Τι γνώριζαν οι Αμερικανοί από το 1966, για τη χούντα που ετοίμαζε ο Παπαδόπουλος και δεν ειδοποίησαν κανέναν;

*Η κεφαλίδα του αποκαλυπτικού αμερικανικού εγγράφου

 

 

* Γνώριζαν τη σύνθεση

της ομάδας συνωμοτών

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

               Τι ήξεραν οι Αμερικανοί το 1967 για το πραξικόπημα που ετοίμαζαν στην Ελλάδα οι αξιωματικοί της ομάδας Παπαδόπουλου;  Ίσως δεν γνωρίζουμε διάφορες επιμέρους λεπτομέρειες αν και εκ των υστέρων ήρθαν στην επιφάνεια διάφορα περί των προσωπικών σχέσεων του Γεώργιου Παπαδόπουλου με επιφανή στελέχη των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών. Άλλωστε οι σχέσεις της τότε ΚΥΠ με την CIA ήταν θεσμοθετημένες. Πάντως το 1967 όταν επικράτησε το πραξικόπημα τα μέλη της χούντας κομπορρημονούσαν ότι επέτυχαν στο κίνημα… χωρίς να το γνωρίζουν οι Αμερικανοί και ότι… τους έπιασαν στον ύπνο!!! Οι Αμερικανοί όμως γνώριζαν σχεδόν τα πάντα για την ομάδα του Παπαδόπουλου και τους στόχους της. Ανεξήγητο παραμένει, γιατί δεν ειδοποίησαν τότε τον βασιλέα Κωνσταντίνο ή την ελληνική κυβέρνηση.

               Όμως τι ακριβώς γνώριζαν οι Αμερικανοί για την ομάδα των ακροδεξιών αξιωματικών του Παπαδόπουλου;

               Στα Εθνικά Αρχεία των ΗΠΑ υπάρχει ένα αποκαλυπτικό έγγραφο, με ημερομηνία 7 Μαρτίου 1967, που δείχνει ότι οι Αμερικανοί γνώριζαν πολλά, αλλά για δικούς τους λόγους δεν εμπόδισαν την επιβολή δικτατορίας στην Ελλάδα. Πρόκειται για μια έκθεση πληροφοριών κυρίως για το διάστημα από τον Αύγουστο του 1965 έως 23 Φεβρουαρίου 1966. Θέμα της έκθεσης όπως αναγράφεται σ’ αυτήν είναι: «Δεξιά Ελληνική Στρατιωτική Συνωμοτική Ομάδα». Οι πηγές της έκθεσης που δεν αποχαρακτηρίστηκαν έως σήμερα, θεωρήθηκαν αξιόπιστες. Πάντως περίπου 1,5 αράδα του κειμένου δεν αποχαρακτηρίστηκε.

               Η αφήγηση  είναι εξόχως ενδιαφέρουσα (σ.σ. σήμερα για λόγους ιστορικούς) και αρχίζει από τα τέλη του 1963 και τις αρχές του 1964 όταν «μια ομάδα δεξιών συνταγματαρχών του Ελληνικού Στρατού (αναφέρονταν εκείνη την εποχή ως η στρατιωτική συνωμοτική ομάδα) οργανώθηκε για να πραγματοποιήσει στρατιωτικό πραξικόπημα, εάν ο Γεώργιος Παπανδρέου δεχόταν την υποστήριξη της Ενωμένης Δημοκρατικής Αριστεράς (ΕΔΑ). Μετά την εκλογή Παπανδρέου, η ομάδα διαλύθηκε με μεταθέσεις στην Κύπρο και τη Βόρεια Ελλάδα». Οι αξιωματικοί αυτοί- κατά τους Αμερικανούς-  είχαν ολοκληρώσει την υπηρεσία τους στους τόπους των μεταθέσεων και είχαν αρχίσει να επιστρέφουν σταδιακά σε βασικές θέσεις διοίκησης στην Αθήνα, με τη βοήθεια του αντισυνταγματάρχη Γεώργιου Βαγενά, Διευθυντή του Γραφείου Γενικού Επιτελείου Στρατού (ΓΕΣ) που ήταν αρμόδιο για τις μεταθέσεις των αξιωματικών.

Τα 38 λεπτά μιας εθνικής τραγωδίας

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 

https://www.kathimerini.gr/society/561959659/ta-38-lepta-mias-ethnikis-tragodias/ 

*Στην αρχή του Πολεμικού Συμβουλίου οι «πρωταγωνιστές» βρίσκονταν σε σύγχυση: προσπαθούσαν να διαπιστώσουν αν πράγματι επρόκειτο για εισβολή και casus belli. Στη φωτογραφία, Τούρκοι αλεξιπτωτιστές προσγειώνονται βορείως της Λευκωσίας το πρωί της 20ής Ιουλίου 1974. Φωτ. A.P.

 

*Οι δραματικοί διάλογοι

στο Πολεμικό Συμβούλιο της Αθήνας

την 20ή Ιουλίου 1974

υπό τον «αόρατο δικτάτορα» Ιωαννίδη.

 

 

Γράφει ο Παύλος Παπαδόπουλος

Τα φαντάσματα του 1974 είναι ακόμα ζωντανά και ακμαία. Τι θα είχε συμβεί αν είχε περάσει η άποψη του «αόρατου δικτάτορα» Δημήτρη Ιωαννίδη και αν το πρωί της 20ής Ιουλίου 1974, όταν οι Τούρκοι εισέβαλαν στην Κύπρο, η Αθήνα είχε κηρύξει πόλεμο στην Αγκυρα; Θα έλεγε κανείς ότι η μεγάλη αίθουσα ενημερώσεων στο Πεντάγωνο της Λεωφόρου Μεσογείων όπου έγινε το Πολεμικό Συμβούλιο εκείνης της ημέρας είναι το «στοιχειωμένο δωμάτιο» της νεότερης ιστορίας στο οποίο έριξε φως, σχεδόν μισό αιώνα μετά, ο διευθυντής της «Κ» Αλέξης Παπαχελάς με το βιβλίο «Ένα Σκοτεινό Δωμάτιο» (εκδ. Μεταίχμιο, 2021).

Τα 38 λεπτά που διασώζονται σε μαγνητοταινία από εκείνη την ημέρα και αποκαλύφθηκαν για πρώτη φορά έχουν τα στοιχεία της τραγωδίας. Αποτελούν μια συγκλονιστική μαρτυρία που μπορεί να ταράξει ακόμα και τους αναγνώστες που δεν είναι εξοικειωμένοι με την εποχή και τους πρωταγωνιστές της. Αποδίδουν τη φόρτιση και το δράμα των ωρών, αλλά και το πραγματικό πρόσωπο της εξουσίας όταν βρίσκεται ενώπιον της Ιστορίας και των ευθυνών που εκείνη επιβάλλει.

