Η επιστολή Τζόνσον προς Ινονού, το 1964

*Το περιεχόμενο και ο τόνος της επιστολής του Αμερικανού προέδρου Τζόνσον (η φωτ. από την ορκωμοσία του) προς τον Τούρκο πρωθυπουργό Ισμέτ Ινονού είχαν ως άμεση συνέπεια τη ματαίωση των τουρκικών σχεδίων εισβολής στην Κύπρο.

Γράφει ο κ. ΑΝΤΩΝΗΣ ΚΛΑΨΗΣ*

Το 1964 το Κυπριακό βρισκόταν σε έξαρση. Τη νηνεμία που είχε προκύψει για τρία χρόνια μετά την ανακήρυξη της κυπριακής ανεξαρτησίας, διαδέχθηκε η θύελλα. Τον Δεκέμβριο του 1963, με αφορμή την πρόταση του προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας Αρχιεπισκόπου Μακαρίου για την αναθεώρηση δεκατριών σημείων του κυπριακού Συντάγματος, η συνταγματική τάξη στο νησί κατέρρευσε.

Με την παρότρυνση της Άγκυρας, οι Τουρκοκύπριοι εγκατέλειψαν την κυβέρνηση, τη Βουλή και τα υπόλοιπα δημόσια αξιώματα (συμπεριλαμβανομένης της διοίκησης) και άρχισαν να συγκεντρώνονται σε θύλακες εντός του κυπριακού εδάφους, οι οποίοι πρακτικά λειτουργούσαν ως κράτος εν κράτει. Η πρώτη de facto διχοτόμηση είχε πραγματοποιηθεί. Σχεδόν ταυτόχρονα, στο νησί ξέσπασαν αιματηρές ταραχές ανάμεσα στους Ελληνοκύπριους και τους Τουρκοκύπριους. Η κλιμάκωση της έντασης κινδύνευε να λάβει ανεξέλεγκτες διαστάσεις. Η Τουρκία απειλούσε ανοιχτά με εισβολή στην Κύπρο, τουρκικά μαχητικά αεροσκάφη παραβίαζαν επανειλημμένως τον κυπριακό εναέριο χώρο, ενώ τουρκικά πολεμικά πλοία κινούνταν στον θαλάσσιο χώρο μεταξύ των μικρασιατικών και των κυπριακών ακτών (ορισμένες φορές ακόμα και εντός των κυπριακών χωρικών υδάτων).

Η στρατιωτική ενίσχυση της Κύπρου

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ http://www.kathimerini.gr/867775/article/epikairothta/ellada/h-stratiwtikh-enisxysh-ths-kyproy

*Ασκήσεις εθνοφρουρών στη Μόρφου, 27 Ιουνίου 1965 (Αρχείο Γραφείου Τύπου και Πληροφοριών Κύπρου).

Γράφει ο κ. ΑΓΓΕΛΟΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ*

Τα γεγονότα του 1963 και οι συνεχείς αψιμαχίες στην Κύπρο τους πρώτους μήνες του 1964 επέβαλλαν άμεση στρατιωτική ενίσχυση της ελληνοκυπριακής κοινότητας. 

Αν και ο εθελοντικός στρατός αντιμετώπισε τα μέτωπα των ταραχών, ήταν αδύνατον να ανταποκριθεί αποτελεσματικά για δύο σημαντικούς λόγους. Πρώτον, γιατί δεν ανταποκρίθηκε επαρκώς στο καθήκον του, αφού όπως σωστά παρατηρούσε ο στρατηγός Γ. Γρίβας : «Αντί να δημιουργηθή εν Κύπρω στρατός πειθαρχημένος εδημιουργήθησαν και εξωπλίσθησαν φατρίαι και τμήματα χωρίς πειθαρχίαν». Δεύτερον, γιατί είχε να αντιμετωπίσει τις απειλές της Τουρκίας για επέμβαση, τους ισχυρούς στρατιωτικά τουρκοκυπριακούς θύλακες, αλλά και την κατάληψη στρατηγικής σημασίας θέσεων, όπως το φρούριο Αγίου Ιλαρίωνα από τους Τουρκοκυπρίους.

Ως εκ τούτου, ζητούμενο για την κυπριακή κυβέρνηση ήταν η περαιτέρω διαφύλαξη της εδαφικής της ακεραιότητας μέσω στρατιωτικής ενίσχυσης.

Το Κυπριακό στο Συμβούλιο Ασφαλείας

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ http://www.kathimerini.gr/866956/article/epikairothta/kosmos/to-kypriako-sto-symvoylio-asfaleias

*Μετά τα αιματηρά γεγονότα του Δεκεμβρίου του 1963 οι διακοινοτικές συγκρούσεις συνεχίζονταν τους επόμενους μήνες.

Γράφει ο κ. ΑΓΓΕΛΟΣ Μ. ΣΥΡΙΓΟΣ*

Τον Νοέμβριο του 1963, το κυπριακό Σύνταγμα μετρούσε ήδη τρία έτη ζωής και βαρυνόταν από σοβαρές δυσλειτουργίες. Βάσει αυτής της εμπειρίας, ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Αρχιεπίσκοπος Μακάριος, κατέθεσε συγκεκριμένες προτάσεις- γνωστές ως τα «δεκατρία σημεία»- για την αναθεώρηση του Συντάγματος. Επτά από τα σημεία θεωρήθηκε ότι αποδυνάμωναν τη θέση των Τουρκοκυπρίων. Η Άγκυρα έσπευσε να απορρίψει τα «δεκατρία σημεία» ως «εντελώς απαράδεκτα», πριν ακόμη λάβουν θέση οι Τουρκοκύπριοι.

