Δευτέρα 27 Φεβρουαρίου 2023

ΘΡΑΚΙΚΑ: Θησαυροφυλάκιο γνώσης και ιστορίας

*Από την παρουσίαση του νέου τόμου των Θρακικών στη Μέγαρο Μουσικής


                                                                                                                    

 

 

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

 

 

               Τα «Θρακικά» η γνωστή επιστημονική έκδοση του Θρακικού Κέντρου- Εταιρείας Θρακικών Μελετών, αποτελεί το μακροβιότερο όργανο, υπόμνησης της Θρακικής ιστορίας, της παράδοσης και του πολιτισμού των Θρακών, της ενιαίας Θράκης, η οποία έχει κατατμηθεί και παραχωρηθεί σε τρία κράτη. Στην Ελλάδα δικαιωματικά και βάσει ιστορικών υποθηκών, στη Βουλγαρία η οποία προσάρτησε βίαια τη Βόρεια Θράκη και στην Τουρκία, η οποία κατέχει την απελευθερωμένη Ανατολική Θράκη με βάση την αλλαγή στάσης των θεωρούμενων «συμμάχων» μας και την επαίσχυντη διάσκεψη των στρατηγών της Αντάντ στα Μουδανιά. Η Ελλάδα κατέχει το μικρότερο «κομμάτι» της Θράκης.

               Η ιστορία των «Θρακικών» ανάγεται στο 1927. Τότε διακεκριμένοι Θράκες διωγμένοι βίαια από τις ιδιαίτερες πατρίδες τους ίδρυσαν στην Αθήνα το Θρακικό Κέντρο, το οποίο κατά το πρώτο έτος της λειτουργίας του είχε 383 μέλη. Το 1938 ιδρύθηκε και η εταιρεία Θρακικών Μελετών. Το 1992 ενώθηκαν τα δύο αυτά σωματεία και αποτέλεσαν πλέον τον ενιαίο φορέα με την ονομασία Θρακικό Κέντρο- Εταιρεία Θρακικών Μελετών

               Μια από τις βασικές μέριμνες τις πρώτες μέρες της ίδρυσης του Θρακικού Κέντρου, ήταν και η έκδοση επιστημονικού περιοδικού. Στόχος που επιτεύχθηκε τον αμέσως επόμενο χρόνο, το 1928, με την έκδοση των Θρακικών.

               Έκτοτε εκδόθηκαν δεκάδες τόμοι-υπερβαίνουν τους 100- με εκατοντάδες μελετών. Παράλληλα φυσικά με την έκδοση και του  Αρχείου του Θρακικού Λαογραφικού και Γλωσσικού Θησαυρού. 

   

*Ο ιστορικός πρώτος τόμος των Θρακικών, το 1928
 

               Είναι χαρακτηριστικό, ότι την πρώτη συντακτική επιτροπή των Θρακικών αποτέλεσαν προσωπικότητες μεγάλου επιστημονικού κύρους. Επρόκειτο για τους Χρήστο Τσούντα, καθηγητή του Πανεπιστημίου Αθηνών και διακεκριμένο αρχαιολόγο με καταγωγή από την Στενήμαχο της Ανατολικής Ρωμυλίας, τον Αριστοτέλη Κουρτίδη εξέχοντα παιδαγωγό, γεννημένο στο Μυριόφυτο Ανατολικής Θράκης και τον Στίλπωνα Κυριακίδη καθηγητή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, από την Κομοτηνή. Διευθυντής σύνταξης των Θρακικών\ είχε ορισθεί ο εκπαιδευτικός, λαογράφος και συγγραφέας Πολύδωρος Παπαχριστοδούλου από τις Σαράντα Εκκλησίες της Ανατολικής Θράκης.

               Οι πρωτοπόροι εκείνοι Θράκες όρισαν τους στόχους του επιστημονικού περιοδικού που ίδρυσαν, τονίζοντας μεταξύ άλλων:

               «Όμονοούντες, οργανούμενοι και εργαζόμενοι ας αποδείξωμεν ότι γνωρίζομεν να διατηρήσωμεν τας Θρακικάς παραδόσεις, ότι πιστεύομεν εις την ζωτικότητα της φυλής και εις καλλιτέραν αύριον, ότι διατηρούμεν ευλαβή ανάμνησιν των γενεθλίων χωρών εν αις αναπαύονται τα οστά των πατέρων μας και αφ’ ών βία απεσπάσθημεν, καί ότι δεν λησμονούμεν την αγαπητήν μας πατρίδα».

Και σε άλλο σημείο του ιστορικού πρώτου τόμου, οι δημιουργοί του τόνιζαν:

«Τα «Θρακικά» διά των επιστημονικών των ερευνών και των ποικίλων μελετών των θα διακηρύξουν και πάλιν διά μυριοστήν φοράν, ότι ή Θράκη υπήρξεν ανέκαθεν η κοιτίς του Ελληνισμού και η Χώρα όπου ήνθισε και έζησεν αμείωτος ο 'Ελληνικός πολιτισμός».

               Τα χρόνια περνούσαν και η φιλογένεια των Θρακών εκείνων αλλά και των επόμενων γενεών, συσσώρευσαν δεκάδες τόμων με άπειρη γνώση, τόση ώστε να μπορεί κανείς να ισχυρισθεί βάσιμα, ότι και μόνον οι τόμοι των Θρακικών αλλά και του παράλληλου Αρχείου του Θρακικού Λαογραφικού και Γλωσσικού Θησαυρού, μπορούν να στηρίξουν επιστημονικά μια πανεπιστημιακή έδρα Θρακολογίας. Τέτοιος όγκος γνώσης παρέχεται μέσα από τις ανεκτίμητες σελίδες των Θρακικών. Έδρες Θρακολογίας υπάρχουν π.χ. στα βουλγαρικά Πανεπιστήμια. Και ναι μεν στην Ελλάδα, δεν ιδρύθηκε έδρα Θρακολογίας, αλλά ευτυχώς υπάρχουν τα Τμήματα   Ιστορίας και Εθνολογίας, Γλώσσας- Φιλολογίας- Πολιτισμού Παρευξείνιων Χωρών και το Τμήμα Ελληνικής Φιλολογίας, που καλύπτουν με αξιοσημείωτη επάρκεια αυτό το κενό. Υπάρχει επίσης και το πρόγραμμα για Μεταπτυχιακές Σπουδές στην Τοπική Ιστορία - Διεπιστημονικές Προσεγγίσεις.

*Ο νέος τόμος των Θρακικών



Ο νέος τόμος των Θρακικών

 


               Εφέτος μετά από μια περίοδο παύσης της έκδοσης των Θρακικών, υπήρξε η ευτυχής συγκυρία της έκδοσης νέου και σημαντικού τόμου- είναι ο δέκατος όγδοος της δεύτερης σειράς- που συμπίπτει επετειακά με τα κρίσιμα χρόνια της απελευθέρωσης της Θράκης το 1920, της βίαιης και άδικης εκκένωσης της Ανατολικής Θράκης το 1922 και της υπογραφής της συνθήκης της Λωζάννης το 1923. Δηλαδή μιλάμε για μια εκατονταετία για κάθε αναφερόμενο κοσμογονικό γεγονός.

               Ο νέος τόμος των 342 σελίδων, συνοδεύεται και από ένα ψηφιακό δίσκο, που περιέχει 45 παραδοσιακούς χορούς της ενιαίας Θράκης, που αποτελούν τεκμήρια της  συνεχούς και έντονης παρουσίας των Θρακών στον γεωγραφικό αυτό χώρο, που σήμερα είναι διασπασμένος σε τρία τμήματα.

               Την επιστημονική ευθύνη της επιμέλειας της έκδοσης των Θρακικών, είχε ο δρ. Αθανάσιος Τρικούπης.

               Ευτυχές και υπερήφανο θα πρέπει να αισθάνεται το παρόν ΔΣ του Θρακικού Κέντρου- Εταιρείας Θρακικών Μελετών για τη έκδοση αυτή, που η πρώτη παρουσίασή της έγινε στο Μέγαρο Μουσικής στην Αθήνα. Ανάλογη παρουσίαση έγινε και στο Ιστορικό Μουσείο Αλεξανδρούπολης. Για την έκδοση και το έργο του Θρακικού Κέντρου μίλησαν ο πρόεδρός του, Νικόλαος Μαργαζόγλου, ο αντιπρόεδρος Γεώργιος Ζαφειρακίδης και ο επιστημονικός επιμελητής της έκδοσης, κοσμήτορας της Σχολής Μουσικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Αθανάσιος Τρικούπης.

               Το παρόν ΔΣ απαρτίζεται από τους:

               Πρόεδρος Νικόλαος Μαργαζόγλου

               Αντιπρόεδρος Γεώργιος Ζαφειρακίδης

               Γενική Γραμματέας Συφτιλία Καμπακάκη

               Ταμίας Τριάδα Λαζίδου

               Μέλη, Παρασκευή Βόνδα, Νικόλαος Κιουρκτσόγλου, Αθανάσιος Τρικούπης, Χρήστος Τσοκαναρίδης και Αθηνόδωρος Χατζηπαναγιώτου.

               Στον πρόλογο του νέου τόμου εκφράζονται οι ευχαριστίες και η ευγνωμοσύνη του ΔΣ στο Κοινωφελές Ίδρυμα Χαριλάου Κ. Κεραμέως, στο βουλευτή Έβρου Αναστάσιο Δημοσχάκη και στην Ένωση Αποστράτων Αξιωματικών Αεροπορίας για την οικονομική ενίσχυση που πρόσφεραν για τις ανάγκες έκδοσης του εφετινού τόμου.

               Χρέος όλων των Θρακών είναι η συνεχής πολύπλευρη και αποτελεσματική στήριξη του Θρακικού Κέντρου- Εταιρείας Θρακικών Μελετών.

               Για τους φίλους που ενδιαφέρονται, παρατίθενται τα περιεχόμενα του νέου τόμου των Θρακικών, για να γνωρίζουν τα σημαντικά κείμενα που δημοσιεύονται.




Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

 

                 

 

 

 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου