Ερυθρός Σταυρός: Ταγμένος στη διεθνή αλληλεγγύη

*Η γνωστή διεθνώς σημαία του Ερυθρού Σταυρού

*Και στην Ελλάδα από το 1877

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Ο Ερυθρός Σταυρός, είναι ένας πασίγνωστος διεθνής οργανισμός αλληλεγγύης σε ανθρώπους που πάσχουν, είτε σε περιόδους πολέμου είτε σε περιόδους ειρήνης. Γεννήθηκε μέσα από τις στάχτες και τα αίματα ενός πολέμου και είναι δημιούργημα του Ελβετού ακτιβιστή Ερρίκου Ντυνάν (Henry Dunant) από τη Γενεύη.

                Η ιδέα για την δημιουργία του Ερυθρού Σταυρού ξεκίνησε από τον πόλεμο που διεξάγονταν στην Ιταλία στις 24 Ιουνίου 1859. Η μάχη αυτή υπήρξε σημαντική, κοντά στην κωμόπολη Σολφερίνο της Λομβαρδίας, και διεξήχθη μεταξύ του Αυστριακού στρατού υπό τον Κάιζερ Φραγκίσκο- Ιωσήφ Α' και των συνασπισμένων δυνάμεων Γαλλίας και Πεδεμοντίου, υπό τους βασιλείς των δύο χωρών Ναπολέοντα Γ' και Βίκτωρα- Εμμανουήλ Β', αντίστοιχα.

*Η πολυαίμακτη μάχη του Σολφερίνο, το 1859

                Συνολικά από τους δύο αντιπάλους είχαν συγκεντρωθεί στην περιοχή 240.000 χιλιάδες άνδρες περίπου. Η σύγκρουση άρχισε το πρωί και συνεχίστηκε μέχρι το μεσημέρι, μέσα σε κλίμα σύγχυσης και αταξίας. Ήταν όμως, ιδιαίτερα σκληρή, με αποτέλεσμα ο αριθμός των θυμάτων να αυξάνει με γεωμετρική πρόοδο. Οι Γαλλο-Πεδεμόντιοι κατόρθωσαν να διασπάσουν το απόγευμα το αυστριακό μέτωπο, αλλά με μεγάλες απώλειες. Εξαντλημένοι και οι δύο στρατοί υπέγραψαν ανακωχή το βράδυ, με πρωτοβουλία του Ναπολέοντα Γ'. Οι απώλειες για τους Αυστριακούς ανήλθαν σε 14.000 νεκρούς και τραυματίες και 8.000 αγνοούμενους ή αιχμαλώτους, ενώ οι Γαλλο-Πεδεμόντιοι είχαν 15.000 νεκρούς και τραυματίες και 2.000 αγνοουμένους ή αιχμαλώτους.

 *Ο Ερρίκος Ντυνάν

Στο προσκήνιο ο Ερρίκος Ντυνάν

                Στην περιοχή βρέθηκε και παρακολούθησε τη μάχη ως αυτόπτης ο Ελβετός έμπορος Ερρίκος Ντυνάν.

                Η αγριότητα της μάχης και το πολύ χυμένο αίμα, χτύπησαν καμπανάκι στον ευαίσθητο Ερρίκο Ντυνάν, που έβλεπε όσα διαδραματίζονταν στο πεδίο της μάχης. Ο ίδιος κινητοποιήθηκε αμέσως και ανεξάρτητα από την εθνικότητα των στρατιωτών περιέθαλψε εκεί με την βοήθεια των κατοίκων, τους τραυματίες των αντιμαχομένων. Αργότερα ο Ντυνάν κυκλοφόρησε το βιβλίο του «Μια ανάμνηση από το Σολφερίνο» το οποίο ευαισθητοποίησε την κοινή γνώμη της εποχής και οδήγησε τελικά στην ίδρυση του Ερυθρού Σταυρού. Ήταν ένα μεγάλο βήμα, που ξεκίνησε από τη φρίκη και τη βαρβαρότητα του πολέμου.

