Από τη Ζυρίχη στην Ελευσίνα

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 

http://www.kathimerini.gr/876974/article/politismos/eikastika/apo-th-zyrixh-sthn-eleysina

*«Χημικοί επί το έργον». Ιστορική φωτογραφία του συλλέκτη Γιώργου Παυλόπουλου από την έκθεση στην Ελευσίνα. Οι περισσότεροι βιομήχανοι του «Κύκλου της Ζυρίχης» είχαν σπουδάσει Χημεία.

*Μια γοητευτική ιστορία 

για ανθρώπους και εργοστάσια

Γράφει η κ. Μαργαρίτα Πουρνάρα

Στα τέλη του 19ου αιώνα και στις αρχές του 20ού, μια χούφτα χαρισματικών πεφωτισμένων Ελλήνων αστών, προερχόμενων και από τη διασπορά, αποφοίτησαν από το Πανεπιστήμιο της Ζυρίχης. Εγκαταστάθηκαν στην Ελλάδα, που προσπαθούσε να αφομοιώσει τις μεταρρυθμίσεις του ορθολογιστή Τρικούπη. Με τόλμη, ορμή αλλά και γνώση έφτιαξαν τις πρώτες μεγάλες βιομηχανίες, έχοντας στο μυαλό τους ένα γενικότερο στρατηγικό σχέδιο και το βλέμμα στο εξωτερικό.

Έτσι κατάφεραν να δημιουργήσουν προσφορά προτού ακόμα εμφανιστεί η ζήτηση. Το οπλισμένο σκυρόδεμα λ.χ. έκανε την εμφάνισή του όταν οι Ελληνες έχτιζαν με σχεδόν πρωτόγονα υλικά, ενώ το φωτιστικό οινόπνευμα αντικατέστησε γρήγορα το πετρέλαιο. Έβλεπαν μπροστά και επένδυαν προσωπικά κεφάλαια με ρίσκο αλλά συχνά και μια αίσθηση πατριωτισμού.

Η ελληνοβουλγαρική συμφωνία, του 1964

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ http://www.kathimerini.gr/876364/article/epikairothta/ellada/h-ellhnovoylgarikh-symfwnia

*Ο Γεώργιος Παπανδρέου και δεξιά του ο υπουργός Εξωτερικών Σταύρος Κωστόπουλος κατά τον εορτασμό της 25ης Μαρτίου. Η προσέγγιση με τον Βούλγαρο πρόεδρο Τοντόρ Ζίβκοφ και οι πολύμηνες συνομιλίες με τον υπ. Εξωτερικών Ιβάν Μπάσεφ 

κατέληξαν σε συνεργασία των δύο χωρών.

Γράφει ο κ. ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ Σ ΚΑΤΣΑΡΑΣ*

Τον Απρίλιο του 1976, κατά την τριήμερη επίσκεψή του στην Αθήνα (9-11 Απριλίου), την πρώτη Βούλγαρου προέδρου στην Ελλάδα, ο Τοντόρ Ζίβκοφ έτυχε θερμής υποδοχής από την πολιτειακή ηγεσία της χώρας.

Στην προσφώνησή του, κατά το επίσημο γεύμα προς τιμήν του υψηλού προσκεκλημένου, ο Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας Κωνσταντίνος Τσάτσος εξήρε τα βήματα προόδου που σημειώθηκαν τα τελευταία έτη στη σύσφιγξη των διμερών σχέσεων και τόνισε ότι οι δύο χώρες άφηναν οριστικά πίσω τους τις παλαιές διαφορές: «Επί πολλές δεκαετηρίδες τον χώρο των Βαλκανίων μάστιζαν κηρυγμένοι και ακήρυχτοι πόλεμοι. Επί πολλά έτη οι λαοί μας βρέθηκαν αντιμέτωποι με αιματηρούς αγώνες... Σήμερα έγινε κοινή συνείδηση στους δύο λαούς μας ότι οι παλιές διαφορές παραγράφηκαν και πως, συνεργαζόμενοι φιλικά για την επίτευξη κοινών στόχων, έχουμε πολλά περισσότερα να ωφεληθούμε [...] οι νέες φιλικές σχέσεις μας θεμελιώθηκαν σε βάσεις εδραίες και μόνιμες και αναπτύσσονται έκτοτε εις όφελος και των δύο λαών μας».

"Η πτώση των Οθωμανών. Ο Μεγάλος Πόλεμος στη Μέση Ανατολή, 1914-1920"

          Δυο συνεντεύξεις ενός Άγγλου καθηγητή του Πανεπιστημίου της Οξφορδης, του Γιουτζίν Ρόγκαν, δημοσιεύθηκαν σε αθηναϊκές εφημερίδες, στην ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ και το ΒΗΜΑ με αφορμή το βιβλίο του "Η πτώση των Οθωμανών. Ο Μεγάλος Πόλεμος στη Μέση Ανατολή, 1914-1920" που κυκλοφορεί στα ελληνικά. Αφορά το δευτερεύον μέτωπο του Α' Παγκοσμίου Πολέμου και ειδικότερα αυτό της Μέσης Ανατολής, που διαμόρφωσε με δραματικό τρόπο τον μεταπολεμικό κόσμο. Ενδιαφέρον παρουσιάζουν και οι αντιλήψεις του συγγραφέα για την σημερινή κρίση, που ταλανίζει την Τουρκία μετά το πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου και τη στάση του προέδρου Ερντογάν.

Ποιος σκότωσε τον Κίτσο Μαλτέζο στην Κατοχή;

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://www.kathimerini.gr/875983/article/proswpa/synentey3eis/to-ellhniko-paron-mesa-apo-thn-istoria

*Ενέδρα ή προφύλαξη από μαχητές του ΕΛΑΣ στην Αθήνα των Δεκεμβριανών. Στον τοίχο, συνθήματα του ΚΚΕ. Αρκετούς μήνες πιο πριν, την 1η Φεβρουαρίου του 1944, ο Κίτσος Μαλτέζος δολοφονήθηκε σε ενέδρα του ΕΛΑΣ Σπουδάζουσας (του νεανικού βραχίονα της ΟΠΛΑ) μπροστά στο σπίτι του, απέναντι από τους Στύλους του Ολυμπίου Διός.

Γράφει ο κ. ΑΝΤΩΝΗΣ ΠΑΓΚΡΑΤΗΣ

Πώς φτάσαμε έως εδώ; Με ποιους τρόπους και κάτω από ποιες συνθήκες διαμορφώθηκαν οι σχέσεις των Ελλήνων πολιτικών με τους Ελληνες πολίτες και αντιστρόφως; Ποια γεγονότα καθόρισαν την ελληνική πραγματικότητα έτσι όπως τη ζούμε σήμερα; Mια περιήγηση στην ιστορία του νεότερου ελληνικού κράτους, μέσα από συνεντεύξεις Ελλήνων ιστορικών για τις περιόδους και τα πρόσωπα που συγκρότησαν τη σύγχρονη ελληνική πραγματικότητα.

Η αρχή γίνεται σήμερα με τον Πέτρο Μακρή-Στάικο, συγγραφέα, μεταξύ άλλων, του «Κίτσος Μαλτέζος. Ο αγαπημένος των θεών».

Ο Κίτσος Μαλτέζος ήταν τρισέγγονος του στρατηγού Μακρυγιάννη και απόγονος της οικογένειας Σκουζέ. Το 1942, ως φοιτητής Νομικής και για πολλούς “το καλύτερο μυαλό της γενιάς του”, εντάχθηκε στην Ομοσπονδία Κομμουνιστικών Νεολαιών Ελλάδος (ΟΚΝΕ). Διεγράφη από την ίδια την οργάνωση το 1943 και προσχώρησε στην οργάνωση ΕΣΑΣ (Εθνικός Σύνδεσμος Ανωτάτων Σχολών) όπου συγκρούστηκε με μέλη που ανήκαν στην οργάνωση Χ (Χίτες) και τα οποία οπλοφορούσαν με άδεια της κατοχικής κυβέρνησης. Την 1η Φεβρουαρίου του 1944, ο Κίτσος Μαλτέζος δολοφονήθηκε σε ενέδρα του ΕΛΑΣ Σπουδάζουσας (του νεανικού βραχίονα της ΟΠΛΑ) μπροστά στο σπίτι του, απέναντι από τους Στύλους του Ολυμπίου Διός.