Λίγες ημέρες μετά, τον Δεκέμβριο του 1963, ένα ασήμαντο περιστατικό στη Λευκωσία οδήγησε σε αιματηρές συγκρούσεις μεταξύ των δύο κοινοτήτων σε όλο το νησί. Ο ταπεινωμένος από την ΕΟΚΑ βρετανικός στρατός εκλήθη να αποκαταστήσει την ηρεμία και την τάξη. Επρόκειτο για μία θριαμβική στιγμή της βρετανικής διπλωματίας. Αφού είχε δημιουργήσει τη δεκαετία του 1950 τις προϋποθέσεις των διακοινοτικών συγκρούσεων, μπορούσε- επιτέλους- να εμφανίζεται ως ένας διαμεσολαβητής που προσφέρει καλόπιστα και αποστασιοποιημένα τις υπηρεσίες του προς τα αντιμαχόμενα μέρη. Στο κέντρο της Λευκωσίας χαράχθηκε από τους Βρετανούς μία ουδέτερη ζώνη, η λεγόμενη «πράσινη γραμμή», που χώρισε την ελληνοκυπριακή από την τουρκοκυπριακή συνοικία.

Τα «13 σημεία» του Μακαρίου, το 1963

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ http://www.kathimerini.gr/859860/article/epikairothta/kosmos/ta-13-shmeia-toy-makarioy

*Ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος και ο Φαζίλ Κιουτσούκ. Ο Τουρκοκύπριος αντιπρόεδρος ακολούθησε την Άγκυρα στην έντονη απόρριψη της πρότασης αναθεώρησης του Συντάγματος

Γράφει ο κ. ΑΓΓΕΛΟΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ*

Ο πρόεδρος Μακάριος προχώρησε στις 30 Νοεμβρίου 1963 σε υποβολή προτάσεων προς τον αντιπρόεδρο δρα Φαζίλ Κιουτσούκ για βελτίωση του Συντάγματος της Κυπριακής Δημοκρατίας. Οι προτάσεις κοινοποιήθηκαν αυθημερόν και στις τρεις εγγυήτριες δυνάμεις.

Οι προτάσεις, μεταξύ άλλων, αφαιρούσαν το δικαίωμα του βέτο από τον Ελληνοκύπριο πρόεδρο και τον Τουρκοκύπριο αντιπρόεδρο και άλλαζαν το σύστημα των χωριστών πλειοψηφιών στη Βουλή των Αντιπροσώπων, περιορίζοντας τα υπερπρονόμια της τουρκοκυπριακής κοινότητας σε εξασφαλισμένα δικαιώματα μειονότητας. Η υποβολή των προτάσεων Μακαρίου, έστω προς συζήτηση, θα δημιουργούσε κατάλληλο κλίμα με σκοπό την καλύτερη λειτουργία του Συντάγματος, αφού ζητήματα όπως το φορολογικό, η στελέχωση των δημοσίων υπηρεσιών και συγκρότησης του Κυπριακού Στρατού παρέμεναν αρρύθμιστα.

Όλα αυτά, και η εμφανής προετοιμασία τουρκοκυπριακών κύκλων για μια σύγκρουση, αποτελούσαν εξ ορισμού παράγοντες αποσταθεροποίησης, γεγονός που προκαλούσε εύλογα ελληνοκυπριακές ανησυχίες. Δεν ήταν τυχαία άλλωστε και η δημιουργία της ελληνοκυπριακής παράνομης ένοπλης «Οργάνωσης Ακρίτας», εις γνώση του Αρχιεπισκόπου.

ΔΙΚΑΣΤΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΚΑΙ ΔΙΩΞΗ ΥΠΕΥΘΥΝΩΝ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΤΡΑΓΩΔΙΑΣ. « ΦΑΚΕΛΟΣ ΚΥΠΡΟΥ»

*Από το ανόητο πραξικόπημα των χουντικών που χτύπησαν και το Προεδρικό Μέγαρο, 
άρχισε η τραγωδία της Κύπρου

 Γράφει ο Αντιστράτηγος ε.α. Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας

Αμέσως μετά τη Τουρκική εισβολή και κατάληψη του 37% τους εδάφους της Κύπρου με τους «ΑΤΤΙΛΑΣ Ι» και «ΑΤΤΙΛΑΣ ΙΙ» άρχισε, κατόπιν διαταγής του Υπουργείου Εθνικής Αμύνης, η συγκέντρωση όλου του υλικού, που αναφερόταν «εις το δημιουργηθέν αρχείον εις τας αιθούσας Επιχειρήσεων των Αρχηγείων των Ενόπλων Δυνάμεων, του Στρατού, του Πολεμικού Ναυτικού και της Πολεμικής Αεροπορίας, κατά την διάρκειαν της Ελληνοτουρκικής- Κυπριακής κρίσεως του 1974, αφορών εις πάσης φύσεως πληροφορίας και αλληλογραφίαν επί της κρίσεως..». Με την υπ. αριθ. 45/7-3-1975 Πράξη του Υπουργικού Συμβουλίου ανεστάλη για εθνικούς λόγους η δικαστική έρευνα και η ποινική δίωξη των υπευθύνων της Κυπριακής τραγωδίας.

Μετά από πολλές ταλαντεύσεις και αναβολές, που είχαν να κάνουν και με αντιδικίες των πολιτικών κομμάτων της εποχής εκείνης, μετά από πρόταση 129 Βουλευτών του ΠΑΣΟΚ προς τον Πρόεδρο της Βουλής για σύσταση Εξεταστικής Επιτροπής αποφασίσθηκε ομόφωνα στις 21 Φεβρουαρίου 1986 από την Ολομέλεια της Βουλής των Ελλήνων η σύσταση της Εξεταστικής Επιτροπής για τη δικαστική έρευνα και την ποινική δίωξη των υπευθύνων της Κυπριακής τραγωδίας, το άνοιγμα δηλαδή του «Φακέλου της Κύπρου». Στην απόφαση καθορίζονταν ότι έργο της Επιτροπής ήταν η συγκέντρωση και αξιολόγηση των στοιχείων της Κυπριακής τραγωδίας, προθεσμία έξι (6) μηνών για την υποβολή του πορίσματος και τονίζονταν οι εξουσίες και υποχρεώσεις της, χωρίς κανένα περιορισμό. Η προθεσμία αυτή παρατάθηκε, μετά από αιτήσεις της Επιτροπής, για πέντε φορές με αποφάσεις της Ολομέλειας της Βουλής των Ελλήνων.

ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΑΤΣΕΣΟΝ ΗΤΑΝ ΜΙΑ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΤΟΥ ΚΥΠΡΙΑΚΟΎ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ;

*Γεώργιος Παπανδρέου, Λύντον Τζόνσον και Σταύρος Κωστόπουλος 

Γράφει ο Αντιστράτηγος ε.α. Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας

Το Νοέμβριο του 1963 ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Αρχιεπίσκοπος Μακάριος υπέβαλε στον Αντιπρόεδρο Τουρκοκύπριο Φαζίλ Κιουτσούκ, με κοινοποίηση στις τρείς (3) εγγυήτριες δυνάμεις, Βρετανία, Ελλάδα και Τουρκία, δέκα τρεις (13) προτάσεις για τροποποίηση ορισμένων διατάξεων του Συντάγματος της Κυπριακής Δημοκρατίας.

 Τη 16η Δεκεμβρίου 1963 η Τουρκία απέρριψε τις προτάσεις και αμέσως την ακολούθησε και η Τουρκοκυπριακή ηγεσία. Ακολούθησαν απειλές για στρατιωτική επέμβαση της Τουρκίας στην Κύπρο, πρόκληση από μέρους των Τουρκοκυπρίων συγκρούσεων με τα όργανα της Κυπριακής Δημοκρατίας, κατάληψη τμήματος της Λευκωσίας και ένοπλες συγκρούσεις μεταξύ οπλισμένων ομάδων Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων.

1955: Η ΤΡΙΜΕΡΗΣ ΔΙΑΣΚΕΨΗ ΤΟΥ ΛΟΝΔΙΝΟΥ, Η ΑΡΧΗ ΤΟΥ ΤΕΛΟΥΣ ΤΗΣ ΑΥΤΟΔΙΑΘΕΣΗΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ

*Το ενωτικό δημοψήφισμα της Κύπρου. Πρώτος υπέγραφε ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος

  Γράφει ο  Αντιστράτηγος ε.α. Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας

                Η ηρωική εξέγερση του λαού της Κύπρου το 1931 καταπνίγηκε στο αίμα από τη Βρετανία. Εκδηλώθηκε ασφαλώς ανεπίκαιρα σε μια εποχή που η αποικιοκρατία κυριαρχούσε ακόμα σε όλες τις ηπείρους.

                Στα πρώτα χρόνια της μεταπολεμικής περιόδου τοποθετείται χρονικά και η αγωνιστική δραστηριότητα του Μακαρίου για ένωση και μόνο ένωση, με αποκορύφωμα τον όρκο της Φανερωμένης. Τον Δεκέμβριο του 1949 η Ελληνορθόδοξη Εκκλησία της Κύπρου πρότεινε στη Βρετανική Κυβέρνηση να διεξάγει δημοψήφισμα για την Ένωση με την Ελλάδα, σύμφωνα με τον Καταστατικό Χάρτη του ΟΗΕ. Όπως ήταν αναμενόμενο η Βρετανική Κυβέρνηση αρνήθηκε και η Εκκλησία διεξήγαγε δικό της δημοψήφισμα στους ναούς υπό την επίβλεψη των ιερέων. Το δημοψήφισμα διεξήχθη με υπογραφή σε τετραπλούν των συμμετασχόντων σε δύο συνεχόμενες Κυριακές, στις 15 και 22 Ιανουαρίου 1950, υπέρ της Ένωσης με το τότε Βασίλειο της Ελλάδας. Από τους 244.757 Ελληνοκυπρίους, που είχαν δικαίωμα υπογραφής, υπέγραψαν 215.108, ποσοστό 95,7 %.   Μετά το δημοψήφισμα η πρεσβεία της Εθναρχίας επισκέφθηκε πρώτα την Αθήνα, όπου στη συνάντηση με τον Πρωθυπουργό της Ελλάδας Νικόλαο Πλαστήρα διαπιστώθηκε ότι η Κυβέρνηση δεν επιθυμούσε την συγκεκριμένη στιγμή μία σύγκρουση με τη Βρετανία. Ο Αντιπρόεδρος μάλιστα της Κυβέρνησης Γεώργιος Παπανδρέου δήλωσε: «Η Ελλάς αναπνέει σήμερον με δύο πνεύμονας, τον μεν αγγλικόν, τον δε αμερικανικόν. Δεν ημπορεί, λόγω του Κυπριακού, να διακινδυνεύση από ασφυξίαν».

ΚΥΠΡΟΣ: «ΙΣΤΟΡΙΑ ΧΑΜΕΝΩΝ ΕΥΚΑΙΡΙΩΝ»

*Η σημαία της Κυπριακής Δημοκρατίας

Γράφει ο κ. Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας, Αντιστράτηγος ε.α.

                Αυτόν τον τίτλο έδωσε στο γνωστό δίτομο βιβλίο του ο Ευάγγελος Αβέρωφ, που διετέλεσε Υπουργός Εξωτερικών από το 1956 μέχρι τον Ιούνιο του 1963 και χειρίσθηκε το πρόβλημα της Μεγαλονήσου. Ήταν ο αρχιτέκτονας των λίαν συκοφαντημένων Συμφωνιών της Ζυρίχης και του Λονδίνου. Για πρώτη φορά τέθηκε το θέμα της Κύπρου από την Ελλάδα στην Βρετανία την άνοιξη του 1941, όταν προέκυψε το πρόβλημα της εγκατάστασης του Βασιλέως Γεωργίου Β΄ και της Ελληνικής Κυβέρνησης, μετά από μία πιθανή κατάληψη της Ελλάδας από τα Γερμανικά στρατεύματα σε περίπτωση επίθεσης της Γερμανίας κατά της χώρας μας.

                Αλλά ας αφήσουμε το νήμα της ιστορίας να ξετυλιχθεί για τα γεγονότα της Μεγαλονήσου.

