Τρίτη 9 Απριλίου 2013

ΤΟ 1821 ΚΑΙ ΟΙ...ΟΛΕΘΡΙΟΙ ΚΟΥΜΠΑΡΟΙ!!

*Ο Ζαχαριάς


Γράφει ο δημοσιογράφος Ανδρέας Μακρίδης


«Με εκάλεσαν οι φίλοι μου κι οι αδελφοποιτοί μου.
Κει π' έτρωγα, κει π΄ έπινα κει που γλεντοκοπούσα,
Μια ντουφεκιά μου έδωσεν ο άπιστος κουμπάρος»

        Οι κουμπαριές όπως και τα συμπεθεριά, πέραν από συγγενική σχέση, στην Ελλάδα είχαν πάντα και μια ευρύτερη κοινωνική. 
        Μια καλή κουμπαριά ή συμπεθεριό, ήταν συχνά μέσον κοινωνικής ανέλιξης- ενώ στην Κρήτη εξακολουθούν να αποτελούν και σχέση πολιτικής εξάρτησης. Το φαινόμενο ωστόσο έχει βαθειές ρίζες, και λίγοι γνωρίζουν, πως κόντεψε μάλιστα να στοιχίσει και στην ίδια μας την πορεία προς την εθνική ανεξαρτησία.
        Δεν ήσαν λίγοι οι Κλεφταρματωλοί επί Τουρκοκρατίας, που έπεσαν θύματα στενών τους συγγενών. Το δημοτικό άσμα της εισαγωγής μας αναφέρεται στον Κλέφτη Φλώρο, τον οποίον έφαγε με μπαμπεσιά ο κουμπάρος του στα Χάσια. 



Δεν είν' ο μόνος: Το Γιώργο Θώμο, τον Κλέφτη της Ακαρνανίας, τον σκότωσε ο συγγενής του, ο Καραΐσκος, αρματωλός στη δούλεψη του Αλήπασα. Τα «καρτέλ του γάλακτος» της εποχής, έφαγαν δύο Κλέφτες του Μοριά: Καταδιωκόμενος από τους Τούρκους, ο Γιαννιάς από την Προστοβίτσα, κατέφυγε σε έναν κοντινό του τσοπάνη, ο οποίος τον επρόδωσε. Κρεμάστηκε έξω απ την Πάτρα στη Μελικουκιά. Την ίδια τύχη είχε και ο Κόλλιας Βυτινιώτης, δολοφονημένος από έναν πληρωμένο τσοπάνη, το Στασινό, ο οποίος μετά το φόνο τούρκεψε κιόλας, για να δολοφονηθεί όμως αργότερα, από τους δικούς του συγγενείς.
        Ο Μαντάς, από τους πρώτους κλέφτες του Μοριά, έμελε να πεθάνει άδοξα, φαρμακωμένος στη Βλαχοκερασιά από τον κουμπάρο του τον Μπάμπουκα. Τον θάνατό του, εκδικήθηκε αμέσως ο συμπολεμιστής του ο Ζαχαριάς ο θρύλος της μοραΐτικης κλεφτουριάς: Τσακώνει τον φονιά την ώρα της φυγής του προς την Τρίπολη, έτοιμο ν΄ αναζητήσει στους Τούρκους προστασία, και τον σκοτώνει, μηνώντας του κατά το κλέφτικο άσμα:
«Κοντοκαρτέρει Μπάμπουκα δυο λόγια να σου κρίνω
Που μου παρήγγειλε ο Μαντάς, ο πρώτος σου κουμπάρος»
        Αλλά και ο ίδιος ο Ζαχαριάς, δεν είχε καλύτερη τύχη. Ο άνθρωπος που απεκλήθη «Διγενής του Ελληνικού Αρματωλισμού», ο ήρωας που εργάστηκε για την ένωση όλων των Κλεφτών του Μοριά, αυτός, που ο θρύλος λέει ότι διαβάστηκε απ το Σουλτάνο και από τον Ναπολέοντα, έμελε να πέσει δολοφονημένος απ τον κουμπάρο του, τον Κουκέα.
«Κουμπάρος τον προσκάλεσε να πάη να τον φιλέψη.
Πάνω που στρώσαν το σοφρά κι αρχίσανε να πίνουν
Τρεις ντουφεκιές του ρίξανε με τρία ασημένια βόλια.

Η μια τον πήρε στην καρδιά, η άλλη στο πλεμόνι

Κι η τρίτη φαρμακερή, τον πήρε στο κεφάλι»
        Πώς έγινε το φονικό; Εκμεταλλευόμενος ο Σουλτάνος τις διενέξεις μεταξύ των μεγάλων οικογενειών της Μάνης, δέχθηκε μεν την αυτοδιοίκησή της, αλλ΄ υπό τον όρο, να διορίζει εκείνος τον Μπέη της. Αποτέλεσμα ήταν, να ξεσπάσουν εμφύλιοι πόλεμοι- ακόμα και ο Κολοκοτρώνης τραυματίστηκε βαριά πολεμώντας με τη μία φατρία ενάντια στην άλλη. Και στις 15/10/1803, ο Πασάς του Μοριά, μηνύει στον Αντώνη Γρηγοράκη να αναλάβει το μπεηλίκι, υπό τον όρο να του παραδώσει τον πρώην μπέη Τζανέτο Γρηγοράκη και τους «κακότροπους» Κλέφτες, Ζαχαριά, Ατέση και Κλεπτοαλεξανδρή. 
        Ο Αντωνόμπεης, μηνύει σε έναν από τους καπετάνιους του, να αναγκάσει τον κουμπάρο Κουκέα, να πιάσει το φαντομά πρωτοκλέφτη. Όπερ και εγένετο και κάτι παραπάνω: Ο Ζαχαριάς πηγαίνει ανύποπτος στον πύργο του κουμπάρου, όπου τον περιμένουν τρεις οπλοφόροι και τον αφήνουν στον τόπο. Τοπικές διαδόσεις όμως θέλουν τον Ζαχαριά να έχει συνάψει ερωτικές σχέσεις με τη γυναίκα του Κουκέα, κάτι που θα σήμαινε ότι ο προδότης κουμπάρος, ίσως και να απήλαυσε διπλά το φονικό. Δεν έζησε όμως πολύ να το χαρεί: Με το που πήγε να εισπράξει την αμοιβή του από τον Καπουδάν Πασά, ο τελευταίος έδωσε εντολή να τον σκοτώσουν. Την προδοσία πολλοί αγάπησαν, μα τον προδότη ουδείς!
    «Κουμπάροι φάγαν το Μαντά, κουμπάροι και το Ζαχαριά»  

τραγούδαγε ο λαός μας τότε. Απ’ ό,τι φαίνεται ωστόσο, οι κουμπαριές δεν έπαψαν να μας ταλαιπωρούν μέχρι και σήμερα... εξίσου "θανατηφόρες"!
Ανδρέας Μακρίδης

10 σχόλια:

  1. Ευχαριστώ πολύ κύριε Αθανασιάδη,για την πολύ ενδιαφέρουσα ιστορική ανάρτηση.

    Αθανάσιος Μανουσάκης

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Καλησπερα Παντελη! Το διαβασα, πολυ ωραιο!! Να προσεχουμε τις κουμπαριες!! χαχααχχα

    Xristos Kozaridis- Gagauz

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Βρε,βρε οι κουμπαροι....

    Manuela Mathioudaki

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Δεν σταματανε οι κουμπαριες.

    Ηλιας Σωτηροπουλος

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Εξαιρετικά ενδιαφέρον Παντελή!... Δεν αναφέρεις όμως αν ίσχυε κι εκείνη την εποχή το γνωστό ..." ο κουμπάρος την κουμπάρα..." χαχαχαχα Καλό σου βράδυ!!!

    Demos Tsagoudis

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Κρίτων Βασιλικόπουλος10 Απριλίου 2013 στις 9:55 μ.μ.

    Καταπληκτικό,μερικά πράγματα αποδεικνύουν την...συνέχεια της Φυλης !!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. ΜΙΑ ΚΑΙ ΚΡΑΤΑΕΙ Η ΣΚΟΥΦΙΑ ΜΟΥ ΑΠΟ ΠΑΛΙΑ, ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΤΕΤΟΙΑ ΣΤΗ ΣΑΜΟ ΕΧΟΥΜΕ ΣΤΑ ΣΟΓΙΑ ΜΑΣ ΠΟΛΛΑ ΚΑΙ ΘΛΙΒΕΡΑ. ΕΜΕΙΣ ΤΑ ΚΑΤΑΓΡΑΨΑΜΕ ΩΣ ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΑΛΛΑ ΤΑ ΠΡΟΦΤΑΣΑΜΕ ΚΑΙ ΣΑΝ ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΔΙΗΓΗΣΕΙ ΑΠΟ ΓΕΝΙΑ ΣΕ ΓΕΝΙΑ.

    Manolis Simos

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Προφανώς η καταγραφή των περιστατικών, θα έχει ιδιαίτερο κοινωνικό και λαογραφικό ενδιαφέρον.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΠΗΓΗ ΣΑΜΙΑΚΗΣ ΛΑΟΓΡΑΦΙΑΣ ΚΑΙ ΣΤΟ ΟΠΟΙΟ ΑΦΙΕΡΩΣΑ ΕΙΚΟΣΙ ΧΡΟΝΙΑ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ.Ο ΛΑΟΓΡΑΦΟΣ ΜΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΜΑΣ ΑΦΗΣΕ ΕΞΑΤΟΜΟ ΕΡΓΟ ΤΗΣ ΛΑΟΓΡΑΦΙΑΣ ΜΑΣ.

    Manolis Simos

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Οι κουμπαριές στην Ελλάδα , αποτελούν μέσο κοινωνικής ανέλιξης και καταξίωσης , καθώς και πολιτικής εξάρτησης!Πολλοί κλεφταρματωλοί , στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, έπεσαν θύματα των σύγγενών τους κσι έγιναν αφορμή , για την δημιουργία , ατέλειωτων δημοτικών τραγουδιών.Με ποιο χαρακτηριστική περίπτωση , εκείνη , του Ζαχαριά . ''του Διγενή του Ελληνικού Αρματωλισμού'', που έπεσε δολοφονημένος , από το χέρι του κουμπάρου Κουκέα..Μεταξύ , των μεγάλων οικογενειών της Μάνης , η διένεξη ξεκίνησε , με αφορμή , την αυτοδοικιοίηση της περιοχής και τον δοιρισμό Μπέη από τον Σουλτάνο..το αποτέλεσμα , της ενδοοικογενειακής τριβής , να στηθεί δολοφονικό καρτέρι , στον Ζαχαριά , από τον κουμπάρο Κουκέα , συνοδευόμενο από φήμες , για ερωτική σχέση , του δολοφονηθέντος , με την γυναίκα του Κουκέα..Η παράδοση του τόπου μας , δεν αφήνει περιθώρια , μάλλον , για πολλές σκέψεις..προσοχή μεγάλη ..στους κουμπάρους και στις κουμπάρες..!!!

    Φανη Πιατα

    ΑπάντησηΔιαγραφή

LinkWithin

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...