Η κατάρα της πολύνεκρης ευλογιάς στο κατεχόμενο Διδυμότειχο

*Οι σκηνές με τους μολυσμένους από ευλογιά

*Ο αποφασιστικός ρόλος

του γιατρού Β. Χατζηπουλίδη

*Τουλάχιστον 1250 κρούσματα

και 282 θάνατοι

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Η ναζιστική κατοχή υπήρξε αποτρόπαιη για την Ελλάδα γενικά και ειδικά για κάθε πόλη της και χωριό. Είναι γνωστό ότι συνέβησαν «ολοκαυτώματα» σε πολλές πόλεις και χωριά, εξαιτίας της βαρβαρότητας των κατακτητών, από την οποία έχασαν τη ζωή τους πολλοί άνθρωποι, ακόμα και αθώοι και μικρά παιδιά.

                Κοντά όμως σε όλα αυτά υπήρξαν και παράλληλες απώλειες από ποικίλες άλλες αιτίες. Μια τέτοια παράλληλη απώλεια, με πολλούς νεκρούς, στοίχειωσε το 1943 το Διδυμότειχο. Ήταν η φοβερή θανατηφόρα επιδημία ευλογιάς, η μεγαλύτερη στην Ελλάδα και στην Ευρώπη, τα χρόνια εκείνα.

                Μέσα από τις προσπάθειες καταπολέμησης αυτής της τρομερής ασθένειας, αναδείχθηκε η προσωπικότητα, αποφασιστικότητα, η αφοσίωση στο καθήκον και ο σεβασμός στον όρκο του Ιπποκράτη, ενός νέου τότε γιατρού, του Βασίλειου Δημ. Χατζηπουλίδη.

Ναυτική ιστορία στον κόσμο της σιωπής

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 

http://www.kathimerini.gr/874938/article/epikairothta/ellada/naytikh-istoria-ston-kosmo-ths-siwphs

*Ιταλικό βομβαρδιστικό «Savoia Marchetti», βυθισμένο στον Σαρωνικό Κόλπο, κυριότητας Μετοχικού Ταμείου Ναυτικού. Φωτογραφία του Derk Remmers

Γράφει ο κ. ΑΝΤΩΝΗΣ ΙΟΡΔΑΝΟΓΛΟΥ

Kάθε φορά που βλέπω ναυάγιο, είτε σε φωτογραφίες είτε καταδυόμενος, νιώθω δέος και συγκίνηση. Είναι αναμφίβολα μια εικόνα πολύ δυνατή και ένα από τα ωραιότερα και πιο υποβλητικά υποβρύχια τοπία.

Ο βυθός των ελληνικών θαλασσών είναι ένα τεράστιο συναρπαστικό μουσείο. Ανάμεσα σε αρχαία σκαριά, γεμάτα αμφορείς και αγάλματα, μπρούντζινους ανδριάντες και σαρκοφάγους, ανάμεσα σε ναυάγια μεσαιωνικά με μπρούντζινα κανόνια, μπάλες και σκουριασμένες αλυσίδες, βρίσκονται τα ναυάγια της νεότερης Ιστορίας μας. Πολεμικά πλοία των ταραγμένων χρόνων του 19ου και 20ού αιώνα, λείψανα φοβερών ναυμαχιών, ατμόπλοια, εμπορικά, τάνκερ, θωρηκτά, μότορσιπ, ανεμότρατες, υποβρύχια, αεροπλάνα...

Όλο αυτό το απολύτως μαγευτικό πανόραμα της Ιστορίας και του ελληνικού πολιτισμού βρίσκεται στην αιώνια σιωπή του βυθού, πασπαλισμένο με βελούδινα φύκια, κοράλλια και σφουγγάρια, μισοχωμένο στην γκρίζα άμμο του πυθμένα ή αιωρούμενο στην κόψη μιας υποθαλάσσιας αβύσσου... Τα ναυάγια ασκούσαν ανέκαθεν μια μυστηριακή έλξη στους ανθρώπους που έσπαγαν το γυάλινο παραπέτασμα της επιφάνειας και αποφάσιζαν να καταδυθούν στον βυθό. Γι’ αυτό με γοητεύουν τόσο...

        Ποτέ δεν σκέφτηκα σε ποιον ανήκουν όλα αυτά τα βυθισμένα μνημεία. Και ιδού που ήρθε η ώρα να το μάθω.

Η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση του ’64

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ http://www.kathimerini.gr/875381/article/epikairothta/ellada/h-ekpaideytikh-metarry8mish-toy-64

*Ο Ευάγγελος  Παπανούτσος ήταν ο βασικός εμπνευστής της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης

Γράφει ο κ. ΧΑΡΗΣ ΜΕΛΕΤΙΑΔΗΣ*

Στις 16 Φεβρουαρίου του 1966 στην πλατεία Κλαυθμώνος ο Γεώργιος Παπανδρέου έκανε απολογισμό της πολιτικής του πριν και μετά την κρίση της 15ης Ιουλίου, όπου μεταξύ άλλων αναφέρει: «Και προσεφέραμεν επίσης και άλλα αγαθά εις τον λαόν. Προσεφέραμεν την Παιδείαν δωρεάν, τα μαθητικά συσσίτια, την γενίκευσιν των κρατικών υποτροφιών διά τους αριστεύσαντας μαθητάς και φοιτητάς. Προσεφέραμεν την μεγάλην εκπαιδευτικήν μεταρρύθμισιν, η οποία ανεστάλη, αλλά με την προσεχή μας επάνοδον θα συνεχισθή και θα ολοκληρωθή».

Η περιγραφή του αρχηγού της Ένωσης Κέντρου είναι ενδεικτική της πρόσληψης των συστατικών στοιχείων της εκπαιδευτικής πολιτικής του κόμματος από το κοινωνικό σώμα. Διακρίνονται δύο δέσμες μέτρων: η πρώτη αποσκοπεί στη σχετική αποσύνδεση της πρόσβασης στην εκπαίδευση από την κοινωνική θέση του μαθητή και η δεύτερη συνιστά τη ψηφισμένη πλην ανεσταλμένη «μεγάλη εκπαιδευτική μεταρρύθμιση». Η βραχυλογική αναφορά στο Νομοθετικό Διάταγμα της μεταρρύθμισης, στο Ν.Δ. 4379/1964, προλέγει την κεντρική συνόψιση για το αφήγημα που θα πλεχτεί στα επόμενα χρόνια (ιδίως κάτω από το βάρος των πολιτισμικών αθλιοτήτων της δικτατορίας της επταετίας 1967-1974) σχετικά με ό,τι θα θεωρηθεί το μείζον της συμβολής του Γεώργιου Παπανδρέου στην ανακαίνιση της ελληνικής εκπαίδευσης· ίσως άδικα, εφόσον ο ίδιος έχει αφήσει ευδιάκριτο το ίχνος ενός πλούσιου έργου και κατά την προπολεμική περίοδο (ως ειδικός κοινοβουλευτικός αγορητής κατά τη συζήτηση της βενιζελικής εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης το 1929) και κυρίως ως υπουργός Παιδείας στη συνέχεια (ιδίως με το πρόγραμμα της εκτεταμένης οικοδόμησης σχολικών κτιρίων).

Η ιστορική σύγκρουση των «δύο Βήτα»...

