Ο αδελφοκτόνος χειμώνας του 1946 στον Έβρο

*Αντάρτες που συνελήφθησαν στον Έβρο και μεταφέρθηκαν στις φυλακές της Αλεξανδρούπολης. Από την εφημερίδα "Εμπρός" 27 Δεκεμβρίου 1946

*Αγωνία των ανταρτών για τρόφιμα

*Σκληρός και ανελέητος χειμώνας

*Από τον Έβρο στην ΟΗΕ

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

           Ο χειμώνας του 1946 υπήρξε δριμύς στον Έβρο. Σκληρός και αδυσώπητος από κάθε άποψη. Τα μαύρα σύννεφα του εμφυλίου πολέμου, άρχισαν φουντώνουν και να καλύπτουν το νομό και ολόκληρη την Ελλάδα. Χιονοπτώσεις πολλές. Ομίχλη πυκνή. Κρύο αφόρητο και υγρασία. Στα αστικά κέντρα, απαγορευμένη η κυκλοφορία τις νύχτες.

          Ο ανταποκριτής του Ρώυτερ  Ρόμπερτ Μπίτζιο μετέδιδε από το Διδυμότειχο, ότι και οι στρατιώτες (όπως και οι αντάρτες φυσικά) ζούσαν σε ιδιαίτερα δύσκολες συνθήκες μέσα σε άθλια οικήματα και σε κατάσταση διαρκούς επιφυλακής λόγω της εμφανίσεως και δράσης ανταρτών. «Λόγω της πτώσεως χιόνος, απεκόπησαν όλαι αι συγκοινωνίαι των και επικοινωνούν μόνον δια του ασυρμάτου» τηλεγραφούσε ο Άγγλος ανταποκριτής. Ξεπαγιασμένοι και νηστικοί μάχονταν οι αντάρτες. Αλλά και οι στρατιώτες και χωροφύλακες δεν ήταν σε καλύτερη μοίρα. Με θύμα ανάμεσά τους τον άμαχο πληθυσμό του νομού Έβρου.

          Τα πράγματα στην περιοχή του νομού Έβρου, δεν ήταν ευχάριστα, όταν άρχισαν το 1946 οι πρώτες εχθροπραξίες μεταξύ των ανταρτών και των κυβερνητικών δυνάμεων, που ήταν ο εθνικός στρατός, η Χωροφυλακή και οι επιστρατευμένοι πολίτες στην ύπαιθρο.

Βόμβες στη Βουλή και στο σπίτι του Συγγρού, το 1893

*Ο Ανδρέας Συγγρός στόχος βομβιστών

*Η πτώχευση της Ελλάδος επί Τρικούπη

*Βόμβες και προκηρύξεις

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Ο Δεκέμβριος του 1893 υπήρξε τραγικός για την Ελλάδα. Συνεδρίαση της Βουλής, την 1^η  Δεκεμβρίου 1893 με το παλαιό ημερολόγιο. Το κλίμα βαρύ. Τα οικονομικά του κράτους σε άθλια κατάσταση. Υπερδανεισμός, έκτακτες πολεμικές δαπάνες των προηγούμενων ετών, έλλειψη παραγωγικών πηγών, υψηλή φορολογία. Είναι η εικόνα κράτους της εποχής εκείνης, το οποίο αντιμετώπιζε οξεία δημοσιονομική κρίση και τεράστιες πιέσεις από τους δανειστές του εξωτερικού. Κάτι ανάλογο με τις μέρες που ζούμε.

                Στο βήμα της Βουλής, ο πρωθυπουργός Χαρίλαος Τρικούπης, περιγράφει την κατάσταση και αναλύει το νομοσχέδιο με τα μέτρα, που πρέπει να ληφθούν. Μέτρα, που στην πράξη αποτελούσαν απόλυτο πτωχευτικό συμβιβασμό της μικρής και αδύναμης Ελλάδας, με τους πανίσχυρους δανειστές του εξωτερικού.

                Η αντίδραση στα λαϊκά στρώματα, εύλογη. Η χώρα πτώχευε!!!

                Στις 2.15’ της νύχτας της 14^ης προς 15^η Δεκεμβρίου 1893, μια ισχυρή έκρηξη αναστάτωσε το κέντρο της Αθήνας.

                Η έκρηξη σημειώθηκε στην οικία του Ανδρέα Συγγρού, δηλαδή στο κτίριο που σήμερα στεγάζεται το υπουργείο Εξωτερικών στην αρχή της λεωφόρου Βασιλίσσης Σοφίας, που τότε ονομάζονταν ακόμα λεωφόρος Κηφισίας. Ακριβώς απέναντι από τα Ανάκτορα.

Ο σκληρός "σταλινικός" Δεκέμβρης του ’37- Άρθρο 2ο

                                           ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_2_22/12/2013_543945

*Αυτός ο "τοίχος" στο Κρασνοντάρ της Ρωσίας ανεγέρθηκε από Έλληνες για να αναγραφούν τα ονόματα των συμπατριωτών μας, που έπεσαν θύματα των σταλινικών διωγμών.  

*Δεκαπέντε χιλιάδες συλλήψεις

σήμαναν την αρχή

των σταλινικών διώξεων

κατά των Ελλήνων

της Σοβιετικής Ένωσης

Του Βλάση Αγτζίδη*

          Ο Δεκέμβρης του ’37 υπήρξε ο μοιραίος μήνας για τους Έλληνες της Σοβιετικής Ένωσης, όταν στοχοποιήθηκαν με εθνικά κριτήρια ως «εχθροί του λαού». Με το Διάταγμα-Ντιρεκτίβα 50205 του Nικολάι Γιεζόφ, Επιτρόπου Κρατικής Ασφάλειας (NKVD), ξεκίνησε η «Ελληνική Επιχείρηση» («Gretseskayia Operatsia»).

