Σάββατο 18 Μαΐου 2024

Ανατολικοθρακιώτες αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης στις ομάδες του Τσαούς Αντών

*Ο Αντώνιος Φωστηρίδης ή Τσαούς Αντών



 

 

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης


 



               Οι Θρακιώτες κατά τη διάρκεια της Ναζιστικής Κατοχής, έκαναν το καθήκον τους και εντάχθηκαν στις ομάδες εθνικής αντίστασης που σχηματίσθηκαν στις περιοχές της Δυτικής Θράκης, πολεμώντας τον κατακτητή. Σημειώθηκαν «παρατράγουδα»; Ναι σημειώθηκαν και κυρίως οφείλονταν σε ιδεολογικές υπερβολές και προσωπικές φιλοδοξίες. Μελανό σημείο, ήταν οι δολοφονίες του νομάρχη Έβρου Ιωάννη Φραγκούλη στο Διδυμότειχο και του δημάρχου Πασχάλη Νάνου στο Σουφλί το 1942, η εκτέλεση από τον καπετάν Οδυσσέα του ΕΛΑΣ του ταγματάρχη Γεωργίου Σταθάτου τις μέρες των Χριστουγέννων του 1943 στη Δαδιά και οι πολλές δολοφονίες πολιτικών αντιπάλων.

               Ωστόσο, υπήρξαν αγωνιστές της εθνικής αντίστασης, με καταγωγή από την Ανατολική Θράκη, που βρέθηκαν να κατοικούν στην Ανατολική Μακεδονία, την οποία είχαν παραχωρήσει οι Ναζί στους συμμάχους τους, τους Βούλγαρους. Επρόκειτο για Ανατολικοθρακιώτες, που γνώρισαν την βάρβαρη γενοκτονική πολιτική των Νεοτούρκων, ευτύχησαν να ζήσουν τη σύντομη χαρά της λευτεριάς το 1920 και δοκίμασαν την πίκρα του ξεριζωμού τον Οκτώβριο του 1922. Ρίζωσαν σε διάφορες περιοχές της Βόρειας Ελλάδας. Αλλά και πάλι η μοίρα τους επεφύλασσε άλλη μια δυστυχία, την Ναζιστική Κατοχή και σε ορισμένες περιοχές την άγρια Βουλγαρικής Κατοχή. 

               Αυτοί οι Ανατολικοθρακιώτες, είναι οι άγνωστοι ήρωές μας, που οφείλουμε να τους τιμούμε. Είναι όμως σχεδόν βέβαιο, ότι κανένας σήμερα δεν τους γνωρίζει πέρα από το οικογενειακό τους περιβάλλον. Την μνήμη αυτών των αγωνιστών, οφείλουμε να ανακαλούμε και να προσπαθούμε να μην τους καλύψει, η σκόνη του χρόνου και η λήθη των ανθρώπων.

*Ο Αντώνιος Φωστηρίδης μετά την προαγωγή στο βαθμό του αντισυνταγματάρχη Πυροβολικού

               Πολύτιμο εργαλείο στην επιβεβλημένη αυτή προσπάθεια, αποτελεί το βιβλίο που είχε εκδώσει το 1959 ο Γενικός Αρχηγός των Εθνικών Ομάδων Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης Αντώνιος Φωστηρίδης και επανεκδόθηκε το 2003 επί προεδρίας του Ηλία Παπαδόπουλου, με τίτλο «Εθνική Αντίστασις κατά της Βουλγαρικής Κατοχής 1941-1945».

