Ηλίας Ηλιού, μέτρο και ευπρέπεια

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ     

http://www.kathimerini.gr/935055/article/politismos/vivlio/hlias-hlioy-metro-kai-eyprepeia 

*Αύγουστος, 1965. Ο Ηλίας Ηλιού αγορεύει στη Βουλή. Πίσω του διακρίνεται ο Μίκης Θεοδωράκης. Οι αγορεύσεις του ήταν πάντοτε 

μετριοπαθείς, εμπνευσμένες και βέβαια ευπρεπείς.

Γράφει ο ΑΛΕΞΗΣ ΠΑΠΑΧΕΛΑΣ

Όσοι από εμάς είχαμε την τύχη να ζήσουμε τα πρώτα χρόνια της μεταπολίτευσης, έχουμε κρατήσει ως κάτι ξεχωριστό τις αγορεύσεις του Ηλία Ηλιού στη Βουλή. Ήταν πάντοτε μετριοπαθείς, εμπνευσμένες και βέβαια ευπρεπείς. Ο Ηλίας Νικολακόπουλος έγραψε μια εξαιρετική βιογραφία του αριστερού πολιτικού ηγέτη που όπως αναφέρει στον επίλογο, «πέθανε λίγο πριν τελειώσει απότομα ο σύντομος αιώνας των άκρων, τον οποίο διέτρεξε με καρτερία και αγωνιστικότητα».

Ο Ηλιού ήταν γόνος εύπορης οικογένειας της Λήμνου, κάτι που ανέφεραν συχνά στην κριτική τους οι σύντροφοί του στο ΚΚΕ. Επιτυχημένος δικηγόρος, δραστηριοποιήθηκε στον ιδιωτικό τομέα εκπροσωπώντας μεγάλες ανώνυμες εταιρείες της εποχής. Του άρεσε να ασχολείται από νεαρή ηλικία με την πολιτική και τα γράμματα. Βαθύτατα μορφωμένος άνθρωπος μελέτησε τον Θουκυδίδη και η νομική του κατάρτιση ήταν εξαίρετη. Στην Κατοχή εντάχθηκε στο ΕΑΜ. Μετά τα Δεκεμβριανά του 1944 προσχώρησε στο ΚΚΕ, αν και είχε προηγηθεί μια φάση «έλξεων και απώσεων» από τον κομμουνισμό.

Η ΑΕΚ «βασίλισσα» της Ευρώπης, το 1968

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ http://www.kathimerini.gr/935208/article/epikairothta/ellada/h-aek-vasilissa-ths-eyrwphs

*Όσα χρόνια κι αν περάσουν, το ελληνικό μπάσκετ θα θυμάται και θα τιμά το έπος της ΑΕΚ του 1968. Ο θρίαμβος ήταν μια αναπάντεχη επιτυχία για τον ελληνικό αθλητισμό.

Γράφει ο κ. ΜΠΑΜΠΗΣ ΠΑΠΑΔΑΤΟΣ

Η άνοιξη του ’68 δεν ήρθε με αρώματα και λουλούδια στην Ευρώπη. Η Γηραιά Ήπειρος βίωνε μια έκρυθμη περίοδο κοινωνικοπολιτικών αλλαγών, βίας και αίματος. Η Γαλλία βρισκόταν στα πρόθυρα μιας μεγάλης κρίσης, η οποία θα ξεσπούσε τον Μάιο. Η γείτων Ιταλία, μετά το ισοπεδωτικό πέρασμα του φασισμού και του Πολέμου, εισερχόταν στα «μολυβένια χρόνια», ενώ οργανώνονταν με γοργούς ρυθμούς οι «Ερυθρές Ταξιαρχίες», που αιματοκύλισαν τη χώρα, βυθίζοντάς την σε μια μακρά περίοδο αστάθειας. Η Ισπανία ζούσε τον απόλυτο εφιάλτη της δικτατορίας του Φράνκο, ο οποίος με «όχημα» το λαοφιλές ποδόσφαιρο και τις Ρεάλ Μαδρίτης και Μπαρτσελόνα, επιδίωκε να βγει από τη διεθνή απομόνωση και να γίνει αρεστός στη σπαρασσόμενη ισπανική κοινωνία.

Η Ελλάδα συμπλήρωνε έναν χρόνο από το πραξικόπημα των συνταγματαρχών της 21ης Απριλίου και οι «Απριλιανοί» ετοιμάζονταν να γιορτάσουν την πρώτη επέτειό τους στην εξουσία. Και φυσικά, ο αθλητισμός- άθελά του= τους έδωσε την ευκαιρία που ζητούσαν προκειμένου να δείξουν στην κοινωνία ότι όλα βαίνουν καλώς. Η μπασκετική ΑΕΚ- χωρίς να το επιδιώξει- θα «έπαιζε» τον ρόλο της Ρεάλ και της Μπαρτσελόνα για το καθεστώς, όπως λίγα χρόνια μετά και ο ποδοσφαιρικός Παναθηναϊκός, με αποτέλεσμα μέχρι σήμερα να «στοιχειώνουν» εκείνη τη σπουδαία ομάδα, που έφτασε στον τελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών, «φαντάσματα», κουτσομπολιά και ιστορίες δίχως καμιά βάση και υπόσταση.

Θράκη και Καποδίστριας

*Οι ενδιαφερόμενοι Θράκες για το έργο του Καποδίστρια

                Το 1841, εκδόθηκαν στην Αθήνα, που ήδη είχε καταστεί πρωτεύουσα της Ελλάδος, τέσσερις τόμοι με σημαντικές επιστολές του δολοφονηθέντος κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια, στο Ναύπλιο, δέκα χρόνια νωρίτερα.

                Η έκδοση έγινε με δαπάνες του Λευκαδίτη γιατρού Π.Δ. Στεφανίτση, που ήταν στενά συνδεδεμένος με τον Καποδίστρια. Το έργο αυτό τυπώθηκε στο τυπογραφείο Κωνσταντίνου Ράλλη.

                Πρόκειται για τέσσερις τόμους που εναπόκεινται στη Βιβλιοθήκη της Βουλής και περιλαμβάνουν διπλωματικές, διοικητικές και ιδιωτικές επιστολές του πρώτου κυβερνήτη της χώρας, που είχαν γραφεί από 8 Απριλίου 1827 έως 26 Σεπτεμβρίου1831. Για τη συλλογή των επιστολών  αυτών είχαν φροντίσει τα αδέλφια του Καποδίστρια, Αυγουστίνος και Βιάρος και ένας από τους προσωπικούς γραμματείς του.

                Η μνημειακή αυτή έκδοση, περιέχει ένα ενδιαφέρον στοιχείο, που αποδεικνύει ότι η Θράκη της εποχής εκείνης, δεν είχε αποσυνδεθεί από το εθνικό κέντρο και πάντα είχε επαφή με τα τεκταινόμενα είτε πολιτικά είτε πνευματικά. Άλλωστε και ο ίδιος ο Καποδίστριας κατά τη διάρκεια της Επανάστασης, είχε δείξει ενδιαφέρον για αιτήματα των Θρακών και είχε συστήσει στην Δ΄ Εθνική Συνέλευση που συνεδρίαζε στο Άργος τον Αύγουστο του 1829, να δείξει ευνοϊκή διάθεση (βλέπε σχετικά στη θέση  https://sitalkisking.blogspot.gr/2014/05/blog-post_28.html).

