Μια νηφάλια ματιά στον ελληνικό εμφύλιο

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ http://www.kathimerini.gr/995328/gallery/politismos/vivlio/mia-nhfalia-matia-ston-ellhniko-emfylio 

*Έκρηξη βόμβας ναπάλμ στον Γράμμο τον Αύγουστο του 1949. Στρατιώτες του Εθνικού Στρατού έτοιμοι για το άλμα.

Του κ. ΒΑΣΙΛΗ ΝΕΔΟΥ

Η βιβλιογραφία του ελληνικού εμφυλίου πολέμου είναι πραγματικά αχανής, όπως και αν τη μετρήσει κάποιος. Είτε ζυγίζοντας τα έργα που κατατάσσονται στην οπτική γωνία των νικητών, ή σε εκείνα (πολύ περισσότερα) που εκπροσωπούν την άποψη των «ηττημένων». Είτε επικεντρώνοντας στην αμιγώς επιστημονική βιβλιογραφία, η οποία είναι πάντα πιο χρήσιμη για την εξαγωγή νηφάλιων συμπερασμάτων.

Το βιβλίο του Σπυρίδωνος Πλακούδα με τίτλο «Ο Ελληνικός Εμφύλιος Πόλεμος (1946-1949), Πεδίο Μάχης του Ψυχρού Πολέμου» (εκδόσεις Επίκεντρο), εντάσσεται σε αυτή τη δεύτερη κατηγορία έργων και αναγνωσμάτων. Παρά το γεγονός ότι είναι ένα βιβλίο το οποίο απευθύνεται στον ερευνητή της περιόδου, αποτελεί ταυτόχρονα ένα ευανάγνωστο έργο.

Ο Σπ. Πλακούδας περιλαμβάνει σε αυτό μια χρήσιμη αποτύπωση των κυρίαρχων επιστημονικών σχολών σκέψης όλων όσοι ασχολήθηκαν με τον εμφύλιο πόλεμο. Διακρίνει ανάμεσα σε «παραδοσιακούς», «αναθεωρητές» και «μετά-αναθεωρητές», ενώ δεν παραλείπει να κάνει και μια σύντομη αναφορά στη μη επιστημονική βιβλιογραφία, διαχωρίζοντας ανάμεσα σε δύο κοσμοαντιλήψεις, την «αριστερή» και τη «δεξιά». Παρά το γεγονός ότι η συγκεκριμένη επιλογή του συγγραφέα δεν αποτελεί νεοτερισμό, είναι χρήσιμη, καθώς εισάγει τον αναγνώστη άμεσα σε ένα θέμα το οποίο έχει απασχολήσει δεκάδες Ελλήνων και ξένων ερευνητών και έχει διχάσει σε σημαντικό βαθμό την κοινή γνώμη σε διάφορες στιγμές της πρόσφατης ελληνικής Ιστορίας.

Εύχομαι σε όλους τους φίλους/ες, καλές γιορτές με υγεία, αγάπη και χαρές, ατομικά και οικογενειακά.

Το αστέρι της Βηθλεέμ, να φωτίζει τα βήματά σας και να σας οδηγεί στα ξέφωτα της ευτυχίας.

Η μεγάλη ευχή όμως  είναι να υπάρξει παγκόσμια ειρήνη, αλληλοκατανόηση και διάθεση για προκοπή και ευημερία όλων των λαών.  

🔺🔺🔺🔺🔺🔺🔺🔺🔺🔺🔺🔺🔺🔺🔺🔺🔺🔺

Οι σχέσεις Ελλάδας– Αλβανίας

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ http://www.kathimerini.gr/1000402/gallery/epikairothta/ellada/oi-sxeseis-elladas---alvanias 

*Τίρανα, 1959. Ο Σοβιετικός ηγέτης Νικίτα Χρουστσόφ ανάμεσα στον Αλβανό κομματικό ηγέτη Ενβέρ Χότζα (δεξιά) και τον πρωθυπουργό Μεχμέτ Σέχου. Λίγα χρόνια αργότερα, το δόγμα Μπρέζνιεφ για περιορισμένη κυριαρχία των σοσιαλιστικών χωρών είχε ως συνέπεια, μεταξύ άλλων, και την πρωτοβουλία προσέγγισης της Ελλάδας από την αλβανική ηγεσία.

Γράφει ο κ. ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΣΦΕΤΑΣ*

Η αποκατάσταση των ελληνοαλβανικών διπλωματικών σχέσεων το 1971 ήταν το αποτέλεσμα της επίδρασης μιας σειράς παραγόντων σε διεθνές επίπεδο, σε ευρύτερο διαβαλκανικό και σε διμερές ελληνοαλβανικό.

Σε διεθνές επίπεδο ιδιαίτερη σημασία είχε η δρομολόγηση της αμερικανοκινεζικής προσέγγισης το 1971 σε αντισοβιετική βάση, σε μια περίοδο που η σοβιετοκινεζική ρήξη ήταν στο αποκορύφωμά της. Ο κινεζικός παράγοντας εμπλεκόταν στα σχέδια των Αμερικανών για τον τερματισμό του πολέμου στο Βιετνάμ, την αποτροπή της ένωσης του Βορείου Βιετνάμ με το Νότιο Βιετνάμ και τη μετατροπή του τελευταίου σε διεθνές προτεκτοράτο. Η Κίνα όφειλε να εξισορροπήσει τη σοβιετική επιρροή στην Ινδοκίνα μετά την αποχώρηση των Αμερικανών. Ταυτόχρονα, κατά τις αμερικανικές εκτιμήσεις, η Κίνα έπρεπε να γίνει μέλος του ΟΗΕ και να τύχει διεθνούς υποστήριξης σε περίπτωση που η Σοβιετική Ένωση επιχειρούσε να καταστρέψει το πυρηνικό της πρόγραμμα.

Οι βάσεις της αμερικανοκινεζικής προσέγγισης, για την οποία εργάστηκε παρασκηνιακά η ρουμανική διπλωματία, τέθηκαν κατά την επίσκεψη του Κίσινγκερ (1971) και του Νίξον (1972) στην Κίνα. Η αμερικανοκινεζική προσέγγιση δημιούργησε ένα ευνοϊκό κλίμα και για την ελληνοαλβανική προσέγγιση, καθόσον η Αλβανία από το 1962 ήταν το προκεχωρημένο φυλάκιο της Κίνας στα Βαλκάνια.

Η μάχη του βοεβόδα Πέτκο με τους Πομάκους, το 1877 στην Πλαβού

*Η εκκλησία του Αγίου Παντελεήμονος στο βάθος, με το πέτρινο περιτοίχισμά της. Οι Βούλγαροι έχουν ανεγείρει και τον ανδριάντα του βοεβόδα Πέτκο

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

Η Πλαβού, που σήμερα ανήκει στην Βουλγαρία, υπήρξε μια δυναμική κωμόπολη με ακμαίους  Έλληνες κατοίκους, οι οποίοι υπέστησαν τη μοίρα όλων των Ελλήνων και βρέθηκαν κατά διαστήματα πρόσφυγες, διασκορπισμένοι σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας. Το όνομά της λέγεται ότι το οφείλει στο γεγονός, ότι το μισό χωριό ήταν στο πλάι του βουνού. Σήμερα ονομάζεται Πελεβούν. Βρίσκεται στην περιφέρεια του Χασκόβου.

Ο βοεβόδας Πέτκο, υπήρξε Βούλγαρος εθνικιστής, επαναστάτης και λησταντάρτης, ο οποίος έδρασε στη Θράκη κυρίως μετά το 1861. Είχε γεννηθεί στο χωριό Ντογάν Χισάρ (σήμερα Αισύμη κοντά στην Αλεξανδρούπολη) και πέθανε το 1900 στη Βάρνα, καταδιωκόμενος ως ρωσόφιλος από την κυβέρνηση Σταμπούλωφ.