               Εδώ θα πρέπει να εξηγήσουμε, ότι υπάρχουν και άλλοι Ανατολικοθρακιώτες, που πήραν μέρος στην Εθνική Αντίσταση των περιοχών της Ανατολικής Μακεδονίας, που παραμένουν άγνωστοι. Ανήκοντας σε κομμουνιστικές οργανώσεις της Κατοχής, μετά την ήττα του 1949 σκόρπισαν σε χώρες της Ανατολικής Ευρώπης ή σε εξορίες εντός της Ελλάδας. Άλλωστε στην δράση τους χρησιμοποιούσαν ψευδώνυμα. Αρχεία καταστράφηκαν, οργανώσεις διαλύθηκαν…

Παράδειγμα η περίπτωση του Νίκου Χατζηνικολάου που ήταν γνωστός στο βουνό ως «Μαύρος» ο οποίος γεννήθηκε το 1917 στο χωριό Δελλιώνες της Ανατολικής Θράκης. Μετά την ανταλλαγή των πληθυσμών εγκαταστάθηκε στην Ζαρκαδιά Χρυσούπολης. Το καλοκαίρι του 1942 εντάχθηκε στον ΕΛΑΣ όπου εξελίχθηκε σε καπετάνιο ανεξάρτητης ομάδας. Σε συμπλοκή με βουλγάρικο απόσπασμα σκοτώθηκε η νεότερη κατά δύο χρόνια αδελφή του Αριστέα, ενώ ό ίδιος τραυματίστηκε. Με την απελευθέρωση διορίστηκε Αρχηγός του ΕΛΑΣ στη Χρυσούπολη - αργότερα ανέλαβε καθήκοντα στην περιοχή της Δράμας. Εδώ τον βρήκε η Συμφωνία της Βάρκιζας στην οποία αντιτάχθηκε σθεναρά. Μετά την ήττα των κομμουνιστών ανταρτών, και αφού πολέμησε στο Γράμμο Βίτσι διέφυγε στην Αλβανία και από εκεί κατέληξε στην Πολωνία. Το 1952 διαγράφτηκε από το ΚΚΕ, μαζί με τη γυναίκα του. Πέθανε στο Βρότσλαβ της Πολωνίας το 1985.

*Ο Αντώνιος Φωστηρίδης βουλευτής Δράμας, μετά το 1952


Ο Αντώνιος Φωστηρίδης ή Τσαούς Αντών

 

               Ο Πόντιος οπλαρχηγός Αντώνιος Φωστηρίδης γεννήθηκε το 1912 στο Ερουκλί της Μπάφρας του Πόντου. Από παιδί ακολούθησε τον οπλαρχηγό πατέρα του κατά τα έτη 1918-21, στους αγώνες για την απελευθέρωση του Πόντου. Αργότερα μετά το 1923, βρέθηκε στην Ελλάδα και κατά τη διάρκεια του Ελληνοϊταλικού Πολέμου υπηρέτησε ως λοχίας Πυροβολικού στο σύνταγμα με διοικητή τον συνταγματάρχη Κερασοβίτη. Ο βαθμός του λοχία, ήταν αυτός που του έδωσε το αγωνιστικό του όνομα Τσαούς (λοχίας στα τουρκικά) Αντών. Μετά την κατάρρευση του μετώπου και την Κατοχή της Ελλάδας από τους Γερμανούς, τους Ιταλούς και τους Βουλγάρους, ο Φωστηρίδης άρχισε να κινείται στην περιοχή Φιλίππων Καβάλας από τον Οκτώβριο του 1941. Το πρώτο του λημέρι το έστησε στον Όρβηλο σε μια κορυφή γνωστή με το όνομα Τσαλ- Νταγ. Εκεί συγκεντρώθηκαν και άλλοι οπλαρχηγοί, οι οποίοι ενοποίησαν τις ομάδες τους, τον ανακήρυξαν Γενικό Αρχηγό και γνωστοποίησαν την απόφαση τους στην εξόριστη Ελληνική κυβέρνηση στο Κάιρο. Σταδιακά συνδέθηκαν και με αξιωματικούς της Βρετανικής Στρατιωτικής Αποστολής στην κατεχόμενη Βόρεια Ελλάδα.    