Η ίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ  http://www.kathimerini.gr/824273/article/epikairothta/ellada/h-idrysh-ths-kypriakhs-dhmokratias

*16 Αυγούστου 1960. Η ιστορική στιγμή της υπογραφής των τελικών κειμένων της εγκαθίδρυσης της Κυπριακής Δημοκρατίας. 

Ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος υπογράφει, ο τελευταίος Βρετανός κυβερνήτης σερ Χιου Φουτ παρακολουθεί και, αριστερά του, 

ο Τουρκοκύπριος ηγέτης Φαζίλ Κιουτσούκ.

Της κ. ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΣ ΓΙΑΓΚΟΥ*

                Η υπογραφή των συμφωνιών Ζυρίχης-Λονδίνου, τον Φεβρουάριο 1959, άνοιξε τον δρόμο για την ανεξαρτησία της Κύπρου. Ωστόσο, μέχρι την επίσημη εγκαθίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας, στις 16 Αυγούστου 1960, μεσολάβησε μια κρίσιμη μεταβατική περίοδος (συχνά αγνοείται η σημασία της), κατά την οποία συγκροτήθηκε ο μηχανισμός της νεοσύστατης δημοκρατίας.

                Ένα από τα σώματα που είχαν ιδρυθεί για την εφαρμογή των συμφωνιών του 1959 ήταν η επιτροπή του Λονδίνου (αποτελούμενη από αντιπροσώπους των τριών Εγγυητριών Δυνάμεων, καθώς και των δύο κοινοτήτων), η οποία είχε κυρίως ως έργο της θέματα που αφορούσαν τον βρετανικό στρατό. Στις αρχές του 1960, ένα από τα ζητήματα στα οποία η πρόοδος των διαβουλεύσεων στο Λονδίνο φάνηκε να σκοντάφτει ήταν αυτό των βρετανικών βάσεων. Συγκεκριμένα, υπήρχαν διαφωνίες ως προς το μέγεθος, την έκταση της κυριαρχίας τους, καθώς και στο θέμα της εκχώρησής τους σε περίπτωση βρετανικής αποχώρησης. Καθώς η συζήτηση όδευε προς αδιέξοδο, οι Βρετανοί συγκάλεσαν διάσκεψη στο Λονδίνο, στις 16 Ιανουαρίου 1960, με τη συμμετοχή των υπουργών Εξωτερικών Ελλάδας και Τουρκίας, καθώς και με τους ηγέτες των Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων, Αρχιεπίσκοπο Μακάριο και Φαζίλ Κουτσιούκ, αντίστοιχα.

                Στο Λονδίνο, οι Βρετανοί ήλπιζαν ότι, με κάποιες μικρές προσαρμογές, οι διαπραγματεύσεις θα κατέληγαν σε συμφωνία εγκαίρως, έτσι ώστε η ημέρα ανακήρυξης της ανεξαρτησίας να καθοριζόταν τον Φεβρουάριο.

Οι Συμφωνίες Ζυρίχης και Λονδίνου

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ  

http://www.kathimerini.gr/807463/article/epikairothta/ellada/oi-symfwnies-zyrixhs-kai-londinoy

*Λονδίνο. Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής με τον Βρετανό πρωθυπουργό Χάρολντ Μακμίλαν (αριστερά). Στις 17 Φεβρουαρίου του 1959 άρχισαν στο Lancaster House οι διαπραγματεύσεις για τη συμφωνία που είχαν υπογράψει στη Ζυρίχη ο Ελληνας και ο Τούρκος πρωθυπουργός Μεντερές μία εβδομάδα νωρίτερα.

Της κ. ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΣ ΓΙΑΓΚΟΥ*

            Στις αρχές Δεκεμβρίου 1958 η κατάσταση στο Κυπριακό ζήτημα έμοιαζε αδιέξοδη. Είχαν προηγηθεί, ανάμεσα σε άλλα, η έκρηξη των διακοινοτικών ταραχών στην Κύπρο, η μονομερής εφαρμογή του βρετανικού διχοτομικού σχεδίου Μακμίλαν από την Τουρκία (ο Τούρκος κυβερνητικός εκπρόσωπος έφθασε στη Λευκωσία την 1η Οκτωβρίου σηματοδοτώντας την επιστροφή της τουρκικής κρατικής αρχής στην Κύπρο για πρώτη φορά από το 1878), η στροφή Μακαρίου υπέρ της ανεξαρτησίας και η συνεπακόλουθη κατάθεση αιτήματος από την Ελλάδα στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ για ανεξαρτησία, πλέον, της Κύπρου, που όμως δεν εγκρίθηκε έπειτα από παρέμβαση των ΗΠΑ.

            Ωστόσο τη χρονική αυτή στιγμή, δεν ήταν μόνο η ελληνική πλευρά που αντιμετώπιζε δυσκολίες σε σχέση με τους στρατηγικούς της στόχους. Παρά την αναβαθμισμένη θέση της στη Μέση Ανατολή και η ίδια η Άγκυρα είχε να αντιμετωπίσει σημαντικές προκλήσεις, με πιο σημαντική την κατάρρευση του ιρακινού καθεστώτος το καλοκαίρι του 1958, του μοναδικού της εταίρου στην κρίσιμη αυτή περιοχή και την επείγουσα ανάγκη εξεύρεσης τοπικών συμμάχων. Η Τουρκία και για άλλους λόγους δεν μπορούσε να διακινδυνεύσει περαιτέρω επιδείνωση των σχέσεών της με την Ελλάδα, αλλά αντίθετα προκειμένου να αποφύγει την απομόνωσή της στην περιοχή, αποφάσισε να επιζητήσει τη φιλία της Αθήνας και στο πλαίσιο αυτό να φανεί λιγότερο αδιάλλακτη στο θέμα της Κύπρου.

Ο Μαύρος Οκτώβρης της Κύπρου

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://www.kathimerini.gr/805532/article/epikairothta/kosmos/o-mayros-oktwvrhs-ths-kyproy

*Ο Αχυρώνας του Λιοπετρίου, πεδίο μιας από τις πιο κομβικές συγκρούσεις του κυπριακού απελευθερωτικού αγώνα.