          Δεκαπέντε χιλιάδες που ανήκαν σ’ όλες τις εθνοτοπικές ομάδες του ελληνισμού της ΕΣΣΔ (Πόντιοι, Μαριουπολίτες, παλιοί μετανάστες από τα Βαλκάνια, κομμουνιστές πολιτικοί φυγάδες απ’ την Ελλάδα) θα συλληφθούν. Παρότι η «Ελληνική Επιχείρηση» ήταν η 13η κατά σειρά των αντίστοιχων επιχειρήσεων κατά των εθνικών μειονοτήτων, υπήρξε η πλέον αιματηρή εφόσον εκτελέστηκε το 90% των συλληφθέντων για να καλυφθεί το κεντρικό πλάνο της σταλινικής ηγεσίας.

          Πώς όμως μεταμορφώθηκε η εθνική πολιτική των μπολσεβίκων από πολυπολιτιστική σε εκρωσιστική; Γιατί θεωρήθηκαν τα εθνικά χαρακτηριστικά και η πολιτισμική ταυτότητα στοιχείο νομιμοφροσύνης προς το καθεστώς και κατέλαβαν τη θέση των πολιτικών και κοινωνικών κριτηρίων με τα οποία αντιμετώπιζαν έως τότε τους κυριαρχούμενους πληθυσμούς;

ΕΥΧΟΜΑΙ ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ 

ΣΕ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΡΙΕΣ 

ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΕΣ ΤΟΥ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟΥ, 

ΜΕ ΤΗ ΦΩΝΗ 

ΤΟΥ ΧΡΟΝΗ ΑΗΔΟΝΙΔΗ 

ΚΑΙ ΤΗΣ ΝΕΚΤΑΡΙΑΣ ΚΑΡΑΝΤΖΗ

«Υπόθεση Γκαίρλιτς»: Μια ξεχασμένη πτυχή των ελληνογερμανικών σχέσεων

*Αξιωματικοί στην κεντρική πύλη του ελληνικού στρατοπέδου του Γκαίρλιτς

Γράφει ο Γεράσιμος Αλεξάτος

          Tο καλοκαίρι του 1916- μεσούντος του Α' Παγκοσμίου Πολέμου- 7.000 Έλληνες στρατιώτες και αξιωματικοί του Δ' Σώματος Στρατού (με έδρα την Καβάλα), μεταφέρονται με 10 αμαξοστοιχίες στη μικρή αλλά ιστορική πόλη της πάλαι ποτέ πρωσικής επαρχίας της Σιλεσίας, το Γκαίρλιτς (Γκέρλιτς, Görlitz). 
  Φθάνοντας εκεί ύστερα από ένα δραματικό ταξίδι 12 ημερών, οι εξουθενωμένοι και ανίδεοι έως τότε στρατιώτες γίνονται αντικείμενο μιας εντυπωσιακά οργανωμένης παλλαϊκής υποδοχής που δεν επρόκειτο να την ξεχάσουν σε όλη τους τη ζωή: στον σιδηροδρομικό σταθμό τούς ανέμεναν σύσσωμες οι πολιτικές και στρατιωτικές αρχές της πόλης με επικεφαλής τον υπασπιστή του Κάιζερ, στρατιωτικά αγήματα και μπάντες και χιλιάδες λαού, ενώ στην πύλη του ανακαινισμένου στρατοπέδου είχε αναρτηθεί στα ελληνικά μια μεγάλη επιγραφή: «ΧΑΙΡΕΤΕ». 

Η βρετανική πολιτική στο Μακεδονικό

 ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_civ_2_15/12/2013_542852

*Το βιβλίο του Δημ. Λυβάνιου

*Ο συγγραφέας επικεντρώνεται στα γεγονότα

από το 1939 έως το 1949 σχετικά

με τον βουλγαρογιουγκοσλαβικό ανταγωνισμό

Του Θάνου Βερέμη*

DIMITRIS LIVANIOS

The Macedonian Question. Britain and the Southern Balkans 1939-1949

εκδ. Oxford, Oxford University Press, 2008

                Υπάρχουν βιβλία που χαρήκαμε αλλά μας πήρε χρόνο για να αντιληφθούμε ότι λίγοι γύρω μας τα είχαν προσέξει. Ένα τέτοιο υπήρξε το έργο του Δημήτρη Λυβάνιου για το μακεδονικό ζήτημα – από τα σοβαρότερα πονήματα για την προϊστορία της χώρας που φέρει σήμερα το όνομα Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας (ΠΓΔΜ).

                Ο Δημήτρης Λυβάνιος, επίκουρος καθηγητής στο Αριστοτέλειο, δεν ασχολείται εδώ με τα τρέχοντα προβλήματα ανάμεσα στην Αθήνα και τα Σκόπια. Το ενδιαφέρον του συγγραφέα επικεντρώνεται στη βρετανική πολιτική ανάμεσα στο 1939-49 σχετικά με τον βουλγαρογιουγκοσλαβικό ανταγωνισμό για την κυριότητα της Μακεδονίας και τη φιλοδοξία του Τίτο να δημιουργήσει μια νοτιοσλαβική ομοσπονδία υπό την ηγεσία του.