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ http://www.kathimerini.gr/874978/article/politismos/vivlio/h-istorikh-sygkroysh-twn-dyo-vhta

*Ο Κωνσταντίνος ορκίζεται βασιλιάς στις 8 Μαρτίου του 1913. Η σκούρα σκιά που φαίνεται στα αριστερά του είναι η βασίλισσα Σοφία με το μαύρο πέπλο του πένθους. Η φωτογραφία αυτή είχε δημοσιευθεί στην πρώτη σελίδα της εφημερίδας "Καιροί" στις 9 Μαρτίου  1913 (π.η.)

Γράφει ο κ. ΗΛΙΑΣ ΜΑΓΚΛΙΝΗΣ

 «Τα Δύο Βήτα» τιτλοφορείται το νέο βιβλίο της Αθηνάς Κακούρη, καταξιωμένης από τα ιστορικά και αστυνομικά της μυθιστορήματα. Το «Τα Δύο Βήτα» είναι κάτι διαφορετικό: μια εξιστόρηση βασισμένη σε ιστορικά τεκμήρια, πραγματικά γεγονότα και αληθινά πρόσωπα, με έντονα όμως μυθιστορηματική χροιά. Ποια είναι τα «δύο Βήτα»; Ο βασιλιάς Κωνσταντίνος και ο Βενιζέλος.

Στο επίκεντρο της ιστορίας της Κακούρη, με άλλα λόγια, είναι η ιστορική σύγκρουση των δύο ανδρών της ελληνικής ιστορίας, ο Εθνικός Διχασμός (που τόσο συζητείται ξανά μετά τη σχετική ιστοριογραφία του Γιώργου Μαυρογορδάτου) και η εμβληματική εκείνη δεκαετία 1912-1922, που ξεκίνησε με θριάμβους αλλά έληξε με καταστροφή. Στην περίπτωση της Κακούρη, βάσει των στοιχείων που παραθέτει, όπως γράφει η ίδια, ο μέγας υπεύθυνος για τον Διχασμό ήταν ο Βενιζέλος.

Η «Κ» προδημοσιεύει χαρακτηριστικά αποσπάσματα από το βιβλίο «Τα Δύο Βήτα» που κυκλοφορεί στα βιβλιοπωλεία από τις εκδόσεις Καπόν.

«Τω αγνώστω στρατιώτη» Ράλλη Δ. Ραλλίδη, Θράκα!

*Ο υπολοχαγός Ράλλης Ραλλίδης

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Οφείλουμε να τιμούμε αυτούς που έδωσαν τη ζωή τους για την πατρίδα. Για να τους τιμούμε όμως πρέπει να τους γνωρίζουμε. Αλλιώς, στη συλλογική μνήμη κατατάσσονται στην έννοια του «Άγνωστου Στρατιώτη» ή όπως έλεγε ο Θουκυδίδης στην έννοια των «αφανών» όταν στην Επιτάφιο που εκφώνησε ο Περικλής, έγραφε την κλασσική φράση «μία δὲ κλίνη κενὴ φέρεται ἐστρωμένη τῶν ἀφανῶν, οἳ ἂν μὴ εὑρεθῶσιν ἐς ἀναίρεσιν». Ένα τέτοιον Θράκα ήρωα, όπως και άλλους στο παρελθόν, γνώρισα και εγώ, πάμπολλα χρόνια μετά τον ένδοξο θάνατό του.

                Πρόκειται για τον Ράλλη Δημ. Ραλλίδη, που θα χαρώ πολύ αν ήμουν ο μόνος που τον αγνοούσα και τον έμαθα τώρα. Αν και πιστεύω ότι δεν τον γνωρίζουμε οι περισσότεροι και μιλώ κυρίως για τους συμπατριώτες μου από τη Θράκη και ειδικότερα τους Βορειοθράκες.   

                Ο Ράλλης Ραλλίδης, είχε γεννηθεί στη Σωζόπολη της Βόρειας Θράκης. Προφανώς, ήταν θύμα των βουλγαρικών διωγμών, που προσφυγοποίησαν χιλιάδες Ελλήνων, οι οποίοι κατέληξαν στην κυρίως Ελλάδα, στις αρχές του 20^ου αιώνα.

Πώς γλύτωσαν από τους Μπολσεβίκους τα κοσμήματα της βασίλισσας Όλγας

*Η Όλγα σε νεαρή ηλικία

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Η βασίλισσα Όλγα μετά την δολοφονία του συζύγου της βασιλέα Γεωργίου Α΄ στη Θεσσαλονίκη, το 1913, σταδιακά επανήλθε στην πατρίδα της Ρωσία. Πάντως τη βρήκαν συμφορές. Ο γιος της Κωνσταντίνος εκδιώχθηκε από το θρόνο της Ελλάδας και ο θάνατος του εγγονού της  από δάγκωμα μαϊμούς, του βασιλέα Αλέξανδρου, υπήρξαν τραγικά γεγονότα στη ζωή της. Επιπλέον ενώ βρισκόταν στη Ρωσία το 1917 έζησε την επανάσταση των μπολσεβίκων και την εκτέλεση της τσαρικής οικογένειας των Ρομανώφ.

                Πριν εκραγεί η επανάσταση των μπολσεβίκων η βασίλισσα Όλγα βρίσκονταν στη Βρετανία, απ’ όπου επέστρεψε στο Παυλόφσκ, κοντά στην Πετρούπολη και εγκαταστάθηκε στα ανάκτορα του αποβιώσαντος αδελφού της Μεγάλου Δούκα Κωνσταντίν Κωνσταντίνοβις.

                Όταν εξερράγη ο ρωσογερμανικός πόλεμος στο πλαίσιο του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, η  βασίλισσα Όλγα είχε αφιερωθεί ξανά στο προσφιλές φιλανθρωπικό της έργο (όπως είχε κάνει στο παρελθόν και στην Αθήνα) ιδρύοντας δύο νοσοκομεία στο Παυλόφσκ και στην Πετρούπολη, προορισμένα να περιθάλπουν τους τραυματίες του πολέμου, που είχαν υποστεί ακρωτηριασμό. Οι τραυματίες έφευγαν από το νοσοκομείο μόνο όταν τους αντικαθιστούσαν τα ακρωτηριασμένα μέλη τους με τεχνητά.

Μνήμες για τον Εμφύλιο με ανθρώπινες ιστορίες από τον γενέθλιο τόπο (4)

*Βελούχι (Τυμφρηστός) με τα πρώτα χιόνια: «η Κεφαλή του Δία», μια από τις ονομασίες της κορυφής,  όπως την ονόμαζε ο Ευάγγελος Καλαντζής, υπουργός του Παπάγου, χωριανός, όπως φαίνεται από την περιοχή«Λελούδα» του χωριού. Η περιοχή, κάτω της δεξιά, το «Ξηροβούνι», υπήρξε πεδίο μαχών του Ε.Σ με τον Δ.Σ. (Φωτοδάνειο από Ομάδα F/B του χωριού).

*Σε ένα χωριό της Δυτικής Ορεινής Φθιώτιδας,

στα ριζά του Βελουχιού

*Ακούγοντας τους παλιούς αντάρτες

Γράφει ο κ. Νίκος Δ. Παπαδιονυσίου

Μήλιος: 30-07-2006, Κυριακή, βρισκόταν με τη σύντροφό του στον γενέθλιο τόπο του, το χωριό του, να παρακολουθήσει τη Συνέλευση του Συλλόγου των απανταχού συγχωριανών του. Έκπληξη του προκάλεσε, το για πρώτη φορά εξομολογητικό ξάνοιγμα απέναντί του από τον Μήλιο (Αιμίλιο Δ.).

