Πέμπτη 29 Ιανουαρίου 2015

Ο θάνατος του Γεωργ. Σκίπη, αδελφού του ποιητή, το 1912 στις μάχες της Μανωλιάσας

*Ο υπολοχαγός Γεώργιος Σκίπης


Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

          Στη μάχη της Μανωλιάσας το 1912, ο ποιητής Σωτήριος Σκίπης, ο οποίος έγινε έγινε στα κατοπινά χρόνια και ακαδημαϊκός, έχασε τον αδερφό του, που πολεμούσε ως λοχαγός διοικητής λόχου πεζικού. Είναι μια από τις τραγωδίες του πολέμου, που συνήθως περνάνε απαρατήρητες από τις επίσημες Ιστορίες…
          Στο ύψωμα της Μανωλιάσας δόθηκαν σκληρές και κρίσιμες μάχες. Το ύψωμα αυτό βρίσκεται κοντά στα Ιωάννινα και σε απόσταση απ' αυτά λίγων ωρών. Είναι αμυντική τοποθεσία για την πόλη των Ιωαννίνων από ΝΔ μπροστά απ' το Μπιζάνι. Σ’ αυτό το ύψωμα κατά τον Α΄ Βαλκανικό Πόλεμο, έγιναν φοβερές και πολυαίμακτες μάχες ανάμεσα στον ελληνικό στρατό και τους Τούρκους που κατείχαν την περιοχή. Διάρκεσαν απ' τον Νοέμβρη του 1912 μέχρι τον Ιανουάριο του 1913, οπότε οι Έλληνες κατέλαβαν όλα τα υψώματα της περιοχής και άνοιξε έτσι ο δρόμος για την κατάληψη της πόλης των Ιωαννίνων.

Σάββατο 24 Ιανουαρίου 2015

Κέντρο, από τη διάσπαση στην ενοποίηση

*Η πρώτη Διοικούσα Επιτροπή της Ενώσεως Κέντρου. Από αριστερά καθήμενοι οι Παυσανίας Κατσώτας, Γεώργιος Παπανδρέου, Γεώργιος Αθανασιάδης-Νόβας. Ορθιοι οι Ηλίας Τσιριμώκος, Στέφανος Στεφανόπουλος, Σάββας Παπαπολίτης, Σταύρος Κωστόπουλος (ο οποίος εκπροσωπεί τον αρχηγό των Φιλελευθέρων Σοφοκλή Βενιζέλο) και Αλέξανδρος Μπαλτατζής.


Γράφει ο κ. ΧΡΗΣΤΟΣ ΧΡΗΣΤΙΔΗΣ*

          Όταν στα τέλη Σεπτεμβρίου του 1961 οι εφημερίδες ανακοίνωναν τη συγκρότηση της Ένωσης Κέντρου, ένας πολυετής κύκλος αντιπαραθέσεων ανάμεσα στα στελέχη του Κέντρου έδειχνε να κλείνει.
         Την ίδια στιγμή- για πρώτη φορά στη μεταπολεμική περίοδο- έμπαιναν οι βάσεις για τη συγκρότηση ενός συστήματος τριών παρατάξεων, εντός του οποίου ο νέος κομματικός σχηματισμός διεκδικούσε διττό ρόλο, ως εναλλακτική κυβερνητική λύση στον αστικό/φιλοδυτικό χώρο και ως κυρίαρχη δύναμη του «αντιδεξιού πόλου». Η ταυτόχρονη αυτή αντίθεση έναντι της Δεξιάς και της Αριστεράς συνέβαλε τα μέγιστα στην προσπάθεια συγκρότησης της νέας αυτής πολιτικής οντότητας μετά από μία διαπάλη πολλών ετών για τη διαμόρφωση μιας ενιαίας ταυτότητας του κατακερματισμένου κεντρώου χώρου.

