Το Πολυτεχνείο, η χούντα και ο Κίσινγκερ

Από το ΒΗΜΑ

http://www.tovima.gr/politics/article/?aid=409144&wordsinarticle=Τομαή

*Τα γεγονότα του Πολυτεχνείου 1973. Η πτώση της κεντρικής πύλης 

από το τεθωρακισμένο

Πολλές φορές στο παρελθόν έχει διατυπωθεί η άποψη, ότι τη χούντα του Γεώργιου Παπαδόπουλου και τη δοτή κυβέρνηση του Σπύρου Μαρκεζίνη, που θα οδηγούσε τη χώρα σε εκλογές, έρριξαν οι Αμερικανοί, γιατί Παπαδόπουλος και Μαρκεζίνης, δεν επέτρεψαν στα αμερικανικά αεροπλάνα χρησιμοποιώντας τον ελληνικό ενάεριο χώρο και τα ελληνικά αεροδρόμια, να ενισχύσουν το Ισραήλ στον λεγόμενο αιγυπτο-ισραηλινό πόλεμο του "Γιομ Κιπούρ" τον Οκτώβριο του 1973. Στην εφημερίδα "Το Βήμα" διεξήχθη πρόσφατα ένας διάλογος για το θέμα αυτό, που αφορά την πρόσφατη σχετικά ιστορία μας. Κρίνω σκόπιμο να αναδημοσιεύσω τη σχετική αλληλογραφία πρωταγωνιστών της σκοτεινής εκείνης περιόδου:

«Το Βήμα» έλαβε και ευχαρίστως δημοσιεύει επιστολή του πρέσβεως επί τιμή κ.Αντωνίου Ι.Κοραντή, που αποκαλύπτει άγνωστα πολιτικοδιπλωματικά παρασκήνια. Επιβεβαιώνει ιδιαιτέρως την ανάμειξη της αμερικανικής ηγεσίας στα ελληνικά πράγματα, με εργαλείο την απριλιανή Χούντα που την πέταξε (ο Κίσινγκερ τον Γ. Παπαδόπουλο ) σαν στυμμένο λεμόνι όταν επέστη ο χρόνος... 



Προ της αναγνώσεως της επιστολής Κοραντή ο αναγνώστης πρέπει να έχει υπ΄ όψιν του τα εξής για τον πρέσβη ε.τ., ο οποίος απεφάσισε τελικά να μιλήσει δημοσίως για όσα έπραξε και έζησε κυρίως κατά την περίοδο της Δικτατορίας. Ο κ. Αντ. Κοραντής υπηρέτησε σε κρίσιμες θέσεις και εξαιτίας προφανώς των ακραίων δεξιών πεποιθήσεών του κατέστη ταχέως μετά την 21η Απριλίου 1967 στενός συνεργάτης του καθεστώτος. Μετά τη Δικτατορία υπέστη κυρώσεις για την επεισοδιακή θητεία του ως γενικού προξένου της Ελλάδας σε μεγαλούπολη της τότε Δυτικής Γερμανίας, όπου αφαιρούσε σωρηδόν διαβατήρια από έλληνες πολίτες που δεν συμπαθούσαν τη Δικτατορία. Αφού υπηρέτησε το καθεστώς εις την αλλοδαπήν, επέστρεψε στην Αθήνα και επί ένα χρονικό διάστημα έγινε διευθυντής Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων. Κατά τη διάρκεια της θητείας του στο υπουργείο είχε την ευκαιρία να διαπιστώσει ιδίοις όμμασι τους παραλογισμούς της Χούντας, όταν λ.χ. ο απόστρατος στρατηγός τον οποίο η Χούντα είχε τοποθετήσει ως γενικό γραμματέα στο υπουργείο Εξωτερικών τού απαγόρευσε να προσέρχεται στο γραφείο με κόκκινη γραβάτα! 

*Ο επί τιμή πρέσβυς κ. Αντώνιος Ι. Κοραντής

Οπωσδήποτε ο κ. Κοραντής ως έμπιστος του καθεστώτος απεστάλη πρεσβευτής της Ελλάδας στην Αίγυπτο, όπου έζησε τα δραματικά γεγονότα που «αιφνιδίως» απεφάσισε να αποκαλύψει με τη σημερινή επιστολή του προς «Το Βήμα». 

