Ο Κρατσάϊζεν και η προσφορά του στην εικονογράφηση ηρώων του 1821

*Η είδηση του θανάτου του Κρατσάϊζεν 
στην "Εφημερίδα" του Δημητρίου Κορομηλά  στις 27 Ιανουαρίου 1878 

*Ανεκτίμητη η προσφορά του

στη διάσωση της μνήμης του '21

          Χάρη σ’ αυτόν, γνωρίζουμε τις μορφές μερικών ηρώων της Εθνικής Παλιγγενεσίας. Χωρίς αυτόν κάποιοι αγωνιστές της ελευθερίας θα είχαν παραμείνει άγνωστοι ως προς την εμφάνισή τους.

          Με τα μολύβια και τα πενάκια του απαθανάτισε τις εικόνες τους. Φιλέλληνας και εθελοντής στην Επανάσταση του 1821 ο Κάρλ Κρατσάϊζεν (Karl Krazeisen) ήταν Γερμανός αξιωματικός του στρατού, που εικονογράφησε πορτραίτα μεγάλων μορφών του αγώνα της Παλιγγενεσίας.

          Ο Κρατσάϊζεν γεννήθηκε στις 28 Οκτωβρίου  του 1794  στο Kαστελλάουμ  του Άνω Παλατινάτου της Βαυαρίας. Ακολούθησε στρατιωτική καριέρα και πολέμησε το 1813 εναντίον της Γαλλίας κατά τη διάρκεια των Ναπολεόντειων Πολέμων.

          Οι ειδήσεις για την εξέγερση των Ελλήνων φλόγισαν την καρδιά του και πήρε την απόφαση να καταταχθεί το 1826 σε σώμα Βαυαρών εθελοντών. Έτσι,  φέροντας το βαθμό του υπολοχαγού,  κατέβηκε στην επαναστατημένη  στην Ελλάδα για να αγωνισθεί μαζί με τους Έλληνες.     Στη χώρα μας έμεινε ένα χρόνο, αλλά πήρε μέρος σε σημαντικές μάχες όπως στην Αίγινα, στον Πόρο, στη Σαλαμίνα, στο Ναύπλιο, στη μάχη του Φαλήρου, στην πολιορκία της Αθήνας  (1826)  και στην πολιορκία της Ακρόπολης (1827).

Αιχμαλωτίσθηκε από το στρατό ο καπετάν Γιαννούλης το 1948…

*Ο καπετάν Γιαννούλης φωτογραφίζεται το 1947 στο Γράμμο με τα μέλη της  επιτροπής του ΟΗΕ, που ερευνούσε για τις συνθήκες του εμφυλίου πολέμου στην Ελλάδα. 

*Αποκαλύψεις (μετά θάνατον)

του  στρατηγού Γ. Κουμανάκου

στον σκηνοθέτη Ρ. Μανθούλη

            Οι υπενθυμίσεις από το blog αυτό για την άδικη εκτέλεση του καπετάν Γιώργου Γιαννούλη το 1948, από την ζαχαριαδική ηγεσία του ΚΚΕ, προκάλεσαν απ’ ό,τι είδα στα σχόλια και ενδιαφέρον αλλά και δυσφορία, ακόμα και ύβρεις σε μια περίπτωση τουλάχιστον. Ας είναι… Όλοι έχουμε τις απόψεις μας, ακούμε όμως με σεβασμό και τις απόψεις των άλλων τουλάχιστον….

            Πρέπει να εξηγήσω, ότι όταν έγραφα το άρθρο για τον τουφεκισμό του Γιαννούλη, δεν είχα αντιληφθεί ένα ακόμα στοιχείο, εκείνης της τρομερής εποχής. Το στοιχείο αυτό, που ρίχνει κατά ένα μέρος φως στις άγνωστες πτυχές εκείνων των σκοτεινών ημερών, προήλθε από τον γνωστό σκηνοθέτη Ροβήρο Μανθούλη, ο οποίος γύρισε 7 ταινίες για τον Εμφύλιο 1946-49 και έγραψε και ένα σχετικό βιβλίο. Πρόκειται για μαρτυρία με μεγάλη σημασία (μου την υπέδειξε ο φίλος Νίκος Παπαδιονυσίου) και δημοσιεύθηκε λίγες μέρες νωρίτερα στην εφημερίδα «Ελευθεροτυπία» (9 Αυγούστου 2014) με τίτλο «Όλγα Νικολάι Ζαχαριάδη». Αφορά την αιχμαλωσία του Γιώργου Γιαννούλη από τον τότε ταγματάρχη του ελληνικού στρατού Γεώργιο Κουμανάκο. Και εξηγεί ενδεχομένως, γιατί τόση αποστροφή της κομματικής νομενκλατούρας, προς τον άτυχο καπετάνιο. Γενικώς τον θεωρούσαν ύποπτο.