Παρασκευή 23 Ιανουαρίου 2015

Το «Νοσοκομείο του ΔΣΕ» στην Πρέσπα. Ένα Μνημείο της ‘‘αντάρτικης’’ αρχιτεκτονικής

*ΤΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ- ΣΠΗΛΙΑ


Του κ. Γιώργη Κολιόπουλου* 

          Το 2002, η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας προκήρυξε και ανέθεσε σε ομάδα μελετητών, μεταξύ των οποίων και ο γράφων, την Διαγνωστική μελέτη για την ανάδειξη και αξιοποίηση των φυσικών πόρων και της πολιτιστικής κληρονομιάς στην περιοχής των Πρεσπών. Η έρευνα έγινε σε όλη την περιβάλλουσα τις λίμνες μικρή και μεγάλη Πρέσπα περιοχή και περιελάμβανε παραλίμνια τμήματα  της FYROM και της Αλβανίας. Η μελέτη ολοκληρώθηκε και παραδόθηκε  το 2004.
          Στα πλαίσια αυτής της μελέτης για την αποτύπωση του πολιτιστικού αποθέματος, έγινε και  η πρώτη καταγραφή  και  ιστορική έρευνα   σε δύο χώρους που προέκυψαν κατά  τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου.  Οι χώροι αυτοί, το σπήλαιο του νοσοκομείου (ή Σπηλιά του Κόκκαλη…) και η σπηλιά του Ζαχαριάδη, ήταν ελάχιστα γνωστοί και μόνον στους κατοίκους της περιοχής ή σε ελάχιστους φιλέρευνους ιστοριοδίφες και φυσιολάτρες. Ωστόσο, τα ιδιαίτερα ιστορικά χαρακτηριστικά της ‘’σπηλιάς του νοσοκομείου’’ και η γοητεία του ίδιου του χώρου και της εξέλιξής του, μας οδήγησαν στην πληρέστερη έρευνα και την ακριβέστερη ιστορική αποτύπωση της κατασκευής και λειτουργίας του από την άνοιξη έως το τέλος του εμφυλίου πολέμου, τον Αύγουστο του 1949.
          Το 2007 ο Δήμος Πρεσπών, στα πλαίσια του προγράμματος Interreg της Περιφέρειας Δ. Μακεδονίας, προχώρησε στην εκπόνηση της μελέτης με τίτλο: «Δημιουργία πολιτιστικής διαδρομής και ανάδειξης των μνημείων του Δ. Πρεσπών» που μεταξύ άλλων, προέβλεπε την οργάνωση του εσωτερικού  του σπηλαίου σε επισκέψιμο, εύκολα προσβάσιμο και αντιληπτό χώρο, σε σχέση με την ιστορική σημασία του.

Τετάρτη 21 Ιανουαρίου 2015

Οι εκλογές της 26ης Ιανουαρίου 1936

*Η "Ακρόπολις" αναγγέλλει τα αποτελέσματα, την επομένη των εκλογών


Γράφει ο κ. Απόστολος Τσομπάνης-Νότιος*


          Τελευταία φορά που διεξήχθησαν βουλευτικές εκλογές στην Ελλάδα μήνα Ιανουάριο ήταν το 1936, δύο μήνες μετά την παλινόρθωση της Μοναρχίας και έξι μήνες πριν την επιβολή του καθεστώτος της 4ης Αυγούστου από τον Ιωάννη Μεταξά.
          Οι βουλευτικές εκλογές της 26ης Ιανουαρίου 1936 ήταν οι δεύτερες βουλευτικές εκλογές που διεξήχθησαν στην Ελλάδα μέσα σε διάστημα οκτώ μηνών. Είχαν προηγηθεί οι βουλευτικές εκλογές της 9ης Ιουνίου 1935 στις οποίες νίκησε ο κυβερνητικός συνασπισμός Τσαλδάρη – Κονδύλη[1]. Ας δούμε, όμως, τα γεγονότα με χρονολογική σειρά.
          Την 1η Μαρτίου 1935 εκδηλώθηκε κίνημα στο Στρατό με επικεφαλής αξιωματικούς που ήταν προσκείμενοι στον Ελευθέριο Βενιζέλο[2]. Μετά από λίγες ημέρες το κίνημα κατεστάλη[3] και οι επικεφαλής αξιωματικοί συνελήφθησαν, δικάστηκαν και καταδικάστηκαν από έκτακτο στρατοδικείο[4].

Κυριακή 18 Ιανουαρίου 2015

ΟΙ ΠΟΛΕΙΣ ΤΩΝ ΦΙΛΙΚΩΝ – ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΗΜΕΡΙΔΑ

*Η αφισέτα  της επιστημονικής ημερίδας


*ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΙΔΡΥΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΒΟΥΛΗΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ
ΓΙΑ ΤΑ 200 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΙΔΡΥΣΗ ΤΗΣ ΦΙΛΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ

Γράφει ο Ανδρέας Μακρίδης 

          Οδησσός, Πέστη, Βιέννη, Λειψία, Παρίσι, Βενετία, Πίζα, Λιβόρνο, Ιάσιο, Βουκουρέστι, Τεργέστη. Πόλεις όπου στα τέλη του 18ου αιώνα χτυπούσε η καρδιά του νεοελληνικού Διαφωτισμού, όταν ακόμα η Ρωμιοσύνη αναζητούσε το δικό της πεπρωμένο έπειτα από 400 χρόνων οθωμανική κυριαρχία. Ελληνικές κοινότητες με δικούς τους εμπορικούς οίκους, τράπεζες, τυπογραφεία και εφημερίδες, θέατρο, πνευματική ζωή.

          Όχι τυχαία, σε κάποιες απ' αυτές τις πόλεις θα ανθίσει η Εταιρεία της Ελλάδας και της Επανάστασης, η μυστική Εταιρεία των Φιλικών, τα 200 χρόνια από την ίδρυση της οποίας γιορτάζαμε μέχρι πριν λίγες μέρες.

          Εν μέσω μιας κρίσιμης εκλογικής αναμέτρησης, το Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων, σε συνεργασία με το τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, και υλοποιώντας πρόταση του Συνδέσμου “Μπάιρον” για τον Φιλελληνισμό και τον Πολιτισμό, επεχείρησε σε μια Ημερίδα του, να φωτίσει τις αστικές διαδρομές του επαναστατικού αυτού φαινομένου, που γεννήθηκε στα ελληνικά εμπορικά καταστήματα της Οδησσού, για να φωτίσει μέσα σε επτά χρόνια ολόκληρη την Ευρώπη, σημαίνοντας το τέλος της “Εποχής της Απελπισίας” και της ανίερης Συμμαχίας του Μέτερνιχ και του Κάσελρη.

Παρασκευή 16 Ιανουαρίου 2015

Το σπάνιο παράδειγμα του υποστράτηγου Καλλάρη!!!

*Έφιππος ο στρατηγός Καλλάρης στη Θεσσαλονίκη



*Πώς αντιμετώπισε 
το θάνατο του γιου του 
στις μάχες της Μανωλιάσας


Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

          Καθημερινά είμαστε μάρτυρες του συνωστισμού ατόμων στα τηλεοπτικά παράθυρα, όπου τιποτολογούντες θορυβωδώς, γεμίζουν δωρεάν τα προγράμματα των καναλιών, προκειμένου να κερδίσουν λεπτά ή και δευτερόλεπτα ακόμα, προσωπικής διαφήμισης. Ανούσιοι καυγάδες, προκλητικό και άθλιο κουτσομπολιό και πάσης φύσεως ασημαντότητες…
          Γενικά ζούμε σε μια καθημερινή αθλιότητα επιπλεόντων φελλών, που θέλουν με κάθε τρόπο να κάνουν γνωστή την συνήθως άχρηστη παρουσία τους στη ζωή μας. Όμως αυτή η κοινωνία, δεν ήταν έτσι. Είχε αρχές, αξίες και μέτρο. Οι άνθρωποι δεν πρόβαλαν τον εαυτό τους ακόμα και όταν είχαν να επιδείξουν πράξεις μεγάλες και σπουδαίες. Αγώνες πραγματικούς και ηρωικά επιτεύγματα. Η σεμνότητα και η αίσθηση του μέτρου, επέβαλαν συμπεριφορές διαφορετικές από τις σημερινές.
          Τα λέμε όλα αυτά σήμερα, για να αφηγηθούμε τον ηρωικό θάνατο του ανθυπολοχαγού Σπύρου Καλλάρη το 1912 στη μάχη της Μανωλιάσας και τη μοναδική στάση του πατέρα του, υποστράτηγου Κωνσταντίνου Καλλάρη, διοικητή της ΙΙ Μεραρχίας.

Τρίτη 13 Ιανουαρίου 2015

Οι πόλεις των Φιλικών

*Η σφραγίδα της Φιλικής Εταιρείας

Επιστημονική συνάντηση 

«Οι πόλεις των Φιλικών: οι αστικές διαδρομές

ενός επαναστατικού φαινομένου»

στην Αίθουσα Εκδηλώσεων της Βουλής των Ελλήνων 

(Αμαλίας 22-24)

         Tο Ίδρυμα της Βουλής για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία και το Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, με αφορμή τη συμπλήρωση 200 χρόνων από την ίδρυση της Φιλικής Εταιρείας, διοργανώνουν επιστημονική συνάντηση με θέμα «Οι πόλεις των Φιλικών: οι αστικές διαδρομές ενός επαναστατικού φαινομένου», η οποία θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη 14 Ιανουαρίου 2015 και ώρα 15.00, στην Αίθουσα Εκδηλώσεων της Βουλής των Ελλήνων, Αμαλίας 22-24 (είσοδος από Σουρή).
Στόχος της εκδήλωσης είναι η αναπροσέγγιση της ιστορίας των κοινωνικών ομάδων που στήριξαν– εντός και εκτός της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας– το οικοδόμημα της Φιλικής Εταιρείας, με ιδιαίτερη έμφαση στα αστικά περιβάλλοντα που φιλοξένησαν τη δράση της, τα οποία ήταν και περισσότερο ευαίσθητα απέναντι στις γενικότερες ευρωπαϊκές ανακατατάξεις και τις αναζητήσεις της εποχής.
Διακεκριμένοι ομιλητές και κυρίως πανεπιστημιακοί θα αναδείξουν την ιδιαιτερότητα και τη σημασία του κινήματος της Φιλικής Εταιρείας ως προάγγελου της Επανάστασης και θα αναπτύξουν προβληματισμούς, θα εκφράσουν διαπιστώσεις και συμπεράσματα.

Πέμπτη 8 Ιανουαρίου 2015

Η μάχη του Δρίσκου το 1912- Φωτεινό παράδειγμα αυτοθυσίας

*Χάρτης της Google Map. Δεξιά σημειώνεται η περιοχή του Δρίσκου, με την κόκκινη καρφίδα.





Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης



            Ο Δρίσκος είναι μια δοξασμένη τοποθεσία στην περιοχή Ιωαννίνων, καθαγιασμένη με το αίμα εκλεκτών Ελλήνων, που θυσιάστηκαν για να απελευθερώσουν εδάφη ελληνικά από την Τουρκική κυριαρχία, κατά τη διάρκεια του Α΄ Βαλκανικού Πολέμου.
            Λορέντζος Μαβίλης, Κωνσταντίνος Γερακάρης, Αριστοτέλης Τοπάλης, Βραχνός, Χαϊδεμενάκης, Μακρής και τόσοι άλλοι, ΕΘΕΛΟΝΤΕΣ (και αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία) έδωσαν τη ζωή τους στη μάχη του Δρίσκου, η οποία αν και αρχικά ήταν νικηφόρα, τελικά χάθηκε για τους Έλληνες.
            Ωστόσο, άφησε βαθύ σημάδι στην ιστορία εξαιτίας του ηρωισμού που επέδειξαν, αυτοί που είχαν την τιμή να πάρουν μέρος, με ανιδιοτέλεια και πίστη στο όραμά τους να απελευθερώσουν τα σκλαβωμένα αδέρφια τους.  Το παράδειγμα των μαχητών του Δρίσκου, παράδειγμα ειλικρινούς φιλοπατρίας και μοναδικής αυτοθυσίας, πρέπει να διδάσκεται σε όλα τα Ελληνόπουλα!!!
            Βρισκόμαστε στο Νοέμβριο του 1912, όταν εξελίσσονταν ο Α΄ Βαλκανικός Πόλεμος. Οι ελληνικές δυνάμεις προήλαυναν σαρωτικά στα μέτωπα της Μακεδονίας και της Ηπείρου. Ήδη είχα απελευθερωθεί η Θεσσαλονίκη και πολλές άλλες πόλεις και χωριά της Μακεδονίας. Στην Ήπειρο ο στρατός μας συναντούσε ισχυρά εμπόδια κυρίως στα Ιωάννινα, που τα προστάτευε η οχυρωμένη περιοχή του Μπιζανίου και σε άλλα σημεία, με δύσβατα δρομολόγια και σκληρές καιρικές συνθήκες.
            Στον πόλεμο εκείνο πήραν μέρος Έλληνες και ξένοι εθελοντές Γαριβαλδινοί. Έτσι ονομάζονταν πολεμιστές που συγκρότησαν εθελοντικό στρατιωτικό σώμα λεγόμενο και Φάλαγγα Γαριβαλδινών ή Σώμα Γαριβαλδινών. Λέγονταν επίσης και Ερυθροχίτωνες από το χρώμα του ερυθρού χιτωνίου που φορούσαν. Το όνομά τους προέρχεται από τον ιδρυτή του εθελοντικού αυτού σώματος τον Ιταλό πατριώτη Τζιουζέπε Γκαριμπάλντι που το συγκρότησε το 1862 κατά την εκστρατεία κατά του Παπικού κράτους. Καταστατική αρχή του εθελοντικού αυτού σώματος ήταν να σπεύδουν και να μάχονται στο πλευρό όσων μάχονταν υπέρ της ελευθερίας των λαών.

Τρίτη 6 Ιανουαρίου 2015

Μια άλλου... τύπου ιστορία της Ελλάδος

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 
http://www.kathimerini.gr/797212/article/politismos/vivlio/mia-alloy-typoy-istoria-ths-ellados
*Ασκήσεις της ΙΙΙ Ορεινής Ταξιαρχίας στη Βόρεια Αφρική, την περίοδο 1941-1944. Γενικά Αρχεία του Κράτους.



ΙΩΑΝΝΗΣ Σ. ΠΑΠΑΦΛΩΡΑΤΟΣ
Η ιστορία του Ελληνικού Στρατού,
1833-1949,
Δύο τόμοι, σελ. 870 και σελ. 817
εκδ. Σάκκουλα



Γράφει ο κ. ΗΛΙΑΣ ΜΑΓΚΛΙΝΗΣ

          Το εμβληματικό έτος 1949, ολοκληρώνεται αυτή η μνημειώδης ιστορία του Ελληνικού Στρατού (Ε.Σ.) από τον καθηγητή και συγγραφέα Ιωάννη Σ. Παπαφλωράτο.
          Ουσιαστικά, με το δίτομο αυτό πόνημά του, ο κ. Παπαφλωράτος εξιστορεί με μια εντυπωσιακή σχολαστικότητα και λεπτομέρειες που ξαφνιάζουν, τη γένεση και την εξέλιξη του Ε.Σ., κυρίως όμως την εμπόλεμη περίοδό του, η οποία καλύπτει ολόκληρο το πρώτο μισό του εικοστού αιώνα, εκκινώντας από το «άτυχο» 1897 και καταλήγοντας στο Βίτσι και τον Γράμμο το 1949. Ως γνωστόν, με εξαίρεση τις πολεμικές επιχειρήσεις του Ελληνικού Εκστρατευτικού Σώματος στην Κορέα (1950-1953) και τις μάχες που δόθηκαν στην Κύπρο αργότερα, κατά το δεύτερο ήμισυ του εικοστού αιώνα, ευτυχώς, ο Ε.Σ. δεν χρειάστηκε να αναμειχθεί σε εκστρατείες και άλλες επιχειρήσεις.
          Επί των ανά χείρας τόμων τώρα, μπορεί να σφάλλω αλλά έχω την αίσθηση πως αυτή είναι η πρώτη φορά που μας παραδίδεται μια όσο το δυνατόν πιο πλήρης και, πάνω απ’ όλα, τεκμηριωμένη, νηφάλια ιστορική αφήγηση της πορείας και των περιπετειών του Ε.Σ., η οποία συμπίπτει, και διαπλέκεται συνεχώς, με τη γένεση και εξέλιξη, τις περιπέτειες που έζησε το νεώτερο ελληνικό κράτος, όπως αυτό προέκυψε μετά τον Αγώνα της Ανεξαρτησίας κατά τη δεκαετία του 1820.

Σάββατο 3 Ιανουαρίου 2015

Κυπριακό 1957: Το Σχέδιο Μακμίλαν

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ    http://www.kathimerini.gr/797416/article/epikairothta/ellada/to-sxedio-makmilan
*7 Αυγούστου 1958. Ο πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Καραμανλής υποδέχεται στο αεροδρόμιο τον Βρετανό ομόλογό του Χάρολντ Μακμίλαν. Το βρετανικό σχέδιο απορρίφθηκε από την ελληνική κυβέρνηση και τους Ελληνοκυπρίους.



Γράφει ο κ. ΑΝΔΡΕΑΣ ΚΑΡΥΟΣ*


            Το 1957 η Βρετανία έλαβε σημαντικές αποφάσεις για το κυπριακό ζήτημα: η κυβέρνηση του κόμματος των Συντηρητικών υπό την ηγεσία του Χάρολντ Μακμίλαν απομακρύνθηκε από το δόγμα της άμεσης κυριαρχίας επί ολόκληρης της Κύπρου. Αντίθετα, υιοθέτησε την άποψη ότι τα στρατηγικά συμφέροντα του Λονδίνου στην Ανατολική Μεσόγειο, τη Μέση Ανατολή και τον Περσικό Κόλπο θα μπορούσαν πλέον να διασφαλιστούν με τη διατήρηση κυρίαρχων (sovereign) βρετανικών βάσεων στο νησί.
            Επιδόθηκε λοιπόν στην αναζήτηση μιας λύσης η οποία θα εξυπηρετούσε τις αξιώσεις τόσο της Τουρκίας (εκ των ρυθμιστών των εξελίξεων μετά την Τριμερή Διάσκεψη του Λονδίνου το 1955) όσο και των Τουρκοκυπρίων (σημαντικός αριθμός των οποίων στελέχωνε τις τάξεις της αστυνομικής δύναμης του βρετανικού αποικιακού καθεστώτος) για διχοτόμηση της νήσου. Ο εν λόγω προσανατολισμός της βρετανικής διπλωματίας ενίσχυσε δραματικά την εξάρτηση του Λονδίνου από την τουρκική κυβέρνηση και την τουρκική μειονότητα της αποικίας. Το γεγονός αυτό ερχόταν σε έντονη σύγκρουση με την επιθυμία της ελληνικής κοινότητας της Κύπρου (80% του συνολικού πληθυσμού), η οποία ήταν ταυτόσημη με αυτή του ένοπλου κινήματος της Εθνικής Οργάνωσης Κυπρίων Αγωνιστών (ΕΟΚΑ) για ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα.