Γράφει ο Παύλος
Παπαδοπουλος
Η περιοχή της Αχρίδας κατά
τη βυζαντινή περίοδο παρουσιάζει εκτεταμένη Ελληνική πολιτιστική παρουσία με
πλήθος σωζόμενων μνημείων τέχνης.
Οι σλαβικές επιδρομές που
πραγματοποιούνταν κατά τον 9ο αιώνα στην ευρύτερη περιοχή αποτελούσαν παράγοντα
ανάσχεσης της πολιτιστικής προόδου. Το σλάβικο στοιχείο παρέμενε απολίτιστο
στερούμενο αλφαβήτου. Όσον αφορά τους εγκατεστημένους Σλάβους στην
περιοχή η άγνοια της ελληνικής γλώσσας τους εμπόδιζε να εκπολιτιστούν.
Το κενό κάλυψαν οι δύο Θεσσαλονικείς μοναχοί Κύριλλος και Μεθόδιος, οι οποίοι επιχείρησαν να εκπολιτίσουν τους Σλάβους με τη διδασκαλία του Χριστιανισμού και την επινόηση του σλαβικού αλφαβήτου. Μετά το θάνατο του Μεθόδιου το 887 ο γερμανικός κλήρος κατέστρεψε το έργο των Ελλήνων ιεραποστόλων.