            Έγραφε μεταξύ άλλων ο Μανθούλης:

Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: Από τον Πόντο στο στρατόπεδο αιχμαλωσίας του Γκαίρλιτς

*Η μοναδική φωτογραφία που διασώζεται από τις ηχογραφήσεις στο στρατόπεδο του Γκαίρλιτς. Ο 23χρονος λυράρης και βιολάτορας Μιχάλης Πολυχρονάκης πραγματοποιεί 

μια από τις παλαιότερες ηχογραφήσεις κρητικής μουσικής παγκοσμίως.  

                                                                  Γράφει ο Γεράσιμος Αλεξάτος, συγγραφέας

  

          Καθώς επανέρχεται στη συλλογική μνήμη η ξεχασμένη έως πρόσφατα «υπόθεση Γκαίρλιτς», που συντάραξε επί πολλά χρόνια το πανελλήνιο και αποτύπωσε όσο καμιά άλλη τα πάθη τού Εθνικού Διχασμού, έρχονται σταδιακά στο φως και πολλές μικρότερες αλλά εξαιρετικά ενδιαφέρουσες επί μέρους πτυχές της.

          Μία από αυτές αφορά την παρουσία στο Γκαίρλιτς στρατιωτών από όλα τα μήκη και πλάτη τού διάσπαρτου τότε ελληνικού κόσμου- εντός και εκτός του Ελληνικού Βασιλείου- και τη συμμετοχή τους σε μια από τις παλαιότερες και πλέον εκτεταμένες ηχητικές καταγραφές ελληνικού λόγου και μουσικής, που έλαβαν χώρα το καλοκαίρι του 1917 στο στρατόπεδο των Ελλήνων αιχμαλώτων.

          Μεταξύ αυτών και τρεις τουλάχιστον στρατιώτες από τον Πόντο που η φιλοπατρία, οι συγκυρίες και η σκληρή μοίρα τους, τούς φόρτωσε εκόντες άκοντες στα τρένα της αιχμαλωσίας για το μακρινό στρατόπεδο της Γερμανίας.

          Όμως ας πιάσουμε το νήμα των γεγονότων από την αρχή.

Ευθύνες Μπελογιάννη στην εκτέλεση Γιαννούλη το 1948;

*Ο καπετάν Γιώργος Γιαννούλης

                Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Ο Γιώργος Γιαννούλης, καπετάνιος των ανταρτών στο Γράμμο, είναι μια χαρακτηριστική τραγική μορφή, των μαύρων εκείνων ημερών. Δοξάστηκε από τους ομοϊδεάτες του που τον θαύμαζαν για τις πολεμικές του αρετές, αλλά εκτελέσθηκε στον τόπο των μαχών, με εντολή του Νίκου Ζαχαριάδη, γενικού γραμματέα του ΚΚΕ. Και στην υπόθεση αυτή φαίνεται να εμπλέκεται και ο Νίκος Μπελογιάννης, που η άκριτη εκτέλεσή του μετά από απόφαση στρατοδικείου, έδωσε αφορμή στην Αριστερά να τον «καθαγιάσει» αν και δεν είναι λίγες οι φωνές που ισχυρίσθηκαν ότι η ανακάλυψή του από την Αστυνομία οφειλόταν σε «καρφί» της ζαχαριαδικής ομάδας.

                Ας πάρουμε τα γεγονότα από την αρχή.

                Ο Γιαννούλης γεννήθηκε το 1915 στο Επταχώρι του Γράμμου. Το βουνό που τον γέννησε, τον άνδρωσε και τον δέχτηκε εκτελεσμένο στο χώμα του. Ο παππούς του από την πλευράς της μητέρας του ήταν Μακεδονομάχος. Για το λόγο αυτό η οικογένεια Γιαννούλη είχε στενό σύνδεσμο με την οικογένεια των Δραγούμηδων. Σπούδασε Νομικά στην Αθήνα και κατά τη διάρκεια των σπουδών του δούλευε στο γραφείο του πολιτευτή Φίλιππου Δραγούμη. Όταν στρατεύθηκε επελέγη ως υποψήφιος έφεδρος αξιωματικός στη σχολή της Σύρου, όπου παρέμεινε μετά την αποφοίτησή του ως εκπαιδευτής των νέων εφέδρων αξιωματικών.