                Η ιδέα για τη σύσταση μιας εταιρείας που θα ήταν επίκουρος προς τους στρατιώτες τραυματίες, συζητιόταν συνεχώς από τότε και στις 9 Φεβρουαρίου 1863 μπήκαν οι βάσεις για τη δημιουργία μιας τέτοιας «Εταιρείας της Κοινής Ωφελείας» η οποία σχηματοποιήθηκε τον Οκτώβριο εκείνου του έτους με την ονομασία «Διεθνής Επιτροπή, επικούρου των στρατιωτικών τραυματιών». Εκείνη η επιτροπή άρχισε ενέργειες προς τις διάφορες κυβερνήσεις για να επιτύχει τη συνομολόγηση ενός νέου δικαίου του πολέμου. Ειδικότερα το Ελβετικό Ομοσπονδιακό Συμβούλιο και ο αυτοκράτωρ  Ναπολέων Γ’ της Γαλλίας υποδέχθηκαν την πρωτοβουλία που ξεκίνησε από τη Γενεύη με μεγάλη συμπάθεια. Τελικά η προσπάθεια καρποφόρησε και στις 22 Αυγούστου 1844  υπογράφηκε η λεγόμενη Σύμβαση της Γενεύης.

*Στοργή στους τραυματίες των πολέμων

                Οι αρχές της ιστορικής αυτής σύμβασης είναι μεταξύ άλλων οι εξής:

                *Τα χειρουργεία, τα στρατιωτικά νοσοκομεία, τα κινητά νοσοκομεία και άλλες ανάλογές υγειονομικές υπηρεσίες, που ακολουθούν τους στρατούς, ανακηρύσσονται ουδέτερα παραμένουν ανενόχλητα και προστατεύονται από τους αντιμαχόμενους.  

                *Το προσωπικό των νοσοκομείων, των χειρουργείων κ.λπ. καθώς και οι ιερείς καλύπτονται από τα ευεργετήματα της ουδετερότητας.

                *Οι κάτοικοι των εμπόλεμων περιοχών που περιθάλπουν  τραυματίες θα παραμένουν ανενόχλητοι και ελεύθεροι.

*Με κάθε μέσο στην υπηρεσία του ανθρώπου

Η σημαία με τον κόκκινο σταυρό

                Τότε ορίσθηκε, ότι τα νοσοκομεία, τα χειρουργεία, τα μέσα μεταφοράς τραυματιών θα φέρουν διακριτική σημαία  και το προσωπικό ειδικό περιβραχιόνιο. Η σημαία είναι αυτή που γνωρίζουμε. Κατακόκκινος σαν αίμα σταυρός σε λευκό θυρεό!

                 Επίσης η Σύμβαση της Γενεύης πρόβλεπε, εκτός των αξιωματικών, οι τραυματίες στρατιώτες να αποστέλλονται μετά τη θεραπεία τους στις πατρίδες τους.

                Το κείμενο και τα παραρτήματα της Σύμβασης Γενεύης αποδέχθηκαν τότε όλα τα Ευρωπαϊκά κράτη, με τελευταία την Τουρκία, η οποία ζήτησε για την περίπτωσή της να αφαιρεθεί ο Ερυθρός Σταυρός για λόγους θρησκευτικούς και να αντικατασταθεί με την Ερυθρά Ημισέληνο.

                Η Ελλάδα  προσχώρησε στην Σύμβαση της Γενεύης στις 5 Ιανουαρίου 1865 (με το παλαιό ημερολόγιο) με διακοίνωση του υπουργού Εξωτερικών Δημητρίου Μπουντούρη προς τον Πρόεδρο της Ελβετικής Ομοσπονδίας Schenck. 