               Εκτός από την έδρα του Γενικού Αρχηγείου στο Τσαλ Νταγ, είχαν συγκροτηθεί αρχηγεία στο Καρά Ντερέ, στο Μποζ Νταγ, στο Μπαϊράμ Τεπέ στο Παγγαίο, στο Κοτζά Ορμάν  και στη Χαϊντού.

               Στις αντιστασιακές ομάδες του Φωστηρίδη, κυριαρχούσαν οι Πόντιοι, μερικοί από τους οποίους ήταν έμπειροι πολεμιστές και όλοι τους σκληροί αγωνιστές.

*Ο Ανατολικοθρακιώτης αγωνιστής Μιμίκος Μουρτζόπουλος

 

Οι Ανατολικοθρακιώτες αγωνιστές στις ομάδες Φωστηρίδη

 

               Ας δούμε τώρα τους Ανατολικοθρακιώτες αγωνιστές της εθνικής αντίστασης, που εντάχθηκαν μαζί με τους Πόντιους στις ομάδες, που ακολούθησαν των Τσαούς Αντών. Οι αγωνιστές αυτοί αναφέρονται από τον Γενικό Αρχηγό, ως καταγόμενοι από την Ανατολική Θράκη, χωρίς ειδικότερη αναφορά στον τόπο γέννησής τους.

               -Μιμίκος Μουρτζόπουλος, γεννήθηκε στην Ανατολική Θράκη το 1905. Ξεκίνησε την αντιστασιακή του δράση επικεφαλής ομάδας 70 ανδρών, αλλά σε στενή συνεργασία με την Αντώνιο Φωστηρίδη. Στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο είχε δράσει ως κατάσκοπος των Άγγλων. Η δράση του εναντίον των Βουλγάρων κατά τα έτη 1941-1945 ήταν πολυσχιδής και πάντα νικηφόρος. Το Αρχηγείο της Μέσης Ανατολής το απένειμε τιμητικό δίπλωμα για τη συμβολή του στον συμμαχικό αγώνα. Ο Μουρτζόπουλος έχασε τη ζωή του στο νομό Έβρου τον Δεκέμβριο του 1946, μαχόμενος εναντίον των κομμουνιστών ανταρτών, που είχαν ξεκινήσει τον εμφύλιο πόλεμο στην Ελλάδα.

*Ο Απόστολος Κυρατσούδης

               -Κυρατσούδης Απόστολος, καταγόμενος από τη Θράκη, 39 ετών κάτοικος Δασοχωρίου του νομού Σερρών. Συμμετείχε στις μάχιμες ομάδες του Αρχηγείο Στρυμόνα, το οποίο υπάγονταν στο Αρχηγείο του Μποζ Νταγ.

               - Καραγιώργης Παναγιώτης, γεννήθηκε στη Θράκη το 1921, κάτοικος Δασοχωρίου Σερρών. Αναμείχθηκε στις πρώτες αντιστασιακές ομάδες της περιοχής του και τέθηκε επικεφαλής ομάδας, ως οπλαρχηγός της περιοχής Στρυμόνα αναγνωρισμένος  από το Αρχηγείο Μποζ Νταγ. Αγωνίσθηκε έως ότου διαλύθηκαν οι ομάδες στις 12 Μαρτίου 1945.

               -Σταυρακάρας Δημήτριος, καταγόμενος από τη Θράκη, κάτοικος Δασοχωρίου Σερρών. Κατετάγη εθελοντικά στις μάχιμες ομάδας της αντίστασης και έδρασε αποτελεσματικά. Ήταν θεοσεβούμενος.

*Μπουραζάνης Κωνσταντίνος και Ζαχαρής Φραντζής

               - Μπουραζάνης Κωνσταντίνος, γεννήθηκε στη Θράκη το 1920. Κάτοικος Δασοχωρίου Σερρών. Είχε συμμετοχή στους αγώνες του Αρχηγείου Στρυμόνα και του Αρχηγείου Μποζ Νταγ. Θαρραλέος μαχητής στις μάχες εναντίον των Βουλγάρων.