Ο διχασμός του Μεσοπολέμου

ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ

http://www.tovima.gr/books-ideas/article/?aid=914602

*Το βιβλίο του Γιώργου Θ. Μαυρογορδάτου

"Μετά το 1922. Η παράταση του Διχασμού" Εκδόσεις Πατάκη, 2017, σελ. 496, τιμή 18,80 ευρώ

*Ο Γιώργος Μαυρογορδάτος ολοκληρώνει

την εξιστόρηση του εθνικού διχασμού

αφηγούμενος την παρατεταμένη σύγκρουση

Βενιζελισμού και Αντιβενιζελισμού

στα χρόνια του Μεσοπολέμου

Γράφει ο κ. Καρασαρίνης Μάρκος

Ο πολιτογραφημένος όρος «Διχασμός» ως περιγραφή της σύγκρουσης βενιζελικών και αντιβενιζελικών κατά την περίοδο 1915-1920 μπορεί να θεωρηθεί ως έναν βαθμό παραπλανητικός.

Και αυτό γιατί ουσιαστικά αποκρύπτει την πραγματικότητα ενός εμφυλίου πολέμου, ο οποίος υπολείπεται οπωσδήποτε σε αριθμό θυμάτων και αγριότητας εκείνου της δεκαετίας του 1940, δεν υστερεί όμως σε τίποτα όσον αφορά το παραδειγματικό μένος μεταξύ των παρατάξεων και, κατά ορισμένους, ίσως υπερέχει σε χρονική διάρκεια: γράφοντας το 1955 ο Γρηγόριος Δαφνής το κλασικό έργο «Η Ελλάς μεταξύ δύο πολέμων» θα κάνει λόγο για τον «από του 1916 μέχρι 1936 εμφύλιο πόλεμο». Η «μακρά διάρκεια» του Διχασμού αποτελεί ακριβώς το αντικείμενο του «Μετά το 1922», βιβλίου στο οποίο ο ιστορικός Γιώργος Θ. Μαυρογορδάτος προεκτείνει την αφήγηση των πρώτων δεκαετιών του 20ού αιώνα που είχε ξεκινήσει στο προηγούμενο, πολυδιαβασμένο έργο του «1915. Ο εθνικός διχασμός».

Η συμμετοχή των Ελλήνων της Ρωσίας στην επανάσταση των μπολσεβίκων

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 
http://www.kathimerini.gr/934178/article/epikairothta/ellada/h-symmetoxh-twn-ellhnwn-ths-rwsias 

*Ένοπλοι χωρικοί, υποστηρικτές της Επανάστασης στη Σιβηρία, 1917. Ο ελληνισμός της Ρωσίας βίωσε περισσότερο την επαναστατική εμπειρία της υπαίθρου.

Του κ. ΒΛΑΣΗ ΑΓΤΖΙΔΗ*

Η κατάληψη της εξουσίας από τους μπολσεβίκους και τους συμμάχους τους υπήρξε ένας καθοριστικός σταθμός στη διαδικασία αλλαγών της ρωσικής κοινωνίας. Στη Ρωσία εκείνη την εποχή κατοικούσε ένας μεγάλος αριθμός Ελλήνων που μπορεί και να ξεπερνούσε τις 400.000 άτομα. Την ίδια εποχή, στις νότιες ακτές της Μαύρης Θάλασσας διαδραματιζόταν μια ανθρωπιστική τραγωδία με τις βίαιες εθνικές εκκαθαρίσεις που πραγματοποιούσαν οι Νεότουρκοι κατά των ελληνικών πληθυσμών. Χιλιάδες νέοι Ελληνες πρόσφυγες κατέφευγαν για σωτηρία στα ρωσικά εδάφη. Παράλληλα, οι Ελληνες της Ρωσίας- ενταγμένοι πλήρως στη ρωσική κοινωνία- συμμετείχαν ο καθένας από την πλευρά του στα γεγονότα, πορευόμενοι μεταξύ της κοινωνικής επανάστασης και της εθνικής αποκατάστασης.

Ήδη, από την πρώτη αποτυχημένη επανάσταση του 1905 είχε διαμορφωθεί μια ομάδα Ελλήνων που εμφορούνταν από επαναστατικές ιδέες. Οι γνωστότεροι από αυτούς είναι οι Γεώργιος Σκληρός- Κωνσταντινίδης, Γιάννης Πασαλίδης, Γεώργιος Φωτιάδης, Βλαδίμηρος Τριανταφύλλοφ, Ωρίων Αλεξάκης κ.ά.

ΔΙΔΥΜΟΤΕΙΧΟ: Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΤΟΥ 19ου ΑΙΩΝΑ ΕΩΣ ΤΟ 1940

*Το παλαιό νοσοκομείο του Διδυμοτείχου. Πρώην Εβραϊκή σχολή

Του κ. Θεόδωρου Κυρκούδη*

Η ιατρική είναι μια ιδιαίτερη πτυχή της πολύχρονης ιστορίας του Διδυμοτείχου. Ενδιαφέρουσες πληροφορίες εντοπίζονται στα κείμενα του λόγιου αρχιμανδρίτη της περιοχής Νικολάου Βαφείδη, αλλά και σε άλλες διάσπαρτες και αναξιοποίητες πηγές.

 Συγκεκριμένα για το παρόν άρθρο, αποδελτιώθηκαν αναφορές για την ιστορία της ιατρικής της περιοχής με ενδιαφέρουσες διηγήσεις περιστατικών από την καθημερινότητα  όπως η ακόλουθη: Το 1825 περίπου, σύμφωνα με μαρτυρία του Γεώργιου Λιόλιογλου, υπήρχε στην πόλη νοσοκομείο:  «τα σπιτάλια, ο χασταχανάς (το νοσοκομείο) ήταν ανάμεσα στα εβραϊκά νεκροταφεία και στα αλώνια και αποτελούνταν από τρεις- τέσσερις οντάδες (δωμάτια)». Επιπλέον έχουμε πληροφορίες για επικίνδυνο θανατηφόρο λοιμό από τον Α΄ Κώδικα της Μητρόπολης Διδυμοτείχου, ο οποίος αναφέρει «εις έτος αωκστ΄ (1826) έξοδα εις μόρτυδες (νεκροθάφτες) δια λοιμικής ασθένειας και εις φαγούραν (τροφή) και κιράν (αμοιβή) των ηγουμένων, που εκόμισαν την Αγίαν Ζώνην». (Σ.Σ. Η λέξη Μόρτης ετυμολογείται από το λατινικό mors- mortis, που σημαίνει θάνατος. Επρόκειτο για άτομα που είχαν πάθει ανοσία στην πανούκλα και προσέφεραν  τις υπηρεσίες τους θάβοντας τους νεκρούς και περιθάλποντας τους ασθενείς. Κιράς, είναι λέξη αραβικής προέλευσης που σημαίνει το ενοίκιο ή τον ναύλο για μεταφορές).