Η επιστολή του κ. Κοραντή προεκλήθη από άρθρο της κυρίας Φωτεινής Τομαή , διευθύντριας του Ιστορικού Αρχείου του υπουργείου Εξωτερικών. Είναι αξιοσημείωτον ότι ο πρέσβης Αντ. Κοραντής έρχεται να συμπληρώσει αποκαλυπτικό κείμενο του 1975 του τότε πολιτικού συντάκτη και σήμερα εκδότη του «Βήματος» και των «Νέων» κ. ΣταύρουΨυχάρη για τα παρασκήνια της καταρρεύσεως των απριλιανών. 

Η στενή σχέση της απριλιανής Δικτατορίας με τους Αμερικανούς είναι απ΄ όλους ομολογημένη. Τα όσα αναφέρει σήμερα ο κ. Κοραντής είναι πρόσθετες αποδείξεις. 

Η εξάρτηση των συνταγματαρχών από την Ουάσιγκτον αποδεικνύεται και με έγγραφα που υπάρχουν στο Αρχείο του υπ. Εξωτερικών και τα οποία απεκαλύφθησαν για πρώτη φορά το καλοκαίρι του 1975: στο βιβλίο του "Τα Παρασκήνια της Αλλαγής" ο Σταύρος Π. Ψυχάρης κατέγραφε γραπτή πρόσκληση από το Υπ. Εξ. προς τους Αμερικανούς να επανεξεταστεί το θέμα των αμερικανικών βάσεων. Η πρόσκληση είχε διατυπωθεί το φθινόπωρο του 1973 και είχε καταληκτική ημερομηνία το τέλος του έτους. 

*Η ορκωμοσία της κυβέρνησης Σπύρου Μαρκεζίνη, ενώπιον του Γεώργιου Παπαδόπουλου

Προτού λήξει η προθεσμία ο Γ. Παπαδόπουλος και η κυβέρνηση Μαρκεζίνη έπεσαν. Το πρώτο έγγραφο που έφυγε από το Υπ. Εξ. αμέσως μετά την 25η Νοεμβρίου 1973, αμέσως δηλαδή μετά το πραξικόπημα του Ιωαννίδη, ήταν προς την πρεσβεία των ΗΠΑ στην Αθήνα, ότι η προθεσμία για τις βάσεις παρατείνεται έως τις 20 Ιανουαρίου 1974. Λίγο αργότερα ο υπουργός Εξωτερικών της Χούντας Ιωαννίδη, στις αρχές Ιανουαρίου 1974, με έγγραφό του προς τον αμερικανό πρέσβη Χένρι Τάσκα παρέτεινε επ΄ αόριστον την προθεσμία! 

*Ο Χένρυ Κίσσινγκερ

Η επιστολή Κοραντή που επιβεβαιώνει την ανάμειξη των ΗΠΑ στην Ελλάδα

Αξιότιμε κύριε διευθυντά, Τα δύο άρθρα της κυρίας Φωτεινής Τομαή, ιστορικού, πρεσβευτού συμβούλου Α΄ (sic) στο υπουργείο Εξωτερικών, στο «Βήμα της Κυριακής» (15 Μαΐου 2011, σελ. Α28 και 29 Μαΐου 2011, σελ. Α40), με αναγκάζουν  να λύσω την πλέον των 37 χρόνων σιωπή μου, για την αποκατάσταση της ιστορικής αληθείας. Συναφώς, ας μου επιτραπεί να σημειώσω ότι κατά την εποχή του τέταρτου Αραβοϊσραηλινού Πολέμου ή, όπως αποκλήθηκε, του «Γιομ Κιπούρ» ή του «Ραμαντάν»- πριν και μετά- ήμουν πρέσβης της Ελλάδας στο Κάιρο- μεγαλύτερη ελληνική πρεσβεία, τουλάχιστον, κατά τους τότε ιθύνοντας, στη Μέση Ανατολή, στον αραβικό κόσμο και στην Αφρική γενικότερα.

