ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ https://www.kathimerini.gr/1050023/opinion/epikairothta/politikh/o-rolos-twn-hpa-sthn-ellhnikh-epanastash
*Ζωγράφος John Trumbull, 1819. Η κατάθεση στο Κογκρέσο της
Αμερικανικής Διακήρυξης της Ανεξαρτησίας από την πενταμελή επιτροπή που τη συνέγραψε.
Πρώτος από αριστερά ο Άνταμς, τέταρτος ο Τζέφερσον και πέμπτος ο Φραγκλίνος.
Του κ. ΑΡΙΣΤΕΙΔΗ ΧΑΤΖΗ*
Όταν τα νέα για την Ελληνική Επανάσταση έφτασαν στις ΗΠΑ, ο
ενθουσιασμός πολλών απλών πολιτών αλλά και πολιτειακών παραγόντων ήταν μεγάλος.
Σχηματίστηκαν φιλελληνικές επιτροπές, γράφτηκαν ένθερμα κείμενα, κατατέθηκαν
ακόμα και προτάσεις για δυναμική στρατιωτική επέμβαση των ΗΠΑ στην Ανατολική
Μεσόγειο με σκοπό την προστασία των χριστιανικών πληθυσμών αλλά και τη βοήθεια
προς στους Έλληνες.
Η στρατιωτική επέμβαση δεν
πραγματοποιήθηκε ποτέ, αλλά αν κρίνουμε από την εσωτερική αλληλογραφία του
Ελληνικού Βουλευτικού με το Εκτελεστικό Σώμα, τον Μάρτιο του 1824, συζητήθηκε
σοβαρά. Άλλωστε, ο αμερικανικός στόλος στη Μεσόγειο επισκέφθηκε την
απελευθερωμένη Πελοπόννησο στις αρχές του καλοκαιριού του 1821, διερευνητικά
μεν, αλλά με φιλική διάθεση και αναγνωρίζοντας εμμέσως τους Έλληνες ως εμπόλεμους.
Παρά τις αρχικές ενθουσιώδεις
προθέσεις, η αμερικανική κυβέρνηση δεν επενέβη δυναμικά ούτε στο διπλωματικό
πεδίο. Οι Αμερικανοί είχαν ήδη έρθει ανεπίσημα σε διακανονισμό με τους
Βρετανούς και το δόγμα Μονρόε ήταν υπό διαμόρφωση. Για να αποφύγουν τις
επεμβάσεις των Ευρωπαίων στην αμερικανική ήπειρο θα απέφευγαν με τη σειρά τους
την εμπλοκή στις ευρωπαϊκές υποθέσεις. Έτσι, παρά την επιμονή και τον
ενθουσιασμό φιλελλήνων βουλευτών, όπως ο Ντάνιελ Γουέμπστερ και ο Σαμ Χιούστον
αλλά και πολλών ισχυρών προσωπικοτήτων της Βοστώνης, της Νέας Υόρκης και της
Ουάσιγκτον (πολιτικών, διανοούμενων, επιχειρηματιών), η αμερικανική κυβέρνηση
και το Κογκρέσο εξέφραζαν απλώς τα φιλικά αισθήματά τους για τον αγώνα των
Ελλήνων. Η πολιτεία της Νότιας Καρολίνας, μάλιστα, ζήτησε ρητά με μνημειώδη
απόφαση του τοπικού Κοινοβουλίου την αναγνώριση της Ελλάδας. Η σημαντικότερη
επιτυχία των φιλελλήνων ήταν η ξεκάθαρα φιλελληνική θέση του προέδρου Μονρόε
στις ετήσιες ενημερώσεις του προς το Κογκρέσο, από το 1822 έως και το 1824. Η αναγνώριση
του Αγώνα των Ελλήνων δεν ήταν μόνο έμμεση αλλά άμεση και απερίφραστη. Μπορεί
να μην είχε τυπική ισχύ, είχε όμως μεγάλο διπλωματικό βάρος, καθώς οι ΗΠΑ ήταν
η πρώτη ισχυρή χώρα που το έκανε.
