ΟΙ ΥΠΟΔΟΥΛΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΤΗΣ ΘΡΑΚΗΣ "ΠΛΗΡΩΝΑΝ" ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΠΟΛΕΜΟΥΣ ΤΩΝ ΟΘΩΜΑΝΩΝ!! ΑΡΘΡΟ 1ο!

«Αρχίνισε ο πόλεμος, έρχονται και οι Ρώσοι,

φεύγει ο τούρκικος στρατός, χαλάει η Ρωμυλία

κι ο κόσμος πήρε είδηση, φεύγουνε στα μπαλκάνια».

Δημοτικό τραγούδι της Βόρειας Θράκης

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

          Οι Θρακιώτες υπήρξαν μεγάλα εξιλαστήρια θύματα των πολέμων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, όχι μόνο εξαιτίας των αιματηρών συγκρούσεων, αλλά και εξαιτίας των έμμεσων συνεπειών, που είχε μια κινητοποίηση της τουρκικής πολεμικής μηχανής. 

          Οι Τούρκοι μαζί με τα τακτικά στρατεύματα κινητοποιούσαν και στίφη άτακτων, οι οποίοι κατά τη διάβασή τους ή τη διαμονή τους καταλήστευαν και κατατυραννούσαν τους Χριστιανικούς πληθυσμούς.

*Τουρκική μονάδα Πυροβολικού στην περιοχή της Αδριανούπολης

ΝΙΚΟΥ ΓΚΟΤΣΗ: "ΒΗΡΑ- ΦΕΡΕΤΖΙΚ- ΦΕΡΡΕ, ΕΡΩΣ ΠΟΛΕΩΣ ΑΥΤΗΣ"

*Η φωτογραφία που κοσμεί το εξώφυλλο της εκλεκτής έκδοσης

       Ο Νίκος Γκότσης είναι μια ιδιάζουσα περίπτωση της περιφέρειας. Εξ ιδίων έστησε ένα ολόκληρο Λαογραφικό Μουσείο στις Φέρρες του Έβρου και τώρα παρουσίασε ένα ογκώδες λεύκωμα 680 σελίδων με σπάνιο ιστορικό υλικό. Πρόκειται για το "ΒΗΡΑ- ΦΕΡΕΤΖΙΚ- ΦΕΡΡΕ, ΕΡΩΣ  ΠΟΛΕΩΣ ΑΥΤΗΣ". Η παρουσίασή του έγινε στην κατάμεστη αίθουσα της Παλαιάς Βουλής. 

ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΠΑΠΑΣ: ΑΡΧΙΣΤΡΑΤΗΓΟΣ ΤΩΝ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΩΝ ΔΥΝΑΜΕΩΝ ΣΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ 1821

*Ο Αρχιστράτηγος Εμμανοήλ Παπάς

 Γράφει ο ιστορικός Αθανάσιος Γκαρίπης

   Ο Εμμανουήλ Παπάς γεννήθηκε στο χωριό Δοβίστα το 1773,ένα  χωριό κοντά στις Σέρρες που σήμερα έχει το όνομα του. Ο πατέρας του Δημήτριος πλούσιος προύχοντας της περιοχής, νεότατος χειροτονήθηκε ιερέας και τιμήθηκε με το εκκλησιαστικό αξίωμα του Οικονόμου. Με την γυναίκα του Φαίδρα απέκτησε 11 παιδιά, 8 αγόρια και 3 θυγατέρες. 

   Ο γιός του Ιωάννης σκοτώθηκε με τον Παπαφλέσα στο Μανιάκι, ο Νικόλαος σκοτώθηκε στο Καματερό πολεμώντας με τον Γεώργιο Καραϊσκάκη, ο  Αναστάσιος αγωνίσθηκε στην άμυνα του Μεσολογγίου, ενώ  ο Αθανάσιος, ο μεγαλύτερος υιός του, αποκεφαλίσθηκε στη Χαλκίδα.

  Ξεκίνησε με πολύ λίγες γραμματικές γνώσεις, όπως φαίνεται από τις ιδιόχειρες σημειώσεις του καθώς και με λίγα χρηματικά μέσα, όπως γενικά όλοι οι Έλληνες της εποχής. Ίσως η πρώτη αρχή να ήταν το μπακάλικο της Δοβίστας που είχε αγοράσει ο αδερφός του Γιωργάκης Οικονόμου. Ευφυής και τολμηρός γρήγορα εξελίχθηκε σε μεγαλέμπορος των Σερρών με καταστήματα στην Κωνσταντινούπολη και στη Βιέννη, κατάφερε να αποκτήσει σημαντική περιουσία, κινητή και ακίνητη, να γίνει δανειστής των τούρκων αγάδων και μπέηδων της περιοχής, να συνάψει στενές σχέσεις μαζί τους  και να τους επηρεάζει πολύ, προ πάντων τον πανίσχυρο τοπάρχη Ισμαήλ Μπέη, που ήταν στη Μακεδονία ο αντίποδας του Αλή-Πασά της Ηπείρου.

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ ΛΕΥΚΩΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΚΑΙ ΤΙΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ

Η ΒΙΖΥΗ ΠΕΡΙ ΤΟ 1886

*Τα τείχη της Βιζύης σήμερα

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

          Ανάμεσα στα πολύτιμα έγγραφα της Βιβλιοθήκης της Βουλής για τη Θράκη, υπάρχει και μια άγνωστη μελέτη του 1886, για τη Βιζύη.

          Συντάκτης της μελέτης αυτής, είναι ο Σάββας Ιωαννίδης δάσκαλος, όπως μας πληροφορεί ο ίδιος γράφοντας:

          «Από ενός ήδη και επέκεινα έτους λαχών διδάσκαλος της εν Βιζύη Ελλ. Σχολής εύρισκον  παρηγορίαν εις την περιήγησιν και την έρευναν ταύτης τε και της περί αυτήν χώρας».

          Πρόκειται για μια εργασία 21 πυκνογραμμένων χειρόγραφων σελίδων.

          Ο Ιωαννίδης, που η εργασία του έχει ημερομηνία 16 Φεβρουαρίου 1886 περιγράφει την ευρύτερη περιοχή της Βιζύης αναφέροντας, ότι ουσιαστικά αποτελείται «από τρεις αυχένας ων ο εις από ετέρου απέχουσιν αλλήλων 20 λεπτά της ώρας και ο μεν ύπερθεν και ΒΑ καλείται Κιοζ- Τεπές ο δε διάμεσος Δάματα, ο δε τρίτος αυτή αύτη η Βιζύη, επικρεμάμενοι ουτωσίν άπαντες επί της προς την Προποντίδα πεδιάδος».

Αμερικανοί... τουρίστες του ΄60!

*Οι ελληνοαμερικανικές σχέσεις 

στην πέτρινη δεκαετία 

με φόντο τις σπίθες του Κυπριακού, 

τους φόβους και τις προεκλογικές επισκέψεις

Της κ. ΦΩΤΕΙΝΗΣ ΤΟΜΑΗ*

Oι ελληνοαμερικανικές σχέσεις δεν υπήρξαν ποτέ εύκολες ή ανέφελες. Αιτία, η γεωστρατηγική θέση του δίδυμου Ελλάδας Τουρκίας στον χάρτη του μεταπολεμικού κόσμου. Οι δύο χώρες, ανάχωμα στην κομμουνιστική διείσδυση στον χώρο της Μεσογείου και των πετρελαιοπηγών της Μέσης Ανατολής,βρέθηκαν στο επίκεντρο της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής αμέσως μετά τη λήξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Η ανάσχεση αυτής της απειλής, γνωστής ως containment,στάθηκε θεμελιώδης αρχή επάνω στην οποία βασίστηκε η χάραξη της στρατηγικής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ και, βεβαίως, από την εφαρμογή της δεν μπορούσε να εξαιρεθεί ούτε η Κύπρος. 
Στα σχέδια «νατοποίησης» της νήσου και μετατροπής του Κυπριακού από διεθνές ζήτημα σε μία ακόμη ελληνοτουρκική διαφορά, αντέδρασαν δυναμικά όλες οι ελληνικές κυβερνήσεις. Σήμερα θα σταθούμε στα γεγονότα του 1964 που προηγήθηκαν της επίσκεψης του Γεωργίου Παπανδρέου στην Ουάσιγκτον τον Ιούνιο του ιδίου έτους για κατ΄ ιδίαν συνομιλίες του με τον πρόεδρο Τζόνσον προς αποφυγήν μιας ελληνοτουρκικής σύρραξης, που οσημέραι διαφαινόταν περισσότερο ορατή από ποτέ. 
Αναμφίβολα η δεκαετία του 1960 υπήρξε η δραματικότερη όλων όσες βίωσε στη νεότερη Ιστορία του ο τόπος που, σημειωτέον, διατηρούσε ακόμη νωπές τις σκληρές αναμνήσεις ενός αδυσώπητου εμφυλίου πολέμου. Με την αποχώρηση των βρετανικών στρατευμάτων λόγω αδυναμίας της Βρετανίας- η οικονομία της οποίας επίσης παρέπαιε- να τα συντηρήσει, η κηδεμονία της χώρας πέρασε στις ΗΠΑ.

Η ΚΗΔΕΙΑ ΤΟΥ ΚΩΣΤΗ ΠΑΛΑΜΑ ΤΟ 1943

*Μπροστά στον τάφο του Παλαμά ο Άγγελος Σικελιανός

 και αριστερά η ηθοποιός Μαρίκα Κοτοπούλη

 *Η νεκρώσιμος ακολουθία για τον μεγάλο ποιητή 

έλαβε χαρακτήρα πάνδημης εκδήλωσης διαμαρτυρίας  για τα δεινά της κατοχής 67 χρόνια πριν

Επιμέλεια: Νίκος Xρυσολωράς

Αμέσως, σχεδόν, μετά την ήττα των ελληνικών και συμμαχικών δυνάμεων από τον γερμανικό στρατό και την επιβολή τριπλής κατοχής στη χώρα μας, άρχισαν και οι πρώτες εκδηλώσεις αντίστασης. Ξεκινώντας από παράτολμες συμβολικές πράξεις, όπως η καταβίβαση της ναζιστικής σημαίας από την Ακρόπολη, στις 31 Μαΐου 1941, από τους Γλέζο και Σάντα, η αντίσταση πήρε σύντομα ένοπλη μορφή. Ωστόσο, το αντάρτικο δεν ήταν μεταξύ των διαθέσιμων επιλογών για τους περισσότερους κατοίκους της δοκιμαζόμενης από την πείνα και τις κακουχίες πρωτεύουσας. Πολλοί από αυτούς, όμως, άρπαζαν τις ελάχιστες ευκαιρίες που τους δίνονταν, για να εκδηλώσουν την οργή τους απέναντι στους κατακτητές. Μία από αυτές, ίσως η συγκλονιστικότερη, ήταν η κηδεία του μεγάλου ποιητή, Κωστή Παλαμά, στις 28 Φεβρουαρίου 1943. Η πάνδημη συμμετοχή στη νεκρώσιμο ακολουθία και ο χαρακτήρας αντιστασιακής εκδήλωσης που της δόθηκε, ήταν άλλωστε το πιο ταιριαστό τέλος για τον επιφανέστερο εκπρόσωπο της γενιάς του 1880, στην ποίηση του οποίου συνδιαλέγονται η αρχαία και η βυζαντινή γραμματεία, τα εκκλησιαστικά κείμενα, η δημοτική παράδοση, ο νεοελληνικός διαφωτισμός και τα πρωτοποριακά ευρωπαϊκά ρεύματα του 19ου αιώνα. Με το έργο του, ο Παλαμάς προσπάθησε να θεμελιώσει το ιδεολογικό αφήγημα της αδιάλειπτης ιστορικής συνέχειας του ελληνισμού. Με τον θάνατό του, ένωσε τους Ελληνες υπό το αίτημα της απελευθέρωσης από τον φασισμό. Στις φωτογραφίες, το βουβό πλήθος φαίνεται να συλλογίζεται τους στίχους από τον Τέταρτο Λόγο, στον Δωδεκάλογο του Γύφτου: «Ω το υπέρτατο τανάσασμα, ω, το ανάκρασμα της νίκης, ύστερ' από κάτεργα σκλαβιάς κι από χρόνια καταδίκης!»

