Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης
Ο
καπετάν Ετεοκλής, Δουμουλάκης Ετεοκλής στο όνομα, δημιούργησε ένα θρύλο στη
διάρκεια της Αντίστασης κατά την Κατοχή, έγινε φόβος και τρόμος των αντιπάλων
του στη διάρκεια του Εμφυλίου, αλλά είχε εντελώς άδοξο τέλος, μέσα σε μια
σπηλιά, πολύ μετά τη λήξη του Εμφυλίου, γιατί επέμενε να μην παραδοθεί.
Δεν
πιάστηκε ποτέ από τους διώκτες του και ήταν τελικά, μετά τη λαίλαπα του
Εμφυλίου ο τελευταίος εν δράσει αντάρτης στην Πελοπόννησο, καίτοι η ήττα των
ανταρτών επήλθε επισήμως τον Αύγουστο 1949. Προτίμησε να συνεχίσει μόνος τον
απελπισμένο αγώνα του μετά από 10 χρόνια, που ήταν στο κλαρί!
Μέχρι
που από τυχαίο περιστατικό, βρέθηκε το πτώμα μου φαγωμένο από τα κοράκια, μέσα
σε μια σπηλιά, τον Αύγουστο του 1952.
*Το χωριό Πήδημα Μεσσηνίας. Εδώ κοντά βρέθηκε το πτώμα του Ετεοκλή Δουμουλάκη
Ο
Ετεοκλής Δουμουλάκης του Νικολή και της Φωτεινής γεννήθηκε στη Πολίχνη
Μεσσηνίας το 1926. Ορφάνεψε από πατέρα το 1930. Ανήκε σε πολυμελή οικογένεια. Μαθητής
γυμνασίου συμμετείχε στο ΕΑΜ. Ακολούθησαν οι διώξεις όλης της οικογένειάς του μετά
τη συμφωνία της Βάρκιζας το 1945. Ο
Ετεοκλής, σε ηλικία 17 ετών εγκατέλειψε τα μαθητικά θρανία του Γυμνασίου
Μελιγαλά και βγήκε στο βουνό να πολεμήσει τους κατακτητές. Εντάχθηκε στον ΕΛΑΣ.
Τον κατηγόρησαν ότι μια από τις ανταρτικές του πράξεις ήταν η δολοφονία του
νεαρού δεξιού του χωριού Πολίχνη, Κωνσταντίνου Τύρου. Η δράση του υπήρξε έντονη
και έτσι το Αρχηγείο του ΕΛΑΣ τον προήγαγε σε διοικητή λόχου.
Όταν
η Ελλάδα απελευθερώθηκε από τους Γερμανούς ο Ετεοκλής, συνέχισε να κρύβεται στη
δασική περιοχή του χωρίου Καλλιρόη. Τον στήριζαν με τρόφιμα και πληροφορίες
διάφοροι συγγενείς και ομοϊδεάτες του. Όταν ξεκίνησε όμως ο Εμφύλιος, ο
Ετεοκλής έσπευσε να ενταχθεί στο ανταρτικό συγκρότημα του Θεόδωρου Πρεκεζέ.
Ήταν από τους πρώτους αντάρτες στον Ταΰγετο.
*Συλληφθέντες κομμουνιστές στο Παναρκαδικό Γήπεδο της Τρίπολης
Μεταξύ
άλλων το 1947 ο λόχος του καπετάν Ετεοκλή σε συνεργασία με τις άλλες δυνάμεις
του Πρεκεζέ, χτύπησαν στο σταθμό του χωριού Ίσσαρι την αμαξοστοιχία Τριπόλεως-
Καλαμάτας και απελευθέρωσαν 800 κομμουνιστές, που μετάγοντας στις φυλακές της
Καλαμάτας. Στη μάχη εκείνη είχαν χάσει τη ζωή τους 3 στρατιώτες, ο αδειούχος
ενωμοτάρχης Γ. Κυριακόπουλος από το Αριοχώρι, μια γυναίκα από το χωριό
Κωνσταντίνοι κ.ά. Ο Δουμουλάκης πήρε
μέρος σχεδόν σε όλες τις μεγάλες μάχες της Πελοποννήσου κατά τη διάρκεια του
Εμφυλίου. Τον Απρίλιο του 1948 μετά τη μάχη των Καλαβρύτων, με διάταγμα της Προσωρινής
Κυβέρνησης των Βουνών, του απονεμήθηκε ο τίτλος του λοχαγού. Στις 29 Αυγούστου
1948 πήρε μέρος στην επίθεση κατά της Δημητσάνας.