               -Ζαχαρής Φραντζής, γεννήθηκε στη Θράκη το 1916. Κατοικούσε στο Δασοχώριο Σερρών. Αγωνίσθηκε με τις μάχιμες ομάδες του Αρχηγείου Στρυμόνα και του Αρχηγείου Μποζ Νταγ. Αγωνιστής πρώτης γραμμής.

               -Σωτηρέλης Παναγιώτης, γεννήθηκε στην Ανατολική Θράκη το 1909. Κατοικούσε στην Γεωργιανή Παγγαίου. Ξεκίνησε την αντιστασιακή του δράση από το όρος Σύμβολο αγωνιζόμενος ως επικεφαλής μάχιμης ομάδας εναντίον των Βουλγάρων κατακτητών, έως τις 12 Μαρτίου 1945.

               -Βεργίδης Δημήτριος, γεννήθηκε στην Ανατολική Θράκη το 1904 και ήταν κάτοικος Γεωργιανής Παγγαίου. Φιλότιμος και ριψοκίνδυνος αγωνιστής, πολέμησε στο Παγγαίο και διακρίθηκε στις μάχες. Έλληνες και σύμμαχοι αξιωματικοί που βρέθηκε στην περιοχή επαίνεσαν τις πολεμικές αρετές του Βεργίδη.

               -Ταβουλάρης Γεώργιος, γεννήθηκε στην Ανατολική Θράκη το 1907, εγκατεστημένος στη Γεωργιανή Παγγαίου. Γεωργός στο επάγγελμα, αψήφησε όλους τους κινδύνους και πήρε μέρος στην εθνική αντίσταση.

               -Κούνδουρος Πουλημένος εκ Θράκης καταγόμενος, κάτοικος Γεωργιανής Παγγαίου. Αναμίχθηκε στην εθνική αντίσταση περιφρονώντας όλους τους κινδύνους.

*Ο Ανατολικοθρακιώτης αγωνιστής Νικόλαος Τοπουσλής

               -Τοπουσλής Νικόλαος, γεννηθείς στη Θράκη το 1919. Κατοικούσε στη Δράμα. Τον Μάιο του 1941 επιστρέφοντας από το Αλβανικό μέτωπο, βρήκε τους Βουλγάρους που ήδη είχαν καταλάβει τη Δράμα. Τον Μάιο του 1943 βγήκε στο βουνό και πήρε μέρος σε διάφορες ριψοκίνδυνες αποστολές. Το Δεκέμβριο του 1944 αιχμαλωτίσθηκε από κομμουνιστές του καπετάν Κόζακα, φυλακίσθηκε στη Δράμα, υπέστη τρομερά βασανιστήρια και δικάσθηκε δις εις θάνατον από Λαϊκό Δικαστήριο. Τελικά απελευθερώθηκε από την Εθνοφρουρά. Το Σεπτέμβριο του 1945 κατετάγη στο στρατό και πήρε μέρος σε πολλές μάχες του εμφυλίου. Απελύθη στις 30 Οκτωβρίου 1948.

               -Στον κατάλογο αυτό περιλαμβάνονται και οι ακόλουθοι κάτοικοι της Ξυλαγανής Ροδόπης: Σκουταρίδης Αθανάσιος, γεννηθείς το 1906, Παπαδόπουλος Δημήτριος (1889), Καλλιγάς Πασχάλης (1911) Τσατλάκης Κωνσταντίνος (1917) Πυριλίδης Μιχαήλ (1901) Ζεματόπουλος Στέργιος (1922) Τσερκέζης Νικόλαος (1913).