Ο πόλεμος εξερράγη με πρωτοβουλία αποκλειστικά του Σαντάτ- διαφωνώ πλήρως με τον χαρακτηρισμό του ως ανδρός «μετρίου σχήματος»-, όπως προκύπτει από το βιβλίο του «Ιn search of identity» κ.λπ. Και αφού ο λόγος περί του αειμνήστου, άκρως φιλέλληνα, προέδρου Ανουάρ ελ Σαντάτ, κρίνω σκόπιμο να υπενθυμίσω ότι σ΄ αυτόν, κατ΄ εμέ, οφείλει ο πολύ Κίσινγκερ το βραβείο Νομπέλ της Ειρήνης και οι ΗΠΑ ίσως τη μεγαλύτερη επιτυχία τους στη μεταπολεμική εξωτερική πολιτική τους.

Λίγες ημέρες μετά την έκρηξη του πολέμου, που κατέλαβε εξαπίνης τους Ισραηλινούς- λόγω της Μεγάλης Εορτής των οποίων, του «Γιομ Κιπούρ», ήσαν υποχρεωμένοι σε ακινησία-, με κάλεσε στο Γραφείο του επειγόντως ο τότε υπουργός Εξωτερικών και ισχυρός άνδρας του καθεστώτος Ισμαήλ Φάχμι και με παρεκάλεσε να παρέμβω στην Αθήνα για να βρεθεί έλληνας εφοπλιστής να διαθέσει πετρελαιοφόρα για τη μεταφορά υγρών καυσίμων από Βεγγάζη στην Αλεξάνδρεια, καθ΄ όσον ήταν αδύνατος, λόγω των πολεμικών γεγονότων, ο ανεφοδιασμός της τελευταίας από τα διυλιστήρια του Πορτ Σουέζ. Η Αθήνα αποδέχθηκε το αιγυπτιακό αίτημα και η Αλεξάνδρεια- η περί αυτήν περιοχή είχε κηρυχθεί από τους Ισραηλινούς «πολεμική ζώνη» και όλα τα εμπορικά πλοία που μετέφεραν κυρίως σιτηρά, τα οποία εστερείτο τότε η Αίγυπτος, ανέστρεφαν πρύμναν- ανεφοδιάστηκε πλήρως σε πετρέλαιο. Δεν πρόκειται να αναφέρω το όνομα του διαθέσαντος τα πετρελαιοφόρα εφοπλιστού δι΄ ευνοήτους λόγους. Πάντως, η ενέργειά του έσωσε, κατά κάποιον τρόπο, την Αίγυπτο, πράγμα που η τότε κυβέρνησή της ανεγνώρισε, όπως είμαι σε θέση να γνωρίζω.

Μετά μία εβδομάδα περίπου, αν πάντοτε δεν με απατά η μνήμη μου, μου τηλεφώνησαν γύρω στις 11 (23.00) τη νύχτα να μεταβώ τα μεσάνυχτα στο Γραφείο του Σαντάτ«για κάτι το κατεπείγον» . Πράγματι, πήγα στα Ανάκτορα και ο Σαντάτ μού είπε, χωρίς περιστροφές, τα εξής- τα αναφέρω, κατ΄ ανάγκην, περιφραστικά: «Πείτε στον ομόλογό μου και συνάδελφον εν όπλοις ότι ο Κίσινγκερπροτίθεται να στείλει αεροπορικώς μεγάλη βοήθεια σε υπερσύγχρονο πολεμικό υλικό στο κινδυνεύον Ισραήλ,και θα ζητήσει από την ελληνική κυβέρνηση την άδεια υπερπτήσεως και προσγειώσεως σε ελληνικά αεροδρόμια των μεταφερόντων το υλικό τούτο αμερικανικών αεροπλάνων. Εμείς οι στρατιωτικοίείμεθα τίμιοι άνθρωποι, γι΄ αυτό πιστεύωότι και ο συνάδελφός μου έλληνας πρόεδροςθασυγκατανεύσει.Οπως βλέπετε,ο αραβικός κόσμος είναι τώρα ενωμένος στον κοινόν αγώνα και ο πρόεδρός σας πρέπει να λάβει τούτο σοβαρά υπόψη και να απορρίψει το αίτημαΚίσινγκερ, άλλωςξεχάστε τον κόσμον αυτόν, με όλες τις δυσάρεστες συνέπειες για τον Ελληνισμό» κ.λπ.