Κυπριακό: Οι διακοινοτικές συνομιλίες της Βιέννης

*Ο ειδικός αντιπρόσωπος του γ.γ. του ΟΗΕ, Χαβιέ Περέζ ντε Κουεγιάρ, παραδίδει τις προτάσεις του στον Κύπριο διαπραγματευτή Τάσσο Παπαδόπουλο μετά τις συνομιλίες της Βιέννης. Φωτ. ΚΕΝΤΡΟ ΜΕΛΕΤΩΝ ΤΑΣΣΟΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ, ΛΕΥΚΩΣΙΑ

Γράφει ο κ. ΛΥΚΟΥΡΓΟΣ ΚΟΥΡΚΟΥΒΕΛΑΣ*

 

Το πραξικόπημα και η τουρκική εισβολή το καλοκαίρι του 1974 άλλαξαν άρδην την πορεία των ενδοκυπριακών συνομιλιών, οι οποίες είχαν ξεκινήσει το 1968. Οι διαπραγματεύσεις που ξεκίνησαν την περίοδο εκείνη και συνεχίζονται μέχρι και σήμερα πρέπει να ερμηνευτούν μέσα στο πλαίσιο της δεδομένης θέσης ισχύος της Τουρκίας, λόγω των τετελεσμένων που είχε θέσει η τουρκική στρατιωτική κατοχή στο περίπου 38% του εδάφους της Κύπρου. Παρά τις οδυνηρές παραχωρήσεις και τη σταδιακή «προσαρμογή» της ελληνοκυπριακής πλευράς στις τουρκικές– τουρκοκυπριακές αντιλήψεις για το μέλλον της Μεγαλονήσου, το Κυπριακό δεν έχει οδηγηθεί σε λύση.

Λίγο πριν από το πραξικόπημα είχε διαφανεί ουσιαστική σύγκλιση θέσεων, αφού με το προσχέδιο συμφωνίας των Μιχαήλ Δεκλερή και Ορχάν Αλτικαστή προνοούνταν ενιαίο κράτος με στοιχεία τοπικής και κοινοτικής αυτοδιοίκησης σε ζητήματα που άπτονταν της λεγόμενης «χαμηλής» πολιτικής.

Στις 23 Ιουλίου 1974 ο Γλαύκος Κληρίδης, ο οποίος είχε αναλάβει καθήκοντα προέδρου της Δημοκρατίας μετά την παραίτηση του επικεφαλής του πραξικοπηματικού καθεστώτος Νίκου Σαμψών, πρότεινε στον Τουρκοκύπριο ηγέτη Ραούφ Ντενκτάς την επιστροφή στο Σύνταγμα Ζυρίχης– Λονδίνου. Στη Διάσκεψη της Γενεύης (11-13 Αυγούστου 1974) και αφού είχε προηγηθεί η απόρριψη της πρότασης Κληρίδη, η τουρκική πλευρά κατέθεσε δύο χάρτες, σύμφωνα με τους οποίους το 34% του κυπριακού εδάφους περιερχόταν υπό τουρκική διοίκηση. Τα εδάφη αυτά θα έπρεπε να εκκενωθούν από τον ελληνοκυπριακό πληθυσμό. Ο Κληρίδης ζήτησε προθεσμία 36 ωρών για να επιστρέψει στην Κύπρο για διαβουλεύσεις, αλλά οι τουρκικές αποφάσεις είχαν ληφθεί: ο δεύτερος Αττίλας ξεκίνησε στις 14 Αυγούστου 1974 και όταν ολοκληρώθηκε η Τουρκία είχε στην κατοχή της περίπου το 38% του κυπριακού εδάφους. Τα νέα δεδομένα καταδείκνυαν την αδήριτη πραγματικότητα για την ελληνική πλευρά: από το αίτημα για ένωση και, στη συνέχεια, το ανεξάρτητο κράτος, το νέο πλαίσιο θα ήταν η ομοσπονδία και ο γεωγραφικός διαχωρισμός.

Η συμφωνία κορυφής Μακαρίου – Ντενκτάς

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

https://www.kathimerini.gr/world/561504286/i-symfonia-koryfis-makarioy-ntenktas/

*12 Φεβρουαρίου 1977. Ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος και ο Τουρκοκύπριος ηγέτης Ραούφ Ντενκτάς (δεξιά) συναντώνται για δεύτερη φορά στη Λευκωσία, παρουσία του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ Κουρτ Βαλντχάιμ (στη μέση). Φωτ. ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ ΚΑΙ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΤΗΣ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

 

 

*Μια βασική επιλογή του Αρχιεπισκόπου,

που καθορίζει έως σήμερα το πλαίσιο

των διαπραγματεύσεων στο Κυπριακό

 

 

 

 

Γράφει ο κ. Αχιλλεύς Κ. Αιμιλιανίδης*

 

 

Οι κατευθυντήριες γραμμές, που συχνά αποκαλούνται «συμφωνία υψηλού επιπέδου», της 12ης Φεβρουαρίου 1977, μεταξύ του τότε προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας Αρχιεπισκόπου Μακαρίου και του Τουρκοκύπριου ηγέτη Ραούφ Ντενκτάς συνιστούν μια καθοριστική στιγμή στην ιστορία του κυπριακού ζητήματος. Με αυτήν οι Ελληνοκύπριοι αποδέχθηκαν επίσημα για πρώτη φορά την πάγια τουρκική θέση ότι η λύση του Κυπριακού θα έπρεπε να έχει ομοσπονδιακό χαρακτήρα.