Γράφει ο κ. ΑΝΔΡΕΑΣ ΚΑΡΥΟΣ*

            Το κυπριακό ζήτημα κατά το δεύτερο μισό του 1958 είχε λάβει τον χαρακτήρα μετωπικής σύγκρουσης, με έκδηλη την αδυναμία των εμπλεκομένων μερών στο διεθνές πεδίο να καταλήξουν στην εξεύρεση μιας κοινώς αποδεκτής φόρμουλας λύσης.

            Η Βρετανία μέσω του Σχεδίου Μακμίλαν προσπάθησε να δημιουργήσει τετελεσμένα, που να ικανοποιούν τις απαιτήσεις της Τουρκίας και των Τουρκοκυπρίων για διχοτόμηση του νησιού. Η πολιτική αυτή ήταν αντίθετη με το αίτημα των Ελλήνων της Κύπρου για ένωση της νήσου με την Ελλάδα. Ωστόσο, η διακηρυγμένη πρόθεση της βρετανικής ηγεσίας για μονομερή επιβολή του Σχεδίου τον Οκτώβριο του 1958 εξώθησε την ελληνική κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Καραμανλή και τον ηγέτη των Ελληνοκυπρίων Αρχιεπίσκοπο Μακάριο Γ΄ σε μια διαφορετική προσέγγιση, η οποία αφορούσε μια συμβιβαστική λύση όπως την ανακήρυξη της Κύπρου ως ανεξάρτητου κράτους.

Ο Μακάριος υπέρ της ανεξαρτησίας της Κύπρου

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 

 http://www.kathimerini.gr/802848/article/epikairothta/ellada/o-makarios-yper-ths-ane3arthsias

*Ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος και η Μπάρμπαρα Κασλ. 

Γράφει η δρ. ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΓΙΑΓΚΟΥ*

          Το καλοκαίρι του 1958 τα δεδομένα στο Κυπριακό είχαν λάβει ιδιαίτερα πολύπλοκη τροπή. Η προώθηση του σχεδίου Μακμίλαν, όπως προτάθηκε από το Λονδίνο, έκανε έντονη την προοπτική της διχοτόμησης. Παρά την απόρριψή του από την ελληνική κυβέρνηση και τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο, το σχέδιο Μακμίλαν, λόγω του χωριστικού του χαρακτήρα, μπορούσε να τεθεί σε εφαρμογή μόνο με τη συνεργασία της Άγκυρας και των Τουρκοκυπρίων. Πράγματι, η Τουρκία αποδέχθηκε το σχέδιο και η απόφαση για διορισμό κυβερνητικού αντιπροσώπου της στη Λευκωσία (ως ημερομηνία για την υλοποίηση αυτής της κρίσιμης κίνησης ανακοινώθηκε η 1η Οκτωβρίου 1958) άσκησε ιδιαίτερη πίεση στην Αθήνα.

          Οι προσπάθειες της κυβέρνησης Κωνσταντίνου Καραμανλή επομένως θα συγκεντρωθούν στην αποτροπή αυτής της εξέλιξης. Πέρα από αυτό, προηγήθηκε στις αρχές Ιουνίου η έναρξη μεγάλων διακοινοτικών ταραχών στην Κύπρο- η σφαγή των Ελληνοκυπρίων στο χωριό Κιόνελι είναι το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα- οι οποίες περιέπλεξαν την κατάσταση. Το ξέσπασμα των ταραχών τη δεδομένη χρονική στιγμή ενίσχυε την πεποίθηση σε Βρετανία, Ελλάδα και ΗΠΑ, ότι αυτές υποκινήθηκαν με εντολές της Τουρκίας με σκοπό να προβληθεί η διχοτόμηση ως μόνη δυνατή λύση. Στην Κύπρο οι Βρετανοί, απρόθυμοι να στραφούν κατά των Τουρκοκυπρίων, οι οποίοι ευθύνονταν για τις ταραχές, φοβούμενοι παράλληλα πιθανές συνέπειες στην πολιτική της Τουρκίας στη Μέση Ανατολή (η τουρκική φιλία συνέχιζε να είναι απαραίτητη για τη Βρετανία), αντέδρασαν συλλαμβάνοντας πάνω από 1.200 Ελληνοκυπρίους και ελάχιστους Τουρκοκυπρίους, κάτι που προκάλεσε αντιδράσεις. Σε αυτές τις κρίσιμες ώρες, μια πρωτοβουλία του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου τροχοδρομεί τις εξελίξεις σε ένα άλλο επίπεδο: Πρόκειται για τη συνέντευξη που έδωσε στη Βρετανή βουλευτή του Εργατικού Κόμματος, Μπάρμπαρα Κασλ. Στη συνέντευξη αυτή ο Αρχιεπίσκοπος τάχθηκε για πρώτη φορά επίσημα υπέρ της λύσης ανεξαρτησίας.

Το ενδεχόμενο εξόδου από το ΝΑΤΟ, το 1958

 ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://www.kathimerini.gr/801868/article/epikairothta/ellada/to-endexomeno-e3odoy-apo-to-nato

*Palais de Chaillot, η έδρα του ΝΑΤΟ στο Παρίσι. «Η ελληνική Κυβέρνησις θεωρεί χρέος της όπως διά της παρούσης διακοινώσεως επιστήση την προσοχήν των μελών της Ατλαντικής Συμμαχίας επί των κινδύνων, τους οποίους δημιουργεί η εφαρμογή του ειρημένου σχεδίου [του σχεδίου Μακμίλαν] τόσον διά την συνοχήν της Συμμαχίας, όσον και διά την ειρήνην της Ανατολικής Μεσογείου» γράφει στην επιστολή του ο Κων. Καραμανλής.