Χωρίς να τον ρωτήσει τίποτε σχετικό ο ίδιος, όπως είχε κάνει πριν περίπου 45 χρόνια χωρίς να πάρει απάντηση, τον απέφυγε μάλιστα τότε, ο Μήλιος το έκανε πιθανά γιατί αισθάνθηκε ότι του το χρωστούσε βλέποντας ότι πλησιάζει το τέλος. Αυτό, καθώς θυμήθηκε τον δισταγμό του να του μιλήσει τότε και έχοντας ίσως πληροφορηθεί για την συμπαθητική του αντιμετώπιση και ανοχή του και για τους αντάρτες, ειδικά αυτούς που ξεκίνησαν από την Εθνική Αντίσταση πριν μπουν στον Εμφύλιο...

Φινάλε για τις μνήμες για τον Εμφύλιο στον γενέθλιο τόπο(5)

*Σήμερα. Φθινόπωρο και μοναξιά στην Αγία Τριάδα, εκκλησιά του 1749, και το χοροστάσι της,  του γενέθλιου τόπου, όπως φαίνεται από τον πάνω αιωνόβιο πλάτανο.

Γράφει ο Νίκος Δ. Παπαδιονυσίου

Η «Ανασυγκρότηση»: Με χρήματα από το Σχέδιο Μάρσαλ, απ΄ όσα δεν φαγώθηκαν από τους πάντοτε παρόντες επιτήδειους και μάλιστα σε δύσκολα χρόνια με ανύπαρκτο έλεγχο, άρχισε η προσπάθεια να κρατηθούν οι πληθυσμοί στα χωριά με βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης. Ο ανταγωνισμός με το «Σιδηρούν Παραπέτασμα» ήταν άλλωστε παρών. Οι Αμερικανοί έχοντας μυαλό, είχαν την συγκράτηση των πληθυσμών στα χωριά τους με καλύτερες συνθήκες διαβίωσης στα πλάνα τους και πολύ σωστά.

Για τον γενέθλιο τόπο η κατασκευή συνδετήριου δρόμου με τη δημοσιά Λαμίας-  Καρπενησίου κι’ οι ενισχύσεις για επισκευή των σπιτιών ήσαν οι πρώτες υλοποιήσεις του σχεδίου. Ακολούθησε με τα χρόνια ο ηλεκτροφωτισμός, το τηλέφωνο, η ύδρευση των σπιτιών. Αυτά θυμάται.

Ήταν όμως πλέον αργά!

Τα χωριά των γενέθλιων τόπων ερήμωναν. Η λέξη αστυφιλία ακουγόταν και διαβαζόταν διαρκώς. Όσοι βρήκαν κάποια δουλίτσα στις πόλεις με την αναγκαστική εγκατάστασή τους σ’ αυτές με τον Εμφύλιο, την κράτησαν. Άλλοι έψαχναν. Ταυτόχρονα ο συγχωριανός υπουργός επί Παπάγου Βαγγέλης Καλαντζής διόριζε χωροφύλακες, αστυφύλακες, πυροσβέστες, υπαλλήλους. Τα δολάρια του Σχεδίου Μάρσαλ, τα απολάμβαναν λίγοι. Οι χαρακτηρισμένοι πολίτες, δεν έβρισκαν δουλειά με τίποτε! Ο μόνος δρόμος που απέμενε, ήταν ο δρόμος της ξενιτιάς που τον ακολούθησαν πολλοί. Μια Ελλάδα σκορπίστηκε στη Γερμανία, στο Βέλγιο, στην Αμερική και την Αυστραλία. Τάιζε με εμβάσματα για πολλά χρόνια, όσους έμειναν.

16-17 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1948. ΚΑΤΑΔΡΟΜΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΑΠΟ 1η ΤΑΞΙΑΡΧΙΑ ΚΑΤΑΔΡΟΜΩΝ ΓΙΑ ΚΑΤΑΛΗΨΗ ΤΟΥ ΒΙΤΣΙ

*Οι Λόχοι Ορεινών Καταδρομών σε φάση μάχης...

Γράφει ο Αντιστράτηγος ε.α. Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας   

                 Η αποτυχία της κατάληψης των υψωμάτων Μάλι Μάδι, Μπούτσι και Ραμπατίνας του ορεινού συγκροτήματος Βέρνου κατά την επίθεση του Β΄ Σώματος Στρατού, που εκτοξεύθηκε στις 30 Αυγούστου 1948, η αντεπίθεση των ανταρτικών δυνάμεων στις 10 Σεπτεμβρίου κατά των κατεχομένων θέσεων των Μονάδων της ΧV Μεραρχίας, η οποία δεν ευοδώθηκε εξαιτίας έλλειψης εφεδρειών, αλλά προκάλεσε την άτακτη φυγή των Μονάδων της 22ας Ταξιαρχίας Πεζικού και την κάμψη του ήδη προβληματικού ηθικού των οπλιτών, και η επίθεση των ανταρτών στις 20 Σεπτεμβρίου για την κατάληψη της Καστοριάς, δημιούργησαν σοβαρά προβλήματα και ανησυχία στην κυβέρνηση της χώρας και κρίση στην στρατιωτική ηγεσία.

Εάν μάλιστα καταλαμβανόταν η Καστοριά θα άνοιγε ο δρόμος προς την κατάληψη της περιοχής της Κοζάνης, όπου υπήρχαν το στρατιωτικό αεροδρόμιο και οι αποθήκες καυσίμων, εφοδίων, πυρομαχικών και λοιπών υλικών για τις Μονάδες του Ελληνικού Στρατού. 

Ένας Αργεντίνος ήρωας με ρίζα από την Ύδρα

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ http://www.kathimerini.gr/873339/article/epikairothta/ellada/enas-argentinos-hrwas-me-riza-apo-thn-ydra 

*Τα έργα και τις ημέρες του Νικόλαου Κολμανιάτη έρχεται να μας υπενθυμίσει η φρεγάτα του αργεντίνικου Ναυτικού «Libertad» που βρίσκεται από χθες στο λιμάνι του Πειραιά.

Γράφει η κ. ΙΩΑΝΝΑ ΦΩΤΙΑΔΗ

Αν βρεθείτε έξω από τη Ναυτική Ακαδημία του Μπουένος Αϊρες, μην παραλείψετε να βγάλετε μια αναμνηστική φωτογραφία. Η εν λόγω Ακαδημία φέρει το όνομα ενός εθνικού ήρωα της Αργεντινής, που ήταν... Ελληνας και δη Υδραίος.

Ο Νικόλαος Κολμανιάτης, κατά τους Αργεντίνους Νικόλαος Χόρχε, γεννήθηκε μεν στην Ύδρα το 1784, έζησε και αναδείχθηκε, όμως, χάρη στη γενναιότητά του, στη διάρκεια του αγώνα της ανεξαρτησίας των Αργεντίνων από τους Ισπανούς. Την άγνωστη αυτή πτυχή της Ιστορίας έρχεται να μας γνωστοποιήσει με την άφιξή της η φρεγάτα «Libertad», το εκπαιδευτικό πλοίο του Ναυτικού της Αργεντινής, που βρίσκεται από χθες (Σ.Σ. Σάββατο 3Σεπτεμβρίου και έως την Τρίτη 30 Σεπτεμβρίου) στο λιμάνι του Πειραιά, ανοιχτή στο κοινό (2-6 μ.μ.). Το «ταξίδι της διακοσαετίας» ξεκίνησε στις 23 Απριλίου από το Μπουένος Άιρες, με αφορμή την 200ή επέτειο της ανεξαρτησίας της Αργεντινής Δημοκρατίας.

«Οι Θράκες επολέμησαν ως λέοντες στη Μικρά Ασία»

*Αιώνιος τίτλο τιμής για τα παλληκάρια της Θράκης

*Απαράμιλλη η ανδρεία των Θρακών

*Έχυσαν πολύ αίμα

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

“Οι Θράκες επολέμησαν ως λέοντες”!  Είναι ένας επαινετικός τίτλος εφημερίδας, αλλά στην πραγματικότητα είναι ένας αιώνιος τίτλος τιμής, για τα παλληκάρια από τη Θράκη, που σχεδόν μόλις γνώρισαν τη λευτεριά μετά από 600 χρόνια σκλαβιάς, στρατεύθηκαν και πολέμησαν στη Μικρά Ασία χύνοντας το αίμα τους.