Η «Ελληνική Επιχείρηση» του Στάλιν

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_2_15/12/2013_543193

*Ο Ιωσήφ Στάλιν

*Σαν σήμερα πριν από 76 χρόνια

δόθηκε η εντολή

για οργανωμένη εξόντωση

των Ελλήνων της ΕΣΣΔ,

με δεκάδες χιλιάδες θύματα

Του Βλάση Αγτζίδη*

          Η 15η Δεκεμβρίου του 1937 θεωρείται η ημέρα που ο όρος «Έλληνας» μετατράπηκε σε πολιτική κατηγορία και οδήγησε σε μαζικές συλλήψεις κατά των μελών της ελληνικής μειονότητας στη Σοβιετική Ένωση.

          Οι διώξεις συμπεριέλαβαν όλους τους άρρενες Έλληνες ανεξάρτητα από την πολιτική ή κοινωνική τους θέση. Συνελήφθη όλη η ελληνική ηγετική ομάδα, που αποτελείτο από πιστά μέλη του Κομμουνιστικού Κόμματος. Συνελήφθησαν τόσο οι ντόπιοι Έλληνες (Μαριουπολίτες, Πόντιοι, απόγονοι των παλιών μεταναστών από τον ελλαδικό χώρο), όσο και οι πολιτικοί πρόσφυγες από Ελλάδα- μέλη και φίλοι του ΚΚΕ- που είχαν καταφύγει στη Σοβιετική Ένωση για να αποφύγουν τις πολιτικές διώξεις, που είχαν ξεκινήσει με το Ιδιώνυμο (1928) και εντάθηκαν την περίοδο της δικτατορίας του Ιωάννη Μεταξά.

Άγνωστες πτυχές του Ναπολέοντα Ζέρβα

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_civ_2_15/12/2013_542856

*Το εξώφυλλο του νέου βιβλίου των εκδόσεων "Ωκεανίς"

*Προδημοσίευση

από το προσωπικό ημερολόγιο

του ηγέτη του ΕΔΕΣ

Του Ηλία Μαγκλίνη

          Λίγο καιρό μετά την κυκλοφορία της ιστορικής μελέτης «Οι οπλαρχηγοί του ΕΔΕΣ στην Ήπειρο, 1942-44» του Βαγγέλη Τζούκα (από τις εκδόσεις της Εστίας), μέσα σε αυτή την εβδομάδα, και για την ακρίβεια την ερχόμενη Πέμπτη, 19 του μηνός, στα βιβλιοπωλεία θα βρίσκεται μια νέα σχετική έκδοση: το «Ημερολόγιο του στρατηγού Ναπολέοντα Ζέρβα, 1942-1945», σε επιμέλεια του Δημήτρη Θάνα, εισαγωγή και σημειώσεις (επίσης) του Βαγγέλη Τζούκα. Το βιβλίο θα κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις Ωκεανίδα.

          Δεν ήταν εύκολη υπόθεση η έκδοση του ημερολογίου του ηγέτη του ΕΔΕΣ. Όπως γράφει σε σημείωμά του ο Δημ. Θάνας, το εν λόγω ημερολόγιο «μέχρι σήμερα αποτελούσε έναν ακόμη “αστικό μύθο”: Σε διαφορετικά αρχεία σώζονται περισσότερα του ενός ημερολόγια Ζέρβα που αφορούν την περίοδο 1942-1945, οι εγγραφές των οποίων παρουσιάζουν ουσιώδεις διαφορές μεταξύ τους, με συνέπεια να έχουν διατυπωθεί ερωτήματα σχετικά με την ύπαρξη ή ακόμη και τη γνησιότητά του, ενώ συχνά έχει αγνοηθεί ή έχει αξιοποιηθεί ελάχιστα ως ιστοριογραφικό τεκμήριο».

Ο ΑΝΙΔΙΟΤΕΛΗΣ ΚΑΝΑΡΗΣ, ΥΠΟΔΕΙΓΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΟΥ ΑΝΔΡΟΣ

*Ο Κωνσταντίνος Κανάρης

*Υπόδειγμα πατριωτισμού

και πολιτικής ανιδιοτέλειας
*Επιστολή- κόλαφος στον Όθωνα

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Ο Κωνσταντίνος Κανάρης, δεν υπήρξε μόνο ο ήρωας της Επανάστασης του 1821. Υπήρξε και ένας έντιμος και συνετός πολιτικός, που πρόσφερε πολλά στην πατρίδα. Μια πτυχή της πολιτικής του δράσης και της ανιδιοτέλειάς του, θα αφηγηθούμε σήμερα.

                Ήταν ο καιρός, που ζυμώνονταν οι λαϊκές αντιδράσεις, οι οποίες οδήγησαν στην έξωση του Όθωνα, οποίος δεν άκουσε έγκαιρα τις σοφές συμβουλές του απολύτως ακέραιου ήρωα και πολιτικού.

                Το 1861 ήταν μια δύσκολη χρονιά, πολιτικά. Οι βουλευτικές εκλογές του Ιανουαρίου, διεξήχθησαν από την κυβέρνηση του Αθανάσιου Μιαούλη, μετά τη διάλυση της Βουλής στις 16 Νοεμβρίου 1860 από τον Βασιλιά Όθωνα. Για τις εκλογές του 1861 διατυπώθηκαν πολλές κατηγορίες για νοθεία, εκτεταμένες  παρανομίες και παρεμβάσεις της Αυλής.