Γράφει ο κ. Ευάνθης Χατζηβασιλείου

          Το 1958 υπήρξε μια καθοριστική εποχή για την ελληνική πολιτική. Λόγω εξελίξεων στο Κυπριακό, η Ελλάδα αντιμετώπισε σοβαρότατη απομόνωση στους κόλπους της Δύσης, ενώ ανέκυψε και κίνδυνος διολίσθησής της εκτός του ΝΑΤΟ.

          Η άνοδος της ουδετεροφιλίας και του αντιδυτικού πνεύματος είχε σημειωθεί στη χώρα από το 1955. Την άνοιξη του 1956, στις μεγάλες διαδηλώσεις για την εκτόπιση του Μακαρίου και τις πρώτες εκτελέσεις αγωνιστών της ΕΟΚΑ, είχαν εμφανιστεί συνθήματα υπέρ της αποχώρησης από το ΝΑΤΟ και της ένταξης της Ελλάδας σε έναν «άξονα Αθηνών- Βελιγραδίου- Καΐρου». Το καλοκαίρι του 1956, αμερικανική δημοσκόπηση έδειχνε ότι το 74% (!) των Αθηναίων ευνοούσε την αποχώρηση από το ΝΑΤΟ εάν οι Δυτικοί εξακολουθούσαν την ίδια πολιτική στο Κυπριακό. Στα τέλη του Αυγούστου 1956, ο υπουργός Εξωτερικών, Ευάγγελος Αβέρωφ, προειδοποίησε τους Αμερικανούς ότι, λόγω της πολιτικής της Δύσης στο Κυπριακό, όλος ο ελληνικός λαός, «εκτός 2.000 Αθηναίων», θα επιδοκίμαζε μία απόφαση για έξοδο από το ΝΑΤΟ.

          Το φθινόπωρο του 1956, ο Γεώργιος Γρίβας, αρχηγός της ΕΟΚΑ, και η εφημερίδα «Εστία» τάχθηκαν υπέρ της αποχώρησης από το ΝΑΤΟ· οι εκκλήσεις τους υποστηρίχθηκαν και από την ΕΔΑ, αλλά απορρίφθηκαν απερίφραστα από την κυβέρνηση, η οποία τόνισε ότι ήταν η μόνη αρμόδια να χαράσσει την εξωτερική πολιτική. Το επόμενο έτος, και παρά την απελευθέρωση του Μακαρίου με αμερικανική μεσολάβηση, νέες δημοσκοπήσεις έδειχναν μια πλειοψηφία υπέρ μιας ουδετερόφιλης πολιτικής. Με άλλα λόγια, τα χρόνια αυτά η κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Καραμανλή προσπαθούσε να διασώσει τον φιλοδυτικό προσανατολισμό της χώρας, γνωρίζοντας ότι ακολουθούσε μία αντιδημοφιλή πολιτική.

Κυπριακό 1957: Το Σχέδιο Μακμίλαν

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ    http://www.kathimerini.gr/797416/article/epikairothta/ellada/to-sxedio-makmilan

*7 Αυγούστου 1958. Ο πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Καραμανλής υποδέχεται στο αεροδρόμιο τον Βρετανό ομόλογό του Χάρολντ Μακμίλαν. Το βρετανικό σχέδιο απορρίφθηκε από την ελληνική κυβέρνηση και τους Ελληνοκυπρίους.

Γράφει ο κ. ΑΝΔΡΕΑΣ ΚΑΡΥΟΣ*

            Το 1957 η Βρετανία έλαβε σημαντικές αποφάσεις για το κυπριακό ζήτημα: η κυβέρνηση του κόμματος των Συντηρητικών υπό την ηγεσία του Χάρολντ Μακμίλαν απομακρύνθηκε από το δόγμα της άμεσης κυριαρχίας επί ολόκληρης της Κύπρου. Αντίθετα, υιοθέτησε την άποψη ότι τα στρατηγικά συμφέροντα του Λονδίνου στην Ανατολική Μεσόγειο, τη Μέση Ανατολή και τον Περσικό Κόλπο θα μπορούσαν πλέον να διασφαλιστούν με τη διατήρηση κυρίαρχων (sovereign) βρετανικών βάσεων στο νησί.

            Επιδόθηκε λοιπόν στην αναζήτηση μιας λύσης η οποία θα εξυπηρετούσε τις αξιώσεις τόσο της Τουρκίας (εκ των ρυθμιστών των εξελίξεων μετά την Τριμερή Διάσκεψη του Λονδίνου το 1955) όσο και των Τουρκοκυπρίων (σημαντικός αριθμός των οποίων στελέχωνε τις τάξεις της αστυνομικής δύναμης του βρετανικού αποικιακού καθεστώτος) για διχοτόμηση της νήσου. Ο εν λόγω προσανατολισμός της βρετανικής διπλωματίας ενίσχυσε δραματικά την εξάρτηση του Λονδίνου από την τουρκική κυβέρνηση και την τουρκική μειονότητα της αποικίας. Το γεγονός αυτό ερχόταν σε έντονη σύγκρουση με την επιθυμία της ελληνικής κοινότητας της Κύπρου (80% του συνολικού πληθυσμού), η οποία ήταν ταυτόσημη με αυτή του ένοπλου κινήματος της Εθνικής Οργάνωσης Κυπρίων Αγωνιστών (ΕΟΚΑ) για ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα.

Στα άδυτα της ΕΥΠ από ένα «λόρδο»

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://www.kathimerini.gr/793141/article/epikairothta/ellada/sta-adyta-ths-eyp-apo-ena-lordo

*Ο κ. Παύλος Αποστολίδης

Γράφει ο κ. Γιάννης Παλαιολόγος

          Σε μια χώρα όπου η συνωμοσιολογία θεριεύει και όλοι αναζητούν τον «αθέατο ξένο δάκτυλο» που καθορίζει τις τύχες του ελληνισμού, είναι ιδιαίτερα χρήσιμη η νηφάλια αναδρομή στην ιστορική πορεία των ελληνικών μυστικών υπηρεσιών που ξεδιπλώνεται στο βιβλίο «Μυστική Δράση: Υπηρεσίες Πληροφοριών στην Ελλάδα» του Παύλου Αποστολίδη (εκδόσεις Παπαζήση).