Επιστρέψας στην πρεσβεία συνέταξα ένα άκρως απόρρητο τηλεγράφημα- διπλής κρυπτογραφήσεως- και το έδωσα γύρω στις δύο το πρωί στους συνεργάτες μου για τα περαιτέρω. Ομολογώ ότι βρέθηκα ενώπιον του μεγαλύτερου διλήμματος της καριέρας μου: «Μπρος βαθύ και πίσω ρέμα»! Τελικώς, αναλογιζόμενος τους Ελληνες στις αραβικές χώρες, εισηγήθηκα την αποδοχή του αιτήματος του αιγυπτίου προέδρου. Το τηλεγράφημα είχε πρώτο παραλήπτη τον τότε Πρόεδρο της Δημοκρατίας Γ.Παπαδόπουλο,με κοινοποίηση στους Σπ. Μαρκεζίνη και Χ. Ξανθόπουλο-Παλαμά , αντιστοίχως πρωθυπουργό και υπουργό Εξωτερικών.

Απορώ, πράγματι, πώς δεν το βρήκε στα αρχεία η κυρία Τομαή ένα τόσο σημαντικό «ντοκουμέντο», που τόσο συνέβαλε, όπως θα δούμε περαιτέρω, σε έσχατη ανάλυση, στην πτώση της δικτατορίας.

Οπως πληροφορήθηκα τότε, και οι τρεις προαναφερθέντες συμφώνησαν με την εισήγησή μου και απαγορεύθηκε η διέλευση κ.λπ. Στη συνέχεια, έσπευσα να γνωστοποιήσω στον αιγύπτιο πρόεδρο τη θετική απάντηση της Αθήνας. Παραλείπω τα λοιπά περί της ευγνώμονης στάσεως του Σαντάτ υπέρ ημών, που ήλθε δυστυχώς να ανακόψει η δολοφονία του (6.10.1981).

Μετά την ανάκλησή μου στην κεντρική υπηρεσία, ζήτησε να με δει στο σπίτι του ο μακαρίτης πρέσβης Σπύρος Τετενές, στενότατος φίλος μου. Με υποδέχθηκε με τις λέξεις: «Αντώνη, ξέρεις ότι εσύ έριξες τον Παπαδόπουλο; Μου το είπε ο Παλαμάς σοβαρολογώντας!» Και μου εξήγησε τι είχε συμβεί:

*Σκηνή από τον πόλεμο του Γιομ Κιπούρ

«Στην πρόσφατη Σύνοδο του Συμβουλίου των ΥΠΕΞ του ΝΑΤΟ και κατά την έξοδο από την αίθουσα συνεδριάσεων ο Αμερικανός ΥΠΕΞ κ.Χένρι Κίσινγκερ επλησίασε τον έλληνα ομόλογό του και κινώντας απειλητικά τον αντίχειρα του είπε υψηλόφωνα:“Αυτό που κάνατε με τα αμερικανικά αεροπλάνα θα το πληρώσετε πολύ ακριβά” ». 

Τα ίδια μου επανέλαβε ο μακαρίτης υπουργός μου σε τυχαία συνάντηση- και λίγους μήνας προ του θανάτου του- στο γνωστό καφέ της Γενεύης «Αux Αmbassadeurs», προσθέσας τα ακόλουθα: «Κατόπιν των όσων σας ανέφερα,τι γνώμη έχετε για την εξέγερση του Πολυτεχνείου που έλαβε χώρα μερικές εβδομάδες αργότερα;». Σε απάντησή μου ότι δεν μπορούσα να αποκριθώ, εφάνη εκνευριζόμενος λέγοντάς μου: «Λυπάμαι, γιατί διπλωμάτης με την εμπειρία σας, δεν αντελήφθη ποίος ήταν όπισθεν της εξεγέρσεως κάτι το ολοφάνερο». Προφανέστατα, υπονοούσε τον αμερικανικό παράγοντα.