*Ο Θεόδωρος Πρεκεζές, διοικητής Μεραρχίας ανταρτών
Μετά
τις σαρωτικές εκκαθαριστικές επιχειρήσεις του Εθνικού Στρατού το 1949 και τη
διάλυση των ανταρτικών δυνάμεων της Πελοποννήσου ο Ετεοκλής κατέφυγε πάλι στη
δασική περιοχή της Καλλιρόης, όπου κατόρθωσε να επιζήσει τουλάχιστον έως το Μάιο
του 1952. Ο ίδιος περιπλανιόταν στις δασικές περιοχές της Μεσσηνίας ζώντας σαν
αγρίμι μόνος και διαπράττοντας μικροληστείες και κλοπές από αγρότες και
τσομπαναραίους για τροφή κυρίως. Τέτοιες ληστανταρτικές εμφανίσεις, αναζητώντας
τρόφιμα για τη συντήρησή του έκανε στη Μονή Βουλκάνου, στις Χειράδες
Μεγαλοπόλεως, στη Μονή Αμπελακίων Αρκαδίας, στην περιοχή της Ρογκοζονίτσας, στο
σανατόριο του Προφήτη Ηλία (λίγο έξω από την Καλαμάτα) και σε διάφορα άλλα
σημεία. Γνώριζε τα βουνά, βήμα προς βήμα. Το υπουργείο Εσωτερικών με πρόταση
της Διοίκησης Χωροφυλακής Μεσσηνίας, τον είχε επικηρύξει ως ληστή αντί του
ποσού των 40 εκατ. δρχ. (ΣΣ μετά την αναπροσαρμογή του εθνικού νομίσματος επί
Μαρκεζίνη το ποσό αυτό ήταν 40.000
δρχ.).
Το
1952 μάλιστα η Διοίκηση Χωροφυλακής Μεσσηνίας τοιχοκόλλησε σε όλα τα χωριά
προκήρυξη στην οποία αναφέρονταν ότι ο καταδιωκόμενος ως ληστοσυμμορίτης,
περιλαμβάνεται στα μέτρα ειρήνευσης της κυβέρνησης Πλαστήρα και ότι αν
προσέρχονταν αυτοβούλως να παραδοθεί στις αρχές, θα του χορηγούσαν αμνηστία. Ο
Δομουλάκης όμως, που όπως πιστεύεται είχε λάβει γνώση της προκήρυξης, δεν
σκέφτηκε ούτε στιγμή να παραδοθεί.
Πώς βρέθηκε το πτώμα του…
Ο
Ετεοκλής Δουμουλάκης, είχε όπως είπαμε άδοξο τέλος. Το Σάββατο το απόγευμα 9
Αυγούστου 1952, ένας γέροντας ο Δημήτρης Τσιμπούρης από το χωριό Πήδημα,
ηλικίας 80 ετών βρισκόταν στη θέση Σπαρτόλακα για να καλλιεργήσει το κτήμα του.
Κάποια στιγμή εντελώς απρόσεκτα, πέταξε ένα τσιγάρο προς το βάθος μιας πλαγιάς
που είχε ξερόχορτα. Αμέσως αυτά πήραν φωτιά! Ο γέρο Τσιμπούρης σχεδόν
κατρακυλώντας έφτασε στο βάθος της πλαγιάς, όπου κατόρθωσε να σβήσει τη φωτιά.
Εκεί
παρατήρησε ότι υπήρχε η είσοδος μιας
σπηλιάς, που δεν φαίνονταν εύκολα από μακριά. Στην είσοδο που ανέδιδε αφόρητη
δυσοσμία, είδε κατατρομαγμένος να εξέχει ένα πόδι ανθρώπινο, καταφαγωμένο από
τα κοράκια. Με τον τρόμο στη σκέψη γύρισε στο χωριό, ενώ σχεδόν είχε νυχτώσει.
Πήγε κατευθείαν στον πρόεδρο της κοινότητας Νικ. Δικαίο και του αφηγήθηκε τα
όσα τρομακτικά είχαν δει τα μάτια του. Ο πρόεδρος δεν τον πίστεψε.