Κωνσταντίνος Μητσοτάκης: Αφηγήσεις μιας ζωής στην πολιτική

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

  http://www.kathimerini.gr/933195/gallery/epikairothta/politikh/kwnstantinos-mhtsotakhs-afhghseis-mias-zwhs-sthn-politikh

 *Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης σε δεξίωση στο ξενοδοχείο «Μεγάλη Βρεταννία» με τον διπλωμάτη Τζώνυ Σωσσίδη, ο οποίος διαδραμάτισε κρίσιμο ρόλο στα γεγονότα του 1965.

Το βιβλίο «Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης με τα δικά του λόγια» βασίζεται σε πολύωρες συνεντεύξεις του Αλέξη Παπαχελά με τον Μητσοτάκη. Πρόκειται για αποκαλυπτικό κείμενο, καθώς ο βετεράνος πολιτικός μίλησε για πρόσωπα και πράγματα με τρόπο ωμό και καθαρό. Οι συνεντεύξεις έγιναν, άλλωστε, με τη δέσμευση του συγγραφέα ότι δεν θα δημοσιοποιηθούν πριν από τον θάνατο του Μητσοτάκη και πως επίσης δεν θα υπήρχαν περικοπές ή αλλοιώσεις στα λεγόμενά του. Ο λόγος του πρώην πρωθυπουργού ρέει σαν αφήγημα και καταφέρνει να εξηγήσει σκοτεινές και περίπλοκες πτυχές ταραγμένων δεκαετιών.

Το απόσπασμα του βιβλίου που δημοσιεύει η «Κ» αναφέρεται σε ένα επεισόδιο ανάμεσα στον Μητσοτάκη, που ήταν υπουργός Οικονομικών στην κυβέρνηση της Ένωσης Κέντρου το 1964, και τον τότε πρωθυπουργό Γεώργιο Παπανδρέου. Ο Μητσοτάκης επισημαίνει τον κίνδυνο να δημιουργηθεί δημοσιονομικό έλλειμμα, ενώ ο Κωνσταντίνος Καραμανλής είχε αφήσει πλεόνασμα στο δημόσιο ταμείο πριν χάσει τις εκλογές. Πρόκειται για εξαιρετικά ενδιαφέρον κείμενο, καθώς με τη διήγησή του ο Μητσοτάκης το συνδέει με την κλιμάκωση της αντιπαράθεσής του με τον Ανδρέα Παπανδρέου, που μόλις είχε εμφανισθεί στην πολιτική σκηνή, αλλά και τα όσα ακολούθησαν πολύ μετά, όταν το ΠΑΣΟΚ ήλθε στην εξουσία.

Εμμ. Αργυρόπουλος: Ο πρώτος νεκρός της στρατιωτικής μας αεροπορίας

*Από την κηδεία του Εμμανουήλ Αργυρόπουλου

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Ο Εμμανουήλ Αργυρόπουλος, θεωρείται ο πρώτος νεκρός της στρατιωτικής μας Αεροπορίας, από τότε, που η χώρα μας απέκτησε πολεμικά αεροπλάνα, τα οποία χρησιμοποιήθηκαν με επιτυχία στους Βαλκανικούς Πολέμους.

                Βέβαια είχε προηγηθεί η πτώση του πολιτικού αεροπλάνου του δημοσιογράφου Αλέξανδρου Καραμανλάκη στον Κορινθιακό Κόλπο στα τέλη Αυγούστου 1912, δηλαδή περίπου 7 μήνες νωρίτερα.

                Ένα ψυχρό τηλεγράφημα που έφτασε από τη Θεσσαλονίκη, ανήγγειλε στις 4 Απριλίου 1913, την πτώση του αεροπλάνου και το θάνατο του αεροπόρου Αργυρόπουλου 26 ετών τότε. Λίγο αργότερα, ακολούθησαν και άλλα τηλεγραφήματα που επιβεβαίωναν το τραγικό γεγονός και επιπλέον διευκρίνιζαν ότι εκτός του Αργυρόπουλου έχασε τη ζωή του και ο συνεπιβαίνων Κωνσταντίνος Μάνος.

Οι εκδηλώσεις της Ορεστιάδας για το ΟΧΙ

*Η κ. Βέρα Μαυρίδου στην εκφώνηση της ομιλίας

Ολοκληρώθηκαν στη Νέα Ορεστιάδα, οι 9ήμερες πολιτιστικές εκδηλώσεις για τον εορτασμό της Εθνικής μας Επετείου της 28ης Οκτωβρίου 1940 με τίτλο «Θράκη- Ήπειρος: Προμαχώνες Ελληνισμού».

Ήταν μια συνδιοργάνωση  του  Ιστορικού Λαογραφικού Μουσείου της πόλης με τον Σύλλογο  Ηπειρωτών Βορείου Έβρου και Φίλων «ΑΠΕΙΡΩΤΑΝ» και το Πολιτιστικό Πολύκεντρο της Δημοτικής Κοινωφελούς Επιχείρησης Πολιτιστικής Ανάπτυξης Νέας Ορεστιάδας (ΔΗ.Κ.Ε.Π.Α.Ο.) με έκθεση φωτογραφιών από το έπος του Σαράντα, ομιλίες, επισκέψεις σχολείων και ποικίλες άλλες εκδηλώσεις. Ανάμεσα σ’ αυτές είχε προγραμματισθεί και μια ομιλία μου με θέμα «Το Άσμα Ηρωικό και Πένθιμο για τον Χαμένο Ανθυπολοχαγό της Αλβανίας, γράφτηκε για Θράκα Ανθυπολοχαγό». Επειδή δεν μπόρεσα να παρευρεθώ προσωπικά στην εκδήλωση, λόγω αναρρώσεως από ολική αρθροπλαστική αριστερού γόνατος,  την ομιλία μου εκφώνησε η διευθύντρια της Δημοτικής Ραδιοτηλεόρασης Νέας Ορεστιάδας και δημοσιογράφος, κ. Βέρα Μαυρίδου. 

Από το Έπος στον Εμφύλιο

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ http://www.kathimerini.gr/932231/article/epikairothta/ellada/apo-to-epos-ston-emfylio

*Ελληνες στρατιώτες μεταφέρουν εξαρτήματα πυροβόλου όπλου στο μέτωπο κατά τον πόλεμο του 1940.

Γράφει ο κ. ΣΤΑΥΡΟΣ ΤΖΙΜΑΣ

Η τριπλή κατοχή άφησε πίσω της, τον Οκτώβριο του 1944, μια ερειπωμένη Ελλάδα πνιγμένη στο αίμα και τη φτώχεια και κληροδότησε πληγές διχασμού που άργησαν πολύ να επουλωθούν.

«Η πιο σκληρή κατοχή ήταν η βουλγαρική», λέει στην «Κ» ο αναπληρωτής καθηγητής Νεότερης και Σύγχρονης Ιστορίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Ιάκωβος Μιχαηλίδης.

«Η χώρα χωρίστηκε από τους κατακτητές σε τρεις ζώνες. Οι Γερμανοί έδωσαν το 70% στους Ιταλούς, ένα 15%- δηλαδή την Ανατολική Μακεδονία και τη Θράκη, πλην μιας στενής λωρίδας κατά μήκος του ποταμού Έβρου- στους Βούλγαρους συμμάχους τους και κράτησαν οι ίδιοι ένα 12% σε στρατηγικά σημεία, όπως τη Θεσσαλονίκη και την Κεντρική Μακεδονία, για να ελέγχουν την κοιλάδα του Αξιού, το λιμάνι του Πειραιά, την Κρήτη, πλην του νομού Λασιθίου, τα νησιά της Χίου, της Λήμνου και της Λέσβου, που γειτνιάζουν στα στενά των Δαρδανελλίων».

1913: Η Ελλάδα νίκησε, η Θράκη βασανίζονταν...

*Στην Αθήνα επικρατούσε πνεύμα ενθουσιασμού για τις νίκες του στρατού το 1913 ενατίον των Βουλγάρων, στη Θράκη όμως άρχιζαν τα μαρτύρια, που κράτησαν έως το 1919.  

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

               Η συνθήκη του Βουκουρεστίου το καλοκαίρι του 1913, τερμάτισε μεν μια αιματοχυσία στα Βαλκάνια, αλλά αναντίρρητα, υπήρξε απολύτως άδικη για την σημερινή Δυτική Θράκη, αφού η περιοχή αυτή, αν και ελευθερώθηκε από τον Ελληνικό στρατό, παραδόθηκε στους ηττημένους του δεύτερου Βαλκανικού Πολέμου, τους Βουλγάρους.

                Η πρωτοφανής ορμητική προέλαση του Ελληνικού στρατού, το 1913, όταν προκλήθηκε από τον Βουλγαρικό στρατό, υπήρξε επική. Αν αφήνονταν οι Έλληνες στρατιώτες, θα είχαν καταλάβει και την Σόφια. Ήδη όμως είχαν κατορθώσει να ελευθερώσουν την Ανατολική Μακεδονία και τη Δυτική Θράκη.  Όμως κάποιοι δεν ήθελαν την ολοκληρωτική ήττα της Βουλγαρίας.

                Αρχικά εκδηλώθηκε ρωσική παρέμβαση για τον τερματισμό των εχθροπραξιών και την διάσωση της Βουλγαρίας. Η ρωσική παρέμβαση σημειώθηκε στις 27 Ιουνίου 1913, με το παλαιό ημερολόγιο, την ίδια μέρα, που στον πόλεμο εισήρχετο εντελώς καιροσκοπικά και η Ρουμανία, η οποία έως τότε απέφευγε να εκτεθεί περιμένοντας να δει προς τα πού θα γείρει η πλάστιγγα.

Η σκοτεινή περίοδος 1947-1967

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΉ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://www.kathimerini.gr/930549/article/politismos/vivlio/h-skoteinh--periodos--1947-1967

*Ο τέως βασιλιάς Κωνσταντίνος (τρίτος από αριστερά) περιστοιχισμένος από μέλη της δικτατορικής κυβέρνησης.

ΑΛΕΞΗΣ ΠΑΠΑΧΕΛΑΣ

Ο Βιασμός της Ελληνικής

Δημοκρατίας. Ο Αμερικανικός

Παράγων, 1947-1967

πρόλογος: Λ. Β. Καραπαναγιώτης

(22η συμπλ. έκδοση)

εκδ. Βιβλιοπωλείον της Εστίας, 2017

σελ. 524

Του κ. ΔΗΜΗΤΡΗ Π. ΣΩΤΗΡΟΠΟΥΛΟΥ*

Η πρώτη έκδοση της έρευνας του Αλέξη Παπαχελά για την εμπλοκή του αμερικανικού παράγοντα στις ελληνικές υποθέσεις είχε γίνει μόλις 30 χρόνια ύστερα από εκείνα τα κρίσιμα γεγονότα και δεν ήταν απλώς δημοσιογραφική έρευνα αλλά κάλυπτε και κενά της επιστημονικής ιστοριογραφίας. Η σχετική συζήτηση ήταν ακόμη τότε σε πρωταρχικό στάδιο, το βιβλίο ωστόσο είχε το πλεονέκτημα να κάνει χρήση μαρτυριών από όσους ήταν ακόμη εν ζωή.

Έτσι στο βιβλίο «ακούγονται» ο βασιλιάς Κωνσταντίνος, ο Γ. Ι. Ράλλης, ο Κ. Μητσοτάκης, ο Λ. Κύρκος, ο πράκτορας της CIA Τζ. Φατσέας. Θα πρέπει, ωστόσο, να ομολογήσουμε ότι η σημερινή της επανέκδοση, η οποία μάλιστα συμπληρώνεται από εκείνες τις συνεντεύξεις, δεν βρίσκει την έρευνα σε πολύ πιο προχωρημένο στάδιο, σε ό,τι αφορά τις πρωτογενείς πηγές.

1968: Το «Σύνταγμα» της δικτατορίας

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://www.kathimerini.gr/930695/gallery/epikairothta/ellada/to-syntagma-ths-diktatorias

*Παράδοση του σχεδίου «Συντάγματος» στον Γεώργιο Παπαδόπουλο, σε μια τελετή που αναδείκνυε τη ροπή της χούντας στην επικοινωνία και όχι στην ουσία.

Του κ. ΣΠΥΡΟΥ ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΥ*

Το να μιλάει κανείς για το «Σύνταγμα» του 1968 προκαλεί ευλόγως κάποια αμηχανία. Και τούτο διότι τα γνήσια Συντάγματα συγκεντρώνουν δύο βασικά χαρακτηριστικά: Πρώτον, διαθέτουν δημοκρατική νομιμοποίηση, προέρχονται δηλαδή από αντιπροσωπευτικά σώματα. Δεύτερον, παρά τις δυσλειτουργίες, ακόμη και την παραβίαση διατάξεών τους, εφαρμόζονται και κατευθύνουν την πολιτική, οικονομική και κοινωνική ζωή του τόπου.

Στην περίπτωση του «Συντάγματος» του 1968, δεν συνέβη ούτε το ένα ούτε το άλλο. Ούτε δημοκρατική κάλυψη υπήρχε (ως τέτοια δεν μπορεί να χαρακτηριστεί το νόθο δημοψήφισμα του 1968) ούτε οι διατάξεις του για τα ατομικά δικαιώματα και τις εκλογές εφαρμόστηκαν. Υπό τα δεδομένα αυτά, το «Σύνταγμα» του 1968 θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως μια συντακτική πράξη του δικτατορικού καθεστώτος, στην προσπάθειά του να αποκτήσει μια επίφαση νομιμότητας.

Η χρυσή κληρονόμος και ο εθνάρχης

ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ

http://www.tovima.gr/books-ideas/article/?aid=905637

 *Η Έλενα και ο Ελευθέριος σε αναμνηστική φωτογραφία μετά την τελετή του γάμου τους. Δίπλα τους οι γιοι του Βενιζέλου, Κυριάκος και Σοφοκλής, με τις συζύγους τους

Γράφει η Λαμπρινή Κουζέλη

«Ελενάκι μου, αρχίζω να γίνομαι υπερβολικά νευρικός και αρχίζω να χάνω την ηρεμίαν μου. Κακό σημάδι. Φοβούμαι μήπως κάμω καμμία brusquerie [χοντράδα]. Η Συνδιάσκεψις καταληφθείσα από τριών εβδομάδων από παραλυσίαν πηγαίνει να εκπνεύσει αδόξως...». Από τη Λωζάννη, όπου ηγείται της ελληνικής αντιπροσωπείας κατά τις εργασίες της Συνδιάσκεψης Ειρήνης με την Τουρκία, ο Ελευθέριος Βενιζέλος γράφει στις 21 Ιουνίου 1923 στη σύζυγό του Έλενα, στέλνοντας «πολλά φιλιά διά το Ελενάκι και να μη μου κουράζεται».

Δύο χρόνια νωρίτερα, στις 15 Σεπτεμβρίου του 1921, ο πενηνταεπτάχρονος Βενιζέλος, χήρος από το 1894, με δυο γιους που κοντεύουν τα τριάντα, είχε παντρευτεί σε δεύτερο γάμο τη σαρανταοκτάχρονη Έλενα Σκυλίτση, με την οποία θα ζήσει ως τον θάνατό του, το 1936.

Οι αδελφοί Ξενοκράτες, υπέροχοι Θράκες ευεργέτες

*Κωνσταντίνος Ξενοκράτης. Θραξ εθνικός αγωνιστής και ευεργέτης

*Γεννήθηκαν στο Σαμάκοβο Αν. Θράκης

*Πλούτισαν στη Ρουμανία

*Ευεργέτησαν Ελλάδα και Ρουμανία

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης  

                Ο Κωνσταντίνος Ξενοκράτης και οι αδελφοί του Αθανάσιος και Θεόδωρος, είναι σπάνιες ευγενείς μορφές της Θράκης, που διακρίθηκαν για το απέραντο φιλανθρωπικό έργο τους και τον παραδειγματικό πατριωτισμό τους.

Οι αδελφοί  Ξενοκράτη γεννήθηκαν στο Σαμάκοβο της περιφέρειας των Σαράντα Εκκλησιών της Ανατολικής Θράκης. Ο Κωνσταντίνος ειδικά γεννήθηκε το 1803. Από την παιδική τους ηλικία εγκαταστάθηκαν τα αδέλφια Πασχάλης, Θεόδωρος, Κωνσταντίνος και Αθανάσιος στο Βουκουρέστι. Εκεί στα κατοπινά χρόνια ασχολήθηκαν με τις επιχειρήσεις, το εμπόριο και τη γεωργία και απέκτησαν μεγάλη περιουσία.

Θράκη: Η δύσκολη ζωή κατά τον 19ο αιώνα

*Αίνος: Η πύλη του φρουρίου 

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Η ζωή στη Θράκη και ειδικά στις μικρές πόλεις και τα χωριά, ποτέ δεν ήταν ομαλή. Οι Θράκες, ειδικά στο τελευταίο τέταρτο του 19ου αιώνα, είχαν να αντιμετωπίσουν μια άγρια καθημερινότητα, που ήταν συνδυασμός της απληστίας και της βαρβαρότητας του Οθωμανού κατακτητή, της επιθετικότητας του ανερχόμενου βουλγαρικού εθνικισμού, αλλά και άλλων απρόβλεπτων παραγόντων, όπως είναι π.χ. τα μεγάλα ατυχήματα, οι κακές καιρικές συνθήκες κ.λπ. Κοντά σ’ αυτά δεν πρέπει να λησμονούμε και την αδυναμία του ελληνικού κράτους, να προστατεύσει τους αλύτρωτους Έλληνες.  

                Ποια ήταν αυτή η άγρια καθημερινότητα; Την περιγράφει λιτά και άκρως παραστατικά, ένα γράμμα των Ελλήνων κατοίκων της Αίνου προς τον υπουργό Εξωτερικών Πέτρο Δεληγιάννη, με ημερομηνία 14 Απριλίου 1868 .

Η απόπειρα κατά του Γ. Παπαδόπουλου, το 1968

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ http://www.kathimerini.gr/928859/article/epikairothta/ellada/h-apopeira-kata-toy-papadopoyloy

*Καθ’ όλη τη διάρκεια της δίκης του, ακόμη και στο εδώλιο, ο Αλέκος Παναγούλης βρίσκεται διαρκώς εν μέσω δύο αστυνομικών.

Γράφει ο κ. ΜΙΧΑΛΗΣ Ν. ΚΑΤΣΙΓΕΡΑΣ*

Την Τρίτη 13 Αυγούστου 1968, γύρω στις 8.20 το πρωί, η λιμουζίνα με τον δικτάτορα Γεώργιο Παπαδόπουλο, κατευθυνόμενη από τη βίλα του στο Λαγονήσι- που του είχε προσφέρει ο Αριστοτέλης Ωνάσης- προς την Αθήνα, με προπορευόμενους δύο μοτοσικλετιστές και ακόλουθους σε ένα αστυνομικό αυτοκίνητο, πλησίαζε στο 31ο χιλιόμετρο την παραλιακής οδού Αθηνών-Σουνίου. Μία έκρηξη ανατίναξε το κατάστρωμα της οδού. Η πομπή μόλις είχε περάσει. Η λιμουζίνα σταμάτησε, ο δικτάτορας κατέβηκε να δει τι είχε συμβεί, ενώ οι χωροφύλακες κυνηγούσαν στα βράχια, κάτω από τον δρόμο έναν άνδρα ξυπόλυτο και με μαγιό μέχρι που τον συνέλαβαν.

Ο Παπαδόπουλος συνέχισε προς Αθήνα και λίγο μετά τις 09.00 προήδρευε της προγραμματισμένης συνόδου του υπουργικού συμβουλίου χωρίς να ενημερώσει τα μέλη του για το συμβάν. Και όμως, την ώρα εκείνη είχε ήδη αρχίσει να εξελίσσεται η πολιτική πλέον αντιπαράθεση ενός ατρόμητου αγωνιστή της Δημοκρατίας, του Αλέκου Παναγούλη, με τον πανούργο ηγέτη του ποικίλων συμφερόντων δικτατορικού καθεστώτος που είχε προκύψει μετά το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου 1967.

Οι προεδρικές εκλογές στην Κύπρο

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ     http://www.kathimerini.gr/927960/article/epikairothta/politikh/oi-proedrikes-ekloges-sthn-kypro 

*Ο καταλυτικός ρόλος του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου επιβεβαιώθηκε με την πανηγυρική εκλογή του και το 1968. Για τα επόμενα χρόνια, παρέμεινε ο μόνος εκλεγμένος ηγέτης του Ελληνισμού, κάτι που συνέβαλε και στη στοχοποίησή του από τη χούντα των Αθηνών.

Του κ. ΠΕΤΡΟΥ ΠΑΠΑΠΟΛΥΒΙΟΥ*

Στις 25 Φεβρουαρίου 1968 έγιναν προεδρικές εκλογές στην Κύπρο, οι δεύτερες στην πολιτική ιστορία του νεαρού ανεξάρτητου κράτους, στην πραγματικότητα οι πρώτες που οργανώθηκαν από την ίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Είχαν περάσει οκτώ χρόνια ύστερα από την πρώτη εκλογική αναμέτρηση για την προεδρία του υπό σύσταση κράτους, τον Δεκέμβριο του 1959, στη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου από την αποικιακή διακυβέρνηση στην ανεξαρτησία, η οποία ανακηρύχθηκε επισήμως στις 16 Αυγούστου 1960. Εκείνες τις εκλογές τις είχε κερδίσει ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος (1913-1977) με ποσοστό 66,85%, ενώ ο συνυποψήφιός του, Ιωάννης Κληρίδης (1887-1961), συγκέντρωσε ποσοστό 33,15%.

Επειδή έγραφα στο «γόνατο» τόσα χρόνια… (χα χα χα!!!)

*Η είσοδος του ΑΣΚΛΗΠΙΕΙΟΥ Βούλας

...και μια πονεμένη σελίδα

από τα βάσανα της Θράκης

Από τον Παντελή Στεφ. Αθανασιάδη

                Φίλες και Φίλοι, με λύπη μου θα σας στερηθώ για κάποιες μέρες. Την Τρίτη το πρωί, μπαίνω στο ΑΣΚΛΗΠΙΕΙΟ  της Βούλας, για να κάνω την Τετάρτη ολική αρθροπλαστική επέμβαση στο αριστερό γόνατο.

                Στο επάγγελμά μας, στη δημοσιογραφία, από χρόνια επικρατούσε μεταξύ μας το αστείο «γράφεις στο γόνατο» για να υποδηλώσει ένα φτωχό κείμενο, ένα ελλιπές και διαψευδόμενο ρεπορτάζ, μια κακή χρήση λέξεων κ.λπ. Ίσως και εγώ να την έχω πάθει την οστεοαρθρίτιδα, «γράφοντας» με το δικό μου τρόπο, τόσα χρόνια!

Πάντως δεν θα δεχθώ και την παρηγορητική παρέμβαση φίλων, που μου λένε «τι περίμενες από αριστερό γόνατο; Άχρηστο εκ προοιμίου. Γιατροπόρεψέ το να γίνει σαν το δεξιό». Μεταξύ μας και το δεξιό φοβάμαι, πως θα φθαρεί όπως και το αριστερό. Γιατί εγώ θα εξακολουθήσω να γράφω…

Σας κούρασα με τα δικά μου. Απλά ευχηθείτε μου, όπως εσείς νομίζετε. Και μακριά από μένα όλοι σας, όσο θα κουτσαίνω ακόμα. Γιατί αν πλησιάσετε θα μάθετε και εσείς να κουτσαίνετε. Άλλωστε οι αρχαίοι πρόγονοί μας είχαν πει «ει χωλώ παροικήσεις, υποσκάζειν μαθήσεις» (Αν κατοικήσεις κοντά σε κουτσό και εσύ θα μάθεις να κουτσαίνεις).

Οι γερουσιαστές της Θράκης 1929-1935

*Η ορκωμοσία των γερουσιαστών το 1929

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

Η Γερουσία είναι πανάρχαιος ελληνικός πολιτικός θεσμός, που όμως στη νεώτερη ιστορίας μας σχετικώς ελάχιστα ενεργοποιήθηκε στα πολιτικά μας πράγματα. Τελευταία ενεργοποίηση του θεσμού αυτού είχε υπάρξει από το 1929 έως το 1935. Η Γερουσία που προβλέφθηκε από το Σύνταγμα του 1927 ιδρύθηκε ως δευτέρου βαθμού νομοθετικό σώμα. 

Οι πρώτες εκλογές για την συγκρότηση της Γερουσίας έγιναν στις 21 Απριλίου 1929 μαζί με τις βουλευτικές εκλογές. Συνολικά τότε εξελέγησαν 92 γερουσιαστές ενώ επιπλέον 18 εξελέγησαν από τα διοικητικά συμβούλια επαγγελματικών οργανώσεων και τα πνευματικά ιδρύματα. Σε αυτούς προστέθηκαν άλλοι 10, που εξέλεξε η Βουλή, σύνολο 120. Η γερουσιαστική θητεία ήταν 9 χρόνια κατ’ ανώτατο όριο, αλλά κάθε τρία χρόνια ανανεώνονταν η σύνθεσή του Σώματος κατά το ένα τρίτο με καθολική ψηφοφορία στο ένα τρίτο των εκλογικών περιφερειών της χώρας.

Εθνομάρτυρας ή αίτιος δεινών;

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ    http://www.kathimerini.gr/923930/article/politismos/vivlio/e8nomartyras-h-aitios-deinwn 

Γράφει ο κ. ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ Β. ΣΤΕΡΓΙΟΥΛΗΣ*

Ο Διονύσιος ο «Φιλόσοφος» ή «Σκυλόσοφος» [1541(;) - 1611], μητροπολίτης Λαρίσης αν και υπήρξε εκκλησιαστικός άνδρας, πρωταγωνίστησε σε δύο αποτυχημένες επαναστατικές κινήσεις στη Θεσσαλία (1600) και στην Ήπειρο (1611) με μοναδικό του όραμα την απελευθέρωση του γένους. Μπορεί να μην πέτυχε τον στόχο του, αλλά σήμανε το πατριωτικό προανάκρουσμα της εθνεγερσίας του 1821 και της αποτίναξης του οθωμανικού ζυγού.

Την προσωπικότητα και τη δράση του Διονυσίου μελετά στην παρούσα έκδοση ο αναπληρωτής καθηγητής της ΑΕΑΘ Δημήτρης Παπάζης αξιολογώντας πρώτη φορά στις λεπτομέρειές τους όλες τις δημοσιευμένες αρχειακές πηγές, οι οποίες αντλήθηκαν από ευρωπαϊκά, κυρίως, αρχεία. Πολύτιμος αρωγός στην έρευνα του Δ. Παπάζη και στην έκδοση της παρούσας μελέτης η Ι. Μ. Λαρίσης και Τυρνάβου, η οποία την ενέταξε στη σειρά των εκδόσεών της.

Ο ποιητής Ματσούκας στον Έβρο, το 1922

*Με τη φουστανέλα στη Βουλή...

*Εξέδωσε το 1923 ποιητική συλλογή

με τίτλο  «Τα τραγούδια του Έβρου»

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Το κλείσιμο του 1922 και οι πρώτοι μήνες του 1923, ήταν κρίσιμη εποχή για την Ελλάδα, που μόλις είχε βγει από την Μικρασιατική Καταστροφή και προσπαθούσε να σταθεί στα πόδια της, γιατί είχε να αντιμετωπίσει τεράστια οικονομικά προβλήματα και την περίθαλψη 1.500.000 και πλέον προσφύγων της Μικράς Ασίας.

                Η Θράκη αιμορραγούσε από την άδικη απώλεια του Ανατολικού κομματιού της και την εκκένωσή του από τους αυτόχθονες Έλληνες κατοίκους της, ενώ στον Έβρο η Επανάσταση των Γονατά- Πλαστήρα, αγωνίζονταν να ανασυγκροτήσει αξιόμαχο στρατό, αναμένοντας εναγωνίως και τα αποτελέσματα της Διάσκεψης της Λωζάννης. 

Το «λογχισμένο Ευαγγέλιο» της Σαμοθράκης

*Το "λογχισμένο Ευαγγέλιο της Σαμοθράκης" όπως είχε εκτεθεί στη Βουλή το έτος 2000 (Φωτογραφία Σάββα Σταθάκη).

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

Είμαι βέβαιος, ότι οι περισσότεροι από τους συμπατριώτες μου Θρακιώτες, δεν έτυχε να δουν το λεγόμενο «λογχισμένο Ευαγγέλιο της Σαμοθράκης» που αποτελεί πολύτιμο αντικείμενο των συλλογών του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου. Είναι όμως στην πραγματικότητα, ανεκτίμητο ενθύμιο των παθών του Θρακικού Ελληνισμού.

Το «λογχισμένο Ευαγγέλιο της Σαμοθράκης» σχετίζεται άμεσα με το Ολοκαύτωμα του μαρτυρικού νησιού του βορειανατολικού Αιγαίου, κατά την Επανάσταση του 1821.

Συνοπτικά τα γεγονότα: Οι άνθρωποι της Φιλικής Εταιρείας είχαν προετοιμάσει ψυχικά τους κατοίκους της Σαμοθράκης για τον εθνικό ξεσηκωμό, που έρχονταν και ήταν όλοι αποφασισμένοι. Έτσι οι Σαμοθρακίτες επαναστάτησαν τον Αύγουστο του 1821, αρνούμενοι να πληρώσουν φόρους.

Όμως 1η Σεπτεμβρίου 1821 των λεγόμενη στο τοπικό ιδίωμα «πρωτοσταυρινιά» αποβιβάστηκαν στη Σαμοθράκη τα αγήματα των Τούρκων υπό τον υποναύαρχο Καρά-Αλή (σ.σ. είναι αυτός που αργότερα τον Ιούνιο του 1822, ανατίναξε μαζί με την ναυαρχίδα του, ο πυρπολητής Κωνσταντίνος Κανάρης). Αμέσως άρχισαν το έργο της σφαγής και των λεηλασιών. Σφαγιάσθηκαν μερικές χιλιάδες άνδρες και αγόρια. Τα γυναικόπαιδα πουλήθηκαν στα παζάρια σκλάβων  της Κωνσταντινούπολης και της Σμύρνης. Τα σπίτια τους κάηκαν. Το νησί ερημώθηκε.

Πώς ο Π. Κουντουριώτης απέτρεψε… μονομαχίες, το 1914

*Ο Αρχηγός του Στόλου του Αιγαίου Παύλος Κουντουριώτης

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

Οι μονομαχίες υπήρξαν ένα βάρβαρο και ακατανόητο αιματηρό έθιμο. Στο έθιμο αυτό, κατά τον 19ο και στις αρχές του 20ου αιώνα, ενέδωσαν και πολλοί αξιωματικοί, πολιτικοί, και άλλοι αξιόλογοι άνδρες, με τραγικά επακόλουθα. Το 1914, επιχειρήθηκε η εμπλοκή σε μονομαχία, ακόμα και του αντιναυάρχου τότε Παύλου Κουντουριώτη, για γελοία αιτία, αλλά αυτός, άνθρωπος σοβαρός και συνετός, δεν ενέδωσε στην πρόκληση αψίκορου μονομάχου, απόστρατου αξιωματικού του Ναυτικού.

Πώς ακριβώς εξελίχθηκαν τα γεγονότα εκείνων των ημερών;

Προς τα τέλη Μαρτίου 1914 είχε προκύψει ζήτημα προαγωγής πέντε πλοιάρχων των Ι. Δαμιανού, Π. Γκίνη, I. Βρατσάνου, Ανδρ. Μιαούλη και Φ. Κανελλόπουλου. Ο υπουργός Ναυτικών είχε στείλει στους υπουργούς αντίγραφα όλων των εγγράφων που σχετίζονταν μα αυτές τις κρίσεις, καθώς είχαν διατυπωθεί και διάφορες μομφές εναντίον τους, απότοκοι κυρίως πολιτικών ανταγωνισμών και προσωπικών φιλοδοξιών.

Η φυλάκιση του Ανδρέα Παπανδρέου

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ    http://www.kathimerini.gr/922542/article/epikairothta/politikh/h-fylakish-toy-andrea-papandreoy

*24 Δεκεμβρίου 1967. Μετά την απελευθέρωσή του, ο Ανδρέας Παπανδρέου φθάνει στο σπίτι του. Από αριστερά, η μητέρα του Σοφία Μινέικο, τα παιδιά του Νίκος, Γιώργος, Ανδρέας και Σοφία, η σύζυγός του Μαργαρίτα και ο Γιώργος Κατσιφάρας. Πίσω από τον Ανδρέα, ο Αντώνης Στρατής.

Του κ. ΣΠΥΡΟΥ ΔΡΑΪΝΑ*

Στην ταραχώδη πολιτική καριέρα του Ανδρέα Παπανδρέου, η σύλληψή του τις πρωινές ώρες της 21ης Απριλίου 1967 αποτελούσε «ώρα μηδέν». Στα τρία χρόνια που προηγήθηκαν, ο αμφιλεγόμενος πολιτικός αναδείχθηκε σε κεντρικό παράγοντα στις εκρηκτικές πολιτικές συγκρούσεις- με τη μοναρχία, τις αμερικανικές διπλωματικές και μυστικές υπηρεσίες και τις συνωμοτικές ομάδες Ελλήνων αξιωματικών- οι οποίες κατέληξαν στη βίαιη ανατροπή του δημοκρατικού πολιτεύματος της χώρας. Η απομόνωσή του στις Φυλακές Αβέρωφ, όπου θα μείνει για σχεδόν εννέα μήνες, του στέρησε το κεντρικό στοιχείο της ταυτότητάς του ως κινητήριας δύναμης στα πολιτικά δρώμενα.

Παραδόξως, η ίδια η πολιτική ακινητοποίηση του Παπανδρέου τον καθιστούσε σημαντικό παράγοντα στις πολιτικές διεργασίες που θα καθόριζαν τη μοίρα της παπαδοπουλικής χούντας στον πρώτο χρόνο της στην εξουσία, ιδιαίτερα στις ζωτικής σημασίας σχέσεις της με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Μάλιστα, από τις πρώτες ώρες μετά την εκδήλωση του πραξικοπήματος, η σύλληψη του Ανδρέα Παπανδρέου υπήρχε αγκάθι στο πλευρό της κυβέρνησης Τζόνσον των ΗΠΑ.

“Θεσσαλονίκη 1917: H Φωτιά που Γέννησε μια Πόλη”

*Παντού αποκαΐδια

*Το ντοκιμαντέρ του σκηνοθέτη 

Γρηγόρη Βαρδαρινού

στην 82η Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης

Ταξίδι ενός αιώνα πίσω στο παρελθόν επιχειρεί το ντοκιμαντέρ του σκηνοθέτη Γρηγόρη Βαρδαρινού, το οποίο αφορά την πυρκαγιά που έπληξε την πόλη της Θεσσαλονίκης τον Αύγουστο του 1917 και αποτέλεσε τον καταλυτικό παράγοντα για την διαμόρφωση της πόλης όπως την γνωρίζουμε σήμερα.

Το ντοκιμαντέρ αναβιώνει τα γεγονότα της πιο καταστροφικής πυρκαγιάς στην ιστορία της Θεσσαλονίκης και τον τρόπο με τον οποίο η πόλη ξαναγεννήθηκε μέσα από τις στάχτες της.

Το αντικίνημα του Κωνσταντίνου το 1967

 ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ     

 http://www.kathimerini.gr/921626/article/epikairothta/politikh/to-antikinhma-toy-kwnstantinoy

*13.9.1967: Η ηγεσία της χούντας υποδέχεται στο αεροδρόμιο του Ελληνικού τον Κωνσταντίνο, 

ο οποίος επιστρέφει από τις ΗΠΑ.

Του κ. ΑΝΤΩΝΗ ΚΛΑΨΗ*

Η επικράτηση του πραξικοπήματος της 21ης Απριλίου 1967 έφερε τον νεαρό βασιλιά Κωνσταντίνο Β΄, ο οποίος μόλις είχε συμπληρώσει τρία χρόνια από την ανάρρησή του στον θρόνο, αντιμέτωπο με ένα τετελεσμένο γεγονός που αδυνατούσε να ελέγξει. Η χούντα είχε επιβληθεί όχι από την ηγεσία των Ενόπλων Δυνάμεων, η οποία ήταν πιστή στο Στέμμα και διατηρούσε ανοικτούς διαύλους επικοινωνίας μαζί του, αλλά από αξιωματικούς που βρίσκονταν χαμηλότερα στην ιεραρχία και είχαν κατορθώσει να κινηθούν πολύ αποτελεσματικά στα παρασκήνια.

Επρόκειτο για πρόσωπα τα οποία βρίσκονταν μακριά από το βασιλικό περιβάλλον και ήταν εν πολλοίς άγνωστα στον Κωνσταντίνο. Η εχθρική ατμόσφαιρα που επικράτησε κατά τη διάρκεια των πρώτων επαφών του με τα μέλη της ηγετικής τριανδρίας των πραξικοπηματιών, η οποία αποτελούνταν από τον ταξίαρχο Στυλιανό Παττακό και τους συνταγματάρχες Γεώργιο Παπαδόπουλο και Νικόλαο Μακαρέζο, ήταν απολύτως ενδεικτική. Με την ενέργειά τους τα ξημερώματα της 21ης Απριλίου, όχι μόνο είχαν διασαλεύσει τη συνταγματική τάξη, αλλά είχαν κατορθώσει να καταστήσουν τον Κωνσταντίνο υποχείριό τους. Επιλέγοντας να ορκίσει την πρώτη χουντική κυβέρνηση, στην οποία υπουργικά χαρτοφυλάκια ανέλαβαν και οι τρεις ηγέτες του πραξικοπήματος, ο βασιλιάς αποδέχθηκε την ήττα του και προσυπέγραψε τη συνθηκολόγησή του, θέτοντας ως μοναδικό όρο τη μη ανάληψη της πρωθυπουργίας από στρατιωτικό: στη βάση αυτού του συμβιβασμού, πρωθυπουργός ορκίστηκε ο εισαγγελέας του Αρείου Πάγου Κωνσταντίνος Κόλλιας.

Το «μαύρο» Πάσχα του 1914 στην Ανατολική Θράκη

*Καταυλισμός προσφύγων της Ανατολικής Θράκης στη Θεσσαλονίκη, το 1914 

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Ο διωγμός των Ελλήνων της Θράκης (αλλά και της Μικράς Ασίας) το 1914, έχει όλα τα στοιχεία για να πάρει χαρακτηρισμούς όπως Γενοκτονία ή Εθνοκάθαρση. Έτσι λοιπόν σήμερα, όταν εξιστορούμε πτυχές των θλιβερών εκείνων γεγονότων, αποφεύγουμε ενδεχομένως να προβάλλουμε όρους με βαριά νομική σημασία, αλλά δεν παύουμε να έχουμε την άποψη ότι οι Τούρκοι συμπεριφέρθηκαν τότε με πρωτοφανή βαρβαρότητα, ξεριζώνοντας τους Έλληνες.

                Ένα μέρος του συνολικού δράματος, θα επιχειρήσουμε σήμερα με βάση της ειδησεογραφία των ημερών εκείνων, να περιγράψουμε. Δεν είναι επιτρεπτό η λήθη να λειτουργεί συγχωρητικά για όσους διέπραξαν πολιτικά και ποινικά αδικήματα, πρωτοφανούς σκληρότητας.

                Οι Νεότουρκοι με την επανάσταση του 1908, έδωσαν στη διεθνή κοινότητα ένα πρόσωπο αρκούντως πολιτισμένο και ευρωπαϊκό, που παρέσυρε τα υποταγμένα έθνη στην Οθωμανική Αυτοκρατορία να πιστέψουν ότι θα αποκτήσουν πολιτικά δικαιώματα. Γρήγορα όμως λειτούργησε η εθνική αφύπνιση των Τούρκων, που συνέβαλε στην εντελώς εχθρική αντιμετώπιση των μειονοτήτων. Στο στόχαστρο βρέθηκαν βασικά οι Έλληνες (Θράκες, Μικρασιάτες, Πόντιοι) οι Αρμένιοι και οι Ασσύριοι.

Στην αρχή του 1914 είχαν γίνει μεταναστεύσεις Μουσουλμάνων της Σερβίας, της Βουλγαρίας και της Ελλάδας προς τη Μικρά Ασία, υποκινημένες από την Νεοτουρκική κυβέρνηση. Αυτό το γεγονός υπήρξε η αιτιολογία της τουρκικής κυβέρνησης, σε συνδυασμό με την αναμενόμενη είσοδο της Τουρκίας στον Α' Παγκόσμιο πόλεμο, να εκδιώξει τους Έλληνες.