Παπαδόπουλος Νικόλαος: Από τους αφανείς του 1821

*Ο αγωνιστής του 1821 Νικόλαος Παπαδόπουλος

*Σεμνός αγωνιστής της Επανάστασης

*Διέθεσε την περιουσία του για τον Αγώνα

*Περίμενε 43 χρόνια για να πάρει προαγωγή

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Η Επανάσταση του 1821 ήταν έργο των ηγετικών προσωπικοτήτων του Ελληνισμού εκείνης της εποχής, που διακρίθηκαν πρώτα στα στρατιωτικό πεδίο και μετά στην πολιτική. Αλλά το έργο αυτό δεν θα μπορούσε να ολοκληρωθεί, αν δεν υπήρχε και η στήριξη από τους ανώνυμους  Έλληνες, τους αφανείς, τους ταπεινούς και καταφρονεμένους.

                Σήμερα για παράδειγμα, ποιος γνωρίζει τον Νικόλαο Παπαδόπουλο, που η συνεισφορά  του στον αγώνα της εθνεγερσίας του 1821 υπήρξε σημαντική, αλλά και η μετέπειτα πορεία του επαγγελματική και κοινωνική. Βίος υποδειγματικός, κατάλληλος να προβληθεί στη νεολαία, δεδομένου, ότι η κοινωνία μας σήμερα, δεν προσφέρει φωτεινά παραδείγματα.

Η «λίστα Κρεσέντσι» και τα «ορφανά» πτυχία των Εβραίων

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_2_08/12/2013_542460

*Ναζιστικά βασανιστήρια κατά Εβραίων της Θεσσαλονίκης

*Η ιστορία του Σόλομον Μαϊσά,

από τη Θεσσαλονίκη στο Άουσβιτς

Του Σταύρου Τζίμα

                Η συγκίνηση διαδέχθηκε την αρχική έκπληξη της Εβραίας Μανόν Μαϊσά, όταν στην άλλη άκρη της τηλεφωνικής γραμμής άκουσε έναν άγνωστό της να της λέει σε άπταιστα ελληνικά, με ξένη όμως προφορά, ότι έχει κάτι για τον πατέρα της, που ίσως την ενδιέφερε. «Περί τίνος πρόκειται;» ρώτησε.

                Της απάντησε ένας Ιταλός, ονόματι Αντόνιο Κρεσέντσι, λέγοντας ότι κρατάει στα χέρια του το απολυτήριο γυμνασίου –από την εποχή του Μεσοπολέμου– του πατέρα της, κρατούμενου στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Άουσβιτς, καλώντας την σε ειδική τελετή στη Θεσσαλονίκη να της το επιδώσει, αφού ο πατέρας της δεν βρίσκεται εν ζωή!

Η Διεύθυνση Ιστορίας Στρατού

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ    

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_100001_24/11/2013_540997

 *Βαλκανικοί Πόλεμοι. Αετορράχη

*Ένας ανεκτίμητος θησαυρός 3,5 εκατ. τεκμηρίων

από το 1897 και εντεύθεν,

μέρος του οποίου είναι πλέον προσβάσιμο στο Διαδίκτυο

Του Μιχάλη Ν. Κατσίγερα

                Αν κάποιος εισέλθει στον ιστότοπο της Διεύθυνσης Ιστορίας Στρατού και συγκεκριμένα στο αρχείο της http://dis.army.gr/archive_el.html βρίσκεται ενώπιον ενός ανεκτίμητου θησαυρού. Πρόκειται για περίπου 1,5 εκατ. ψηφιοποιημένα τεκμήρια από τα συνολικά 3,5 εκατ. τεκμήρια, από το 1897 και εντεύθεν που συγκροτούν, μέχρι σήμερα, το αρχειακό υλικό της.

                Έτσι, για παράδειγμα, με κάποιο από τα κριτήρια αναζήτησης (τίτλος, ημερομηνία, είδος, αριθμός ταξινόμησης) ένας ενδιαφερόμενος για την άνευ όρων παράδοση της Γερμανίας στις 8 Μαΐου 1945 μπορεί να βρει έγγραφα σχετικά με την παράδοση της γερμανικής φρουράς Κρήτης που υπεγράφη την επομένη, 9 Μαΐου 1945, στη βίλα «Αριάδνη» στο Ηράκλειο, καθώς οι Γερμανοί των Χανίων, μαζί με κάποια υπολείμματα στρατιωτικών δυνάμεων της Ιταλικής Κοινωνικής Πολιτείας (της λεγόμενης Ιταλίας του Σαλό) ήσαν- μαζί με εκείνους της Ρόδου, της Πράγας, της Βορείου Ιταλίας και άλλους- οι τελευταίοι που παραδόθηκαν στους Συμμάχους, μετά τη συνολική παράδοση στις 7 Μαΐου στη Ρενς και την επομένη στα περίχωρα του Βερολίνου. Το ίδιο το έγγραφο της τοπικής παράδοσης στην Κρήτη στην αγγλική και στη γερμανική εκδοχή του υπάρχει ως ψηφιοποιημένο αντίγραφο καθώς και η επίσημη ελληνική μετάφρασή του στην οποία, μεταξύ άλλων, διαβάζουμε:

Πέντε σουλτάνοι στη Θεσσαλονίκη

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_civ_2_01/12/2013_541379

*Το βιβλίο του Κώστα Ιορδανίδη *Η ιστορία της πόλης  και του οθωμανικού κράτους  από το 1354 μέχρι το 1924 ΚΩΣΤΑΣ ΙΟΡΔΑΝΙΔΗΣ "Στη σκιά των σουλτάνων. Περιδιάβαση στη Θεσσαλονίκη και ελληνο-οθωμανικά παράλληλα" εκδ. Καστανιώτης Του Άγγελου Στάγκου           Στο προλογικό σημείωμα ο συγγραφέας τονίζει ότι το πόνημά του δεν αποτελεί «ιστορική πραγματεία μιας οποιασδήποτε μορφής». Δεν είναι ακριβώς έτσι. Δεν είναι όντως ένα βιβλίο προϊόν έρευνας και μελέτης με συνέχεια μιας συγκεκριμένης εποχής.            Από την άλλη πλευρά πρόκειται για περιγραφή πλήρως βασισμένη σε ιστορικά στοιχεία των εξελίξεων και των συνθηκών που επικρατούσαν στην Οθωμανική Αυτοκρατορία και στον χριστιανικό κόσμο που ερχόταν σε επαφή μαζί της, σε διαφορετικές περιόδους.

ΔΕΚΕΜΒΡΙΑΝΑ 1944: Η ΜΑΡΤΥΡΙΑ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΗΓΟΥ ΛΕΩΝΙΔΑ ΣΠΑΗ

*Έτσι άρχισαν τα Δεκεμβριανά...

Παρουσιάζει και σχολιάζει ο Ανδρέας Μακρίδης

Με αίσθηση προσφοράς στο αναγνωστικό κοινό αναδημοσιεύουμε σήμερα ένα βαρυσήμαντο άρθρο για τον ματωμένο Δεκέμβριο του 1944, γραμμένο από έναν από τους πρωταγωνιστές του, τον υφυπουργό Στρατιωτικών, Λεωνίδα Σπαή (1) .

Το άρθρο του στρατηγού Σπαή, δημοσιεύθηκε στο περιοδικό "Πολιτικά Θέματα" που εξέδιδε ο Γεώργιος Ράλλης, στο τεύχος της 4ης Δεκεμβρίου του '76. Στον απόηχο της κυπριακής τραγωδίας και στο δημοκρατικό κλίμα που κυριαρχούσε κατά τη μεταπολίτευση, ο παλαίμαχος στρατιωτικός και πολιτικός αποφασίζει να μεταφέρει την εμπειρία του από τα Δεκεμβριανά, με αποκαλύψεις τις οποίες δεν είχε περιλάβει στην αυτοβιογραφία του με τίτλο "Πενήντα χρόνια στρατιώτης στην υπηρεσία του Έθνους και της Δημοκρατίας" που είχε εκδώσει το 1970.

Παρουσιάζουμε αυτούσιο το άρθρο του στρατηγού Σπαή με ορισμένα δικά μας σχόλια. Μία αναλυτικότερη μελέτη της πορείας προς το αδιέξοδο του Δεκεμβρίου, θα επισκίαζε το άρθρο που παρουσιάζουμε. Αρκούμαστε να πούμε πως η οριστική ρήξη μεταξύ της αστικής και της εαμικής παράταξης, σημειώνεται κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων για την συγκρότηση του νέου ελληνικού στρατού: Στην πρώτη φάση των διαπραγματεύσεων, στις 23 Νοεμβρίου, ο Γ. Παπανδρέου αποδέχεται την πρόταση του ΕΑΜ για γενικό αφοπλισμό όλων των ενόπλων ελληνικών δυνάμεων και συγκρότηση του ελληνικού στρατού από μηδενική βάση. Στην συμφωνία αυτή αντιδρούν οι Βρετανοί και ο Γ. Παπανδρέου υπαναχωρεί.

“Κάραγατς, σταθμός πριν τη Νέα Ορεστιάδα”

Αφίσα για το νέο βιβλίο των Δ. Κιηγμά και Γ. Ρυζιώτη

*Παρουσίαση του βιβλίου 
των Δ. Κιηγμά και Δ. Ρυζιώτη 

για το Κάραγατς (Ορεστιάδα) Αδριανούπολης 

και απονομή τιμητικής διάκρισης 
στο Θεοφάνη Μαλκίδη

           Με μεγάλη επιτυχία και προσέλευση πολιτών της Νέας Ορεστιάδας έγινε η παρουσίαση του βιβλίου των Δ. Κιηγμά και Γ. Ρυζιώτη για το Κάραγατς (Ορεστιάδα) Αδριανούπολης.

          Η εκδήλωση η οποία πραγματοποιήθηκε στο Πολιτιστικό Πολύκεντρο της Νέας Ορεστιάδας, οργανώθηκε από τον εκδότη του βιβλίου, το Σύλλογο απογόνων Καραγατσιανών- Αδριανουπολιτών “Η Ορεστιάδα”, του οποίου ο πρόεδρος Χ. Κούκλατζης, άνοιξε την εκδήλωση, δηλώνοντας τη σημασία της έκδοσης για την πόλη και τη Θράκη.

ΣΤΗ ΘΡΑΚΗ ΤΟΥ 192Ο-21 ΜΕ ΤΑ ΜΑΤΙΑ ΕΝΟΣ ΚΡΗΤΙΚΟΥ ΛΟΧΙΑ

*Ο Σταύρος Περογιάννης ή Περογιαννάκης

          Ο Σταύρος Περογιάννης ή Περογιαννάκης, υπήρξε ένας απλός άνθρωπος, από τη μεγάλη εκείνη γενιά των Ελλήνων, που πήραν μέρος στις πολεμικές εξορμήσεις της πατρίδας, άλλοτε νικηφόρες και άλλοτε όχι. Γεννήθηκε σε ένα χωριό της Ανατολικής Κρήτης τους Παπαγιαννάδες και η μοίρα τον έφερε στη Θράκη, ακριβώς τότε που έγινε η απελευθέρωσή της μετά από δουλεία 600 ετών. Επέστρεψε στην Κρήτη και δεν έζησε από κοντά την δραματική κατάρρευση, όταν η απελευθερωμένη Ανατολική Θράκη, όπου οι Τούρκοι δεν πολέμησαν για να την κρατήσουν, παραδόθηκε κατά τα συμφέροντα των Αγγλογάλλων στην Τουρκία και έμεινε ως σύνορο ο ποταμός Έβρος. 

          Άνθρωπος επιμελής, νοικοκύρης, κατέγραψε τις αναμνήσεις του, οι οποίες διασώθηκαν και σήμερα έχω την χαρά και την τιμή να τις αναρτώ στο ιστολόγιό μου. Είναι ανέκδοτες και αξίζει να διαβαστούν κυρίως από τους συμπατριώτες μου τους Θρακιώτες, γιατί δίνουν μια καλή εικόνα για την περιοχή μας και την καλοσύνη των Θρακιωτών. Κράτησα επακριβώς τη σύνταξη και την ορθογραφία των χειρογράφων του καλού αφηγητή Σταύρου Περογιάννη ή Περογιαννάκη. Σε μερικά τοπωνύμια, κυρίως τουρκικά, υπάρχουν ορισμένα λάθη, που προκύπτουν από το γεγονός ότι δεν γνώριζε καλά την περιοχή.

          Ας είναι ελαφρύ το χώμα, που τον σκεπάζει!

Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

Σταύρος Περογιάννης (Έφεδρος Λοχίας Πεζικού)

-----------------------------------------------------------------

------------------------------------------------------------

Περιγραφή εν περιλήψει της Στρατιωτικής μου ζωής και της προελάσεως του 14^ου πεζικού Συντάγματος της Μεραρχίας Ξάνθης (ΧΙΙ) εις την Δυτικήν  και Ανατολικήν Θράκην

--------------------------------------------------------------

Η παρούσα ελήφθη εκ διαφόρων σημειώσεων άς εκράτουν κατά τον χρόνον της εν τω στρατώ υπηρεσίας μου. Τούτην δε έγραψα ίνα χρησιμεύση ως ενθύμιον

---------------------------------------------------------------

Παπαγιαννάδοι 10 Ιουλίου 1921

*Έτσι αρχίζει την καταγραφή των αναμνήσεών του ο Σταύρος Περογιάννης ή Περογιαννάκης

Ο δεύτερος «θάνατος» των ηρώων της Αλβανίας

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ http://portal.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathextra_1_11/11/2013_527308

*Το ελληνικό στρατιωτικό νεκροταφείο στους Βουλιαράτες *Γιατί καθυστερούν οι έρευνες  για εντοπισμό χιλιάδων  Ελλήνων στρατιωτών θαμμένων εκεί

Του δημοσιογράφου Σταύρου Τζίμα

Κατά την επιμνημόσυνη δέηση που ετελέσθη φέτος, ανήμερα την 28η Οκτωβρίου, στο νεκροταφείο των Ελλήνων στρατιωτών του ελληνοϊταλικού πολέμου στην Κλεισούρα της Αλβανίας, πλησίασε τον ακόλουθο Άμυνας της πρεσβείας μας στα Τίρανα, Σπύρο Ρώσση, ένας άγνωστός του ηλικιωμένος. Παρουσία και άλλων μελών της διπλωματικής αποστολής, δήλωσε ότι ονομάζεται Απόστολος Αναστασόπουλος, κατάγεται από την Κοζάνη, και έδειξε με δάκρυα στα μάτια μια φωτογραφία του πατέρα του με στρατιωτική στολή, λέγοντας πως ψάχνει επί δεκαετίες να εντοπίσει τα οστά του. Ο σεβάσμιος άνδρας προσφέρθηκε μάλιστα να υποβληθεί σε έλεγχο DNA, εφόσον προχωρήσει μια τέτοια διαδικασία για την αναγνώριση και ταυτοποίηση και άλλων πεσόντων, ενώ παρέδωσε και έγγραφα με τα στοιχεία του πατέρα του, τα οποία και παρέλαβε ο κ. Ρώσσης. Εβδομήντα τρία χρόνια μετά το έπος του ’40, χιλιάδες Έλληνες στρατιώτες που έπεσαν στα βουνά της Αλβανίας καταδιώκοντας τους Ιταλούς, «προσμένουν» τη «δεύτερη ταφή» τους. Οι έρευνες για τον εντοπισμό των πρόχειρων «κοιμητηρίων» τους, η εκταφή των οστών και ο ενταφιασμός τους σε δύο μεγάλα νεκροταφεία, που έχουν δημιουργηθεί στην Κλεισούρα και τους Βουλιαράτες, κατόπιν συμφωνίας των δύο χωρών, κωλυσιεργούν. Η αλβανική πλευρά, μολονότι έχουν ρυθμισθεί οι λεπτομέρειες για την όλη διαδικασία, εμποδίζει με διάφορες προφάσεις τη σύγκληση της μεικτής επιτροπής.

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 1940: Ο ΜΕΤΑΞΑΣ ΑΠΟΚΗΡΥΣΣΕΙ ΔΗΜΟΣΙΑ ΤΟ ΦΑΣΙΣΜΟ

*Ο Ιωάννης Μεταξάς. Στο τέλος αποκήρυξε τον φασισμό.

Γράφει ο δημοσιογράφος Ανδρέας Μακρίδης

                H 22α Νοεμβρίου του 1940, υπήρξε μια πολύ σημαντική ημέρα για τον Ελληνισμό, που δυστυχώς επισκιάζεται από τη δόξα του Οκτωβρίου. Την μέρα εκείνη, ο ελληνικός στρατός εισβάλλει στην Κορυτσά κατατροπώνοντας τα στρατεύματα του Μουσσολίνι και προκαλώντας απερίγραπτο ενθουσιασμό σε ολόκληρο τον ελληνικό λαό.

                Ο Ουίνστον Τσώρτσιλ αποστέλλει το περίφημο τηλεγράφημά του προς τον Ιωάννη Μεταξά, στο οποίο παραλληλίζει το κατόρθωμα αυτό με τα "ελληνικά τρόπαια της κλασσικής εποχής" και καταλήγει με τη φράση "Ζήτω η Ελλάς" γραμμένη στα ελληνικά. Και ο βρετανός πρέσβυς στην Αθήνα, ο Σερ Μάικλ Πάλαιρετ, σε επιστολή του θα αναφέρει πολύ ορθά, πως "η Κορυτσά είναι η πρώτη πόλις που, από την αρχή του πολέμου, απεσπάσθη από τον εχθρόν".

                Σε ένα τέτοιο κλίμα, μια τέτοια μέρα, έλαχε στον Ιωάννη Μεταξά να αποκηρύξει δημόσια την ιδεολογία του Φασισμού, για την οποία δεν έκρυβε τον θαυμασμό του μέχρι τότε.

Αναστ. Δόσκος: Ένας αφανής αλλά ικανός διπλωμάτης

*Η Αδριανούπολη, σημαντικό κέντρο του Θρακικού Ελληνισμού. Πίνακας του Jose Maria Jovani περί το1800.

*Σημαντική η παρουσία του

στη Θράκη του ΙΘ΄ αιώνα

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

          Ένας από τους αφανείς στυλοβάτες του Ελληνισμού της Θράκης, στο δεύτερο μισό του ΙΘ΄ αιώνα, ήταν ο διπλωμάτης Αναστάσιος Δόσκος, ο οποίος υπηρέτησε δύο φορές ως πρόξενος της Ελλάδας στην Αδριανούπολη. Υπηρέτησε και σε άλλες θέσεις κυρίως στις περιοχές του υπόδουλου Ελληνισμού και τελικά πέθανε στην Αθήνα, τιμημένος με πολλά παράσημα ελληνικά και ξένα, αλλά σε μεγάλη φτώχια, δείγμα της εντιμότητάς του.

          Ο Αναστάσιος Δόσκος γεννήθηκε στη Μακεδονία (δεν γνωρίζουμε πού ακριβώς) και πέθανε από καρδιακή προσβολή στη Αθήνα στις 9 Ιανουαρίου 1888.  Ήταν τότε 70 ετών. Υπήρξε ένα από τους πλέον διακεκριμένους διπλωματικούς υπαλλήλους στο δεύτερο μισό του ΙΘ’ αιώνα.

Η ΩΡΑΙΑ ΕΛΕΝΗ ΤΟΥ 1821

*Νεκρολογία για την Ελένη Βάσσου στο περιοδικό "Ποικίλη Στοά"

*Γυναίκα με κάλλος και προσωπικότητα

*Στήριξε τον Βάσσο Μαυροβουνιώτη

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

          Στην Επανάσταση του 1821, υπήρξαν σημαντικές γυναίκες σύζυγοι, μάνες ή ερωμένες, που στήριζαν με τον τρόπο τους, ποικιλότροπα τους αγωνιστές. Συνηθίζουμε να λέμε, πως πίσω από κάθε σπουδαίο άνδρα, κρύβεται μια εξίσου σπουδαία γυναίκα. Και αυτό επαληθεύθηκε, κατά τη διάρκεια της Εθνεγερσίας.

          Μια τέτοια γυναίκα, ήταν και η Ελένη Βάσσου, σύζυγος του Μαυροβούνιου στρατηγού Βάσσου, ο οποίος καθιερώθηκε στην Ελλάδα, με το επίθετο Μαυροβουνιώτης.

          Ολόκληρη η ζωή της Ελένης Βάσσου ήταν μυθιστορηματική, ενδιαφέρουσα και περιπετειώδης.

          Διακρίθηκε από την εφηβική ηλικία της για την ομορφιά, αλλά και για την εξυπνάδα της, προσόντα που είχαν καταστήσει χαρακτηριστικά ζηλότυπο τον δεύτερο σύζυγό της Βάσσο Μαυροβουνιώτη, ο οποίος την είχε ερωτευθεί παράφορα, από το 1826.

Η σχέση του Τσώρτσιλ με την Ελλάδα

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_2_10/11/2013_539461

*Ο Τσώρτσιλ με τον αντιβασιλέα Δαμασκηνό στην Αθήνα, τα Χριστούγεννα του 1944

*Οι πολεμικοί στόχοι 

και οι μεταπολεμικές επιδιώξεις

του Βρετανού πρωθυπουργού

Του Σωτήρη Ριζά*

          Ο Ουίνστον Τσώρτσιλ διασταυρώθηκε με την Ελλάδα επανειλημμένα κατά τη διάρκεια της μακράς πολιτικής του σταδιοδρομίας σε ένα διάστημα τουλάχιστον τεσσάρων δεκαετιών, από τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο έως την ανακίνηση του Κυπριακού στη δεκαετία του 1950. Η πιο σημαντική όμως εμπλοκή του στις ελληνικές υποθέσεις ήταν αυτή που σημειώθηκε κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και συνέπεσε με την πρωθυπουργία του (1940-1945).

          Το πρώτο θέμα που τέθηκε στον Τσώρτσιλ τον Οκτώβριο του 1940, όταν η Ελλάδα εκδήλωσε έμπρακτα την απόφασή της να αντισταθεί στην ιταλική επιθετικότητα, ήταν η παροχή βοήθειας, υλικής και στρατιωτικής, εκ μέρους της Βρετανίας. Η Ελλάδα ήταν η μόνη χώρα της ηπειρωτικής Ευρώπης που αντιστεκόταν στον Άξονα και κατά συνέπεια η πολιτική της αυτή αποκτούσε ανυπολόγιστη ηθική και ψυχολογική αξία. Ο Τσώρτσιλ κατανοούσε ότι η Βρετανία δεν διέθετε πλεόνασμα μέσων ή δυνάμεων, ιδίως τη στιγμή κατά την οποία η σύγκρουση στη Βόρεια Αφρική παρέμενε αμφίρροπη. Θα επέμενε όμως, εκτός από τη ρητορική που χρησιμοποίησε για το γενναίο φρόνημα των Ελλήνων, στην ανάγκη αποστολής υλικής βοήθειας. Η βοήθεια ήταν τελικά ελάχιστη, καθώς η παροχή της προσέκρουσε στις επιφυλάξεις του βρετανικού Γενικού Επιτελείου, ενώ στάθηκε αδύνατη και η παρενόχληση της ιταλικής πολεμικής προσπάθειας με προσβολή στόχων στην ίδια την Ιταλία.

Η ΘΡΑΚΗ ΤΟΥ ΜΕΤΡΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΕΒΑΣΜΟΥ

*Χάρτης της Θράκης του 1878, που απεικονίζει τις ορθόδοξες μητροπόλεις (Μουσείο Μπενάκη).

*Μια διαφορετική θεώρηση

για τους Θράκες του ΙΘ΄ αιώνα

 Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

Η Θράκη είναι η περιοχή εκείνη της Ελλάδας, που άνθισε ο Ελληνισμός, ενώ παράλληλα επιβίωναν και άλλες εθνότητες και διαφορετικοί πολιτισμοί, για περισσότερα από 1.700 χρόνια, λογαριάζοντας τα περίπου 1100 χρόνια της Βυζαντινής αυτοκρατορίας και τα 600 χρόνια της Τουρκοκρατίας. Υπήρξε με άλλα λόγια χωνευτήρι πολιτισμών, όχι όμως και λαών, αφού οι λαοί που έζησαν εκεί, δεν συμπιέσθηκαν, δεν εξοντώθηκαν, δεν εξαφανίσθηκαν.

Έλληνες, Τούρκοι, Αρμένιοι, Εβραίοι, Σλάβοι αλλά και άλλοι λαοί έζησαν στα εδάφη της, λατρεύοντας τις θρησκείες τους και προάγοντας τον πολιτισμό τους, στο μέτρο των δυνατοτήτων τους έκαστος.  

          Ταυτόχρονα η Θράκη, υπήρξε χώρος, που δοκίμασε πολέμους, σφαγές, εθνοκαθάρσεις και γενοκτονία.

          Σ’ αυτό το ιστορικό πλαίσιο, δηλαδή ανάμεσα στις Συμπληγάδες του Οθωμανικού δεσποτισμού και του βουλγαρικού επεκτατισμού, επιβίωνε ο υπόδουλος Ελληνισμός της Θράκης.

ΑΓΝΩΣΤΕΣ ΔΟΛΟΦΟΝΙΕΣ ΙΕΡΩΜΕΝΩΝ ΣΤΗ ΘΡΑΚΗ

*Η είδηση της δολοφονίας του Τιμόθεου και του διακόνου του, στην "Παλιγγενεσία"

*Κατά τα έτη 1850-1880, 

στόχος ήταν οι ιερωμένοι

          Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

          Η ιστορία του υπόδουλου Ελληνισμού κατά τον περασμένο αιώνα, έχει πολλές σκοτεινές σελίδες, που δεν έχουν διερευνηθεί επαρκώς από τους ειδικούς, είτε γιατί δεν υπάρχουν προσβάσιμες πηγές είτε γιατί απλά δεν υπήρξε το εξειδικευμένο εκείνο ενδιαφέρον, που θα οδηγούσε τους ιστορικούς, να φωτίσουν τις σκοτεινές αυτές σελίδες.

          Μια από τις πιο σκοτεινές και αδιερεύνητες ιστορικές πτυχές του ΙΘ' αιώνα, είναι οι θυσίες των κληρικών στη Θράκη, την ενιαία Θράκη, δηλαδή, που ήταν υποδουλωμένη στους Οθωμανούς.

          Ειδικότερα κατά τα χρόνια 1850-1880, όταν μια σειρά μεταρρυθμίσεων που είχαν επιβληθεί από τις Μεγάλες Δυτικές Δυνάμεις στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, τα λεγόμενα Τανζιμάτ, είχαν δημιουργήσει κάποιες ελπίδες για τις πολλές εθνότητες, που συγκροτούσαν το τμήμα της αχανούς Αυτοκρατορίας των Οσμανλήδων στα Βαλκάνια. Βέβαια αυτές οι μεταρρυθμίσεις γρήγορα αποδείχθηκαν φενάκη και ουσιαστικά τίποτα δεν άλλαξε στην σκληρή καθημερινότητα, που βίωναν οι υπόδουλοι λαοί.

          Βαρύ φόρο αίματος πάντως πλήρωσαν στα χρόνια που προαναφέραμε οι ιερωμένοι, όπως άλλωστε συνέβη και σε παλαιότερες εποχές, αλλά και σε μεταγενέστερες, ακόμη και του 20ου αιώνα.