-Φαντασίες
μας λες μπάρμπα Δημήτρη, του είπε.
Κάποιο κούτσουρο θα είδες και το πέρασες για ανθρώπινο πόδι!!!
Και
οι άλλοι χωριανοί που πληροφορήθηκαν τα μαντάτα δεν πίστευαν…
Καλού
κακού όμως, κάποιοι πρόλαβαν τα νέα στο σταθμό Χωροφυλακής Αρφαρών και στον
σταθμάρχη Χρονόπουλο. Ο τελευταίος με τη σειρά του ακολούθησε την υπηρεσιακή
οδό και ανέφερε τα καθέκαστα στην υποδιοίκηση Χωροφυλακής Θουρίας και αυτή
γνωστοποίησε αμέσως το συμβάν στο
διοικητή Χωροφυλακής Μεσσηνίας αντισυνταγματάρχη Κομποχόλη.
Έτσι
την Κυριακή το πρωί 10 Αυγούστου 1952, ο Κομποχόλης, ο διοικητής της
υποδιοικήσεως Θουρίας υπομοίραρχος Πετσαλάς, ο αστυνομικός σταθμάρχης Αρφαρών
και οι γιατροί της Θουρίας Ν. Κουλόπουλος και Δ. Ξινός, επισκέφθηκαν την
τοποθεσία με τη μυστηριώδη σπηλιά.
Εκεί
βίωσαν το δράμα του καπετάν Ετεοκλή. Πράγματι στη σπηλιά υπήρχε το πτώμα ενός
νέου άνδρα, που ανέδιδε φοβερή δυσοσμία. Τον τράβηξαν προς τα έξω και το είδαν
στο φως της μέρας. Δεν άργησαν να το αναγνωρίσουν. Ανήκε στον Ετεοκλή
Δομουλάκη. Άλλωστε στο δεξί χέρι είχε ουλή από τραύμα, σε μάχη με τον Εθνικό
Στρατό το 1949 στο ύψωμα Καρυών της Μεγαλοπόλεως.
*Ο Ετεοκλής Δουμουλάκης
Το
σημαντικότερο όμως πειστήριο, που βρέθηκε επάνω του, ήταν μια χειρόγραφη
διαταγή του Θ. Πρεκεζέ, διοικητή της 55ης Ταξιαρχίας των ανταρτών
Πελοποννήσου, που είχε κοινοποιηθεί στον διοικητή του 5ου Λόχου
δηλαδή στον καπετάν Ετεοκλή. Είχε εκδοθεί στις 12 Δεκεμβρίου 1948 και
αναφέρονταν σε σχέδιο επίθεσης των ανταρτών κατά του χωριού Φίλια και μεταξύ
άλλων έγραφε:
«… να οργανώσει δίχτυο πληροφοριών κ.λπ. Να
συγκεντρώσει τρόφιμα σε κρυφές αποθήκες. Να παρασκευάσει το έδαφος για το
χτύπημα του χωριού Φίλια, από δυτική πλευρά, αιφνιδιαστικά». Γεγονός ήταν
ότι αυτή η επίθεση όντως είχε πραγματοποιηθεί τότε.
Ο
επίλογος γράφηκε από τον ιατροδικαστή, που υπολόγισε ότι ο θάνατος του Δουμουλάκη
είχε συμβεί περίπου ένα μήνα νωρίτερα και ήταν αποτέλεσμα των αφάνταστων κακουχιών
του βουνού, και της πείνας…
Φήμες επί φημών
Οι
φήμες όμως που ακολούθησαν την εύρεση του πτώματος, ήταν έντονες και περίεργες.
Ακούστηκε
ότι αυτοκτόνησε, αλλά αυτός ο ισχυρισμός απορρίφθηκε, γιατί το όπλο του βρέθηκε
άθικτο.