*Ο Νικόλαος Τσερκέζης, από την Ξυλαγανή Ροδόπης

               Κατά τα μέσα του 1941 οι Ξυλαγανιώτες αυτοί και άλλοι συγχωριανοί τους πραγματοποίησαν μυστική σύσκεψη και αποφάσισαν να αντιδράσουν στις βουλγαρικές ωμότητες. Αρχικά η δράση τους περιορίσθηκε στον τομέα της προπαγάνδας με σκοπό να αποτρέψουν τους κατοίκους να δεχθούν βουλγαρική υπηκοότητα (οι λεγόμενοι «βουλγαρογραμμένοι»).Στις αρχές του 1943 η ομάδα της Ξυλαγανής προσφέρθηκε να παράσχει τις υπηρεσίες της σε μάχιμες ομάδες και εντάχθηκαν στις ένοπλες εφεδρικές δυνάμεις.

               -Ναγκουλίδης Μιχαήλ. Καταγόμενος εκ Θράκης. Γεννήθηκε το 1915. Κατοικούσε στους Παπάδες Δράμας. Στην αντίσταση μπήκε από τις πρώτες μέρες, αρχικά ως τροφοδότης και σύνδεσμος. Το 1944 εντάχθηκε στο Αρχηγείο Καρά Ντερέ και έλαβε μέρος σε διάφορες μάχες έως τη διάλυση των ομάδων του Τσαούς Αντών το 1945. Προήχθη επ’ ανδραγαθία στο βαθμό του ομαδάρχη.

               -Καπουσούδης Κωνσταντίνος, εκ Θράκης καταγόμενος. Γεννήθηκε το 1899. Κατοικούσε στους Παπάδες Δράμας. Ενίσχυσε τον εθνικό αγώνα ως τροφοδότης και πληροφοριοδότης, προσφέροντας ανεκτίμητες υπηρεσίες. Στις αρχές του 1944 εντάχθηκε στις ένοπλες ομάδες και έλαβε μέρος σε μάχες εναντίον των Βουλγάρων. Έπεσε μαχόμενος στη μάχη του Καλλικάρπου στις 28 Αυγούστου 1944.

               -Αστερίου Στέργιος, με καταγωγή από τη Θράκη. Ανήκε στρατολογικά στην κλάση του 1926. Κάτοικος Κάτω Νευροκοπίου. Αναμίχθηκε στον αγών της εθνικής αντίστασης  ως τροφοδότης του Αρχηγείου Καρά Ντερέ και ως πληροφοριοδότης. Απολύθηκε στις 12 Μαρτίου 1945.

               -Μουστάκας Γεώργιος, στρατολογικά της κλάσης του 1936. Κατοικούσε στη Φωλεά Καβάλας. Πρόσφερε σημαντικές υπηρεσίες στο ζήτημα της τροφοδοσίας και των πληροφοριών αρχικά. Στα μέσα του 1943 εντάχθηκε στις ένοπλες ομάδες του Παγγαίου, όπου είχε ενταχθεί και ο αδελφός του Ιωάννης.

               -Μουστάκας Ιωάννης, από τη Θράκη και αυτός αδελφός του προηγούμενου. Κάτοικος Φωλεάς Καβάλας. Στα μέσα του 1943 κατετάγη στις ένοπλες ομάδες του Παγγαίου και αγωνίσθηκε με απαράμιλλο ηρωισμό. Απελύθη στις 12 Μαρτίου 1945. Αργότερα εκλήθη στο στρατό και πολέμησε στον εμφύλιο. Το 1949 εστάλη στο Γράμμο και στο Βίτσι. Σε μία από εκείνες τις πολύνεκρες μάχες έχασε τη ζωή του.

*Ο Κίμων Γκαγκαλίδης

               -Γκαγκαλίδης Κίμων, κλάσεως 1914, Κάτοικος Πολυσίτου Ξάνθης. Αναμίχθηκε ενεργά στην αντίσταση, οργανώνοντας και αποστέλλοντας στο Αρχηγείο Κοτζά Ορμάν πατριώτες της περιοχής του, μεριμνώντας για τον εξοπλισμό και την τροφοδοσία τους. Στις αρχές Φεβρουαρίου 1944 προσήλθε στην Αρχηγείο του Κοτζά Ορμάν και τέθηκε επικεφαλής μάχιμου τμήματος με το βαθμό του οπλαρχηγού. Αργότερα πήρε μέρος και στον εμφύλιο.