Στο ομοσπονδιακό πολίτευμα, η πολιτική εξουσία κατανέμεται μεταξύ της ομοσπονδιακής κυβέρνησης και των κυβερνήσεων των ομόσπονδων πολιτειών. Οι ομόσπονδες πολιτείες έχουν δική τους εδαφική περιφέρεια, εντός της οποίας ασκούν καθορισμένη κρατική εξουσία. Δεν υπάρχει διεθνώς ένα καθορισμένο σύστημα ομοσπονδιακής οργάνωσης του κράτους, αλλά μπορεί σε γενικές γραμμές να λεχθεί πως στα ομοσπονδιακά συστήματα υπάρχει ένας μεγάλος βαθμός αποκέντρωσης της κρατικής εξουσίας, ώστε αν και υπάρχει μια κεντρική/ομοσπονδιακή κυβέρνηση που ασκεί τις εξουσίες της επί ολόκληρου του κράτους, υπάρχουν παράλληλα και επιμέρους ομόσπονδες ενότητες με υψηλό βαθμό αυτονομίας, που ασκούν μέσω των δικών τους οργάνων εξουσίες ανεξάρτητες από αυτές της κεντρικής κυβέρνησης και επί των οποίων η κεντρική κυβέρνηση δεν έχει εξουσία να επέμβει. Αντίθετα, στο ενιαίο κράτος υφίσταται εδαφική ενότητα υπό την έννοια ότι η άσκηση της κρατικής εξουσίας εκτείνεται σε ολόκληρο το κράτος, υπάρχει ενότητα της κρατικής διάρθρωσης υπό την έννοια ότι τα κρατικά όργανα ασκούν το σύνολο της κρατικής εξουσίας, και ενότητα λαού υπό την έννοια ότι όλες οι κρατικές λειτουργίες ασκούνται και δεσμεύουν ολόκληρο τον λαό του κράτους. Η τοπική αυτοδιοίκηση στο ενιαίο κράτος δεν διασπά την ενότητα του κράτους.

Άγνωστες πτυχές της ιστορίας και γεγονότα που καθόρισαν τη σύγχρονη Θράκη

Στις 4 Αυγούστου, είχα την τιμή να είμαι προσκεκλημένος του Thrakinet και του δημοσιογράφου Σταύρου Παπαδόπουλου. Μιλήσαμε για ιστορίες του παρελθόντος, τότε που χάσαμε την Ανατολική Θράκη...

Αντώνης Κατσαντώνης: Ο σταυραητός της κλεφτουριάς

*Ο Αντώνης Κατσαντώνης από τον λαϊκό ζωγράφο Θεόφιλο Χατζημιχαήλ

 

 

Γράφει ο Παύλος Παπαδόπουλος

 

Καλησπέρα σας και Χρόνια Πολλά! Ενόψει της Εθνικής Επετείου θα σας παρουσιάσω το αριστούργημα του Κωνσταντίνου Ράμφου "Κατσαντώνης». Πρόκειται για το ομώνυμο μυθιστόρημα, το οποίο ο Ράμφος συνέγραψε το 1884.

Σύμφωνα με την παράδοση καταγόταν από το Βασταβέστι ή Βασταβέτσι (Πετροβούνι) της Ηπείρου από σαρακατσάνικη οικογένεια, εξ ου και το παρεπώνυμο Κάτσο Αντώνης. Το κανονικό του όνομα ήταν Αντώνης Μακρυγιάννης, ο Γιάννης Μακρυγιάννης, ο πατέρας του Κατσαντώνη, καταγόταν επίσης από το Βασταβέτσι. Επειδή όμως είχε αναπτύξει κλέφτικη δράση, πήγε και εγκαταστάθηκε τελικά στο Μάραθο (Μύρισι) Αγράφων Ευρυτανίας, όπου παντρεύτηκε την Αρετή, κόρη του επίσης κλεφτοκαπετάνιου στα Άγραφα Βασίλη Δίπλα.

Το ζευγάρι απέκτησε τρία αγόρια: τον Κατσαντώνη, ο οποίος γεννήθηκε στο Μάραθο και πήρε το όνομα του σύμφωνα με άλλη παράδοση από τη παράκληση της μάνας του να μην πάει στα βουνά ως αρματολός και του έλεγε «Κάτσε Αντώνη, κάτσε Αντώνη»,

Αρκετοί άλλοι μελετητές αναφέρουν πως το ζευγάρι είχε έναν ακόμη γιο το Χρήστο ή Κούτσικο,  που πέθανε φυλακισμένος από τους Τούρκους στα Μετέωρα, καθώς και μια κόρη, τη Κατερίνα, που παντρεύτηκε κατόπιν στο χωριό Βελαώρα των Απεραντίων αλλά δεν είναι γνωστό με ποιόν. Στο Μάραθο γεννήθηκε το πρώτο παιδί της οικογένειας, ο Αντώνης, ο μετέπειτα γνωστός ως Κατσαντώνης το 1775.

Πριν ξεκινήσει την επαναστατική του δράση ήταν βοσκός στο κοπάδι του πατέρα του και είχε γυρίσει όλα τα βουνά των Αγράφων. Σύμφωνα με ορισμένες πηγές παντρεύτηκε μια τσελιγκοπούλα που ονομαζόταν Αγγελική Δράκου και έκανε μαζί της έναν γιο, τον Αλέξανδρο, αλλά οι πληροφορίες για αυτούς είναι λιγοστές και δεν έχουν εξακριβωθεί.

Σύμφωνα με την τοπική παράδοση ο Κατσαντώνης έμενε με τους γονείς του στη Λεπενού όταν καταγγέλθηκε (το 1800 ή 1802), άδικα κατά κάποιους, στον Αλή Πασά από κάποιον Γιάγκο Καραγκούνη, πως όλη η οικογένεια του Γιάννη Μακρυγιάννη προέβαινε σε συστηματική ζωοκλοπή σε όλη την ευρύτερη περιοχή. Τότε ο Αλή Πασάς διέταξε τη σύλληψή του μαζί με το γιο του, τον Κατσαντώνη, οι οποίοι και οδηγήθηκαν στις φυλακές των Ιωαννίνων. Τότε ο Κατσαντώνης υποχρεώθηκε για να πετύχει την ελευθερία του πατέρα του να καταβάλει ένα μεγάλο χρηματικό ποσό, όπως κι έγινε. 

Η αποτροπή της πρόωρης βουλγαροποίησης εκτεταμένων περιοχών βόρεια των συνόρων μας, εξαιτίας της καταλυτικής παρουσίας της Αρχιεπισκοπής της Αχρίδας.

*Η Αρχιεπισκοπή της Αχρίδας

 

 

Γράφει ο Παύλος Παπαδοπουλος

Η περιοχή της Αχρίδας κατά τη βυζαντινή περίοδο παρουσιάζει εκτεταμένη Ελληνική πολιτιστική παρουσία με πλήθος σωζόμενων μνημείων τέχνης.

Οι σλαβικές επιδρομές που πραγματοποιούνταν κατά τον 9ο αιώνα στην ευρύτερη περιοχή αποτελούσαν παράγοντα ανάσχεσης της πολιτιστικής προόδου. Το σλάβικο στοιχείο παρέμενε απολίτιστο στερούμενο αλφαβήτου. Όσον αφορά τους εγκατεστημένους Σλάβους στην περιοχή η άγνοια της ελληνικής γλώσσας τους εμπόδιζε να εκπολιτιστούν.

Το κενό κάλυψαν οι δύο Θεσσαλονικείς μοναχοί Κύριλλος και Μεθόδιος, οι οποίοι επιχείρησαν να εκπολιτίσουν τους Σλάβους με τη διδασκαλία του Χριστιανισμού και την επινόηση του σλαβικού αλφαβήτου. Μετά το θάνατο του Μεθόδιου το 887 ο γερμανικός κλήρος κατέστρεψε το έργο των Ελλήνων ιεραποστόλων.

Μια άγνωστη εκτόπιση βλάχικων πληθυσμών από την Κάτω Τζουμαγιά (Ηράκλεια Σερρών) στο βουλγαροκρατούμενο Ποζάρεβιτς της Σερβίας από τους Βούλγαρους, το 1916.

*Η κεντρική πλατεία της Τζουμαγιάς

Γράφει ο κ. Παύλος Παπαδόπουλος*

        Κατά τη διάρκεια του πρώτου παγκοσμίου πολέμου στο νομό Σερρών, έλαβε χώρα μία απάνθρωπη και σκληρή βουλγάρικη κατοχή. Ήταν η δεύτερη βουλγάρικη κατοχή (είχε προηγηθεί εκείνη του 1912-13), από τις συνολικά τρεις (θα ακολουθούσε εκείνη του 1941-44) που θα υφίστατο ο νομός Σερρών από τους Βούλγαρους.

        Το καλοκαίρι του 1916 οι Βούλγαροι πέρασαν την ελληνοτουρκική μεθόριο εισήλθαν στο νομό Σερρών, και την ημέρα του εορτασμού της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος (06-08-1916) και κατέλαβαν την Κάτω Τζουμαγιά (Ηράκλεια Σερρών).

        Μετέτρεψαν άμεσα τα σχολεία σε στρατώνες και διέκοψαν την τελούμενη θεία λειτουργία. Πρώτο τους μέλημα ήταν φυσικά να κακοποιήσουν όσους συμμετείχαν στο Μακεδονικό Αγώνα.

        Κατόπιν έβαλαν σε εφαρμογή το σχέδιο τους, έχοντας ως στρατηγική τους την μεταφορά των Βλάχων της ευρύτερης περιοχής στη νότια Σερβία και συγκεκριμένα στο Ποζάρεβιτς και μέσω της βουλγαροποίησης τους, τον έλεγχο αυτής της περιοχής

Στις 14 Σεπτεμβρίου, ημέρα της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού,  οι Βούλγαροι ανάγκασαν όλους τους κατοίκους να εκκενώσουν την Τζουμαγιά. Έτσι, όλοι οι κάτοικοι, γύρω στις 7-8 χιλιάδες ψυχές, περπατούσαν για πολλές ώρες στο δρόμο, που οδηγούσε προς τη Βουλγαρία δια μέσου των στενών του Ρούπελ και της Κρέσνας. Το ίδιο συνέβη και με τους κατοίκους της Ράμνας, του Πετριτσίου, του Σιδηροκάστρου, και των άλλων περιοχών.

Το άγνωστο παρασκήνιο του «Βυθίσατε το Χόρα», τον Αύγουστο του 1976

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ https://www.kathimerini.gr/politics/561068356/to-agnosto-paraskinio-toy-vythisate-to-chora-ton-aygoysto-toy-1976-k/

*Το σύνθημα «Βυθίσατε το Χόρα» προήλθε έπειτα από μυστική συμφωνία του Κωνσταντίνου Καραμανλή με τον Ανδρέα Παπανδρέου ή ήταν μια μονομερής προτροπή του ιδρυτή του ΠΑΣΟΚ; Ο εξ απορρήτων του Καραμανλή, πρέσβης Πέτρος Μολυβιάτης, δηλώνει στην «Κ» ότι δεν υπήρχε καμία συνεννόηση, κάτι που αμφισβητούν συνεργάτες του Παπανδρέου. (Φωτ. ΑΠΕ-ΜΠΕ)

Γράφει ο κ. Παύλος Παπαδόπουλος

     Το σύνθημα «Βυθίσατε το Χόρα» προήλθε έπειτα από μυστική συμφωνία του Κωνσταντίνου Καραμανλή με τον Ανδρέα Παπανδρέου ή ήταν μια μονομερής προτροπή του ιδρυτή του ΠΑΣΟΚ; Ο εξ απορρήτων του Καραμανλή, πρέσβης Πέτρος Μολυβιάτης, δηλώνει στην «Κ» ότι δεν υπήρχε καμία συνεννόηση, κάτι που αμφισβητούν συνεργάτες του Παπανδρέου.

     Τον Αύγουστο του 1976, η κυβέρνηση Καραμανλή βρέθηκε αντιμέτωπη με την πρώτη κρίση με την Τουρκία μετά την εισβολή στην Κύπρο. Η κρίση εκδηλώθηκε με την έξοδο του ερευνητικού πλοίου «Χόρα» στο Αιγαίο, βορειοανατολικά της Λέσβου. Ο Ανδρέας Παπανδρέου υποστήριξε δημοσίως ότι η Ελλάδα έπρεπε να δώσει μια στρατιωτική απάντηση. Γνώριζε ο Κωνσταντίνος Καραμανλής ότι ο Παπανδρέου θα δήλωνε «Βυθίσατε το Χόρα»; Είχαν συνεννοηθεί τηλεφωνικά προκειμένου να σταλεί στην Τουρκία ένα σκληρό μήνυμα που δεν θα μπορούσε να στείλει ο ίδιος ο πρωθυπουργός;

     Το «Βυθίσατε το Χόρα» έχει εξελιχθεί σε νεοελληνικό αρχέτυπο που ανασύρεται από τη μνήμη κάθε φορά που εκδηλώνεται μια νέα κρίση. Ήταν μια μυστική κοινή πρωτοβουλία των δύο ηγετών ή μια μονομερής ενέργεια του Παπανδρέου; Μιλώντας στην «Κ» ο πρώην υπουργός Εξωτερικών, πρέσβης Πέτρος Μολυβιάτης δηλώνει κατηγορηματικά ότι δεν υπήρξε καμία συνεννόηση, υπογραμμίζοντας ότι την Παρασκευή 6 Αυγούστου 1976 ο Καραμανλής δεν μίλησε τηλεφωνικά με τον Παπανδρέου. Ο Παπανδρέου μίλησε μόνον με τον ίδιο τον κ. Μολυβιάτη, ο οποίος ήταν ο στενότερος συνεργάτης του Κωνσταντίνου Καραμανλή.

Η επιστροφή του Ανδρέα Παπανδρέου

 ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ   https://www.kathimerini.gr/1071320/gallery/epikairothta/ellada/h-epistrofh-toy-andrea-papandreoy

*16 Αυγούστου 1974. Θριαμβευτική υποδοχή του Ανδρέα Παπανδρέου στο αεροδρόμιο. Στα αριστερά του ο Γιάννης Χαραλαμπόπουλος.

Του κ. ΣΠΥΡΟΥ ΔΡΑΪΝΑ*

Στις 2 Οκτωβρίου 1970 ο Μέλβιν Λερντ, υπουργός Αμύνης των ΗΠΑ, ήταν ο πρώτος υψηλόβαθμος Αμερικανός αξιωματούχος που θα επισκεφθεί την Ελλάδα μετά το πραξικόπημα του 1967. Η επίσκεψη σφράγισε τη νέα πολιτική της κυβέρνησης Νίξον που παρέχει, παρά τις συνεχιζόμενες ενστάσεις από το Κογκρέσο και τις σκανδιναβικές χώρες του ΝΑΤΟ, την άνευ όρων πολιτική υποστήριξη των ΗΠΑ στο καθεστώς των συνταγματαρχών.

Σύμφωνα με τη μεταγενέστερη αξιολόγηση ενός αξιωματούχου του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, η επίσκεψη «θα έχει ως αποτέλεσμα να πείσει τους Έλληνες, κάθε πολιτικής πεποίθησης, ότι οι ΗΠΑ επιτέλους έχουν βρει το είδος καθεστώτος στην Ελλάδα με το οποίο προτιμούν να συνεργαστούν».

Για τον Ανδρέα Παπανδρέου, η επίσκεψη του Λερντ είχε διαφορετικό αντίκτυπο. Επικύρωσε τις πιο απαισιόδοξες πεποιθήσεις του για την ελληνική υπόθεση. Σε σχέση με τον πολιτικό κόσμο, οριστικοποιήθηκε ο διαχωρισμός του από τους υπόλοιπους πρωταγωνιστές του αντι-χουντικού στρατοπέδου. Από τη μεριά τους, οι περισσότεροι πολιτικοί αντίπαλοι της χούντας- από τους βασιλόφρονες αξιωματικούς, όπως ο Στρατηγός Ορέστης Βιδάλης, μέχρι τους «ανανεωτικούς» αριστερούς, όπως ο Μίκης Θεοδωράκης- συνέχισαν να επενδύουν τις ελπίδες τους σε μια πολιτική λύση «εκ των άνω» με ηγέτη τον Κωνσταντίνο Καραμανλή και με τη στήριξη ή έστω την ανοχή των ΗΠΑ.

Το πραξικόπημα Ιωαννίδη στην Κύπρο

 ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ   https://www.kathimerini.gr/1057465/gallery/epikairothta/ellada/to-pra3ikophma-iwannidh-sthn-kypro 

*Σοβιετικό άρμα Τ-34 της Εθνικής Φρουράς. Τα άρματα αυτά χρησιμοποιήθηκαν στο πραξικόπημα το πρωί της 20ής Ιουλίου.

Του κ. ΣΩΤΗΡΗ ΡΙΖΑ*

       Το πραξικόπημα που ανέτρεψε τον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Αρχιεπίσκοπο Μακάριο ήταν το αποκορύφωμα των τεταμένων σχέσεων στις σχέσεις Αθήνας - Λευκωσίας κατά τη διάρκεια της επταετούς δικτατορίας. Ο Ιωαννίδης και οι υποστηρικτές του αξιωματικοί, οι οποίοι εκτέλεσαν το πραξικόπημα, θεωρούσαν το Μακάριο το κύριο εμπόδιο για την ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα. Επίσης θεωρούσαν την αδέσμευτη πολιτική του Αρχιεπισκόπου και τη συνεργασία της Λευκωσίας με τη Μόσχα επικίνδυνη απόκλιση από τον δυτικό κόσμο.

Η πολιτική της δικτατορίας Ιωαννίδη συνιστούσε, όμως, τομή ακόμα και σε σχέση με την πολιτική της δικτατορίας Παπαδόπουλου. Ο τελευταίος αντιλαμβανόταν την Αθήνα ως το εθνικό κέντρο στο οποίο ανήκε ο τελευταίος λόγος για το Κυπριακό. Ιδίως μετά την κρίση του 1967, οπότε αντιμετώπισε το φάσμα ελληνοτουρκικού πολέμου τον οποίο απέφυγε αποσύροντας την ελληνική μεραρχία από τη Μεγαλόνησο, αντιμετώπιζε τον Μακάριο, και το Κυπριακό, ως ανασχετικό παράγοντα σε μια ελληνοτουρκική συνεννόηση η οποία πίστευε ότι είχε προτεραιότητα στο πλαίσιο του Ψυχρού Πολέμου και του ανταγωνισμού των υπερδυνάμεων στην Ανατολική Μεσόγειο.

Ο Παπαδόπουλος απέβλεπε μεσοπρόθεσμα σε διπλή ένωση, δηλαδή τον διαμελισμό της Κύπρου μεταξύ της Ελλάδας και της Τουρκίας, υπάρχουν δε ισχυρές ενδείξεις ότι η Αθήνα και η Άγκυρα είχαν φθάσει σε κάποια άτυπη συμφωνία επ’ αυτής της βάσεως το 1971-72. Παρά ταύτα, ο Παπαδόπουλος είχε αποφύγει να ανατρέψει το Μακάριο το 1972, κατά την κρίση του τσεχοσλοβακικού οπλισμού, φοβούμενος κυρίως την αντίδραση της Σοβιετικής Ένωσης και του Ανατολικού μπλοκ που αντιμετώπιζαν ευνοϊκά την αδέσμευτη πολιτική του Μακαρίου. Ο Παπαδόπουλος αρκέστηκε τότε στην υπονόμευση του Αρχιεπισκόπου είτε υποκινώντας την ανατροπή του από την κίνηση των τριών μητροπολιτών της Εκκλησίας της Κύπρου το 1972 είτε ενισχύοντας την τρομοκρατική δραστηριότητα της ΕΟΚΑ Β΄ υπό τον στρατηγό Γρίβα. Το 1973 ο Παπαδόπουλος απέσυρε, όμως, την υποστήριξή του από τον Γρίβα, καλώντας τον να πολιτικοποιήσει τη δράση του. Η απόπειρα εξομάλυνσης με τον σχηματισμό της κυβέρνησης Μαρκεζίνη και η επιστροφή στον κοινοβουλευτισμό απέκλειαν πραξικόπημα κατά του Μακαρίου.

Το πραξικόπημα του ταξιάρχου Δ. Ιωαννίδη

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ  https://www.kathimerini.gr/1042698/gallery/epikairothta/politikh/pra3ikophma-toy-ta3iarxoy-d-iwannidh

*Γ. Παπαδόπουλος και Δ. Ιωαννίδης σε ανέφελες μέρες. Η ανάληψη της εξουσίας από τον δεύτερο οδήγησε στη σκλήρυνση του καθεστώτος. Φωτό ΑΦΟΙ ΦΛΩΡΟΥ

Του κ. ΣΩΤΗΡΗ ΡΙΖΑ*

Όπως συμβαίνει συχνά σε περιπτώσεις πολιτικών ανοιγμάτων εκ μέρους αυταρχικών καθεστώτων, το εγχείρημα του Γεωργίου Παπαδόπουλου το 1973 προκάλεσε αμφίπλευρες πιέσεις τόσο από αυτούς που το θεωρούσαν ανεπαρκές όσο και από αυτούς που το θεωρούσαν ανεπιθύμητο και επικίνδυνο.

Στην πρώτη κατηγορία ανήκε η μεγαλύτερη μερίδα του πολιτικού κόσμου και οι φοιτητές που θα καταλάμβαναν το Πολυτεχνείο τον Νοέμβριο του 1973. Στη δεύτερη κατηγορία ανήκε μεγάλη μερίδα του στρατού, η οποία και θα προχωρούσε στο πραξικόπημα που ανέτρεψε τον Παπαδόπουλο και την κυβέρνηση Μαρκεζίνη τον Νοέμβριο του 1973.

Κύριος εκφραστής της δυσαρέσκειας του στρατού ήταν ο ταξίαρχος Δημήτριος Ιωαννίδης. Ανήκε στον στενό κύκλο των πρωταιτίων του πραξικοπήματος της 21ης Απριλίου 1967 και ήταν ο μόνος από την ηγετική ομάδα που δεν ανέλαβε οποιοδήποτε κυβερνητικό αξίωμα. Σταδιακά, θα εξελισσόταν επίσης στον μόνο από την ηγετική ομάδα που ήταν σε θέση να βρίσκεται σε καθημερινή επαφή με τους αξιωματικούς και να αντιλαμβάνεται τις ροπές και τη δυσαρέσκεια που αναπτυσσόταν εντός του σώματος των αξιωματικών.

Το αποτυχόν «πείραμα Μαρκεζίνη»

 ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

https://www.kathimerini.gr/1040757/gallery/epikairothta/politikh/to-apotyxon-peirama-markezinh

*8.10.1973. Η κυβέρνηση Μαρκεζίνη. Οι περισσότεροι πολιτικοί δεν συνέπραξαν στην επιχείρηση «φιλελευθεροποίησης» του δικτατορικού καθεστώτος. ΜΙΧΑΛΗΣ Γ. ΚΑΤΣΙΓΕΡΑΣ «ΕΛΛΑΔΑ 20ός ΑΙ., ΟΙ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ»

Γράφει ο κ. ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΖΩΡΤΖΗΣ*

Στόχος του Παπαδόπουλου κατά την έναρξη της «πολιτικοποίησης» της «επαναστάσεως» ήταν η πραγματοποίηση του σχεδίου του για μετατροπή της Ελλάδας σε μια «τουρκικού τύπου δημοκρατία»: η δημιουργία μιας αδύναμης και ηγεμονευόμενης από τον ίδιο, πολιτειακής μορφής, που προσομοιάζει με την προβληματική και ελεγχόμενη τουρκική δημοκρατία, όπως αναδείχθηκε από τη μετάβαση του 1983.

Ωστόσο η 21η Απριλίου δεν ήταν μια δικτατορία που επιβλήθηκε από τη θεσμική στρατιωτική ιεραρχία, όπως η τουρκική, αλλά το δημιούργημα της ευκαιριακής συμμαχίας διαφόρων ετερόκλητων φραξιών του στρατού, αυτονομημένων από τον ιεραρχικό έλεγχο της ηγεσίας του, που επιθυμούσαν την ανάληψη της εξουσίας για την ικανοποίηση τόσο συντεχνιακών (διαιώνιση του ηγεμονικού ρόλου του στρατού επί της κοινωνίας), όσο και προσωπικών φιλοδοξιών τους (κατ’ εξαίρεσιν προαγωγές, ιεραρχική άνοδος, άλωση θέσεων στον κρατικό μηχανισμό κ.λπ.).

Παρότι η εσωτερική ηγεμονία του Παπαδόπουλου επί των λοιπών φραξιών φαινόταν να έχει σε σημαντικό βαθμό πραγματωθεί το καλοκαίρι του 1973, δύο παράγοντες εμπόδιζαν τον αυτο-μετασχηματισμό της 21ης Απριλίου στην επιθυμητή από εκείνον «δημοκρατία»: η πλήρης έλλειψη πολιτικών συμμαχιών με διακριτό στίγμα και βαρύνουσα επίδραση στην κοινωνία, καθώς και η απώλεια του ελέγχου του στρατού προς όφελος του διοικητή της ΕΣΑ ταξίαρχου Ιωαννίδη, του μόνου πραξικοπηματία που ποτέ δεν έβγαλε τη στολή. Για τον πρώτο παράγοντα ο Παπαδόπουλος στράφηκε στον Μαρκεζίνη, μοναδικό πολιτικό που αποδέχθηκε να παράσχει νομιμοποίηση στην προσπάθειά του – όχι χωρίς όρους και κάποιες ενστάσεις. Για τον δεύτερο παράγοντα, προτίμησε να αποφύγει την κατά μέτωπο αντιπαράθεση, με μοιραίες για τον ίδιο συνέπειες.

1973: Νέο καθεστώς και «δημοψήφισμα»

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ https://www.kathimerini.gr/1036901/gallery/epikairothta/politikh/neo-ka8estws-kai-dhmoyhfisma

*Ουρά έξω από εκλογικό τμήμα. Στη διόλου αδιάβλητη ψηφοφορία υπέρ του νέου καθεστώτος εμφανίστηκε ότι ψήφισε το 78,4% και εναντίον το 21,6%.

Γράφει ο κ. ΣΩΤΗΡΗΣ ΡΙΖΑΣ*

Η ανακοίνωση της εξάρθρωσης μιας κίνησης στο Ελληνικό Βασιλικό Ναυτικό στις 24 Μαΐου 1973 αποτέλεσε την αφετηρία αλλεπάλληλων γεγονότων εντός του επομένου εξαμήνου. Έως το τέλος αυτής της διαδικασίας, στις 25 Νοεμβρίου 1973, η ελληνική σκηνή θα έχει υποστεί βαθιές αλλαγές.

Η κίνηση του Ναυτικού, αυτό που έμεινε γνωστό ως Κίνημα του Ναυτικού, ήταν ευρεία. Συμμετείχαν περισσότεροι από 70 αξιωματικοί οι οποίοι ήταν προσανατολισμένοι στην αποκατάσταση της συνταγματικής νομιμότητας και συνεπώς στην επάνοδο του κοινοβουλευτισμού. Το σύστημα αξιών και το κοινωνικό στίγμα του Ναυτικού διέφερε από αυτό του Στρατού. Το σώμα των αξιωματικών που αποφοιτούσαν από τη Σχολή Ναυτικών Δοκίμων ήταν περισσότερο αστικό και λιγότερο λαϊκό ή αγροτικό σε σχέση με αυτό της Σχολής Ευελπίδων. Γενικότερα, οι αξιωματικοί του Ναυτικού δεν αισθάνονταν αποξενωμένοι από το κοινοβουλευτικό καθεστώς και τον θρόνο, όπως συνέβαινε με τους πρωταγωνιστές του στρατιωτικού πραξικοπήματος της 21ης Απριλίου 1967.

Γρηγόριος Παππαδόπουλος: Ένας αφανής υποστηρικτής Μακεδονίας και Θράκης

*Ο Γρηγόριος Παππαδόπουλος

*Επιφανής λόγιος του 19^ου αιώνα

*Βρήκε άδοξο θάνατο στις Σέρρες

*Παππαδόπουλος με δύο π-

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Στη Θράκη αγνοούμε πολλές φορές πτυχές της ιστορίας μας και προσπερνάμε αδιάφορα τα πρόσωπα που μόχθησαν γι’ αυτήν με κάθε τρόπο και από κάθε μετερίζι. Αυτά δεν πρέπει να συνεχίζονται. Πρέπει να σκαλίζουμε πάντα τις στάχτες της ιστορίας για να ανακαλύπτουμε λαμπερά καρβουνάκια, που έχουν σκεπαστεί και μπορούν να ξαναπυρώσουν τις καρδιές μας, με ανανεωμένη αγάπη για την πατρίδα μας τη Θράκη.

                Μια τέτοια περίπτωση είναι ο Γρηγόριος Παππαδόπουλος (με δύο π-  παρακαλώ!) που δεν ήταν Θραξ. Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1819. Εργάσθηκε όμως από το 1866 για τη σύσταση συλλόγου, που θα είχε ως αποστολή τη διάδοση των ελληνικών γραμμάτων και την καλλιέργεια της εθνικής ιδέας, ιδίως στη Μακεδονία και τη Θράκη, γιατί έγκαιρα διέβλεπε τον κίνδυνο για τις περιοχές αυτές, λόγω της διασποράς βουλγαρόφωνων πληθυσμών και την υποδαύλιση του βουλγαρικού εθνικισμού από αυτούς που απεργάζονταν τα πανσλαβιστικά σχέδια. Το όραμά του αυτό ο Παππαδόπουλος, το υλοποίησε τελικά το 1869 με τη βοήθεια σημαντικών Ελλήνων, όπως ήταν ο Αλέξανδρος Σούτσος, ο Κωνσταντίνος Δόσιος, ο Μάρκος Ρενιέρης, ο Κωνσταντίνος Παπαρρηγόπουλος, ο Λέων Μελάς, ο Χαρίλαος Τρικούπης κ.ά. Τον Απρίλιο εκείνου του έτους ιδρύθηκε ο Σύλλογος προς Διάδοσιν των Ελληνικών Γραμμάτων με πρώτο πρόεδρο τον Αλέξανδρο Σούτσο και γραμματέα τον Γρηγόριο Παππαδόπουλο, ο οποίος κράτησε το πόστο αυτό έως το 1873.

ΔΕΗ, η πορεία την περίοδο 1975 – 2000- Άρθρο 2ο

ΑΠΟ ΤΗΝ  ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ http://www.kathimerini.gr/960351/article/epikairothta/ellada/deh-h-poreia-thn-periodo-1975---2000

 *Οι λιγνιτικές μονάδες της ΔΕΗ

Γράφει ο κ. ΜΙΧΑΛΗΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ*

Η πρώτη 25ετία της ΔΕΗ (1950-1974) χαρακτηρίζεται από την ταχεία ανάπτυξή της: εντός 15 μόλις ετών επιτεύχθηκε ο πλήρης εξηλεκτρισμός της χώρας, με τη δημιουργία ενός νέου σύγχρονου ηλεκτρικού συστήματος και την αξιοποίηση εγχώριων ενεργειακών πόρων.

Κατά την επόμενη περίοδο, έως το 2000, κυριαρχεί η προσπάθεια κάλυψης της συνεχώς αυξανόμενης ζήτησης και η βέλτιστη διαχείριση του συστήματος. Ομως και μετά την αποκατάσταση των δημοκρατικών θεσμών, το 1974, δεν αποκαθίσταται η προβλεπόμενη στον ιδρυτικό νόμο της ΔΕΗ διοικητική και οικονομική αυτοτέλειά της.

Η ίδρυση και ανάπτυξη της ΔΕΗ

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 

http://www.kathimerini.gr/959053/gallery/epikairothta/ellada/h-idrysh-kai-anapty3h-ths-deh

*Ο ΑΗΣ Πτολεμαΐδας (φωτ. του 1960) εντάχθηκε στο Β΄ Δεκαετές Πρόγραμμα Ανάπτυξης 1956-66, αξιοποιώντας τα λιγνιτικά αποθέματα της περιοχής.

Γράφει ο κ. ΜΙΧΑΛΗΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ*

          Με το παρόν άρθρο, όπως και το επόμενο που θα επακολουθήσει την προσεχή Κυριακή, επιχειρείται μια συνοπτική αναφορά στην πορεία και στη γενικότερη προσφορά της ΔΕΗ στη χώρα μας, από της ιδρύσεώς της το 1950, ως κρατικό μονοπώλιο, μέχρι τη μετατροπή της σε ανώνυμη εταιρεία το 1999. 
          Η πρώτη ηλεκτρική εγκατάσταση στην Ελλάδα τέθηκε σε λειτουργία το 1889. Αφορούσε τον ηλεκτροφωτισμό του κέντρου των Αθηνών και των Ανακτόρων. Εάν ληφθεί υπόψη ότι μόλις το 1882 πραγματοποιήθηκε η πρώτη διεθνώς δημόσια ηλεκτρική εγκατάσταση (ηλεκτροφωτισμός της Pearl Street, Ν. Υόρκη) και μετά 2-3 χρόνια ανάλογες εγκαταστάσεις σε ευρωπαϊκές μεγαλουπόλεις (Βερολίνο, Λονδίνο κ.α.), μπορεί να θεωρηθεί ότι η χώρα πρωτοπόρησε στον τομέα αυτό, κάτι που σχετίζεται με το εκσυγχρονιστικό πρόγραμμα του Χαρ. Τρικούπη.

Η απόπειρα κατά του Γ. Παπαδόπουλου, το 1968

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ http://www.kathimerini.gr/928859/article/epikairothta/ellada/h-apopeira-kata-toy-papadopoyloy

*Καθ’ όλη τη διάρκεια της δίκης του, ακόμη και στο εδώλιο, ο Αλέκος Παναγούλης βρίσκεται διαρκώς εν μέσω δύο αστυνομικών.

Γράφει ο κ. ΜΙΧΑΛΗΣ Ν. ΚΑΤΣΙΓΕΡΑΣ*

Την Τρίτη 13 Αυγούστου 1968, γύρω στις 8.20 το πρωί, η λιμουζίνα με τον δικτάτορα Γεώργιο Παπαδόπουλο, κατευθυνόμενη από τη βίλα του στο Λαγονήσι- που του είχε προσφέρει ο Αριστοτέλης Ωνάσης- προς την Αθήνα, με προπορευόμενους δύο μοτοσικλετιστές και ακόλουθους σε ένα αστυνομικό αυτοκίνητο, πλησίαζε στο 31ο χιλιόμετρο την παραλιακής οδού Αθηνών-Σουνίου. Μία έκρηξη ανατίναξε το κατάστρωμα της οδού. Η πομπή μόλις είχε περάσει. Η λιμουζίνα σταμάτησε, ο δικτάτορας κατέβηκε να δει τι είχε συμβεί, ενώ οι χωροφύλακες κυνηγούσαν στα βράχια, κάτω από τον δρόμο έναν άνδρα ξυπόλυτο και με μαγιό μέχρι που τον συνέλαβαν.

Ο Παπαδόπουλος συνέχισε προς Αθήνα και λίγο μετά τις 09.00 προήδρευε της προγραμματισμένης συνόδου του υπουργικού συμβουλίου χωρίς να ενημερώσει τα μέλη του για το συμβάν. Και όμως, την ώρα εκείνη είχε ήδη αρχίσει να εξελίσσεται η πολιτική πλέον αντιπαράθεση ενός ατρόμητου αγωνιστή της Δημοκρατίας, του Αλέκου Παναγούλη, με τον πανούργο ηγέτη του ποικίλων συμφερόντων δικτατορικού καθεστώτος που είχε προκύψει μετά το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου 1967.

Η ελληνοτουρκική κρίση του Νοεμβρίου 1967

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ  http://www.kathimerini.gr/920606/article/epikairothta/ellada/h-krish-toy-noemvrioy-1967

*14 Νοεμβρίου 1967. Άνδρες της Εθνικής Φρουράς εισέρχονται στο χωριό Άγιος Θεόδωρος, νότια της Λευκωσίας. Την επομένη, η περιοχή έγινε θέατρο σφοδρών συγκρούσεων μεταξύ Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων.

Του κ. ΣΩΤΗΡΗ ΡΙΖΑ*

Η αποτυχία της ελληνοτουρκικής συνάντησης κορυφής του Έβρου τον Σεπτέμβριο 1967 αντιμετωπίστηκε από το ελληνικό στρατιωτικό καθεστώς με μια αυτοσχέδια πολιτική «πυγμής», που αποσκοπούσε στην ανάδειξη της ένωσης ως κεντρικού θέματος της ατζέντας του Κυπριακού.

Δημοσιεύματα στον Τύπο, δημόσιες δηλώσεις και επισκέψεις κορυφαίων παραγόντων της δικτατορίας στη Μεγαλόνησο εντάσσονταν στο πλαίσιο αυτό. Αν αυτά συνέτειναν στη χειροτέρευση της ατμόσφαιρας στο Κυπριακό, η στρατιωτική επιχείρηση της Εθνικής Φρουράς στον τουρκοκυπριακό θύλακο Κοφίνου- Αγίων Θεοδώρων στις 15-16 Νοεμβρίου αποτέλεσε την αφετηρία μιας κρίσης που οδήγησε στα πρόθυρα ελληνοτουρκικού πολέμου. Αυτός αποφεύχθηκε μόνο με την εξασθένηση της ελληνικής θέσης στην Κύπρο.

Χούντα και αστικός πολιτικός κόσμος

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ http://www.kathimerini.gr/910457/article/epikairothta/ellada/xoynta-kai-astikos-politikos-kosmos

*Από αριστερά, ο δικηγόρος Γεώργιος Β. Μαγκάκης, Γεώργιος Μαύρος, Παναγιώτης Κανελλόπουλος και Παναγής Παπαληγούρας 
στη δίκη της «Δημοκρατικής Αμυνας».

Γράφει ο κ. ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗΣ*

Το πραξικόπημα του 1967 αποτελεί μια ιδιαιτερότητα της μακράς ιστορίας των στρατιωτικών επεμβάσεων στην Ελλάδα. Και τούτο γιατί για πρώτη φορά, μετά τη δικτατορία του Πάγκαλου το 1925, μέρος του στρατεύματος κατέλαβε την εξουσία όχι για να την παραδώσει στη συνέχεια σε μία από τις αντιμαχόμενες πολιτικές μερίδες, αλλά προκειμένου να την ασκήσει το ίδιο. Ποιες όμως ήταν οι ρίζες και οι εκφάνσεις της στάσης που κράτησαν οι δικτάτορες έναντι του πολιτικού κόσμου της χώρας κατά την περίοδο της παντοδυναμίας τους;

Η ακριβής επιρροή της μεταξικής δικτατορίας στους Απριλιανούς παραμένει ως σήμερα ένα αντικείμενο που χρήζει μεγαλύτερης διερεύνησης. Πιθανότατα, πάντως, η επίδραση της 4ης Αυγούστου δεν ήταν ασήμαντη στην αρνητική στάση των νεαρών τότε αξιωματικών προς τα πολιτικά κόμματα, καθώς το αυταρχικό καθεστώς συνοδεύθηκε από την παύση ανάμειξης των ενόπλων δυνάμεων στην πολιτική μετά τα αλλεπάλληλα κινήματα του μεσοπολέμου.