Ορισμένοι
είπαν ότι τον δηλητηρίασαν ή δηλητηριάστηκε από φρέσκα κουκιά, αλλά στο σακίδιό
του βρέθηκαν μόνο ρεβίθια…
Μια
άλλη εκδοχή που κυκλοφόρησε είναι, ότι ο Τσιμπούρης έμαθε πως ο νεαρός αντάρτης
είχε επικηρυχτεί με ένα σημαντικό χρηματικό ποσό. Σκέφτηκε να παίξει το ρόλο του
καταδότη, για να πάρει τα χρήματα της επικήρυξης. Προσέφερε κατά την εκδοχή
αυτή ένα πιάτο δηλητηριασμένους γίγαντες στο Δουμουλάκη, που υπέφερε από την πείνα. Είχε
βάλει έλεγαν το δηλητήριο σε τρεις ιδιαίτερα ευμεγέθεις γίγαντες, ώστε αν
αναγκασθεί να συμφάγει με τον Ετεοκλή, αυτός να διαλέγει τους μικρότερους
γίγαντες!!! Το άκρον άωτον της συνομωσιολογίας!
Άλλοι
πάλι είπαν, ότι ο τροφοδότης του αντάρτη,
έφερνε φαγητό γιατί ο Δουμουλάκης τον πλήρωνε σε χρυσές λίρες, που είχε κρυμμένες
...
Τίποτα
δεν αποδείχτηκε. Γεγονός είναι ότι η αδελφή του και ο γαμπρός του ζήτησαν τα
αποτελέσματα των τοξικολογιών εξετάσεων, αλλά οι αρχές δεν τους απάντησαν ποτέ.
Έτσι ορισμένες υποψίες παρέμειναν.
Ο
επίλογος αυτής της δραματικής περίπτωσης, είναι ότι ο Δουμουλάκης, υπήρξε μάλλον
θύμα της ιδεοληψίας του. Αρνήθηκε πεισματικά να κάνει χρήση των μέτρων
ειρήνευσης της κυβέρνησης Πλαστήρα, αν και κάποιοι είπαν (και αυτοί ατεκμηρίωτα)
ότι παρέμεινε στην παρανομία με εντολή του ΚΚΕ, να ανασυγκροτήσει αντάρτικο
στην Πελοπόννησο. Ο Ετεοκλής Δουμουλάκης
με προσωπική του ευθύνη υπήρξε θύμα και αυτός, των πιο άχρηστων πολέμων, όπου
γης… Των εμφύλιων πολέμων.
Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης
ΠΗΓΕΣ
*Τύπος εποχής
Efi Memou
ΑπάντησηΔιαγραφήΆδικα τόσες ζωές.....
Nikos Papadionysiou
ΑπάντησηΔιαγραφήΠαντελή μου, μια θλιβερή ιστορία, απ΄αυτές που δεν χρειάζονται πολλά λόγια παρά λίγες αράδες. Ο καθένας με την εισαγωγή σου, βγάζει τα συμπεράσματά του..
Babis Papathanasiou
ΑπάντησηΔιαγραφήΠολυ ενδιαφερον κ. Αθανασιαδη, ευχαριστω
Νίνα Γκούδλη
ΑπάντησηΔιαγραφήΤα τραγικά του φανατισμού....κρίμα....🌺🌷🌻🌸🌹🌼
Andreas Makrides
ΑπάντησηΔιαγραφήΕύγε φίλε Παντελή!
Roula Lamprou
ΑπάντησηΔιαγραφήΜια μαυρη σελιδα στην ιστορια της πατριδας μας...Καλο βραδυ και καλο ΣαβΚυρ.....
Kostas Patialiakas
ΑπάντησηΔιαγραφήΆλλο ένα τραγικό θύμα του κομουνιστικού φανατισμού και της μισαλλοδοξίας. Την έντονη δράση του άρχισε τον Απρίλιο του 1944, σε ηλικία 18 ετών. Στην ηλικία αυτή ο νεανικός αυθορμητισμός καλύπτει κάθε σύνεση και λογική. Έδρασε σε μια ταραγμένη περιοχή και σε μια περίοδο, που ο ΕΛΑΣ με τον αρχιλήσταρχο Αρη Βελουχιώτη διέπραξε πλείστα όσα εγκλήματα στην Πελοπόννησο με αποκορύφωμα στην Πηγάδα του Μελιγαλά ( 15-17 Σεπτεμβρίου 1944), όπου εσφάγησαν ακόμα και ανήλικοι και γυναίκες με την κατηγορία του Ταγμασφαλίτη και του Γερμανοτσολιά. Άγνωστο εάν υπήρξε εμπλοκή του στα τραγικά αυτά γεγονότα, όπως και αργότερα στα Δεκεμβριανά. Διερωτώμαι εάν δεν είχε διαπράξει κάτι το μεμπτόν γιατί κρυβόταν μετά τη Συμφωνία της Βάρκιζας, όπως και αργότερα μετά τη λήξη του Εμφυλίου Πολέμου, όταν ο Πλαστήρας ελάμβανε μέτρα ειρήνευσης και επιείκειας; Τους λόγους τους πήρε μαζί του, ανεξάρτητα το τι μπορεί να υποθέσει κανείς.
