ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ https://www.kathimerini.gr/1075566/gallery/epikairothta/kosmos/evdomada-twn-pa8wn-sto-fanari
*Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Αθηναγόρας στο σύνθρονο του πατριαρχικού ναού του Αγίου Γεωργίου. Τη Μεγάλη Πέμπτη του 1965, ενώ χοροστατούσε στη Θεία Λειτουργία, οι τουρκικές αρχές επιχείρησαν να αρχίσουν οικονομικό έλεγχο στο Πατριαρχείο, τον οποίο διενήργησαν τελικά λίγες ημέρες αργότερα. ΑΡ. Γ. ΠΑΝΩΤΗΣ, «ΠΑΥΛΟΣ ΣΤ΄ - ΑΘΗΝΑΓΟΡΑΣ Α΄ , ΕΙΡΗΝΟΠΟΙΟΙ», ΕΚΔ. ΙΔΡΥΜΑ ΕΥΡΩΠΗΣ ΔΡΑΓΑΝ.
Γράφει ο κ. ΑΛΕΞΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΗΣ*
Κοινό στοιχείο των πολιτικά αδύναμων τουρκικών κυβερνήσεων συνασπισμού της περιόδου 1964-1965 ήταν η δυσαρέσκεια με την τροπή που είχε λάβει το Κυπριακό μετά τη νέα όξυνση του ζητήματος αυτού. Από διπλωματικής σκοπιάς, η Αγκυρα αισθανόταν σε μειονεκτική θέση έναντι της Ελλάδας στην Κύπρο, καθώς ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Αρχιεπίσκοπος Μακάριος ήταν κυρίαρχος της κατάστασης και των πολιτικών εξελίξεων, ιδίως μετά την αναθεώρηση του Συντάγματος του 1960 και την εφαρμογή των δεκατριών σημείων.
Αν και η Τουρκία επικαλούνταν τα δικαιώματά της ως εγγυήτρια δύναμη, η ελληνική πλευρά έχαιρε της υποστήριξης της πλειοψηφίας των κρατών-μελών του ΟΗΕ, με αποτέλεσμα δύο φορές (1964 και 1967) να αποσοβηθεί η τουρκική απόβαση στο νησί.
Το Κυπριακό είχε καταστεί βολικό σημείο αναφοράς και εθνικής συσπείρωσης προκειμένου να στραφεί η προσοχή της τουρκικής κοινής γνώμης μακριά από τα σοβαρά εσωτερικά πολιτικά και οικονομικά αδιέξοδα της Τουρκίας. Ο κομματικός ανταγωνισμός ωθούσε σε πλειοδοσία παροξυσμού, αδιαλλαξίας και φανατισμού εναντίον σε οτιδήποτε ελληνικό. Κοινός στόχος του κεμαλικού πολιτικού κατεστημένου ήταν η εισβολή του τουρκικού στρατού στην Κύπρο και η διχοτόμησή της νήσου ακόμη και αν αυτό σήμαινε πολεμική σύρραξη με την Ελλάδα.
Απόρροια της πολεμοχαρούς αυτής στάσης υπήρξε η διεθνής απομόνωση της Τουρκίας, καθώς η Άγκυρα παρουσίαζε την Ουάσιγκτον ως υπεύθυνη για την παρεμπόδιση μιας δυναμικής παρέμβασής της στο Κυπριακό. Πράγματι, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζόνσον είχε προειδοποιήσει τον Τούρκο πρωθυπουργό Ισμέτ Ινονού στις 5 Ιουνίου 1964 εναντίον μιας εισβολής στην Κύπρο, υπογραμμίζοντας ότι η χώρα του δεν θα επενέβαινε σε περίπτωση σοβιετικής εμπλοκής που ενδεχομένως θα προκαλούσε μια τέτοια ενέργεια.