Η Πλαβού με πλούσια ιστορία, συνδέθηκε με τον βοεβόδα Πέτκο το 1878, όταν την περιοχή κατείχαν οι Ρώσοι, που νίκησαν την Οθωμανική Αυτοκρατορία και την υποχρέωσαν να υπογράψει τη Συνθήκη του Αγίου Στεφάνου. 

Επέμβαση του στρατού στην Τουρκία, το 1971

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ http://www.kathimerini.gr/999158/gallery/epikairothta/kosmos/epemvash-toy-stratoy-sthn-toyrkia

*Απρίλιος 2012. Το πλακάτ με το πρόσωπο του Γκεζμίς (αριστερά) κρατούν σε μία ακόμη εκδήλωση διαμαρτυρίας οι συγγενείς των θυμάτων της χούντας που εγκαθίδρυσε ο Κενάν Εβρέν το 1980.

Του κ. MOGENS PELT*

Στις 12 Μαρτίου 1971, οι στρατιωτικοί στην Τουρκία ανέτρεψαν την εκλεγμένη κυβέρνηση. Αυτό συνέβαινε για δεύτερη φορά μέσα σε διάστημα λίγο μεγαλύτερο της δεκαετίας. Αντίθετα από το κλασικό στρατιωτικό κίνημα της 27ης Μαΐου 1960, η επέμβαση του στρατού τον Μάρτιο του 1971 υλοποιήθηκε μέσω ενός υπομνήματος, που ζητούσε την παραίτηση του πρωθυπουργού Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ και τον διορισμό μιας μη-πολιτικής κυβέρνησης. Η Βουλή θα εξακολουθούσε να λειτουργεί.

Το κίνημα του 1971 πραγματοποιήθηκε στο μέσον του τουρκικού «1968». Καταλήψεις πανεπιστημίων, συγκρούσεις μεταξύ των φοιτητών και της αστυνομίας αλλά και μεταξύ δεξιών και αριστερών ομάδων, καθώς και απεργίες βρίσκονταν στην ημερήσια διάταξη. Το ίδιο και ο αντιαμερικανισμός, οι ρίζες του οποίου βρίσκονταν στη δημοσίευση της περιβόητης επιστολής του προέδρου Λίντον Τζόνσον προς τον πρωθυπουργό Ισμέτ Ινονού, με την οποία οι Αμερικανοί είχαν προειδοποιήσει, το 1964, ότι αν η Τουρκία εισέβαλε στην Κύπρο, οι ΗΠΑ δεν θα εγγυόνταν πως το ΝΑΤΟ θα προστάτευε την Άγκυρα σε περίπτωση σοβιετικής αντίδρασης.

Ιωάννης Ρούκης, ο παράτολμος αγωνιστής του 1821

*Το καριοφίλι του Γιάννη Ρούκη, που πουλήθηκε σε δημοπρασία το 2016 αντί 53.100 ευρώ

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Ο Ιωάννης Ρούκης, υπήρξε ένας παράτολμος αγωνιστής της Επανάστασης του 1821, που ένα του τόλμημα υπήρξε αρκετό για να διασώσει τη μνήμη του ταπεινού αυτού πατριώτη και σημαντικού οπλαρχηγού της Ανατολικής Στερεάς Ελλάδας.

                Ειδικότερα στην εκπόρθηση του φρουρίου της Λιβαδειάς όταν εξερράγη η Επανάσταση του 1821, διακρίθηκε ο Ιωάννης Ρούκης, ο οποίος ανέβηκε με θάρρος στα τείχη και μπήκε μέσα στο φρούριο μαχόμενος. Ο ίδιος μπόρεσε να ανεβεί ξανά στα τείχη και να βγει έξω σώος!!! Οι Οθωμανοί που έβλεπαν τέτοιες τολμηρές κινήσεις, αναγκάσθηκαν επειδή αντιμετώπιζαν και μεγάλη έλλειψη τροφών να παραδοθούν. Υπενθυμίζουμε ότι ο Αθανάσιος Διάκος, όταν του ανατέθηκε η αρχηγία των επαναστατών στην περιοχή του, παρέλαβε μαζί τους άλλους οπλαρχηγούς και πλήθος χωρικών, πήγε στη Λιβαδειά στις 29 προς 30 Μαρτίου 1821, την πολιόρκησε και την κατέλαβε. Οι Οθωμανοί κάτοικοι και οι 300 υπερασπιστές της μαζί με κάποιους Αλβανούς, αποσύρθηκαν. Το κατόρθωμα του Ρούκη, έμεινε στην ιστορία…

                Ο Ρούκης, διακρίθηκε λίγο αργότερα και στην πολιορκία του Πατρατζηκίου. Δηλαδή της Υπάτης, όπως ονομάζονταν τότε. Οι Τούρκοι όταν έμαθαν για το ξεσήκωμα των Ελλήνων συγκεντρώθηκαν 700 και πλέον στην Υπάτη, η οποία βρίσκονταν σε σημαντική οχυρή θέση. Οι Έλληνες την πολιόρκησαν στενά, αλλά δεν μπόρεσαν να την κυριεύσουνκε να νοσηλευθεί πολύ καιρό. Στην ανάρρωσή του συνέβαλε με επιμελείς περιποιήσεις του τραυματία, ο Οθωμανός χειρουργός Κουρτ Αλή, καταγόμενος από την Αταλάντη.

Ο Φιλικός Αθανάσιος Ζαρείφης, που τον κήδεψαν με ελεημοσύνη

*Από τα Αρχεία της Ελληνικής Παλιγγενεσίας, έγγραφο για τον Αθανάσιο Ζαρείφη 

"δια τας μαρτυρημένας παρά πολλών προς την πατρίδα πιστάς εκδουλεύσεις".

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Στη χώρα μας, συχνά απαντάται το φαινόμενο, άνθρωποι που πρόσφεραν τα πάντα για την πατρίδα, περιουσία και σωματική ακεραιότητα, να πεθαίνουν στη  ψάθα πάμπτωχοι και αγνοημένοι, χωρίς καν η οικογένειά τους να έχει ακόμα και τα έξοδα κηδείας. Αυτό το φαινόμενο, ήταν έντονο μετά την Επανάσταση του 1821, όταν πολλοί αγωνιστές, κατέληξαν ανάπηροι και πένητες.

                Μια τέτοια περίπτωση, είναι ο Ηπειρωτικής καταγωγής Αθανάσιος Ζαρείφης (ή Ζαρίφης κατ’ άλλη γραφή του ονόματός του).

                Ο Ζαρείφης δούλεψε εντατικά για την Φιλική Εταιρεία και πήρε μέρος στην Επανάσταση, στη Βοιωτία και την Αττική. Θεωρείται μάλιστα, ότι ήταν αυτός, που κατήχησε και μύησε στη Φιλική Εταιρεία, τον Αθανάσιο Διάκο.

                Ελάχιστα στοιχεία γνωρίζουμε για τη ζωή του. Από ένα ειδησάριο που δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Άγγελος» στις 4 Αυγούστου 1843 (παλαιό ημερολόγιο), όταν πέθανε, πληροφορούμαστε ότι ήταν Ηπειρώτης και υπήρξε ο πρώτος απόστολος της Φιλικής Εταιρείας στην Αττική και στη Βοιωτία.  Όταν άρχισε η μεγάλη εθνική εξέγερση ο Ζαρείφης πήρε μέρος και αγωνίσθηκε έως το τέλος της, υπέστη πολλές ταλαιπωρίες, αλλά στο τέλος είδε την πατρίδα ελευθερωμένη. Ο ζήλος του για τον αγώνα, υπήρξε απαράμιλλος. Θυσίασε όλη την περιουσία του για την ανάσταση του Έθνους και τελικά πέθανε στις 31 Ιουλίου (παλαιό ημερολόγιο) 1843 στον Πειραιά σε ηλικία 70 ετών, «πένης πενήτων» κατά την εφημερίδα. Η δε κηδεία του «εγένετο δι’ ελέους» δηλαδή με ελεημοσύνες άλλων συνανθρώπων μαζεύτηκαν τα έξοδα για την ταφή του.

Ο Ευάγγελος Αβέρωφ και η «γέφυρα»

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

http://www.kathimerini.gr/998043/gallery/epikairothta/ellada/o-eyaggelos-averwf-kai-h-gefyra

*Ο Ευάγγελος Αβέρωφ μετά την απονομή χάριτος το 1967. Κατά τη διάρκεια της επταετίας αναζητούσε αγωνιωδώς μια ρεαλιστική διέξοδο για την Ελλάδα. 
Αριστερά η ανταποκρίτρια του Γαλλικού Πρακτορείου Ειδήσεων Σούζυ Λάππα και δεξιά ο ανταποκριτής του Πρακτορείου  United Press Τζων Ρήγος. 
Στο βάθος πίσω από την Σούζυ Λάππα, ο δημοσιογράφος Αριστείδης Μπουλούκος

Του κ. ΕΥΑΝΘΗ ΧΑΤΖΗΒΑΣΙΛΕΙΟΥ*

Ένθερμος υποστηρικτής του δυτικού προσανατολισμού της Ελλάδας και σκληρός αντίπαλος του ανατολικού συνασπισμού κατά τον Ψυχρό Πόλεμο, o Ευάγγελος Αβέρωφ-Τοσίτσας, πρώην υπουργός των Εξωτερικών, είχε ήδη καθιερωθεί στο πολιτικό σκηνικό ως ένας από τους σημαντικότερους ηγέτες της Κεντροδεξιάς. Η αντιπαλότητα που μια τέτοια προσωπικότητα έδειξε απέναντι στη χούντα ενοχλούσε ιδιαίτερα το καθεστώς, καθώς του στερούσε αυτόματα τις προσβάσεις στην συντηρητική κοινή γνώμη.

Ο Αβέρωφ υπερασπίστηκε από την αρχή την τιμή του πολιτικού κόσμου απέναντι στις συκοφαντίες των δικτατόρων– και το ύφος του, όταν ήθελε, μπορούσε να γίνει πολύ επιθετικό. Τον Αύγουστο του 1967, συνελήφθη και καταδικάστηκε σε πενταετή φυλάκιση για πραγματοποίηση συγκέντρωσης στο σπίτι του χωρίς άδεια. Ήτον, έτσι, αδρανοποιημένος την ώρα της διενέργειας του βασιλικού αντικινήματος τον Δεκέμβριο του 1967, κάτι που ο C.M. Woodhouse θεώρησε στοιχείο που συνέβαλε στην αποτυχία του εγχειρήματος. Η αγωνιώδης αναζήτηση για μια ρεαλιστική διέξοδο χαρακτήρισε τη στάση του Αβέρωφ στα επόμενα χρόνια.

Οι διαπιστώσεις του, όπως διαφαίνονται από τις επιστολές του αυτής της περιόδου, ιδίως προς τον Κων. Καραμανλή στο Παρίσι, ήταν εξαιρετικά απαισιόδοξες. Ο Αβέρωφ έδινε μεγάλη έμφαση στον αγώνα εξουσίας μεταξύ του Γ. Παπαδόπουλου και των περισσότερο ακραίων στοιχείων του καθεστώτος: υποψιαζόταν ότι ειδικά τα τελευταία, με τις τριτοκοσμικές τάσεις τους, δεν θα δίσταζαν να διακυβεύσουν τη θέση της Ελλάδας στον δυτικό κόσμο. Αγωνιούσε για τη συνεχιζόμενη αποκοπή της Ελλάδας από τον δυτικοευρωπαϊκό χώρο, και τον Φεβρουάριο του 1971 σημείωνε προς τον Καραμανλή: «Με την εξέλιξιν και των πραγμάτων μας εκτός της Κοινής Αγοράς δεν ξέρω πού θα βρεθούμε αν, όπως φαίνεται, τούτη η δουλειά διαρκέση. Κυριολεκτικά φοβούμαι». Ακόμη, ανησυχούσε ιδιαίτερα για την αδυναμία του καθεστώτος να αντιληφθεί τις διεθνείς σχέσεις, η οποία πάντως επέτρεπε στους χουντικούς, με έναν περίεργο τρόπο, να αγνοούν την πραγματικότητα: «Τον παχυδερμισμόν, στοιχείον απαίσιον διά το έθνος, θεωρώ μεγάλον στοιχείον δυνάμεως για την διάρκειάν τους».

Ο εθνομάρτυς Αναστ. Χρυσάφης και η προφητική επιστολή του από τις Σέρρες

*Ο εθνομάρτυς Αναστάσιος Χρυσάφης

Γράφει ο Αθανασιάδης Στεφ. Παντελής

                Η πόλη των Σερρών είναι μια μαρτυρική πόλη με δεκάδες σφαγιασθέντες από τους Βουλγάρους κατοίκους, στην κυριολεξία εθνομάρτυρες. Η περιγραφή αυτή αφορά τον Β’ Βαλκανικό Πόλεμο, όταν η Ελλάδα, με ορμή άρχισε να εκδιώκει από τα εδάφη της Μακεδονίας τους χθεσινούς συμμάχους της, που τα είχαν καταλάβει από τους Οθωμανούς κατά τον Α’ Βαλκανικό Πόλεμο.

                Ανάμεσα στους εθνομάρτυρες των Σερρών εξέχουσα θέση καταλαμβάνει ο ιατρός Αναστάσιος Χρυσάφης, θύμα των Βουλγάρων, που τα οστά του παραμένουν ακόμα στη σημερινή Βουλγαρία.

                Ο Αναστάσιος Χρυσάφης ήταν ένθερμος πατριώτης. Κατά τη διάρκεια του Μακεδονικού Αγώνα, 1904-1908, θυσίασε την προσωπική περιουσία του, ενισχύοντας  τους μακεδονομάχους. Ως ιατρός νοσήλευσε τραυματίες μακεδονομάχους. Επανειλημμένα διώχθηκε και φυλακίσθηκε και τελικά θυσίασε και τη ζωή του για την πατρίδα.

                Είχε γεννηθεί στις Σέρρες από φτωχούς γονείς. Το 1875 άρχισε να φοιτά στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Νυμφεύθηκε με την πλούσια Αθηναία Αθανασία Ηλιοπούλου. Με τη βοήθεια της οικογένειας της συζύγου του συνέχισε τις σπουδές του στη Βιέννη και έλαβε την ειδικότητα του χειρουργού- μαιευτήρα. Αργότερα επέστρεψε με τη σύζυγό του και τον νεογέννητο γιο του Κωνσταντίνο στις Σέρρες.

Η ανακαινισμένη Βιβλιοθήκη της ΕΣΗΕΑ

*Η ανακαινισμένη Βιβλιοθήκη με τα πορτρέτα των Ιάκωβου Μάλερ και Κωστή Παλαμά

Την Κυριακή, 2 Δεκεμβρίου 2018 στις 12 το μεσημέρι, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Προκόπης Παυλόπουλος εγκαινίασε την πλήρως ανακαινισμένη Βιβλιοθήκη της Ενώσεως Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Αθηνών, η οποία ανοίγει τις πύλες της στον δημοσιογράφο, τον ερευνητή αλλά και τον απλό αναγνώστη, μετά από δύο δεκαετίες που παρέμενε κλειστή.

