Τετάρτη 5 Σεπτεμβρίου 2018

Οι έντιμοι εύζωνοι της Μικρασιατικής Καταστροφής

*Η πυρπολημένη Σμύρνη και οι απελπισμένοι πρόσφυγες, είναι η εικόνα του τέλους 
της Μικρασιατικής Εκστρατείας







Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης




                Η Μικρασιατική Καταστροφή του 1922, είχε πολλές πτυχές. Δραματικές, τραγικές, ηρωικές… Είχε πολύ πόνο και δάκρυ… Σφυρηλάτησε τους χαρακτήρες των ανθρώπων που συμμετείχαν σ’ αυτήν. Ανέδειξε μαχητές, αλλά και λιποτάκτες. Κλέφτες, αλλά και έντιμους.
                Η ήττα που υπέστη ο Ελληνισμός παρομοιάζεται με την πτώση της Κωνσταντινούπολης το 1453. Ο ελληνικός στρατός είχε φτάσει λιγότερα από 100 χιλιόμετρα από την Άγκυρα, όταν τα πάντα άλλαξαν. Η πορεία του αναχαιτίσθηκε και υποχρεώθηκε σε επώδυνες συμπτύξεις, που σύντομα τον οδήγησαν στα πλοία των δυτικών παραλίων της Μικράς Ασία. Ήττα σε όλα τα πεδία. Διάλυση των πάντων, πλην ελαχίστων περιπτώσεων, όπως η υποχώρηση του 5/42 Συντάγματος του Πλαστήρα, η ανεξάρτητη Μεραρχία του Θεοτόκη, το συγκρότημα Φράγκου κ.λπ.

*Τίτλοι εφημερίδων εκείνων των ημερών

                Η Καταστροφή άρχισε από τις 13 Αυγούστου του 1922. Ο στρατός του Κεμάλ στρατός πραγματοποίησε την κύρια επίθεση κατά των ελληνικών γραμμών με αιχμή στην αδύναμη θέση τους, στο νότιο τομέα και ΒΔ του Αφιόν Καραχισάρ. Τα Α΄ και Β΄ Σώματα Στρατού πρόβαλαν ισχυρή αντίσταση αλλά την επομένη ημέρα 14 Αυγούστου 1922, η γραμμή του μετώπου διασπάστηκε και ξεκίνησε η μοιραία σύμπτυξη των ελληνικών δυνάμεων. Στις 16 και 17 Αυγούστου οι ελληνικές δυνάμεις υπέστησαν νέα ήττα. Κυκλώθηκαν και αναγκάσθηκαν είτε να παραδοθούν και να αιχμαλωτισθούν, στρατηγοί και στρατιώτες, είτε να υποχωρήσουν άτακτα προς τα παράλια, καταδιωκόμενα από τις τουρκικές μονάδες (Βλέπετε σχετικά στο https://sitalkisking.blogspot.com/2015/04/blog-post_26.html). Μέσα σε λίγες μόνο εβδομάδες, ο Ελληνικός στρατός είχε μόνο την Σμύρνη υπό τον έλεγχό του, αλλά ο στρατός του Μουσταφά Κεμάλ έφτασε και στη Σμύρνη, την οποία και κατέλαβε και πυρπόλησε. Μπαίνοντας στην πόλη ο τουρκικός στρατός κατακρεούργησε χιλιάδες Ελλήνων Μικρασιατών, ενώ εκατοντάδες χιλιάδες άλλοι υποχρεώθηκαν στην προσφυγιά.
*Οι εύζωνοι υπήρξαν γενναίοι, αλλά και έντιμοι


Έντιμοι εύζωνοι…


                Στη φάση της υποχώρησης, σημειώθηκαν διακεκριμένες πράξεις ηρωισμού αλλά και παραδειγματικής εντιμότητας. Είναι γνωστό ότι έγινε προσπάθεια μαζί με τους άνδρες να σωθεί και το πολεμικό υλικό και τα άλλα μέσα του στρατού. Αυτό κατορθώθηκε σε ορισμένες περιπτώσεις, αλλά όχι σε άλλες. Ειδική προσοχή δόθηκε στη διάσωση των στρατιωτικών ταμείων, πολλά από τα οποία διασώθηκαν και τα χρήματα επέστρεψαν στα ουσιαστικά άδεια του κράτους, όταν ολοκληρώθηκε η εκκένωση της Μικράς Ασίας.
                Στην Αθήνα και αφού είχε επικρατήσει η Επανάσταση των Γονατά- Πλαστήρα, ανακοινώθηκε στις 9 Σεπτεμβρίου 1922 (με το παλαιό ημερολόγιο) επίσημα ότι τα στρατιωτικά ταμεία του Α΄ και Β΄ Σώματος Στρατού και των άλλων μονάδων που αποτελούσαν το διαλυθέν Νότιον Συγκρότημα της Στρατιάς Μικράς Ασίας, μεταφέρθηκαν στην Αθήνα από τους αρμόδιους αξιωματικούς της Ταμειακής Υπηρεσίας, οι οποίοι σύμφωνα με τις επίσημες εκθέσεις, που είχαν υποβληθεί τότε επέδειξαν άριστη διαγωγή κατά την εξέλιξη «του ατυχήματος της Στρατιάς» έλεγε η ανακοίνωση αναφερόμενη στην δραματική υποχώρηση.
                Στον κεντρικό ταμία Λέφα του κρατικού θησαυροφυλακίου ή στο υπουργείον Θησαυρού κατά την ανακοίνωση, παραδόθηκαν τότε 56 εκ. σε δραχμές και τουρκικές λίρες, που αποτελούσαν ολόκληρη σχεδόν την περιουσία του Νοτίου Συγκροτήματος.
                Είχε διασωθεί επίσης και το ταμείο της 13ης Μεραρχίας, ο ταμίας υπολοχαγός της οποίας Τσοκόπουλος, αιχμαλωτίσθηκε.  Ο βοηθός του ταμία όμως, εύζωνος Ιατρόπουλος είχε μπορέσει να παραλάβει έγκαιρα δύο κιβώτια του ταμείου, που περιείχαν σε χρηματοδέματα με σεβαστό χρηματικό ποσό και να τα μεταφέρει με κίνδυνο της ζωής του στη Σμύρνη, για να τα παραδώσει στην ταμειακή βάση του στρατού. Καταλαβαίνει κανείς, τον ηρωισμό και τον πατριωτισμό αυτού του άγνωστου, έντιμου και ανιδιοτελή ήρωα, του εύζωνα Ιατρόπουλου…
                Κατά τις πληροφορίες της εφημερίδας «Πατρίς» το ταμείο του Α΄ Σώματος Στρατού  παρέδωσε στο υπουργείο Θησαυρού ο υποταμίας Νομικός. Το περισωθέν ποσό ήταν… 4.000 δρχ.! Χωρίς άλλες διευκρινίσεις.


                Ένας άλλος εύζωνος ο Ρούντος κατά την ειδησεογραφία των ημερών εκείνων, παρέδωσε στο ταμείο της Φρουράς Αθηνών το ταμείο της 13ης Μεραρχίας, που μετέφερε ο ίδιος από το μέτωπο, όταν σκοτώθηκε ο ταμίας Καστανάς. Αυτά τα χρήματα ήταν 75.000 δραχμές. Φαίνεται, πως αυτό ήταν ποσό εκτός των όσων παρέδωσε ο εύζωνος Ιατρόπουλος. Στα δημοσιεύματα της εποχής δεν διευκρινίζεται επαρκώς ο ρόλος των δύο αυτών ηρωικών σε κάθε περίπτωση ευζώνων.
                Επίσης ο ταμίας του Κέντρου Εφοδιασμού του Ουσάκ Ιωάννης Αναστασόπουλος, παρέδωσε 1 εκατομμύριο δραχμές.
                Τέλος παραδόθηκαν 230.000 δραχμές που ανήκαν στο ταμείο της 5ης Μεραρχίας. 
                Εξάλλου σύμφωνα με επίσημες πληροφορίες διασώθηκαν εξ ολοκλήρου και τα ταμεία του Βορείου Συγκροτήματος, το οποίο είχε διαπεραιωθεί έγκαιρα στην Ανατολική Θράκη.
                Παραμένουν φωτεινά παραδείγματα εντιμότητας και φιλότιμου οι δύο εύζωνοι, οι οποίοι περιέσωσαν τα χρήματα της ήδη κατεστραμμένης πατρίδας, θέτοντας σε κίνδυνο τη ζωή τους, αλλά και χωρίς να υποπέσουν σε ατομικούς πειρασμούς. Αθάνατοι αυτοί οι έντιμοι!!!


Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης 



ΠΗΓΕΣ

*Αρχείο εφημερίδων  «Πολιτεία»,  «Σκριπ»,  «Πατρίς»,  «Ελεύθερος Τύπος»  Σεπτεμβρίου 1922

10 σχόλια:

  1. Ιωάννης Σαρσάκης
    Εντιμότητα και φιλότιμο, αρετές που χαρακτήριζαν τον Έλληνα !!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Νίνα Γκούδλη
    Συγχαρητήρια Παντελή για την αναφορά σου στους έντιμους αυτούς ήρωες και πατριώτες!.. ΑΘΑΝΑΤΟΙ
    Υπάρχουν άραγε τώρα τέτοια φωτεινά παραδείγματα;;;..

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Sotiris Papadelos
    Σφάζονταν εκατομυρια Έλληνες στην σμυρνη και η θρακική στρατια περίμενε οδηγίες αυτοοργάνωσης απο αθηνα..

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Μαρία Δασσιου
    Ευχαριστούμε κυριε Αθανασιαδη για την ενημερωση και την αναφορά στα φωτεινα παραδειγματα των ευζωνων της πατρίδας μας

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Kostas Patialiakas
    Θαυμάσιο το κείμενο για τους Εύζωνους στη Μικρά Ασία. Εύζωνοι ήταν οι πρώτοι νεκροί της Ιης Μεραρχίας, που είχε αποβιβασθεί τη 2α Μαΐου 1919 στη Σμύρνη, από Τούρκους ατάκτους. Οι Εύζωνοι απαίτησαν να μην αντικατασταθεί ο Διοικητής τους Νικ. Πλαστήρας και το επέτυχαν. Εύζωνοι, οι καταδρομείς εκείνης της εποχής, πολέμησαν γενναία και συντεταγμένα και βοήθησαν την απαγκίστρωση συναδέλγφων τους. Ας είναι αιώνια η μνήμη τους.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Μαρία Νεονάκη
    Σε ευχαριστω πολυ Κυριε Παντελη για την αναρτηση αυτη... Με συγκινησε ο ευζωνας Ιατροπουλος που εσωσε τμημα του θησαυροφυλακιου, κατα την καταρρευση του Μετωπου στην Μικρα Ασια...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. ελευθερος σκοπευτης
    Yπεροχη αναρτηση !!!! η τιμιοτης σωζει εθνη ,κοινωνιες οικογενειες ,κρατη ,,,,,σε αντιθεση με τη διαφθορα που ειναι η καταστροφη !!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Athina Diga
    Ας μην ξεχνάμε να αναφέρουμε ότι μια τέτοια ηρωική προέλαση , μόνο η προδοσία των συμμάχων μπορούσε να ανακόψει, όπως και έγινε !!! Όσο για των ηρωισμό και την εντιμότητα των Ελλήνων στρατιωτών είναι αδιαμφισβήτητα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης
    Συντάκτης
    Athina Diga Μην ξεχνατε οτι εκτος γων σημμαχων μας τον Κεμαλ βοηθησαν με οπλα, χρήματα και συμβούλους και ο Λένιν.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Athina Diga
    Έτσι ακριβώς κ. Αθανασιάδη! Μελετώντας την ιστορία και το παρελθόν κατανοούμε το σήμερα.Γιατι νομίζω ότι ο Ερντογάν παίζει ανάμεσα σε Ρώσσους και ΝΑΤΟ παρόμοια παιχνίδια

    ΑπάντησηΔιαγραφή