 

Και άλλα ονόματα Θρακών

 

               Σε άλλους καταλόγους αναφέρονται χωρίς άλλες πληροφορίες, οι καταγόμενοι από τη Θράκη, αρχηγός Καρανάσος Ευάγγελος, κάτοικος Χρυσούπολης, οπλαρχηγοί Β΄ τάξεως Θεοχαράκης Δ. Χαράλαμπος, και Κουρκούτας Χρήστος, κάτοικοι Λυγαριάς, πράκτορας Χιτόγλου Διαμαντής, κάτοικος Δράμας, πληροφοριοδότες Κουνιάρης Ανδρέας, κάτοικος Τραγύλου, Καλλίμνιος Ευάγγελος, κάτοικος Γέροντα, Πεταλωτής Κωνσταντίνος κάτοικος Αλεξανδρούπολης, τροφοδότες Χατζόπουλος Ιωάννης, κάτοικος Ξάνθης, Τσακμάκης Δημήτριος, κάτοικος Έβρου,  Μπούτος Πέτρος, κάτοικος Αλεξανδρούπολης, Δαλακούρας Θεόδωρος, κάτοικος Ξάνθης, διμοιρίτες Μπαράκης Στέφανος, κάτοικος Αλιστράτης, Ανεστάκης Δοξάκης, κάτοικος Λυγαριάς, Καμαράκης Ευάγγελος κάτοικος Τραγύλου, Θεοδωρίδης Θεόδωρος κάτοικος Σερρών, Πουλάς Δοξάκης, κάτοικος Λυγαριάς, Μαρίνος Θεολόγος, κάτοικος Σουφλίου, Χατζηγιουβανάκης Νικόλαος, κάτοικος Φιλίππων, Γούλας Αθανάσιος, κάτοικος Πολίστρου, ομαδάρχες Παπαγερασίμου Γεώργιος, κάτοικος Σιδηρόπετρας, ομαδάρχες Σιδερίδης Γεράσιμος, κάτοικος Γύρου, Ξανθόπουλος Εμμανουήλ, κάτοικος Νέου Νευροκοπίου, Μαργαρίτης Αθηνόδωρος, κάτοικος, κάτοικος Κοκκινογείων, Μανταζέλης Θεόδωρος, κάτοικος Μαυρολεύκης, Ψιλίδης Φραντζής, κάτοικος Κοκκινογείων, Κεκελέκης Αχιλλεύς, κάτοικος Κάτω Νευροκοπίου, Χασάπης Χριστάκος, κάτοικος Αλιστράτης, Κώστογλου Καρυοφίλης, κάτοικος Σιδηροκάστρου, Βερζίδης Δημήτριος, κάτοικος Γεωργιανής, Πολίτης Κωνσταντίνος, κάτοικος Χρυσούπολης, Λύτσιος Γεώργιος, κάτοικος Νέας Καρυάς, Αθανασιάδης Δαμιανός, κάτοικος Ξάνθης, Κάϊκας Πέτρος και Κάϊκας Ιωάννης, κάτοικοι  Κίρκης, Καραμανάβης Καρυόφιλλος, κάτοικος Κουτσού, Παπασιμόπουλος Γεώργιος, κάτοικος Ξάνθης, Πανταζίδης Ευάγγελος, κάτοικος Γενησαίας, οπλαρχηγοί Παζδάνης Παναγιώτης, κάτοικος Φιλίππων, Τσαπανίδης Ιωάννης, κάτοικος Οροπεδίου.

 

Και άλλη δράση του Τσαούς Αντών

              

               Στις 12 Μαρτίου 1945, όταν έληξε η Κατοχή στην Ελλάδα ο Αντώνιος Φωστηρίδης, διέταξε την διάλυση των ομάδων του και την αποστράτευση των ανδρών του. Το 1946 όμως άρχισε ο εμφύλιος. Ο εθνικός στρατός, είχε πολλά οργανωτικά κενά και στον νομό Έβρου σημειώθηκε η πρώτη σημαντική ήττα του στο χωριό Κόρυμβος. Οι αντάρτες άρχισαν να εξαπλώνονται. Τότε ο Φωστηρίδης, κινήθηκε οικειοθελώς και συγκρότησε ένα απόσπασμα. Δημιούργησε το τάγμα 370 οπλιτών, επίλεκτων οπλαρχηγών, καπεταναίων και αγωνιστών της Ε.Α.Ο-Ε.Σ.Ε.Α με την επωνυμία «Τάγμα Α. Φωστηρίδη ΚΕΡΑΥΝΟΣ». Ανέλαβε μεγάλο βάρος και ευθύνη των εκκαθαριστικών επιχειρήσεων στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη και κυρίως στην περιοχή του Έβρου.

Από δημοσιεύματα της 21ης Δεκεμβρίου 1946 προκύπτει ότι ομάδα 60 ατόμων, που ανήκαν στον πολέμαρχο Αντών Τσαούς (Αντώνιο Φωστηρίδη), ο οποίος πολεμούσε με τους κυβερνητικούς, υπέστη επίθεση ανταρτών κάπου στο Φυλακτό Έβρου. Δύο σκοτώθηκαν και άλλων δύο αγνοείτο η τύχη.

               Την επόμενη ημέρα, δηλαδή στις 22 Δεκεμβρίου 1946 μια πολυμελής ομάδα ανταρτών υπό τους καπετάνιους Ρίζο και Κωνσταντάρα (που έφτασαν εκεί από το Μπούλκες), επιτέθηκαν εναντίον του χωριού Δαδιά, στην περιφέρεια Σουφλίου. Τους αντιμετώπισε ένα απόσπασμα 30 χωροφυλάκων μαχόμενο επί μια σχεδόν μέρα, υπό τον ενωμοτάρχη Κυριαζόπουλο. Σε ενίσχυσή τους, έσπευσε από την Κορνοφωλιά η ομάδα του Τσαούς Αντών και από το Σουφλί ο μοίραρχος Μουρκογιάννης, επικεφαλής δύο αποσπασμάτων. Οι ενισχύσεις έφτασαν στη Δαδιά αφού διέσπασαν τις διαδοχικές ενέδρες των ανταρτών και πολέμησαν μέσα στο χωριό επί μία ώρα κατορθώνοντας να απωθήσουν τους επιτιθέμενους προς την τοποθεσία Κατραντζήδες. Κατέλαβαν επίσης τέσσερις βοϊδάμαξες με τρόφιμα από τις 30 που είχαν πάρει οι αντάρτες από τη Δαδιά και κατά τον καπετάν Κρίτωνα από σπίτια Χιτών. Τότε έχασαν την ζωή τους οι Α. Καρυδόπουλος και Κ.  Στάικος του τμήματος Τσαούς Αντών.

Επίσης στην περίπτωση της μάχης του Κορύμβου, είχαν λάβει μέρος με το στρατό και εθελοντικές ομάδες του Πόντιου οπλαρχηγού Τσαούς Αντών, όπως έγραψαν οι εφημερίδες.

Ο Φωστηρίδης όταν η κατάσταση κατέστη επικίνδυνη έσπευσε και στην Κομοτηνή και την Ξάνθη. Το Αύγουστο του 1947 βρέθηκε μαχόμενος με τους άνδρες του στην περιοχή της Δράμας, παίρνοντας μέρος σε εκκαθαριστικές επιχειρήσεις.

*Ο Τάφος του Φωστηρίδη στη Δράμα

               Στις 28 Αυγούστου 1948 προτάθηκε η μονιμοποίησή του με το βαθμό του αντισυνταγματάρχη Πυροβολικού.

Αργότερα, διετέλεσε βουλευτής Δράμας με το κόμμα «Ελληνικός Συναγερμός» του Στρατάρχη Αλέξανδρου Παπάγου (1952) και το κόμμα των Προοδευτικών του Σπύρου Μαρκεζίνη.

               Η εθνική αντίσταση αποτελεί ένα σημαντικό κεφάλαιο της νεώτερης ελληνικής ιστορίας. Όπως συμβαίνει όμως και σε αρκετά άλλα κεφάλαια, υπάρχουν και κάποιες μαύρες σελίδες… Τουλάχιστον, ας αποτελούν διδάγματα για τις επερχόμενες γενιές και οι μαύρες σελίδες ας αποτελούν παραδείγματα προς αποφυγή…


Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

Τρίτη 7 Μαΐου 2024

Πτυχές από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και η στάση της Βουλγαρίας

*"Η Ελλάδα δεν θα ξεχάσει ποτέ την προδοσία της Βουλγαρίας". Από τα Εθνικά Αρχεία των ΗΠΑ
 


 

 

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης


 

               Η Βουλγαρία, από την εποχή του Πανσλαβισμού του 19ου αιώνα έως τις μέρες της πτώσης του κομμουνισμού και της απομάκρυνσής της από την Ρωσική επήρεια, αποτελούσε μόνιμο κίνδυνο για την Ανατολική Μακεδονία και τη Θράκη. Συγκεκριμένοι στόχοι της υπήρξαν, η κατάκτηση των εδαφών για να αποκτήσει διέξοδο στο Αιγαίο και η εκδίωξη ή ο οριστικός εκβουλγαρισμός των κατοίκων.

               Η Κατοχή, έδωσε τηn ευκαιρία στην Βουλγαρία να επιχειρήσει να πραγματοποιήσει τους στόχους της αυτούς. Λόγω της συμμαχίας της με το χιτλερικό καθεστώς της Γερμανίας, της παραχωρήθηκε η Ανατολική Μακεδονία και οι νομοί Ξάνθης και Ροδόπης από τη Δυτική Θράκη. Ο νομός Έβρου παρέμεινε υπό Γερμανική Κατοχή.

Τα Αμερικανικά Εθνικά Αρχεία, με τον σωζόμενο πλούτο των διπλωματικών εγγράφων μας παρέχουν μια ευδιάκριτη εικόνα των Βουλγαρικών επιδιώξεων, αλλά και της ατμόσφαιρας που επικρατούσε στην περιοχή.

Στις 7 Μαρτίου 1941, πριν ακόμα εκδηλωθεί η γερμανική εισβολή στην Ελλάδα, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Κόρντελ Χάλλ, ειδοποιούσε τον πρέσβη στην Αθήνα Λίνκολν Μακβή ότι σε περίπτωση κατάληψης της Ελλάδα από τα ναζιστικά στρατεύματα το Στέιτ Ντιπάρτμεντ είναι καταρχήν πρόθυμο να αναλάβει την εκπροσώπηση των ελληνικών συμφερόντων στη Ρουμανία και τη Βουλγαρία, εάν η Ελληνική Κυβέρνηση υποβάλει επίσημο αίτημα μέσω της πρεσβείας των ΗΠΑ ή μέσω της διπλωματικής αντιπροσωπείας της στην Ουάσιγκτον, προκειμένου η σχετική εξουσιοδότηση να αποσταλεί επίσημα.

Εν τω μεταξύ, λόγω της πιθανότητας διακοπής των επικοινωνιών, το Αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών είχε εξουσιοδοτήσει εμπιστευτικά τις διπλωματικές αποστολές στο Βουκουρέστι και τη Σόφια να αναλάβουν προσωρινά την προστασία των ελληνικών συμφερόντων εάν οι Έλληνες εκπρόσωποι τους προσεγγίσουν με σχετικό αίτημα.

LinkWithin

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...