Βασικά, οι περισσότεροι είχαν ενταχθεί στην ΧΙΙ Μεραρχία, η οποία από τότε έως σήμερα, απέκτησε ακατάλυτους δεσμούς με τη Θράκη.

         Η ΧΙΙ Μεραρχία από το 1920 με έδρα αρχικά την Ξάνθη, είχε καταρτισθεί από το 14^ο, το 41^ο και το 46^ο Σύνταγμα Πεζικού στα οποία κατετάγησαν οι περισσότεροι τότε από τους στρατευθέντες Θράκες. Μόνο τα στελέχη της Μεραρχίας προέρχονταν από τα παλαιά συντάγματα. Το Μάιο του 1920 η νεοσύστατη Μεραρχία πήρε μέρος στην απελευθέρωση της Δυτικής Θράκης, ξεκινώντας από την Ξάνθη. Τον Ιούνιο του 1920, μεταφέρθηκε στη Μικρά Ασία και πήρε μέρος σε επιχειρήσεις εναντίον Τούρκων ατάκτων. Τον επόμενο μήνα μεταφέρθηκε πάλι στη Θράκη και συμμετέσχε με άλλες μονάδες του Ελληνικού στρατού στην απελευθέρωση της Ανατολικής Θράκης. Ειδικότερα τον Απρίλιο του 1921, το 14^ο Σύνταγμα έδρευε στην Αδριανούπολη. Εκεί κατατάχθηκαν πάρα πολλοί νεοσύλλεκτοι Θράκες στην επιστράτευση που διατάχθηκε.

Μνήμες για τον Εμφύλιο με ανθρώπινες ιστορίες από τον γενέθλιο τόπο (3)

*Κατάλοιπα ανταγωνισμού Σοβιέτ- ΗΠΑ στο χώρο ορειβατικού καταφυγίου, σημερινού «Σαλέ Λελούδα», στη «Λελούδα» του χωριού, θέση σκληρών μαχών του Εμφύλιου. Ανταγωνισμού με  154.000 Έλληνες θύματα (νεκρούς, τραυματίες, αγνοούμενους του Ε.Σ και Δ.Σ). Άγνωστες οι «παράπλευρες απώλειες», τεράστιες καταστροφές στις υποδομές της χώρας. Μείωση πληθυσμού Ευρυτανίας 26%. Σ΄ έναν πόλεμο που συνεχίζεται με άλλους τρόπους και άγνωστα θύματα.

*Βιωματική καταγραφή από ένα χωριό

 της Δυτικής Ορεινής Φθιώτιδας

στα ριζά του Βελουχιού

Γράφει ο Νίκος Δ. Παπαδιονυσίου

Πολλά άκουσε σε συζητήσεις του με παλιούς αντάρτες. Πολλοί απέφευγαν τη συζήτηση. Ρωτούσε αχόρταγα αυτούς που γνώριζαν ή νόμιζαν ότι γνώριζαν, τον εμπιστεύονταν και ήθελαν να μιλήσουν. Γνώριζαν ή έδειχναν να γνωρίζουν, όμως μέχρι σ’ ένα σημείο. Μέχρις εκεί που ήθελαν να πουν.                 Ιστορούσαν με λόγια απλά, χωρίς να γνωρίζουν πηγές, έγκυρες ονομασίες για λαϊκούς θεσμούς τοπικής αυτοδιοίκησης και δικαιοσύνης, τα δυο σημαντικά πολιτικά γεγονότα στην περιοχή,  την Πολιτική Επιτροπή Εθνικής Απελευθέρωσης στη Βίνιανη στις 10.03.1944 και την  σύγκληση του Εθνικού Συμβουλίου στους Κορυσχάδες στις 14.05.1944, τόπους σχετικά κοντινούς που τους γνώριζαν, όπου κάποτε είχαν πάει με τα πόδια για δουλειά, όχι για συμμετοχή. Οι πολλοί αγνοούσαν.

ΟΙ ΕΠΙΘΕΤΙΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΠΡΟΣ ΑΓΚΥΡΑ ΤΟΝ ΑΥΓΟΥΣΤΟ ΤΟΥ 1921

*Η επίσκεψη της πολιτικής ηγεσίας στο μέτωπο

      Γράφει ο Αντιστράτηγος ε.α. Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας

Οι πολεμικές επιχειρήσεις Ιουνίου- Ιουλίου 1921 δεν απέδωσαν τα αποτελέσματα εκείνα που ανέμενε η Ελληνική πλευρά. Η συντριβή της στρατιωτικής δύναμης του αντιπάλου και ο εξαναγκασμός του να επιζητήσει τη σύναψη ειρήνης δεν επιτεύχθηκε.

Η απώθηση των Τούρκων από τις οχυρές θέσεις τους γύρω από την Κιουτάχεια και η κατάληψη των ζωτικών συγκοινωνιακών κόμβων του Εσκί Σεχίρ και του Αφιόν Καραχισάρ αποτέλεσε αναμφισβήτητα μεγάλη νίκη του Ελληνικού Στρατού. Η κατάληψη επίσης της παράλληλης προς το μέτωπο σιδηροδρομικής γραμμής, που συνδέει αυτά τα δύο κέντρα, διέκοψε τη σιδηροδρομική επικοινωνία ανάμεσα στην Άγκυρα και το Ικόνιο. Ωστόσο η νίκη του Ελληνικού Στρατού περιορίσθηκε στο τακτικό πλαίσιο, χωρίς να πραγματοποιηθεί ο κύριος σκοπός της συντριβής των Τουρκικών στρατευμάτων και ο τερματισμός του πολέμου.

                 Οι σοβαρές απώλειες που προξενήθηκαν στον αντίπαλο και οι ποσότητες οπλισμού και κάθε είδους υλικού, που εγκαταλείφθηκε απ΄ αυτόν, μεταδόθηκαν πολύ διογκωμένες από τα ανακοινωθέντα της Στρατιάς Μικράς Ασίας και δημιούργησαν τέτοια αισιόδοξη εντύπωση, ώστε να πιστευθεί προς στιγμή και από την Ελληνική Κυβέρνηση ακόμα, ότι θα μπορούσε να θεωρηθεί ολοκληρωμένο το πολεμικό έργο στη Μικρά Ασία. Στη δημιουργία της εντύπωσης αυτής σημαντικά συνέτεινε και η έκθεση του Συνδέσμου της Κυβέρνησης στη Στρατιά, απόστρατου Υποστρατήγου και Πληρεξούσιου Κερκύρας Ξενοφώντος Στρατηγού. Σύμφωνα με την έκθεσή του, η οποία συντάχθηκε αμέσως μετά τη λήξη των επιχειρήσεων, η φθορά της Κεμαλικής Στρατιάς υπολογιζόταν στο 1/3 της δύναμής της, ενώ η διάλυση των υπολειμμάτων της δε θα εβράδυνε να έλθει.

Μνήμες για τον Εμφύλιο με ανθρώπινες ιστορίες από τον γενέθλιο τόπο (2)

*Βελούχι (Τυμφρηστός) :«η Κεφαλή του Δία», μια από τις ονομασίες της,  όπως τον άκουσε να ονομάζει την κορυφή ο χωριανός του αφηγητή Ευάγγελος Καλατζής, υπουργός επί Παπάγου, όπως φαίνεται από την περιοχή «Λελούδα» του χωριού. Όλη η περιοχή, κάτω της δεξιά, 

*Σε ένα χωριό της Δυτ. Φθιώτιδας 

στα ριζά του Βελουχιού

Γράφει ο κ. Νίκος Δ. Παπαδιονυσίου

    1957 της Παναγίας στα δεκάξι του, είχαν ανέβει για μερικές ημέρες από τον Πειραιά  στον γενέθλιο τόπο του με τον θείο του Βαγγέλη και τον αδελφό του Κώστα. Ο Κώστας στα 26 του, πηγαίνοντας καλά επαγγελματικά, είχε ένα Ι.Χ, ένα WARTBURG, δίχρονο ανατολικογερμανικό. Μεγάλη υπόθεση τότε να έχεις Ι.Χ. Ήταν πιθανά το μοναδικό αυτοκίνητο που υπήρχε εκείνες τις ημέρες στους δρόμους του χωριού, ίσως και  των γειτονικών, παρότι 15Αύγουστος με τους πάντες ν΄ ανεβαίνουν να γιορτάσουν στα χωριά τους .