Για την μάχη του Μελιγαλά αποκρυπτεις ότι οι ταγματασφαλίτες είχαν ειδοποιηθεί από τον ΕΛΑΣ και τους Άγγλους να παραδώσουν τα όπλα που τους είχαν αφήσει οι ναζί πριν υποχωρήσουν και να παραδοθούν αλλά προτίμησαν να πολεμήσουν με αποτέλεσμα να χάσουν
ΔιαγραφήAndreas Makrides
ΑπάντησηΔιαγραφήΗ τραγωδία "Επτά επί Θήβας" ξαναζεί στο αφιέρωμά σου, με τη διαφορά πως ο νεκρός φέρει το όνομα του αρχαίου νικητή. Απίστευτο!
Μαντας Ινδιανος
ΑπάντησηΔιαγραφήΤέλειο ! Περιμένω και άρθρο για τους (δυο) τελευταίους αντάρτες που νομίζω ότι εμφανίστηκαν στην μεταπολίτευση ...
Αυτό συνέβη στην Κρήτη.
ΑπάντησηΔιαγραφήTsamantouridis Giannis
ΑπάντησηΔιαγραφήΓΙΑΤΙ ΔΕΝ ΔΟΘΗΚΑΝ ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΟΞΙΚΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΣΤΟΥΣ ΣΥΓΓΕΝΕΙΣ ΤΟΥ????
Vasilis Athanasiadis
ΑπάντησηΔιαγραφήΗ Ιστορία μας, με τα θετικά και τα αρνητικά της, είναι βασικός πυλώνας της συνέχειας του Έθνους μας...!
ΣΤΑΥΡΟΣ ΨΥΧΟΓΥΙΟΣ
ΑπάντησηΔιαγραφήΝομίζω ότι δεν πρέπει να κρίνουμε, ιδίως όταν κομματικοποιεί κάποιος τα γεγονοτα, την συμπεριφορά του θύματος. Με τα τότε δεδομένα ίσως και από την πλευρά του ακολουθώντας τον δικό του αξιακό κώδικα να είχε κάποιο δίκαιο. Ας μείνουμε στο τραγικό γεγονός και μόνο. Εχοντας κατά νου παρεμφερείς περιπτώσεις με σιγουριά μπορώ να πω ότι για να διάγει κάποιος τέτοιου είδους ζωή σίγουρα θα είχε πολύ μεγάλη εσωτερική δύναμη.
Konstantinos Moutzouridis
ΑπάντησηΔιαγραφήΠολυ ενδιαφερουσα τραγικη ιστορια.
Πραγματικά, σε ένα μόνο πτώμα ολόκληρη η ιστορία του Εμφυλίου στον Μωρηά! Μελιγαλάς, Ταΰγετος, Δημητσάνα, Καλάβρυτα, Φίλια (Καλαβρύτων) κι από ΄κει πάλι πίσω στη Μεσσηνία... Ο Θεός να αναπάψει την ψυχή του τελευταίου θύματος του όντως πιο άχρηστου από όλους τους πολέμους! Και να γίνει η μοίρα του μάθημα για όσους - εκατέρωθεν - προσπαθούν να αναβιώσουν τον Εμφύλιο σε καρικατούρα για να πέφτει στάχτη στα μάτια του Λαού, για να μη βλέπει τι(ς/νές) πραγματικά πταίει ...
ΑπάντησηΔιαγραφήΕδώ δεν γράφω την ιστορία για τις γνωστές σφαγές στο Μελιγαλά. Γράφω μόνο για τον Ετεοκλή, αν κατάλαβες καλά....
ΑπάντησηΔιαγραφήΤιμή και δόξα σε όλους τους Ετεοκλήδες!
ΑπάντησηΔιαγραφήΘα τους ξαναθυμηθούμε τώρα που οι ξενόδουλοι "νικητές" θα πουλήσουν και την "Γαλάζια Πατρίδα".....