Η ΟΜΗΡΙΑ ΤΩΝ ΠΕΝΤΕ ΕΛΛΗΝΩΝ ΣΤΡΑΤΗΓΩΝ ΣΕ ΝΑΖΙΣΤΙΚΑ ΣΤΡΑΤΟΠΕΔΑ

*Οι κρατούμενοι στρατηγοί. Όρθιοι από αριστερά, Γεώργιος Κοσμάς, Κωνσταντίνος Μπακόπουλος,  Αλέξανδρος Παπάγος, Ιωάννης Πιτσίκας, Παναγιώτης Δέδες. 

Καθιστοί ο Δεκανέας Ν. Δρίβας και ο στρατιώτης Β. Δημητρίου. 

 Γράφει ο Αντιστράτηγος ε.α. Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας

Μετά τη συγκρότηση των πρώτων αντιστασιακών οργανώσεων ΕΔΕΣ, ΕΑΜ και Ελληνικός Στρατός το φθινόπωρο του 1941, αλλά και άλλων αργότερα, κατά των κατοχικών στρατευμάτων και τις πρώτες συγκρούσεις του ΕΑΜ κατά των άλλων, ο Αρχιστράτηγος Αλέξανδρος Παπάγος και οι Αντιστράτηγοι του Ελληνο-Ιταλικού και του Ελληνο-Γερμανικού πολέμου Ιωάν. Πιτσίκας, Δημ. Παπαδόπουλος, Παναγ. Δέδες, Γεωρ. Κοσμάς και Κων. Μπακόπουλος το βράδυ της 20ης Μαΐου 1943 συγκεντρώθηκαν στην οικία του πρώτου.

Ο Παπάγος ανακοίνωσε το σκοπό της συγκέντρωσης και ανέπτυξε τους λόγους για τους οποίους τόσο από εθνικής άποψης, όσον και από άποψης ασφαλείας στο εσωτερικό της χώρας, θα έπρεπε όλοι οι Αντιστράτηγοι να συμφωνήσουν να ενωθούν και να συνεργασθούν για την ένωση και οργάνωση κάτω από τις διαταγές τους όλων των Μονίμων Αξιωματικών και Υπαξιωματικών, μη αποκλειομένων και των Εφέδρων Αξιωματικών.

20 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 1941: ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ, Η ΣΥΝΘΗΚΟΛΟΓΗΣΗ ΜΕ ΤΟΥΣ ΓΕΡΜΑΝΟΥΣ.

*Ο στρατηγός Τσολάκογλου (με τα γυαλιά) υπογράφει το πρωτόκολλο συνθηκολόγησης (φωτογραφία από τα γερμανικά αρχεία)

Γράφει ο κ. Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας, Αντιστράτηγος ε.α.

            Η ραγδαία εξέλιξη των γεγονότων από την προέλαση των Γερμανικών στρατευμάτων στην Μακεδονία, φυσική συνέπεια της κατάρρευσης της Γιουγκοσλαβικής αντίστασης, έθεταν την Ελληνική Ανώτατη Ηγεσία ενώπιον του προβλήματος της αποχώρησης του Ελληνικού Στρατού από την Αλβανία, παρά την νικηφόρο απόκρουση της εαρινής επίθεσης των Ιταλικών στρατευμάτων [9-27 Μαρτίου 1941] και την σταθερή κατοχή της αμυντικής τοποθεσίας.

            Η αρξαμένη από την Αλβανία σύμπτυξη, λογικό ήταν να επιδράσει στο ηθικό των στρατευμάτων, την στιγμή κατά την οποία οι Γερμανικές κεραυνοβόλες νίκες και η ευρέως διαδιδόμενη φήμη ότι οι Γερμανοί άφηναν ελεύθερους τους συλλαμβανόμενους ή παραδιδόμενους στρατιώτες υπέσκαπταν τα θεμέλια της πειθαρχίας και της συνοχής. Έτσι η κατάπτωση του ηθικού επεκτεινόταν και στα στελέχη, τα περισσότερα των οποίων είχαν σχηματίσει την πεποίθηση ότι η παραπέρα συνέχιση του αγώνα δεν εξυπηρετούσε κανένα σκοπό. Από της 12ης Απριλίου επανειλημμένες αναφορές των Διοικήσεων της Στρατιάς Ηπείρου άρχισαν να αποστέλλονται προς την Κυβέρνηση και τον Αρχιστράτηγο Αλέξανδρο Παπάγο, με τις οποίες ζητούσαν την κατάπαυση των εχθροπραξιών. Ο Βασιλεύς Γεώργιος ο Β΄ ,η Κυβέρνηση και ο Αρχιστράτηγος σε απάντηση αυτών είχαν διατάξει την συνέχιση του αγώνα για λόγους εξυπηρέτησης των εθνικών συμφερόντων.