*Η σορός του Παλαμά

Ηχήστε οι σάλπιγγες - Σ’ αυτό το φέρετρο ακουμπά η Ελλάδα!

Του Μανόλη Kούμα*

«Χτες βράδυ μια είδηση ακατανόητη μας ήρθε. Μια είδηση ασύλληπτη. Ο Γέρο-Παλαμάς πέθανε. Είχαμε ξεχάσει πως ήταν θνητός» – γράφει στο προσωπικό της ημερολόγιο η Ιωάννα Τσάτσου...

Ποιος θυμάται την Πολίτισσα Αικατερίνη Δοσίου;

*Η Αικατερίνη Δοσίου

*190 χρόνια από την γέννησή της.

*Σύζυγος υπουργού Παιδείας.

*Μητέρα του αντιεξουσιαστή Αρ. Δόσιου, 

που αποπειράθηκε να δολοφονήσει 

την βασίλισσα Αμαλία.

Γράφει ο συγγραφέας Γιώργος Λεκάκης, www.lekakis.com (*)

Η Αικατερίνη Δοσίου, που εφέτος συμπληρώνονται 190 χρόνια από την γέννησή της, αφού εγεννήθη στην Κωνσταντινούπολη, στο Φανάρι, το 1820, ήταν μια σπουδαία Ελληνίδα λογία.

Η λογία προερχόταν από περιφανή οίκο του Βυζαντίου: Πατέρας της ήταν ο Αλέξανδρος Γ. Μαυροκορδάτος και μητέρα της η Σμαράγδα Μουρούζη! Αυτοί φρόντισαν και έδωσαν στην θυγατέρα τους τέλεια εκπαίδευση: Σπούδασε όχι μόνον την αρχαία ελληνική φιλολογία, αλλά γνωρίζοντας άριστα την γαλλική, την γερμανική και την αγγλική, έγινε «κυρία και των ευρωπαϊκών φιλολογιών»!

Το 1837 κατέρχεται με την μητέρα της εν Αθήναις. Τότε αρχίζει την ιδαίτερη σχέση της με την φιλολογία και δη με την αγάπη της, την ποίηση. 

Τα άγνωστα βάσανα, του Αλεποχωρίου Έβρου

*Τουρκικός στρατός, των αρχών του 20ου αιώνα, στην Αδριανούπολη

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

          Το Αλεποχώρι στον νομό Έβρου, είναι ένα παλαιό και μικρό χωριό στα δυτικά του Διδυμοτείχου και εγγύτατα στα σύνορα με τη Βουλγαρία. Ελληνικό χωριό, παλαιόθεν. Ας πάμε τώρα στα 1875. Υπάρχει για τη χρονιά αυτή στη Βιβλιοθήκη της Βουλής, μια «Επίτομος Έκθεσις» που συνετάγη στην Αδριανούπολη στις 20 Οκτωβρίου 1875, από τον Ιάκωβο Κωνσταντινίδη και αναφέρεται σε πόλεις και χωριά της Θράκης. 

ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΓΙΑ ΤΗ ΘΡΑΚΗ

Την Δευτέρα 22 Νοεμβρίου στις 19.00 ο συγγραφέας Γιώργος Λεκάκης θα παρουσιάσει έναν φωτογραφικό ταξείδι με σχόλια στην Θράκη, με τίτλο"Ένα οδοιπορικό στην Θράκη μας" στην Ένωση Ελλήνων Ανατ. Ρωμυλίας (Ιπποκράτους 34, 5ος όρ., Αθήναι).

Ο Γ. Λεκάκης είναι γνωστός για το έργο του για την Θράκη, και με το βιβλίο του «Σαμοθράκη Ιερά Νήσος», και από την αρθρογραφία του στον «Χρόνο» Κομοτηνής και στο θρακικού ενδιαφέροντος περιοδικό «Αέροπος».