          Ο Αποστολίδης, πρώην διπλωμάτης και διοικητής της ΕΥΠ στο διάστημα 1999-2004, γνωστός με το προσωνύμιο «ο λόρδος», εξηγεί στην εισαγωγή τι τον ώθησε στη συγγραφή του βιβλίου. Από δείγματα παλαιών εγγράφων που του έφερναν στελέχη της ΕΥΠ στο πλαίσιο της μικροφωτογράφισης του παλαιού Αρχείου της υπηρεσίας, μεταξύ των οποίων το πόρισμα της Στρατιωτικής Δικαιοσύνης για τη δολοφονία Τσιγάντε, κινήθηκε το ενδιαφέρον του για την ιστορία των μυστικών υπηρεσιών: «Μου δημιουργήθηκε η σκέψη ότι θα άξιζε να ασχοληθώ με την ιστορία των πληροφοριών στην Ελλάδα, αντλώντας υλικό από το Αρχείο αλλά και κάνοντας μία έρευνα για το προ της ΚΥΠ παρελθόν των Υπηρεσιών Πληροφοριών. [...] Αποφάσισα να συγκεντρωθώ στις σημαντικότερες φάσεις της ελληνικής Ιστορίας, προσπαθώντας να διαπιστώσω τη συμβολή των πληροφοριών στη διαμόρφωσή τους».

Λυσσαλέος αντικομμουνιστής, αλαζών και με έπαρση ο Γρίβας, λένε οι Βρετανοί

ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ

http://www.tovima.gr/politics/article/?aid=645225

*Μακάριος και Γρίβας.

*Τα αρχεία των βρετανικών

μυστικών υπηρεσιών

για Γρίβα και Μακάριο

Γράφει ο Νίκος Χασαπόπουλος

           Ως «πικρόχολο άτομο», με έπαρση και αλαζονεία και με περιορισμένη διανοητική δύναμη, παρουσιάζουν τον Γεώργιο Γρίβα, οι βρετανικές μυστικές υπηρεσίες σε έγγραφά τους που καλύπτουν την περίοδο 1945- 1962 και τα οποία και έχουν αποχαρακτηριστεί ως απόρρητα. Κάνουν λόγο για  την «Οργάνωση Χ» που ίδρυσε ο Γρίβας, όπως επίσης και για την αρχηγία του στον απελευθερωτικό αγώνα των Κυπρίων, για την μετέπειτα πορεία του, για τις σχέσεις του με τον Μακάριο και για την εμπλοκή του στις συμφωνίες Ζυρίχης.   

            Πρόκειται για σημαντικά έγγραφα που φωτίζουν ακόμα περισσότερο την ιστορία και τους αγώνες καθώς και τις προδοσίες της ταλαίπωρης Κύπρου. Σ΄ ένα σημείο των εγγράφων αναφέρεται ότι ο Μακάριος είχε παραδεχθεί ότι είχε κάνει λάθος μη αποδεχόμενους τους όρους που είχαν πρωτοπροσφερθεί από τον τότε κυβερνήτη της Κύπρου Χάρντινγκ κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων μαζί του, όπως σημειώνονται και οι σκέψεις του Γρίβα να συνεχίσει τον ένοπλο αγώνα και μετά τις συμφωνίες Ζυρίχης.

Το Κυπριακό στον ΟΗΕ

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ      http://www.kathimerini.gr/787729/article/epikairothta/ellada/to-kypriako-ston-ohe

 *Ηνωμένα Έθνη, 12 Νοεμβρίου 1956, έναρξη της συζήτησης για το Κυπριακό. Ο πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Καραμανλής με τον υπουργό Εξωτερικών Ευάγγελο Αβέρωφ, ο οποίος συνομιλεί με τον Γιώργο Σεφέρη, διευθυντή τότε της Β΄ Πολιτικής Διεύθυνσης του υπουργείου Εξωτερικών.

Γράφει ο κ. ΑΝΤΩΝΗΣ ΚΛΑΨΗΣ*

          Στα πρώτα χρόνια μετά το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου οι διαδοχικές ελληνικές κυβερνήσεις απέφυγαν να εγείρουν δημόσια θέμα απόδοσης της Κύπρου στην Ελλάδα. Η Κύπρος δεν συμπεριλήφθηκε στον κατάλογο με τις ελληνικές εδαφικές διεκδικήσεις που υποβλήθηκε στη Συνδιάσκεψη Ειρήνης των Παρισίων, όπως άλλωστε είχε συμβεί και στην αντίστοιχη Συνδιάσκεψη που ακολούθησε τη λήξη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου.

          Αυτή η σταθερή επιλογή της Αθήνας βασιζόταν σε μεγάλο βαθμό στις διπλωματικές παρακαταθήκες του Ελευθέριου Βενιζέλου και συνοψιζόταν στο αξίωμα ότι η ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα δεν μπορούσε να επιτευχθεί παρά μόνο εάν προηγουμένως είχε εξασφαλισθεί η βρετανική συναίνεση. Σύμφωνα με την ίδια αντίληψη, οι εγκάρδιες ελληνοβρετανικές σχέσεις δεν θα έπρεπε να διαταραχθούν στον βωμό της δημόσιας ανακίνησης του Κυπριακού, από τη στιγμή μάλιστα που μια τέτοια κίνηση ήταν αμφίβολο εάν μπορούσε να αποδώσει τα επιθυμητά αποτελέσματα.

Ο Μακάριος στην Αθήνα

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ    
http://www.kathimerini.gr/781785/article/epikairothta/ellada/o-makarios-sthn-a8hna

 *17 Απριλίου 1957. Ο Μακάριος και οι συνεξόριστοι στις Σεϋχέλλες φτάνουν μέσα σε πανηγυρική υποδοχή στην Αθήνα.

Γράφει η Αναστασία Γιάγκου*

            Στις 28 Μαρτίου 1957, έπειτα από ένα χρόνο εξορίας στις Σεϋχέλλες, ο Βρετανός υπουργός Αποικιών, Άλαν Λένοξ Μπόιντ, ανακοίνωσε την απελευθέρωση του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου.

            Είχαν προηγηθεί η προσφυγή της Ελλάδας στον ΟΗΕ, τον Φεβρουάριο του 1957 (αποτέλεσμα της οποίας ήταν ψήφισμα το οποίο ζητούσε την επανάληψη διαπραγματεύσεων με σκοπό επίτευξη λύσης) και η κήρυξη εκεχειρίας εκ μέρους της ΕΟΚΑ στα μέσα Μαρτίου της ίδιας χρονιάς, τόσο για την ανάληψη διπλωματικών πρωτοβουλιών όσο και για αναδιοργάνωση σε επιχειρησιακό επίπεδο. Καθώς οι Βρετανοί απαγόρευσαν την επιστροφή του Ελληνοκύπριου ηγέτη στη Μεγαλόνησο, ο Μακάριος εγκαταστάθηκε στην Αθήνα. Από εκεί, μαζί με την ελληνική κυβέρνηση, παρακολούθησε την εξέλιξη του Κυπριακού Ζητήματος μέχρι τη σύναψη των συμφωνιών Ζυρίχης- Λονδίνου το 1959.

Άγνωστες πτυχές γύρω από το Κυπριακό

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ http://www.kathimerini.gr/773527/article/epikairothta/ellada/agnwstes-ptyxes-gyrw-apo-to-kypriako

*Ουάσιγκτον, Λευκός Οίκος, Ιούνιος 1964. Ο πρωθυπουργός της Ελλάδας Γεώργιος Παπανδρέου χειροκροτείται μετά την ομιλία του από τον πρόεδρο των ΗΠΑ Λύντον Τζόνσον. Δεξιά, ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών Σταύρος Κωστόπουλος.

Γράφει ο κ. ΗΛΙΑΣ ΧΡΥΣΟΧΟΪΔΗΣ*

            Η ανακάλυψη στο αρχείο του Σπύρου Π. Σκούρα (Stanford University) υλικού με θέμα την επίσκεψη του Γεωργίου Παπανδρέου στην Αμερική τον Ιούνιο του 1964 αλλά και επιστολογραφίας με τον πρόεδρο Τζόνσον αποκαλύπτει άγνωστες πτυχές μιας περιόδου που ακόμα προσεγγίζεται με αριστερή μυωπία.

            Η άρνηση του Έλληνα πρωθυπουργού για κατ’ ιδίαν συνάντηση με τον Τούρκο ομόλογό του δεν ήταν ακριβώς Σπαρτιάτικο «όχι» στον Αμερικανό πρόεδρο. Ούτε ο τελευταίος έσυρε σε συνομιλίες τις δύο επίμαχες πλευρές εις βάρος της Ελλάδας. Η δε περιβόητη (αλλά ιδιωτική και συνηθισμένη) βωμολοχία του ήταν ξέσπασμα ενός πολιτικού της δράσης ενάντια στην εκμετάλλευση των θεσμών από πολιτικούς που δεν εννοούν να λύσουν ένα ακανθώδες πρόβλημα. Στην ιστορία μετράνε οι πράξεις. Ο Τζόνσον υπήρξε ο μόνος Αμερικανός πρόεδρος που προσωπικά επιχείρησε να λύσει το Κυπριακό, προσφέροντας μάλιστα την ευνοϊκότερη δυνατή ρύθμιση στους Ελληνοκυπρίους.

Ο εκτοπισμός του Μακαρίου στις Σεϋχέλλες

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ http://www.kathimerini.gr/771762/article/epikairothta/ellada/o-ektopismos-toy-makarioy-stis-seuxelles

 *Σεϋχέλλες. Από αριστερά, ο Παπασταύρος Παπαγαθαγγέλου, ο μητροπολίτης Κυρηνείας    Κυπριανός, ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος και ο Πολύκαρπος Ιωαννίδης.

Του κ. ΠΕΤΡΟΥ ΠΑΠΑΠΟΛΥΒΙΟΥ*

                Το μεσημέρι της Παρασκευής 9 Μαρτίου 1956, πολύς κόσμος ήταν συγκεντρωμένος στο προαύλιο της Αρχιεπισκοπής Κύπρου και του καθεδρικού ναού του Αγίου Ιωάννη Λευκωσίας. Ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος Γ΄ (1913-1977) επρόκειτο να ταξιδεύσει εκείνη τη μέρα στην Αθήνα, για διαβουλεύσεις με την κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Καραμανλή, που είχε εξασφαλίσει στις πρόσφατες εκλογές της 19ης Φεβρουαρίου τη λαϊκή επιδοκιμασία και ισχυρή κοινοβουλευτική πλειοψηφία.

                Λίγες ημέρες πριν, στις 29 Φεβρουαρίου, οι συνομιλίες του Μακαρίου με τον κυβερνήτη, στρατάρχη Τζον Χάρντινγκ (1896-1989) είχαν καταλήξει σε αδιέξοδο. Η παρουσία στο τελευταίο στάδιο των συνομιλιών του υπουργού Αποικιών Άλαν Λένοξ Μπόιντ όχι μόνο δεν βοήθησε, αλλά, αντίθετα, έδωσε θεαματικές διαστάσεις στην αποτυχία των διαπραγματεύσεων. Την ίδια ημέρα (29 Φεβρουαρίου) είχε ανακοινωθεί η θανατική καταδίκη δύο άλλων νεαρών Κυπρίων αγωνιστών, του Ανδρέα Ζάκου και του Χαρίλαου Μιχαήλ: ο Χάρντινγκ επέμενε να αντιμετωπίζει άτεγκτα τους «τρομοκράτες» της ΕΟΚΑ, της οργάνωσης των Ελλήνων Κυπρίων που είχε ξεκινήσει την 1η Απριλίου 1955 ένοπλο αγώνα για την ένωση του νησιού με την Ελλάδα.