Ανάλωσα τον βίο μου, αξιότιμε κύριε διευθυντά, στη μελέτη και συγγραφή κυρίως της Διπλωματικής Ιστορίας, Παγκόσμιας και Ελληνικής, αποφεύγοντας οποιαδήποτε δημοσιότητα ή προσπάθεια προβολής· μόνος γνώμονας της εργασίας μου ήταν η ιστορική αλήθεια, έστω και αν έθιγα ή ανέτρεπα ορισμένα «ταμπού» κ.λπ., όπως πράττω με το τελευταίο βιβλίο μου «Το Βορειοηπειρωτικό ζήτημα· η Ιστορία μιας Τραγωδίας» (Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών). Ευελπιστώ, λοιπόν, ότι όσα αποκαλύπτω ανωτέρω θα γίνουν πιστευτά και θα τεθεί τέρμα στην εκμετάλλευση της εξεγέρσεως του Πολυτεχνείου από ορισμένους που συμμετέσχον σε αυτήν, αλλά δεν τη διοργάνωσαν.
Μετά πάσης τιμής,  

Α. Ι. Κοραντής Πρέσβης ε.τ.

 *Εδώ ο Ανδρέας Παπανδρέου συνομιλεί με δημοσιογράφους μετά την άνοδο του ΠΑΣΟΚ στην εξουσία. Διακρίνονται μεταξύ άλλων ο Σωτήρης Κωστόπουλος δίπλα στον πρωθυπουργό (με το μουστάκι). 
Πίσω ο Γιώργος Λεονάρδος, με τα γυαλιά ο Νίκος Αγγελής, 
με το μούσι ο Στρατής Ζαχαριάδης, με το χέρι στη πηγούνι ο Γιώργος Βότσης, 
με το μαγνητόφωνο ο Τάσος Θεοδοσόπουλος, δίπλα του ο Αριστοτέλης Σταμούλης, κ.ά.

Τι είχε προβλέψει ο Ανδρέας Παπανδρέου

Τον Δεκέμβριο του 1969 στο Παρίσι, ο Ανδρέας Παπανδρέου μιλώντας σε τέσσερις έλληνες δημοσιογράφους που εκάλυπταν τις συνεδριάσεις του Συμβουλίου της Ευρώπης (Μανούσος Πλουμίδης, Βάσος Μαθιόπουλος, Παύλος Καμβύσης και Σταύρος Ψυχάρης) είπε ότι η Χούντα δεν θα πέσει σύντομα. Η Χούντα θα πέσει, πρόσθεσε, όταν ένας ηλεκτρονικός εγκέφαλος στην Ουάσιγκτον θα πετάξει ένα χαρτάκι που θα γράφει «να πέσει η Χούντα».
Προφανώς έβλεπε το μέλλον σωστά. 

*Ένα από τα βιβλία του Αντωνίου Κοραντή

Τι γράφει ο Σπύρος Μαρκεζίνης

          Αλλά και ο ίδιος ο Σπύρος Μαρκεζίνης, κατονομάζει τους Αμερικανούς σαν υπεύθυνους της ματαίωσης της πολιτικοποίησης της χούντας.

          Στο βιβλίο του «Σύγχρονη Πολιτική Ιστορία της Ελλάδος» Τόμος Τρίτος (1952-1975) Εκδοτικός Οργανισμός Πάπυρος, στη σελίδα 205 γράφει, ότι το Πολυτεχνείο «θα αποτελέσει, απλώς το πρόσχημα που αναζητούσαν ο Ιωάννίδης και οι συνεργάτες του για να ανατρέψουν, με την υπόδειξη των Αμερικανών, μια εβδομάδα αργότερα τον Παπαδόπουλο, να ακυρώσουν την εκλογική διαδικασία της Κυβερνήσεως Μαρκεζίνη και να εγκαταστήσουν ένα νέο, προφανώς τυραννικότερο καθεστώς. Και θα είναι το καθεστώς που θα οδηγήσει, εν τέλει, στην Κυπριακή τραγωδία».