                Το 1919 οι Σύλλογοι Ερυθρών Σταυρών των χριστιανικών κρατών και της Ερυθράς Ημισελήνου των μουσουλμανικών κρατών, ενώθηκαν σχηματίζοντας τη Διεθνή Ομοσπονδία Συλλόγων Ερυθρού Σταυρού και Ερυθράς Ημισελήνου. Η φροντίδα και η συμπαράσταση χωρίς εθνικές, θρησκευτικές, πολιτισμικές ή κοινωνικές διακρίσεις, παραμένει σταθερά το βασικό κίνητρο και το ιδεολογικό υπόβαθρο της ίδρυσης και λειτουργίας αυτού του διεθνούς ανθρωπιστικού θεσμού, όπως είναι ο Ερυθρός Σταυρός.

 *Η βασίλισσα Όλγα

Και στην Ελλάδα από το 1877

                Τα κύματα ευαισθησίας έφθασαν και στην Ελλάδα. Με πρωτοβουλία της βασίλισσας Όλγας, συζύγου του Γεωργίου Α΄ ιδρύθηκε στις 10 Ιουνίου 1877 με Βασιλικό Διάταγμα ο Επίκουρος Σύλλογος των εν πολέμω τραυματιών, ο πρόδρομος δηλαδή του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού. Αμέσως αναγνωρίσθηκε από τη Διεθνή Επιτροπή Ερυθρού Σταυρού και σήμερα αποτελεί μέρος της «οικογένειας» του Διεθνούς Κινήματος Ερυθρού Σταυρού και Ερυθράς Ημισελήνου.

                Οι πρώτες ενέργειες ήταν η περίθαλψη 30 χιλιάδων προσφύγων του ρωσοτουρκικού πολέμου του 1878, η νοσοκομειακή περίθαλψη εκατοντάδων τραυματιών, η αποστολή βοηθημάτων στη Ρουμανία και το Μαυροβούνιο. Στη συνέχεια ο Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός, βοήθησε πάσχοντες στην Ισπανία και την Αρμενία.

                Ο Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός στη μακρά ιστορική πορεία του υπήρξε σταθερά αφοσιωμένος στις ανθρωπιστικές αρχές του πολιτισμένου κόσμου και στην εθελοντική προσφορά βοήθειας προς τους συνανθρώπους, που έχουν άμεση ανάγκη.

*Διάσωση προσφύγων στα ελληνικά νησιά

                Σήμερα ο Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός είναι ο μεγαλύτερος μη κυβερνητικός οργανισμός στην Ελλάδα με πλούσιο έργο, που βασίζεται στην εθελοντική δράση των πολιτών. Κινητοποιείται στοχεύοντας πάντα στην ανακούφιση του ανθρώπινου πόνου σε περιόδους πολέμου και ειρήνης, στηρίζοντας τραυματίες, ασθενείς, πρόσφυγες, ηλικιωμένους, ανθρώπους με οικονομικές δυσκολίες και άτομα από κάθε ευάλωτη ομάδα του πληθυσμού. Η δράση του έχει συνδεθεί με την επαγρύπνηση, την αλληλεγγύη και τη φιλαλληλία και είναι συνώνυμη της αφιλοκερδούς προσφοράς και της ανιδιοτέλειας.

*Ο Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός, διαθέτει ακόμα και σκύλους για τη διάσωση ανθρώπων

                Αυτή την εποχή ο Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός, αναπτύσσει πρωτοβουλίες που στοχεύουν στην κάλυψη των πρωτοφανών αναγκών οι οποίες έχουν δημιουργηθεί, κυρίως στα νησιά του ανατολικού Αιγαίου (Λέσβο, Κω, Σάμο, Χίο), τη βόρειο Ελλάδα (Ειδομένη) και την Αθήνα, με το πρωτοφανές προσφυγικό κύμα.

Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

ΠΗΓΕΣ:

* Περιοδικό «Ποικίλη Στοά» 1881.

http://www.sansimera.gr/articles/454#ixzz3xPifBnfy

http://www.redcross.gr/