    Καλεσμένοι στον Κάτω Μαχαλά για φαγητό μεσημέρι στο σπίτι συγγενών, μόλις είχαν καθίσει. Σερβίριζαν μια πηκτή από το πολύ πάχος και ρύζι αρνίσια σούπα, που δεν τρωγόταν με τίποτε. Την έβλεπε και αναγούλιαζε.

Ένωση Κέντρου και Ένοπλες Δυνάμεις

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ http://www.kathimerini.gr/871767/article/epikairothta/ellada/enwsh-kentroy-kai-enoples-dynameis

*Τρεις ημέρες μετά την ορκωμοσία της πρώτης κυβέρνησης της Ένωσης Κέντρου, στις 11.11.1963, ο πρωθυπουργός Γ. Παπανδρέου δέχεται την ηγεσία των Ενόπλων Δυνάμεων, την οποία παρουσιάζει ο υπ. Εθνικής Άμυνας Δημ. Παπανικολόπουλος, έμπιστος των Ανακτόρων.

Γράφει ο κ. ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗΣ*

Τον Μάρτιο του 1962 σε ομιλία του προς τους αξιωματικούς του Γ΄ Σώματος Στρατού ο βασιλιάς Παύλος ανέφερε πως ήταν ενωμένοι μαζί του με τη βούληση του Θεού και ότι του ανήκαν, όπως ανήκε και ο ίδιος στους αξιωματικούς του.

Η μυστικιστική αυτή προσέγγιση του βασιλιά προξένησε συζητήσεις στον Τύπο και την κοινή γνώμη. Το μείζον αντιπολιτευόμενο κόμμα, η Ένωση Κέντρου, αρνήθηκε να μπει στην ουσία της βασιλικής δήλωσης, προτιμώντας να επικρίνει την κυβέρνηση προσδοκώντας βραχυπρόθεσμα εκλογικά οφέλη. Το άκομψο και σαφές μήνυμα του Παύλου ότι επιθυμούσε να έχει βαρύνοντα λόγο στα θέματα των Ενόπλων Δυνάμεων δεν αξιολογήθηκε σωστά από τους κεντρώους ηγέτες, με μοιραία αποτελέσματα. Στην ουσία ήδη από το 1962 ο Θρόνος έστελνε πασίδηλες προειδοποιήσεις, που (όπως θα καταδειχθεί) συνδυαζόμενες με την υποχωρητικότητα των πολιτικών άνοιξαν τον δρόμο για την κρίση του Ιουλίου του 1965. Προκειμένου να γίνει κατανοητή η διολίσθηση προς τα Ιουλιανά, μια επισκόπηση της πολιτικής του κεντρώου χώρου στον ευαίσθητο τομέα του Στρατού είναι αδιαμφισβήτητα χρήσιμη.

Μια εικόνα του Γρηγορίου Ε’ ταράζει τον Αβδούλ Χαμίτ, το 1907!

*Από την εφημερίδα "Νέον Άστυ" 21 Σεπτεμβρίου 1907

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                …Και ξαφνικά στο Φανάρι, στην κλειστή Πύλη των Πατριαρχείων, εκεί ακριβώς που οι Τούρκοι απαγχόνισαν τον Οικουμενικό Πατριάρχη Γρηγόριο Ε’ αναρτήθηκε μια εικόνα του εκλιπόντος Πατριάρχη. Είναι Σεπτέμβριος του 1907. Σουλτάνος είναι ο Αβδούλ Χαμίτ. Δεν επρόκειτο για θαύμα. Ανθρώπινη ενέργεια ήταν και μάλιστα συνειδητοποιημένη!

                Ας δούμε τα πράγματα από την αρχή.

                Είναι γνωστό, ότι όταν το 1821 εξερράγη η Επανάσταση των Ελλήνων, στην Κωνσταντινούπολη έγιναν σφαγές. Ένα από τα θύματα ήταν ο τότε Οικουμενικός Πατριάρχης Γρηγόριος Ε’.

1948: ΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΒΙΤΣΙ ΚΑΙ ΤΗΣ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ

*Πορεία του στρατού προς τα πεδία των μαχών

Γράφει ο Αντιστράτηγος ε.α.  Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας

Στις 16 Ιουνίου 1948 άρχισαν επιχειρήσεις με τον κωδικό τίτλο «ΚΟΡΩΝΙΣ» για την κατάληψη και εκκαθάριση του ορεινού όγκου του Γράμμου, μιας φύσει ισχυράς τοποθεσίας, που είχε ενισχυθεί με ενεργητικά και παθητικά έργα, ναρκοπέδια και ναρκοθετήσεις προσβάσεων από τους αντάρτες.

Τη νύκτα της 19ης προς 20η Αυγούστου το μεγαλύτερο μέρος των ανταρτικών δυνάμεων διέρρευσε μέσου των διαδρόμων Σλήμνιτσα- Μπέλτσα και Μονόπυλο- Γκίνοβα προς τα Δυτικά υψώματα του ορεινού όγκου Βίτσι, παρότι ο Διοικητής του Β΄ Σώματος Στρατού με ειδική αναφορά είχε επισημάνει τη δυνατότητα αυτή και είχε ζητήσει από το Γενικό Επιτελείο Στρατού ενισχύσεις για έλεγχο των περιοχών αυτών, οι οποίες και δεν του είχαν διατεθεί.

Οι Κρήτες εθελοντές στην απελευθέρωση της Χίου

*Από την εφημερίδα ΠΑΤΡΙΣ, της 14ης Δεκεμβρίου 1912

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

Σημαντική στην απελευθέρωση της Χίου, ήταν η συμβολή των Κρητών εθελοντών. Είναι μια παράμετρος, που συνήθως την αγνοούμε αν και η αποφασιστική συμβολή τους με την εγνωσμένη μαχητικότητά τους,  συνετέλεσε στο στέριωμα της νίκης.

Το παλαιό ημερολόγιο έγραφε 11 Νοεμβρίου του 1912, ημέρα Κυριακή, εορτή των πολιούχων της Χίου Αγίων Μηνά, Βίκτωρος και Βικεντίου. H παρέμβαση των προξένων για ειρηνική παράδοση των Τούρκων, απέτυχε.  Οι Τούρκοι αγωνίζονταν να εμποδίσουν την απόβαση των Ελλήνων, που ξεκίνησε στις 3.15΄ το απόγευμα της 11ης Νοεμβρίου και ολοκληρώθηκε στις 7 το βράδυ της ίδιας μέρας. Η Τουρκική αντίδραση κάμφθηκε, μετά το βομβαρδισμό, που δέχτηκαν οι τουρκικές θέσεις από τα πλοία του ελληνικού στόλου. Οπισθοχώρησαν σε ασφαλέστερα μέρη, της περιοχής των Καρυών, της Μονής Αγίου Μάρκου και της Νέας Μονής.

Νίκος Καζαντζάκης: Αναζητώντας την «ψυχή του τόπου»

ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ

http://www.tovima.gr/books-ideas/article/?aid=817317

*Ο Νίκος Καζαντζάκης έφιππος στον Καύκασο

*Από το Λονδίνο και το Τολέδο στις Μυκήνες,

 η ματιά του πεζογράφου απομονώνει εικόνες,

που λειτουργούν και για τον σημερινό αναγνώστη

Γράφει ο κ. Αναστάσης  Βιστωνίτης

Η ευχέρεια με την οποία ταξιδεύουμε στην εποχή μας έχει κάνει τον κόσμο μικρότερο. Αλλά η μεγάλη ανάπτυξη της ταξιδιογραφίας σήμερα τον διευρύνει σε βαθμό που θα ήταν αδιανόητος κατά το παρελθόν. Η ταξιδιογραφία αλλάζει τον τρόπο μας να βλέπουμε τον κόσμο, τον εαυτό μας και τον τόπο της καταγωγής μας.

«Η διαφορά ανάμεσα στην ταξιδιογραφία και στη μυθοπλασία είναι η διαφορά ανάμεσα στην καταγραφή αυτού που βλέπει το μάτι και στην ανακάλυψη εκείνου που η φαντασία γνωρίζει». Τα παραπάνω έχουν ειπωθεί από τον διάσημο (και υπερτιμημένο) ταξιδιογράφο Πολ Θέροου. Τον διαψεύδουν όμως δύο συγγραφείς ταξιδιωτικών βιβλίων ανώτεροί του: ο Μπρους Τσάτουιν και ο Νίκος Καζαντζάκης. Δεν είναι συμπτωματικό που ο Θέροου αντιπαθεί τον «Καζαντζάκη με την κόκκινη μύτη», όπως γράφει απαξιωτικά. (Δεν πειράζει. Ούτε ο Χέμινγκγουεϊ του αρέσει. Προτιμά αντί γι' αυτόν τον Κίπλινγκ!) Με τη διαφορά ότι τα ταξιδιωτικά του Καζαντζάκη, γραμμένα τον Μεσοπόλεμο, αν αφήσει κανείς κατά μέρος το γλωσσικό του ιδίωμα, μοιάζει σαν να έχουν γραφτεί σήμερα, ενώ τα βιβλία του Θέροου είναι «χρονολογημένα», τουτέστιν  έχουν ημερομηνία λήξεως.

Μνήμες για τον Εμφύλιο με ανθρώπινες ιστορίες από τον γενέθλιο τόπο... (1)

*Η νεκροταφειακή εκκλησιά Κοίμηση της Θεοτόκου (Παναγιά) Μεγάλης Κάψης του 1693, ανακαινισμένη το 1950 και μετά, μετά πυρκαγιά του 1944, όταν σε μάχες των Γερμανών- Ε.Α. στις Ράχες Τυμφρηστού, ρέτσια από ελατόδασος σε πυρκαγιά εκτοξεύτηκαν και την πυρπόλησαν

*Μια βιωματική καταγραφή 

από τα δύσκολα χρόνια

*Ένα ορεινό χωριό της Δυτικής Φθιώτιδας,

στα ριζά στο Βελούχι, χώρου του Εμφύλιου

Γράφει ο κ. Νίκος Δ. Παπαδιονυσίου

1η Αυγούστου 2016 και γι΄ άλλη μια φορά, από τον αιωνόβιο πλάτανο στο χοροστάσι της εκκλησιάς, της Αγίας Τριάδας, του γενέθλιου τόπου του, έβλεπε το παμπάλαιο κεντρικό μονοπάτι που ανέβαζε στο χωριό από τη δημοσιά Λαμίας- Καρπενησίου, τότε που δρόμος δεν υπήρχε. Σήμερα απερπάτητο έχει σχεδόν σβήσει. Έβλεπε και την Παναγιά, την νεκροταφειακή εκκλησιά, όσο μπορούσε να ιδεί, καθώς με τα χρόνια η οργιαστική βλάστηση την έκρυβε..

Βασανιστικές οι παιδικές του μετεμφυλιοπολεμικές μνήμες άρχισαν πάλι να τον κυριαρχούν. Ξαναγύρισε τον χρόνο πίσω. Στον Ιούνιο του 1950, όταν παιδάκι στα οκτώ με τις διακοπές στα σχολεία έπεισε την Αγραφιώτισσα- Μεγαλοκαψιώτισα Δέσπω, την μάνα του, να τον αφήσει ν΄ ανέβει στο χωριό με τον θείο Βαγγέλη και να μείνει μαζί του και τον παππού Στέλιο, μοναχικό γέροντα πλέον στο σπίτι τους. Η γιαγιά Ρήνω έφυγε αρχές καλοκαίρι του 49 στο σπίτι τους στον Πειραιά όπου και τάφηκε μακρυά απ΄ το χωριό της. Λήγοντας ο Εμφύλιος Αυγούστου 30 του 1949, χωριανοί, όπως και όλοι της ορεινής Φθιώτιδας κι΄ Ευρυτανίας που απομακρύνθηκαν  για να μην παρέχουν καταφύγιο και τροφή, εκούσια ή ακούσια ή στρατολογηθούν στον Δημοκρατικό Στρατό Ελλάδας, όπως με την Εθνική Αντίσταση, έσπευσαν με λαχτάρα να επανεγκατασταθούν στα σπίτια τους, εντελώς απροετοίμαστοι από προμήθειες για τον χειμώνα, ξύλα και υποζύγια. Κάποιοι έμειναν σε πόλεις και κέντρα έχοντας βρει δουλίτσα.  Άλλοι γύρισαν με την Άνοιξη του 1950.

Η Ελληνογαλλίδα δημοσιογράφος Λέν, στην πρώτη γραμμή των Βαλκανικών Πολέμων

*Η Ελένη Λεν, φωτογραφημένη στη Φιλιππιάδα το 1912

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

        Μια τολμηρή Ελληνίδα παντρεμένη με Γάλλο, σφράγισε με την παρουσία της στα μέτωπα των μαχών, την εποποιία των Βαλκανικών Πολέμων. Κρατώντας στα χέρια μια φωτογραφική μηχανή, εξοπλισμένη με ψυχικό σθένος, υπομονή, αντοχή και μαχητικότητα, διέτρεχε τους τόπους των συγκρούσεων και απαθανάτιζε σκηνές με φαντάρους και αξιωματικούς, κάνοντας γνωστό στην Ευρώπη τον Ελληνικό άθλο.

Πριν πούμε οτιδήποτε γι’ αυτή την ξεχωριστή Ελληνίδα και την γεμάτη ζωή της, θα αναφέρουμε, αυτά που έγραψε μια αθηναϊκή εφημερίδα, η ΕΛΛΑΣ τον Ιανουάριο του 1913:

«Μία Ελληνίς γεμάτη μεγάλα αισθήματα για την Πατρίδα της. Ωραία, κομψή, μινιόν, σαν παριζιάνα τελεία, κρύβει μέσα της ηφαίστειο ζωής και ενεργητικότητας. Μορφωμένη όσον ολίγαι, δημοσιογράφος με δροσερότατον ύφος περιγραφικόν, τιμά την Πατρίδα της εις το Παρίσι όπου μένει. Ο άνδρας της- ένα ξανθό παλληκάρι από τη Νορμανδία- έγινεν αναγκαστικώς Έλλην, από φιλέλλην που ήτο. Πώς θα ήτο δυνατόν να έχης τέτοια γυναίκα και να μην αγαπήσης της Πατρίδα της σαν ιδική σου;».

Η ιδεολογία της «4ης Αυγούστου»

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ http://www.kathimerini.gr/870036/article/epikairothta/ellada/h-ideologia-ths-4hs-aygoystoy

*Ο Ιωάννης Μεταξάς, κατά τη διάρκεια εκδήλωσης των Ταγμάτων Εργασίας. Στην κορυφή της σκάλας, ο Κώστας Κοτζιάς– ασκεπής, με το καπέλο στο αριστερό χέρι– υπουργός Διοικήσεως Πρωτευούσης. Στο ίδιο σκαλοπάτι με τον κυβερνήτη, δεξιότερα, ο γενικός διευθυντής Γραμμάτων και Τεχνών του καθεστώτος Κωστής Μπαστιάς.

Γράφει ο κ. ΜΙΧΑΛΗΣ Ν. ΚΑΤΣΙΓΕΡΑΣ

Ογδόντα χρόνια έκλεισαν από την ημέρα που ο βασιλιάς Γεώργιος Β΄ μαζί με τον Ιωάννη Μεταξά επέβαλαν την πολιτική δικτατορία της 4ης Αυγούστου 1936, ένα καθεστώς άκρως αυταρχικό με ό,τι αυτό συνεπαγόταν για όσους τολμούσαν να το αμφισβητήσουν.

Η βασιλομεταξική επιλογή διαμορφώθηκε σε καθεστώς στο οποίο συνωθήθηκαν ποικίλα συμφέροντα, ελληνικά και μη. Αν όμως η βασιλική εξουσία παρέμεινε ο κύριος και καθοριστικός πόλος του καθεστώτος, ο Μεταξάς– πιστός και σταθερός, ως προς τη στόχευση, στη γραμμή της μέσης πολιτικής οδού μεταξύ βενιζελικών και αντιβενιζελικών που είχε ήδη χαράξει από τις αρχές της δεκαετίας του ’20– προσπάθησε και να συγκροτήσει γύρω από το πρόσωπό του ένα πολιτικό πλέγμα που ονομάστηκε «4η Αυγούστου», ενσωματώνοντας και φασίζοντα στοιχεία, σύμφωνα με το πνεύμα της εποχής.

Το Σχέδιο Άτσεσον για το Κυπριακό

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ  http://www.kathimerini.gr/870314/article/epikairothta/kosmos/to-sxedio-atseson-gia-to-kypriako

 *Ο μεσολαβητής για το Κυπριακό, πρώην υπουργός Εξωτερικών, Ντιν Άτσεσον ήταν ένας από τους σχεδιαστές της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής κατά τη διάρκεια της προεδρίας Τρούμαν και διαδραμάτισε καταλυτικό ρόλο στην εξαγγελία του ομώνυμου δόγματος για την Ελλάδα και την Τουρκία.

Γράφει ο κ. ΣΩΤΗΡΗΣ ΡΙΖΑΣ*

Αν και το Κυπριακό περιγράφεται από ορισμένους ως μια «ιστορία χαμένων ευκαιριών» στην πραγματικότητα ήταν λίγες οι περιπτώσεις κατά τις οποίες χάθηκε μια ευκαιρία επίλυσης του ζητήματος σύμφωνα με τα συμφέροντα της Ελλάδας και του Κυπριακού Ελληνισμού. Μία απ’ αυτές ήταν το σχέδιο Άτσεσον (Acheson).

Το πλαίσιο εντός του οποίου είχε εξελιχθεί η υπόθεση ήταν πολύπλοκη. Η ελληνοκυπριακή ηγεσία υπό τον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Αρχιεπίσκοπο Μακάριο θεωρούσε ότι το δικαίωμα αρνησικυρίας που διέθεταν οι Τουρκοκύπριοι τόσο σε θέματα εκτελεστικής όσο και νομοθετικής αρμοδιότητας αναιρούσε το δικαίωμα της πλειοψηφίας να κυβερνά. Έτσι η Λευκωσία απέβλεψε τον Νοέμβριο του 1963 στην αναθεώρηση του συντάγματος με στόχο την εξάλειψη των συνταγματικών προνομίων των Τουρκοκυπρίων. Η ελληνοκυπριακή ηγεσία αν και δεν το ομολογούσε δημόσια παραδεχόταν ήδη από την άνοιξη του 1963 κατά τις διπλωματικές επαφές της και με τον αμερικανικό και με τον βρετανικό παράγοντα ότι δεν απέβλεπε πλέον στην ένωση αλλά σε αδέσμευτη ανεξαρτησία, δηλαδή σε καθεστώς απαλλαγμένο από τους περιορισμούς, εσωτερικούς και διεθνείς, των συμφωνιών Ζυρίχης και Λονδίνου του 1959 που είχαν αποτελέσει το θεμέλιο της Κυπριακής Δημοκρατίας.

ΕΜΦΥΛΙΟΣ 1946-49: ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΣΥΝΕΒΑΛΑΝ ΣΤΗΝ ΗΤΤΑ ΤΩΝ ΑΝΤΑΡΤΩΝ

*Εικόνα από τις μάχες στα βουνά....

 Γράφει ο Αντιστράτηγος ε.α. Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας

Το ΚΚΕ κήρυξε αποχή από τις βουλευτικές εκλογές της 31ης Μαρτίου 1946, μία ενέργεια, που από τον ίδιο το Στάλιν χαρακτηρίστηκε ως μεγάλη ανοησία της ηγεσίας του ΚΚΕ. Με την επίθεση τη νύκτα της 30ης προς τη 31η Μαρτίου 1946 κατά του Σταθμού Χωροφυλακής Λιτοχώρου κήρυξε τον ένοπλο αγώνα, τη γνωστή ανταρσία, με σκοπό την κατάληψη της εξουσίας ή την κατάληψη μέρους της Βόρειας Ελλάδας για την αυτονόμησή της ή την προσάρτησή της στις Βόρειες Χώρες, δημιουργώντας σοσιαλιστική δημοκρατία στη Βαλκανική.

 Ένας αιματηρός και τραγικός πόλεμος, που προκάλεσε 43.382 απώλειες μάχης, νεκροί, τραυματίες και αγνοούμενοι ( 8.440 νεκροί) στον Ελληνικό Στρατό, στους αντάρτες 38.421 νεκρούς, χωρίς τους τραυματίες, και ανυπολόγιστες υλικές ζημιές σε έργα υποδομής και δημόσια- ιδιωτικά κτίρια. Ένας πόλεμος που έληξε στις 29 Αυγούστου 1949 με τη συντριβή των ανταρτικών δυνάμεων στον Γράμμο, στην οποία συνέβαλαν οι παρακάτω παράγοντες:

Ο Παπαδιαμάντης των κατατρεγμένων

ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ

http://www.tovima.gr/books-ideas/article/?aid=812017

 *Ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης

*Ο Σκιαθίτης και ο χριστιανισμός του,

 η γλώσσα του, η αρνητική και η θετική πρόσληψή του,

οι πρακτικές έκδοσης του έργου του

 από την πένα του δοκιμιογράφου Σταύρου Ζουμπουλάκη

Γράφει η κ. Κουζέλη Λαμπρινή

Αναμφισβήτητη είναι η κεντρική θέση του δοκιμιογράφου Σταύρου Ζουμπουλάκη στον χώρο των παπαδιαμαντικών σπουδών. Παρότι παπαδιαμαντολόγος με τη στενή έννοια δεν είναι- με την έννοια δηλαδή της συγγραφής μιας μονογραφίας για τον Παπαδιαμάντη- έχει συμμετάσχει σε συνέδρια και ημερίδες για τον Σκιαθίτη, έχει μιλήσει για αυτόν σε εκδηλώσεις και φιλολογικές βραδιές, έχει συνεργαστεί με τα «Παπαδιαμαντικά Τετράδια», έχει επιμεληθεί έναν τόμο για τον μυθιστοριογράφο Παπαδιαμάντη, έχει προλογίσει τόμους της έκδοσης των Απάντων του Παπαδιαμάντη από «Το Βήμα», έχει δημοσιεύσει σχετικές βιβλιοκρισίες και άλλα κείμενα σε εφημερίδες και περιοδικά.

Μέσα από τις σελίδες της «Νέας Εστίας» την οποία διηύθυνε (1998-2012) υπήρξε διαρκής συνομιλητής του επιμελητή της κριτικής έκδοσης των παπαδιαμαντικών Απάντων Ν. Δ. Τριανταφυλλόπουλου και του εκδότη τους Δημήτρη Μαυρόπουλου και φιλοξένησε πλήθος μελετημάτων για τη ζωή και το έργο του Σκιαθίτη.