμβατικά στις 24 Απριλίου 1915, την ημέρα της σύλληψης
και εξαφάνισης της πολιτικής και πνευματικής ηγεσίας της αρμενικής εθνότητας
της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Σύντομα οι διώξεις, οι δολοφονίες και οι μαζικοί
εκτοπισμοί του αρμενικού πληθυσμού σε αφιλόξενες ερήμους του Νότου, απλώθηκαν
σε ολόκληρη την οθωμανική επικράτεια και συνεχίστηκαν ως τη συνθηκολόγηση των
Τούρκων, το 1918. Συνολικά, οι νεκροί εκτιμάται ότι ξεπέρασαν το ένα
εκατομμύριο.