 Η Βιβλιοθήκη ήταν οραματικό  έργο του διακεκριμένου δημοσιογράφου της εφημερίδας «ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ» Παναγιώτη Πατρίκιου, ο οποίος ξεκινώντας τη δεκαετία του ’60 έκανε ένα τιτάνιο αγώνα και συγκέντρωσε περίπου 60.000 τόμους, έγγραφα και σπάνια αρχεία, ενώ περιέσωσε έργα, που αποτελούσαν τον πνευματικό πλούτο της Ενώσεως. Στη Βιβλιοθήκη φυλάσσεται μεγάλο μέρος της ιστορίας του δημοσιογραφικού κλάδου, υλικό από την αρχαία ελληνική και βυζαντινή γραμματεία, σπάνιες εκδόσεις, αρχεία προσωπικά αλλά και λεξικά, εγκυκλοπαίδειες, τίτλοι ιστορίας και λογοτεχνίας.

«Άνοιγμα» της χούντας στην Αφρική

*Ο πρόεδρος της Κεντροαφρικανικής Δημοκρατίας, στρατηγός Ζαν Μπέντελ Μποκάσα (δεξιά), με τον αντιβασιλέα Γεώργιο Ζωιτάκη. Ο Μποκάσα πραγματοποίησε δύο επισκέψεις στην Αθήνα, τον Αύγουστο του 1970 και τον Απρίλιο του επόμενου έτους.

Του 

Του κ. ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ ΠΑΝΟΥΤΣΟΠΟΥΛΟΥ*

 Όπως αναφέρει ο Θάνος Βερέμης, στις πνευματικές ρίζες των χουντικών, ειδικά στην ΕΕΝΑ (Εθνική Ένωσις Νέων Αξιωματικών), τη μυστική οργάνωση σχετικά χαμηλόβαθμων αξιωματικών που είχαν συγκροτήσει εντός του στρατεύματος πριν από το 1967, ενυπήρχε μία δυνητικά νασερική-τριτοκοσμική τάση. Και ο Αμερικανός διπλωμάτης Ρόμπερτ Κίλι αναφέρει στα απομνημονεύματά του ότι επί σειράν ετών το παρατσούκλι του δικτάτορα Γεωργίου Παπαδόπουλου ήταν «Νάσερ».

Ο «θεωρητικός» της χούντας Γεώργιος Γεωργαλάς, στο βιβλίο του «Η ιδεολογία της Επαναστάσεως» (1968) υποστήριζε ότι «το σύγχρονον Έθνος μας, καλείται και πάλι να αναλάβη εξέχοντα πολιτιστικό ρόλο μέσα στα πλαίσια του Ελληνικής Προελεύσεως ελευθέρου κόσμου [...]. Και ειδικώτερα, η Ελλάς έχει εξέχουσα πνευματικήν αποστολή στην περιοχή των Βαλκανίων, της Ανατολικής Μεσογείου και της Εγγύς Ανατολής», ενώ θεωρούσε ότι η Ελλάδα ήταν ο «Τέταρτος Κόσμος», ένα πεδίο δοκιμής, όπου θα αναπτυσσόταν ένας νέος τύπος «δημοκρατίας», τον οποίο οι άλλοι θα επιθυμούσαν να δανειστούν. Δεν ήταν όμως μόνον οι μεγαλοστομίες ή η ιδεολογική αντιπαλότητα προς τη φιλελεύθερη Δύση τα βασικά κίνητρα της χούντας στο «άνοιγμά» της στην Αφρική. Ένας πρόσθετος βασικός στόχος ήταν να εκμαιευθεί– επιτέλους– από κάποια μέλη της διεθνούς κοινότητας μια μορφή διεθνούς αναγνώρισης, την οποία η Δύση και ιδίως οι δυτικοί διεθνείς οργανισμοί, της αρνούνταν.

Η επίσκεψη Παττακού στην Αίγυπτο

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ   http://www.kathimerini.gr/995715/gallery/epikairothta/politikh/h-episkeyh-pattakoy-sthn-aigypto

*Το καθεστώς Παπαδόπουλου διατήρησε τη φιλοαραβική πολιτική των προηγούμενων κυβερνήσεων. Ο αντιπρόεδρος Στ. Παττακός πραγματοποίησε επίσημες επισκέψεις στην Αίγυπτο, στη Λιβύη, στη Συρία και στον Λίβανο.

Του κ. ΜΑΝΟΛΗ ΚΟΥΜΑ*

47 χρόνια πριν. Τον Φεβρουάριο του 1971, ο αντιπρόεδρος της δικτατορικής κυβέρνησης υπό τον Γεώργιο Παπαδόπουλο, Στυλιανός Παττακός, πραγματοποίησε επίσημη επίσκεψη στο Κάιρο, όπου συναντήθηκε με τον πρόεδρο της Ηνωμένης Αραβικής Δημοκρατίας, Ανουάρ Σαντάτ. Η επίσκεψη Παττακού στο ισχυρότερο αραβικό κράτος της εποχής, λίγους μήνες μετά την κρίση της Ιορδανίας και τον «Μαύρο Σεπτέμβρη», θα πρέπει να ενταχθεί στο πλαίσιο μιας ευρύτερης πολιτικής του δικτατορικού καθεστώτος να ενισχύσει τους δεσμούς της Ελλάδας με τον αραβικό κόσμο.

Η επιλογή της σύσφιγξης των ελληνοαραβικών σχέσεων από το καθεστώς Παπαδόπουλου δεν ήταν ασύμβατη με τη μεσανατολική πολιτική των προηγούμενων κυβερνήσεων – κάθε άλλο. Πράγματι, μετά το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, όλες οι ελληνικές κυβερνήσεις είχαν ακολουθήσει φιλοαραβική πολιτική, ενώ οι σχέσεις των Αθηνών με το Τελ Αβίβ διέρχονταν περίοδο παρατεταμένης κρίσης. Οι παραδοσιακοί δεσμοί με τον αραβικό κόσμο, τα γενικότερα ελληνικά συμφέροντα στη Μέση Ανατολή και στα Πατριαρχεία Ιεροσολύμων και Αντιοχείας, ο φόβος αντιποίνων εις βάρος του αιγυπτιώτη Ελληνισμού και η ανάγκη εξασφάλισης της υποστήριξης των αραβικών κρατών στα Ηνωμένα Έθνη για την προώθηση των ελληνικών θέσεων ήταν οι σημαντικότεροι παράγοντες που υπαγόρευαν διαχρονικά την υιοθέτηση φιλοαραβικής πολιτικής.

Η τηλεοπτική μετάδοση της ομιλίας μου στην Νέα Ορεστιάδα

Ευχαριστώ θερμά 

την Δημοτική Τηλεόραση 

της Νέας Ορεστιάδας,

για την τηλεοπτική κάλυψη 

της ομιλίας μου,

στις 11 Νοεμβρίου 2018

Οι βουλγαρικές προσπάθειες ελέγχου της Θράκης περί το 1900

*Η Αδριανούπολη το 1893

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

Ο εικοστός αιώνας, όταν ανέτειλε, βρήκε τη Θράκη να αγωνίζεται  εναντίον του βουλγαρικού εθνικισμού, ο οποίος άρχισε να αναπτύσσεται από το  1878, τότε που οι Ρώσοι νίκησαν τους Τούρκους και έφτασαν ως τις παρυφές της Κωνσταντινούπολης. Με τη Συνθήκη του Αγίου Στεφάνου δημιούργησαν τη λεγόμενη Μεγάλη Βουλγαρία. Η Συνθήκη ανετράπη από το Συνέδριο του Βερολίνου, το οποίο ωστόσο δεν εξάλειψε τον Πανσλαβισμό και τον Βουλγαρικό επεκτατισμό.

Η Θράκη, επίζηλη περιοχή, δοκιμάστηκε από τις κινήσεις των Βουλγάρων, που θέλησαν με κάθε τρόπο να εμφανίσουν την ύπαρξή τους ως σημαντική, συνοδευόμενη από ανάλογες απαιτήσεις.

Η μεγαλύτερη απογοήτευση για τους Έλληνες, από τον ρωσοτουρκικό πόλεμο ήταν η διάψευση των ελπίδων τους από το λεγόμενο «ξανθό γένος» των διαφόρων ψευδοπροφητειών. Αντίθετα μάλιστα, οι Ρώσοι εφαρμόζοντας τα πανσλαβιστικά σχέδια, ενίσχυσαν με κάθε τρόπο τους Βουλγάρους, αγνοώντας τους Έλληνες. Χαρακτηριστικά η εφημερίδα «Αγών» έγραφε στις 7 Ιανουαρίου 1900:

«Νικήσαντες οι Ρώσοι ελησμόνησαν, ότι εξεστράτευσαν υπέρ της αναξιοπαθούσης ορθοδοξίας, προς αυτών δε υπαγορεύσαντες την συνθήκην του Αγίου Στεφάνου δεν έβλεπον άλλους αξίους προστασίας ή τους Βουλγάρους. Οι Τούρκοι της ρωσοκρατήτου τότε Αδριανουπόλεως και της άλλης Θράκης δεν ηδύναντο ως πολεμία φυλή να ληφθώσιν υπ’ όψιν υπό των Ρώσων, οι δε τριακοντακισχίλιοι  Έλληνες της δευτέρας  της Θράκης πόλεως ήσαν μεν χριστιανοί, αλλά δεν ήσαν Βούλγαροι. Παν ό,τι ελληνικόν περιεφρονείτο και παρηγκωνίζετο και κατά παντοίους τρόπους κετεδιώκετο υπό των Ρώσων, η ελαχίστη δε μειονότης των κατοίκων της Αδριανουπόλεως οι μόλις εις χιλίους ανερχόεμνοι Βούλγαροι των προαστείων, οι πρώην είλωτες εκλήθησαν να μετάσχωσιν της διοικήσεως, να αστυνομεύωσι, να απονέμωσι δικαιοσύνην».

Η εφημερίδα αυτή δημοσίευσε πολλές ενδιαφέρουσες πληροφορίες για την κατάσταση που επικρατούσε περί το 1899 και το 1900.

Άποψη: «Προγράμματα» σπουδών Ιστορίας στη δημόσια εκπαίδευση

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ  

http://www.kathimerini.gr/995749/article/epikairothta/ellada/apoyh-programmata-spoydwn-istorias-sth-dhmosia-ekpaideysh

*Η πρόσοψη του υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων

Του κ. ΕΥΑΝΘΗ ΧΑΤΖΗΒΑΣΙΛΕΙΟΥ*

Πριν από λίγες ημέρες, το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής ανακοίνωσε τα αναθεωρημένα προγράμματα σπουδών για το μάθημα της Ιστορίας, από τη Γ΄ Δημοτικού έως και την Α΄ Λυκείου. 

Στο παρόν άρθρο δεν θα εξετάσουμε ζητήματα ουσίας: π.χ. τη σαφή (και άκριτη) υιοθέτηση της άποψης στο πρόγραμμα ότι το έθνος, ιστορικά, δεν είναι μια πολιτισμική κοινότητα αλλά μια κατασκευή του κράτους (βλ. π.χ. ότι στο πρόγραμμα της E΄ Δημοτικού απουσιάζει η λέξη «Έλληνας» για την περίοδο από το 1453 ώς το 1821 – υπάρχουν μόνον οι λέξεις «χριστιανοί», «ορθόδοξοι», «ελληνορθόδοξοι» και «ελληνόφωνοι»). Ας αφήσουμε ότι προτείνεται, ως προς τη διδασκαλία για την οθωμανική αυτοκρατορία, η προβολή της ταινίας «Πολίτικη κουζίνα», η οποία δεν αναφέρεται στην οθωμανική αυτοκρατορία, αλλά στις διοικητικές πρακτικές του κεμαλισμού. Θα επικεντρωθούμε σε ζητήματα δομής και οργάνωσης των προγραμμάτων σπουδών.

Η θλιβερή εκκένωση της Ανατολικής Θράκης, το 1922

*Η αίθουσα κατάμεστη...

Η Νέα Ορεστιάδα, μου έδωσε την Κυριακή 11 Νοεμβρίου 2018, μεγάλη χαρά, χάρη στην ευγενική πρόσκληση του Ιστορικού και Λαογραφικού Μουσείου της πόλης, να μιλήσω σε ειδική εκδήλωση με θέμα: «Η δραματική εκκένωση της Ανατολικής Θράκης το 1922- Μια αφήγηση, ένας λυγμός, μια διεθνής ατιμία» υπό την αιγίδα του Δήμου.

Η αίθουσα του Δημοτικού Πολιτιστικού Πολυκέντρου ήταν κατάμεστη, ενώ υπήρχαν και όρθιοι. Παρέστησαν μεταξύ άλλων, ο Μητροπολίτης Διδυμοτείχου, Ορεστιάδος και Σουφλίου κ.κ. Δαμασκηνός, οι βουλευτές Δημήτρης Ρίζος (ΣΥΡΙΖΑ) και Αναστάσιος Δημοσχάκης (ΝΔ) ο πρώην υφυπουργός Παιδείας Αλέξανδρος Δερμεντζόπουλος, ο δήμαρχος Διδυμοτείχου Παρασκευάς Πατσουρίδης, ο αντιδήμαρχος Ορεστιάδας Χρήστος Ορμανλίδης, πρώην δήμαρχοι της πόλης, εκπρόσωποι της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, των στρατιωτικών αρχών και άλλοι επίσημοι.

Με την ευκαιρία αυτής της ομιλίας, παρέδωσα στον πρόεδρο του Μουσείου κ. Πασχάλη Μαυρίδη μια σπάνια καρτ ποστάλ της Αδριανούπολης, της Πρωτοχρονιάς του 1908 με ιδιόγραφες ευχές από τον τότε υπολοχαγό Στυλιανό Γονατά, που δρούσε με το ψευδώνυμο Στέργιος Γρηγορίου, οργανώνοντας τον υπόδουλο Ελληνισμό της Θράκης, μαζί με άλλους αξιωματικούς.

Κατά τη διάρκεια της ομιλίας υπήρξε χαρακτηριστική διάχυτη συγκίνηση… Άλλωστε στο ακροατήριο υπήρχαν πολλοί απόγονοι προσφύγων της Ανατολικής Θράκης,που έχουν μεγαλώσει με τις αφηγήσεις των δικών τους ανθρώπων, που έζησαν αυτό το δράμα του 1922.

Ακούσθηκαν επίσης τραγούδια από τα  μέλη της Ενόργανης Θρακικής Χορωδίας του Μουσείου.

Η ομιλία μου συνοδεύτηκε από προβολή ψηφιακών εικόνων, σχετικών με το θέμα.

(Οι φωτογραφίες της εκδήλωσης που ακολουθούν, είναι των Γρηγόρη Αζορίδη και Σταύρου Παπαθανάκη).

                                                 *Μια αφήγηση, ένας λυγμός, 

μια διεθνήςατιμία.  

*Ομιλία του Παντελή Στεφ. Αθανασιάδη

στο Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο 

της Νέας Ορεστιάδας.

Καλησπέρα σας

                Όταν κοιτάζουμε πέρα από τον ποταμό Έβρο, το βλέμμα μας ταξιδεύει σε μια αλησμόνητη πατρίδα. Την ελληνική Ανατολική Θράκη, από την οποία τα διεθνή συμφέροντα το 1922, ξερίζωσαν τον ελληνισμό με τις πανάρχαιες ρίζες. Η βίαιη εκκένωση της Ανατολικής Θράκης, που με σημερινούς όρους θα την χαρακτηρίζαμε στυγνή εθνοκάθαρση, δεν έπαψε να αποτελεί καταδικαστέα πρακτική της τακτικής των μεγάλων κρατών, που επιβάλουν τις θελήσεις τους όχι με βάση τους ηθικούς νόμους, αλλά τα ανομολόγητα συμφέροντά τους.

                Αυτή την εκκένωση, όπως την είδε και ο Τύπος της εποχής εκείνης, έχω την τιμή να σας αφηγηθώ σήμερα, χάρη στην ευγενική πρόσκληση του Ιστορικού και Λαογραφικού Μουσείου της Νέας Ορεστιάδας και της Περιφέρειάς της.

*Ο ομιλητής

«Η Β’ Βουλγαρική Κατοχή (1916 - 1918) στη Νικήσιανη Παγγαίου»

*Η ιστορική Νικήσιανη στην αγκαλιά του Παγγαίου. Στο βάθος η πεδιάδα των Φιλίππων, με την Δράμα και το Φαλακρό όρος(Φωτογραφία: Βασ. Ε. Μώραλη)

Γράφει η κ. Βασιλική Ευαγ. Μώραλη

Δημοσιογράφος–  τ. Δικηγόρος

ΕΙΔΙΚΗ ΑΦΙΕΡΩΣΗ:

Η ιστορική αυτή Εισήγηση, που έγινε στο 2^ο Συνέδριο Τοπικής Ιστορίας Παγγαίου στην Ελευθερούπολη στις 19-21/10/2018, αφιερώνεται:

*στη μνήμη των μαρτύρων προγόνων μου της Ανατ. Μακεδονίας– και ιδίως στους προγόνους συγχωριανούς μου Νικησιανιώτες- που βρήκαν φρικτό θάνατο ή βασανίστηκαν από τους Βουλγάρους στις τρεις βουλγαρικές Κατοχές στον 20ό αιώνα, αλλά

*και στη μνήμη του ακάματου ερευνητή και συλλέκτη τεκμηρίων της τοπικής μας Ιστορίας αειμνήστου Νικολάου Ρουδομέτωφ (ιδρυτή και πρωτεργάτη του Ιστορικού και Λογοτεχνικού Αρχείου Καβάλας) για το ανυπολόγιστης αξίας εθνικό έργο που έχει προσφέρει επί δεκαετίες στον τόπο μας.

Κανένα γεγονός –και δη ιστορικό- δεν μπορεί να αναλυθεί και να εκτιμηθεί δεόντως χωρίς να ληφθεί υπ’ όψιν το ιστορικό πλαίσιο στο οποίο διαδραματίζεται. Ειδικότερα ως προς το θέμα της Εισήγησής μου «Η Β’ Βουλγαρική Κατοχή (1916-1918) στη ΝικήσιανηΠαγγαίου», πρέπει απαραιτήτως να εξετάσουμε εν συντομία τι συνέβαινε εκείνη την εποχή όχι μόνο εδώ στην ιδιαίτερη πατρίδα μας ή, έστω στη Μακεδονία και στην Ελλάδα, αλλά και στον κόσμο ολόκληρο- μια που τα γεγονότα εξελίσσονται στην καρδιά του «Μεγάλου Πολέμου», του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, που όμοιό της έως τότε δεν είχε ξαναδεί η ανθρωπότητα.

Υπ’ αυτή την σκοπιά μόνο μπορούμε ν’ αντιληφθούμε καλύτερα τι συνέβαινε και στη δική μας μικρή «σφαίρα» και να δώσουμε ερμηνείες των όσων συνέβησαν και των συνεπειών τους.

Από τον Ιούλιο του 1914 είχε ξεσπάσει ο Α’ Παγκ. Πόλεμος, αρχικά με την επίθεση της Αυστρο-Ουγγρικής Αυτοκρατορίας εναντίον της Σερβίας (με την οποία, μάλιστα, η Ελλάδα διατηρούσε ήδη από τους Βαλκανικούς Πολέμους του 1912-13 Σύμφωνο Συμμαχίας και Στρατιωτικής Συνεργασίας). Επί τέσσερα χρόνια και πλέον οι Κεντρικές Δυνάμεις (Γερμανία, Αυστρο-Ουγγαρία, Οθωμανική Αυτοκρατορία και, εν τέλει, Βουλγαρία) συγκρούστηκαν αμείλικτα με τις Ενωμένες Δυνάμεις (της «Αντάντ»/Εγκάρδιας Συμφιλίωσης ή Τριπλής Συμμαχίας) που συναποτελούσαν η Βρετανική Αυτοκρατορία (με όλες τις αποικίες της), η Γαλλία, η Ρωσία (μέχρι το 1917), η Σερβία, η Ιταλία και, προς το τέλος του πολέμου, οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Ιαπωνία και η Κίνα.

Οι πράκτορες της OSS γύρω από τον νομό Έβρου, κατά την Κατοχή

*Το βιβλίο της   Σούζαν Χιουκ Άλεν «Classical Spies- American archaeologists 

with the OSS in World War ΙΙ Greece»  

Γράφει ο ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΣΤΕΦ. ΑΘΑΝΑΣΙΑΔΗΣ

                Κατά τη διάρκεια της Κατοχής, ο νομός Έβρου βρέθηκε στο επίκεντρο των μυστικών υπηρεσιών, λόγω της γεωστρατηγικής του θέσης. Από το νομό Έβρου διέρχονταν η μοναδική σιδηροδρομικής γραμμή, που με επίκεντρο την Κωνσταντινούπολη, συνέδεε την Ευρώπη, αλλά επεκτείνονταν και προς τη Μοσούλη.

                Στην ουσία, ο νομός Έβρου είχε κυκλωθεί από δακτύλιο πρακτόρων Αμερικανών και Άγγλων, στον άξονα Κωνσταντινούπολη- Αδριανούπολη- Σόφια. Η Τουρκία είναι γνωστό ότι απέφυγε να εισέλθει στον Β΄  Παγκόσμιο Πόλεμο τηρώντας μια παμπόνηρη και επιτήδεια ουδετερότητα. Έτσι, ενώ προμήθευε με πρώτες ύλες την πολεμική βιομηχανία του ναζιστικού καθεστώτος, τηρούσε χαλαρή στάση στη δράση των Αμερικανών και Άγγλων πρακτόρων στο έδαφός της. Επίσης πολλοί Τούρκοι των υπηρεσιών ασφαλείας συνεργάσθηκαν με τις μυστικές υπηρεσίες των δύο μεγάλων χωρών.

                Από στοιχεία που έχουν δημοσιευθεί (Φωτεινή Τομαή) προκύπτει ότι η Τουρκία, οκταπλασίασε τα αποθεματικά της σε ξένο συνάλλαγμα από 37 σε 292.000.000 δολάρια και τα αποθέματά της σε χρυσό έφτασαν τα 213.941 κιλά στην Κεντρική Τράπεζα της Τουρκίας και στις ΗΠΑ και τον Καναδά, χάρη στις εξαγωγές πρώτων υλών προς τη χιτλερική Γερμανία, που ξεκίνησαν με την υπογραφή της Clodius Agreement. Και φυσικά την ίδια ώρα, η Ελλάδα λιμοκτονούσε και οι κατακτητές απορροφούσαν κάθε ικμάδα της καταρρακωμένης από τον πόλεμο οικονομίας της με το περίφημο αναγκαστικό δάνειο, που δεν το πλήρωσαν ποτέ έως σήμερα οι Γερμανοί!

Φάκελος Κύπρου: «Θα ήθελα να μου εξασφαλίσετε τη ζωή του Μακαρίου»

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ http://www.kathimerini.gr/991712/article/epikairothta/ellada/fakelos-kyproy-8a-h8ela-na-moy-e3asfalisete-th-zwh-toy-makarioy

*Ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος

Γράφει ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΣ

Εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι καταθέσεις των μαρτύρων στην εξεταστική επιτροπή, στους οποίους συμπεριλαμβάνονται και οι επιχειρησιακοί πρωτεργάτες του πραξικοπήματος κατά του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου. Μεταξύ αυτών, ξεχωρίζει η κατάθεση του Κωνσταντίνου Κομπόκη, που ως επικεφαλής των μονάδων καταδρομών στην Κύπρο είχε κεντρικό ρόλο στον σχεδιασμό και στην υλοποίηση του πραξικοπήματος.

Ο συνταγματάρχης Κομπόκης εκλήθη στην Αθήνα στις 2.7.1974 μαζί με τον ταξίαρχο Μιχαήλ Γεωργίτση, διοικητή του τομέα Λευκωσίας. Ήταν μια εποχή μεγάλης έντασης μεταξύ της δικτατορίας και του Μακαρίου, με αιχμή τον ρόλο της Εθνικής Φρουράς στο νησί και τον βαθμό στον οποίο υπονόμευε τη δημοκρατική κυβέρνηση της Κύπρου. Οι δύο αξιωματικοί την ημέρα εκείνη συμμετείχαν – παρακάμπτοντας τον επικεφαλής του ΓΕΕΦ (Γενικό Επιτελείο Εθνικής Φρουράς) αντιστράτηγο Ντενίση– σε σύσκεψη στο γραφείο του αρχηγού των Ενόπλων Δυνάμεων Γρ. Μπονάνου, ο οποίος τους έδωσε την εντολή να ανατρέψουν την κυβέρνηση του Μακαρίου. Ο Γεωργίτσης θα ήταν ο επικεφαλής της επιχείρησης.

Ωστόσο ο ισχυρός άνδρας του καθεστώτος, Δημήτρης Ιωαννίδης, εμπιστεύθηκε στον συνταγματάρχη Κομπόκη, σύμφωνα με την κατάθεση του τελευταίου, μια πτυχή που δεν ήθελε να ακούσει κανένας άλλος: «Όταν κάθισα απέναντί του, καθόταν και ένας ακόμη λοχαγός ή ταγματάρχης κοντά του, τον οποίο τον απομάκρυνε», είπε στην επιτροπή ο Κομπόκης.

Φάκελος της Κύπρου : «Αλέξανδρος εισήχθη εις κλινικήν»

ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 

https://www.tovima.gr/printed_post/aleksandros-eisixthi-eis-klinikin/

*Μακάριος, Γεώργιος Παπαδόπουλος, Στυλιανός Παττακός

*Το πραξικόπημα κατά του Μακαρίου

μέσα από την κατάθεση του ανθρώπου

που σχεδίασε την επιχείρηση.

*Οι συνομιλίες Κομπόκη- Ιωαννίδη,

και το άνοιγμα του δρόμου του Αττίλα.

Γράφει ο Λάμπρος Σταυρόπουλος

Το άνοιγμα του Φακέλου της Κύπρου, ένα διαχρονικό αίτημα δεκαετιών προκειμένου να χυθεί φως πάνω στις συνθήκες, στα γεγονότα και στα πρόσωπα που συνετέλεσαν στην κυπριακή τραγωδία, δίνει σίγουρα ένα έναυσμα για βαθύτερη μελέτη και έρευνα και εξαγωγή συμπερασμάτων. Βεβαίως ευθύνες ουδέποτε αποδόθηκαν στους υπευθύνους παρά τις προσπάθειες που έγιναν με τη συγκρότηση της Ειδικής Εξεταστικής Επιτροπής της Βουλής που ασχολήθηκε με την υπόθεση από τον Φεβρουάριο του 1986 έως τον Μάρτιο του 1988.

Το πόρισμα της τότε πλειοψηφίας του ΠαΣοΚ, όπως και οι πορισματικές εκθέσεις των άλλων κομμάτων που το συνόδευαν, δεν έφθασε ποτέ προς συζήτηση στην Ολομέλεια της Βουλής. Η λήθη επισκίασε τα συγκλονιστικά γεγονότα και τις τεράστιες ευθύνες που απέρρεαν και οι οποίες οδήγησαν στην προδοσία της Κύπρου- το οργανωμένο από τη χούντα πραξικόπημα κατά του Μακαρίου στις 15 Ιουλίου 1974 που άνοιξε τον δρόμο για την τουρκική εισβολή της 20ής Ιουλίου και της 14ης Αυγούστου, οδηγώντας στην παράνομη κατοχή του βόρειου τμήματος της νήσου.

Στους τέσσερις πρώτους τόμους που δόθηκαν στη δημοσιότητα από τον Πρόεδρο της Βουλής Ν. Βούτση και είναι σε ελεύθερη πρόσβαση μέσω της ιστοσελίδας της Βουλής, περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων και οι καταθέσεις των πρωταγωνιστών του πραξικοπήματος κατά του Μακαρίου, οι οποίες δεν είχαν εντοπιστεί μεταξύ των φακέλων που ανέσυραν οι αρμόδιοι από τα υπόγεια του Κοινοβουλίου και χρειάστηκε να απομαγνητοφωνηθούν παρά τις τεχνικές δυσκολίες λόγω παλαιότητας, από το ηχητικό υλικό των καταθέσεων που είχε καταγράψει η Εξεταστική Επιτροπή. Τραγική ειρωνεία: κανένας τους δεν τιμωρήθηκε και όλοι αποστρατεύθηκαν με τον στρατιωτικό τους βαθμό σαν να μην είχε συμβεί τίποτα, καθώς «εκτελούσαν εντολές». Από τις καταθέσεις τους προκύπτει ο ακραίος τυχοδιωκτισμός των στρατοκρατών της Αθήνας παρά τους εθνικούς κινδύνους που ανοίγονταν, το μίσος κατά του Μακαρίου, αλλά και η ανικανότητα και η αδυναμία να προβλέψουν και φυσικά να αποκρούσουν τους τουρκικούς εισβολείς.

Οι δυο παράλληλες επαναστάσεις σε Ελλάδα και Τουρκία

*Προπαγανδιστικό επιστολικό δελτάριο των Νεοτούρκων, σε διάφορες γλώσσες για να πεισθούν οι μειονότητες της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, να αποδεχθούν το κίνημα

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης  

                Ο εικοστός αιώνας στην πρώτη δεκαετία του στα Βαλκάνια, γέννησε δύο στρατιωτικές επαναστάσεις, που σημάδεψαν την περιοχή, με αποτελέσματα, που είναι ορατά έως σήμερα. Πρόκειται για την επανάσταση των Νεοτούρκων που εκδηλώθηκε στη Θεσσαλονίκη του 1908 και την επανάσταση του Στρατιωτικού Συνδέσμου, που εκδηλώθηκε στην περιοχή Γουδή της Αθήνας το 1909.

                Μιλάμε για δύο παράλληλες επαναστάσεις σε Τουρκία και Ελλάδα, με κοινό σημείο ότι εκδηλώθηκαν από στρατιωτικούς, αλλά έχουν ιστορικά, σημαντικές διαφορές αξιοσημείωτες, εξαιτίας των αποτελεσμάτων που παρήγαγαν.

                Ας δούμε τι συνέβη στις δύο χώρες.

                Οι ζυμώσεις που γίνονταν στο εσωτερικό της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, σε συνδυασμό με το αστυνομικό κράτος, που επέβαλε ο στυγερός σουλτάνος Αβδούλ Χαμίτ, οδήγησαν πολλούς διανοούμενος στα τέλη του 19^ου αιώνα στη σκέψη ότι η Τουρκία χρειάζεται μια επαναστατική αλλαγή. Πολλοί από αυτούς ήταν εξόριστοι και άρχισαν να συζητούν στη Γενεύη ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Οι συζητήσεις δημιούργησαν πυρήνες, που εξαπλώθηκαν σιγά- σιγά στο Παρίσι και στο Κάιρο, αλλά και σε μικρότερες πόλεις, όπως η Θεσσαλονίκη, η Δαμασκός, τα Ιεροσόλυμα.

                Στο Παρίσι, αυτοί που αντιδρούσαν στο καθεστώς μπόρεσαν να εκδώσουν μια εφημεριδούλα με την ονομασία «Νέα Τουρκία». Αυτός ο τίτλος αργότερα ενέπνευσε την ονομασία του επαναστατικού κινήματος, που ονομάστηκε Κίνημα Νεοτούρκων.

Ο Τσακαλώτος και ο διάβολος της Ιστορίας

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ http://www.kathimerini.gr/991045/opinion/epikairothta/politikh/o-tsakalwtos-kai-o-diavolos-ths-istorias

 *Ελευθέριος Βενιζέλος και Ιωάννης Μεταξάς: Οι πρωταγωνιστές.

Του κ. Αντώνη Κλάψη*

Σ​​υχνά, στην προσπάθειά τους να ενισχύσουν την επιχειρηματολογία τους ή απλώς να διανθίσουν τον λόγο τους, οι πολιτικοί επικαλούνται ρήσεις ιστορικών προσώπων. Την τακτική αυτή ακολούθησε την περασμένη Πέμπτη από το βήμα της Βουλής ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος.

Ως φορέας ενός ιστορικού επωνύμου, ο κ. Τσακαλώτος θα έπρεπε να είναι προσεκτικότερος όταν προχωρεί σε ιστορικές αναδρομές. Κατά τη διάρκεια ομιλίας του, ο κ. Τσακαλώτος ανέφερε ότι εν μέσω της Μικρασιατικής («Μικρασιάτικης» κατά τον τονισμό του) Εκστρατείας, ο Ιωάννης Μεταξάς είχε δηλώσει πως προτιμούσε «να υπάγη ο τόπος μας εις τον διάβολον, διά να μη έλθη ο Βενιζέλος». Η εν λόγω ρήση, πρόσθεσε ο κ. Τσακαλώτος, υπάρχει στο δημοσιευμένο ημερολόγιο του Μεταξά. Ο υπουργός, μάλιστα, προχώρησε σε μια ακροβατική ιστορική γενίκευση, υποστηρίζοντας ότι «πάντα έτσι ήταν η Δεξιά. Να πάει στο διάβολο η χώρα για να βγαίνετε εσείς στην εξουσία. Αυτό αποδεικνύει από το 1920 μέχρι τώρα».

Οι πιο σχολαστικοί θα παρατηρούσαν ότι οι όροι «Δεξιά» και «Κέντρο» για την περιγραφή των αντίστοιχων παρατάξεων δεν χρησιμοποιήθηκαν στην Ελλάδα παρά μόνο μετά το 1945. Επομένως, η χρήση τους για τη δεκαετία του 1920 είναι πρωθύστερη, καθώς τότε η αναφορά γινόταν σε «αντιβενιζελικούς» και «βενιζελικούς». Ακόμα κι έτσι, πάντως, η ουσία του επιχειρήματος του κ. Τσακαλώτου ίσως να μπορούσε να σταθεί, εάν, με την αποστροφή του, δεν παραποιούσε– ασφαλώς ακούσια, αλλά οπωσδήποτε βάναυσα– την ιστορική αλήθεια.

Το ιστορικό Πανθρακικό Συνέδριο του 1918

*Το τέλος του ιστορικού ψηφίσματος. Υπογράφουν ο Ειδικός Γραμματέας Παν. Δανιηλόπουλος και ο Πρόεδρος Απ. Δοξιάδης

*Αίτημα των αλύτρωτων Θρακών,

ήταν η ένωσή τους  με την Ελλάδα

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

        Το 1918, όταν έληξε ο αιματηρός Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, η ανθρωπότητα ανέπνεε ανακουφισμένη, ενώ πολλοί λαοί προσδοκούσαν, ότι θα ζήσουν ελεύθεροι και άλλοι ότι θα αποκτήσουν δικαιώματα. 

Οι προσδοκίες όλων επικεντρώνονταν στη Σύνοδο Ειρήνης των Παρισίων, σ’ αυτό που η κοινή γνώμη είχε ονομάσει Συνδιάσκεψη Ειρήνης.  Είχε αρχίσει να προετοιμάζεται από το 1918 για να συνέλθει στις αρχές του 1919. Επρόκειτο για πολυεθνική σύνοδο, η οποία οργανώθηκε από τις νικήτριες δυνάμεις της Αντάντ και των ΗΠΑ με στόχο να συσταθεί ένας παγκόσμιος σύνδεσμος των εθνών, που θα ονομαστεί Κοινωνία των Εθνών και να γίνει διαπραγμάτευση των συνθηκών ειρήνης.

Ανάμεσα σε αυτούς που αναθάρρησαν το 1918 ήταν και οι κάτοικοι της Θράκης. Η Θράκη τότε ήταν κομματιασμένη στα τρία. Οι ηττημένοι Βούλγαροι εκτός από την Ανατολική Ρωμυλία κατείχαν με βάση τη Συνθήκη του Βουκουρεστίου του 1913 και τη Δυτική Θράκη. Οι Οθωμανοί κρατούσαν την Ανατολική Θράκη. Και στο ελεύθερο ελληνικό κράτος είχαν συνωστισθεί διωγμένοι από τις πατρίδες τους δεκάδες χιλιάδες Θράκες, που ποτέ δεν έχασαν την ελπίδα τους ότι θα ελευθερωθεί η από αρχαιοτάτων χρόνων ελληνική Θράκη.

Στις απαρχές της ελληνικής δημοσιογραφίας

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 
http://www.kathimerini.gr/988285/opinion/epikairothta/politikh/stis-aparxes-ths-ellhnikhs-dhmosiografias

*Το βιβλίο του Λ. Βαζαίου για την ¨Ανεξάρτητον Εφημερίδα της Ύδρας του Π. Κ. Παντελή

Του κ. Παντελή Μπουκάλα

T​​ο ’χει η μοίρα μας φαίνεται να συνδέεται η γέννηση του ελληνικού Τύπου, σε κάθε περίοδο μιας μακράς ιστορίας, με τον πόλεμο και τη λογοκρισία. Στις «Βασιλείους Εφημερίδες», ημερολόγιο των εκστρατειών του Μεγαλέξανδρου, εργαζόταν ως συντάκτης και ο Καλλισθένης ο Ολύνθιος, μικρανιψιός του Αριστοτέλη και μαθητής του. Οσον καιρό ο Καλλισθένης έγραφε δοξαστικά για τον στρατηλάτη, δεν υπήρχε πρόβλημα. Το 327 π.Χ. όμως, οπότε πέρασε στην αντιπολίτευση και αρνήθηκε την «προσκύνησιν» που απαιτούσε ο Αλέξανδρος, μιμούμενος τους Πέρσες βασιλιάδες, περιέπεσε σε δυσμένεια. Και εκτελέστηκε.

Στους δικούς μας καιρούς, γενέθλιο έτος του νεοελληνικού Τύπου θεωρείται το 1784, όταν ο Ζακυνθινός Γεώργιος Βεντότης εξέδωσε στη Βιέννη μια εφημερίδα που δεν γνωρίζουμε καν τον τίτλο της, αφού δεν σώθηκε κανένα φύλλο της.

Στην Ελλάδα πάντως η πρώτη εφημερίδα, η «Σάλπιγξ Ελληνική», εκδόθηκε λίγο μετά το ξεκίνημα του Αγώνα, τον Αύγουστο του 1821, στην Καλαμάτα, από τον Θεόκλητο Φαρμακίδη, εκδότη του «Λόγιου Ερμή» στη Βιέννη. Όπως και με τις μεγαλεξανδρινές «Εφημερίδες», το νεογέννητο άκουσε πολεμικά τραγούδια και απαγορευτικές εντολές: Το τέταρτο μόλις τεύχος της «Ελληνικής Σάλπιγγος» ήταν το τελευταίο. Ο Δημήτριος Υψηλάντης ήθελε να επιβάλει προληπτική λογοκρισία στις ελεύθερες περιοχές και ο Φαρμακίδης προτίμησε τη σιωπή παρά τη φίμωση.