Τετάρτη 19 Αυγούστου 2020

Ένας φουστανελάς της Ρούμελης και δύο βρακοφόροι Κρητικοί στη Βουλή το 1915

*Μακράκης και Αναγνωστάκης στη Βουλή ("Πατρίς" 7 Ιουλίου 1915)





Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης




          Η Βουλή, που προέκυψε από τις εκλογές της 31ης Μαΐου 1915, είχε όλα τα χαρακτηριστικά, που της προσέδιδε ο Εθνικός Διχασμός και αυτό φάνηκε από τον ολιγόμηνο βίο της. Ωστόσο είχε και ορισμένα χαρακτηριστικά ελληνικότητας, που της προσέδωσαν η… παρουσία ενός φουστανελοφόρου βουλευτή και δύο Κρητικών βρακοφόρων!!!

          Υπενθυμίζουμε ότι τις βουλευτικές εκλογές της 31ης Μαΐου 1915 κέρδισε ο Ελευθέριος Βενιζέλος με το κόμμα των Φιλελευθέρων, λαμβάνοντας 186 από τις 316 έδρες.

          Τα γεγονότα όμως στην Ευρώπη έτρεχαν και οι κίνδυνοι στον βαλκανικό μας περίγυρο γιγαντώνονταν. Τον Σεπτέμβριο του 1915 η Βουλγαρία εισήλθε στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο στο πλευρό των Κεντρικών Αυτοκρατοριών. Ο Ελευθέριος Βενιζέλος κήρυξε επιστράτευση και ζήτησε από τον Βασιλέα Κωνσταντίνο την είσοδο στον πόλεμο στο πλευρό της ΑΝΤΑΝΤ, πλην όμως ο τελευταίος, που μόλις είχε περάσει μια σοβαρή κρίση υγείας, αρνήθηκε, γεγονός που προκάλεσε την παραίτησή του πρώτου.

*Ο Ελευθέριος Βενιζέλος


          Μετά από την ανάθεση από τον Βασιλέα της πρωθυπουργίας στους Αλέξανδρο Ζαΐμη και εν συνεχεία στον Στέφανο Σκουλούδη προκηρύχθηκαν νέες εκλογές, γιατί η Βουλή είχε την πλειοψηφία των Φιλελευθέρων, για την 6η Δεκεμβρίου 1915, από τις οποίες όμως απείχαν τελικά οι Φιλελεύθεροι.

          Η νέα Βουλή καταργήθηκε τον Ιούνιο του 1916, μετά από ωμές επεμβάσεις των συμμάχων στα εσωτερικά της Ελλάδας, την ίδρυση στις 17 Αυγούστου 1916 του Κινήματος Εθνικής Αμύνης, την συγκρότηση την 26η Σεπτεμβρίου 1916 Προσωρινής Κυβέρνησης στη Θεσσαλονίκη υπό την προεδρία του Ελ. Βενιζέλου, τα Νοεμβριανά γεγονότα βίας του 1916 και τα όσα ακολούθησαν μέχρι τον Ιούνιο του 1917. Τα γεγονότα ήταν πυκνά και δυσάρεστα για την Ελλάδα. Ο βασιλεύς Κωνσταντίνος αναγκάσθηκε να παραιτηθεί την 14η Ιουνίου 1917 από τον θρόνο του, ορίζοντας διάδοχο τον δευτερότοκο γιο του Αλέξανδρο, ο οποίος ορκίσθηκε την 19η Ιουνίου 1917.

          Ο Βενιζέλος έφθασε στην Αθήνα στις 20 Ιουνίου 1917 και στις 27 του ίδιου μήνα σχημάτισε κυβέρνηση υπό την προεδρία του. Δύο ημέρες αργότερα κήρυξε τον πόλεμο κατά των Κεντρικών Αυτοκρατοριών, όπως είχε αποφασίσει από τον Νοέμβριο του 1916, όταν κυβερνούσε το κράτος της Βόρειας Ελλάδας.

*Η ανάκληση του διατάγματος διαλύσεως της Βουλής της 31 Μαΐου 1915


          Η εμπλοκή της Ελλάδας στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο δεν επέτρεπε τη διεξαγωγή βουλευτικών εκλογών. Από την άλλη μεριά όμως ο Ελ. Βενιζέλος αντιλαμβάνονταν ότι με την μονομερή και σαφώς αντιβενιζελική Βουλή, που είχαν αναδείξει οι εκλογές της 6ης Δεκεμβρίου 1915, από τις οποίες απείχαν οι Φιλελεύθεροι, δεν μπορούσε να κυβερνήσει. Έτσι κατέφυγε σε μια λύση συνταγματικά τρωτή και αμφιλεγόμενη. Με Βασιλικό Διάταγμα της 29ης Ιουνίου 1917 ανακάλεσε το προγενέστερο Βασιλικό Διάταγμα της 29ης Οκτωβρίου 1915 περί διαλύσεως της Βουλής, που είχε προέλθει από τις εκλογές της 31ης Μαΐου 1915 και προκήρυξης νέων εκλογών για την 6η Δεκεμβρίου 1915, γιατί θεωρήθηκε ότι το Διάταγμα αυτό εκδόθηκε παρά το Σύνταγμα. Ταυτόχρονα είχε καλέσει σε δεύτερη τακτική σύνοδο την αναστηθείσα Βουλή, που είχε προκύψει από τις εκλογές της 31ης Μαΐου 1915, για την 12η Ιουλίου 1917.

          Αυτή ακριβώς η Βουλή έμεινε στην ιστορία ως η Βουλή των Λαζάρων. Παρά την συνταγματικά ασυνήθιστη νεκρανάστασή της, η Βουλή εκείνη πρόσφερε σημαντικό νομοθετικό έργο, υπό την προεδρία του Θεμ. Σοφούλη, ο οποίος εξελέγη Πρόεδρος της με 180 ψήφους επί συνόλου 194 ψηφισάντων.

          Η Βουλή των Λαζάρων ως συνέχεια της Βουλής της 31ης Μαΐου 1915 συμπλήρωσε τετραετία στις 31 Μαΐου 1919, αλλά τελικά η θητεία της παρατάθηκε με τέσσερα διαδοχικά Βασιλικά Διατάγματα, έως στις 20 Σεπτεμβρίου 1920, οπότε διαλύθηκε ενόψει των εκλογών της 1ης Νοεμβρίου 1920, που αποδείχθηκαν μοιραίες για τον Ελ. Βενιζέλο, αλλά και για την Ελλάδα.

*Ο Μιχαήλ Μακράκης



Βράκες και φουστανέλα στη Βουλή!!!



          Ας επανέλθουμε όμως στο φολκλορικό στοιχείο της Βουλής, που ανέδειξαν οι εκλογές της 31ης Μαΐου 1915.

          Στις εκλογές εκείνες μετείχε για πρώτη φορά και η Κρήτη, η οποία είχε πλέον απελευθερωθεί το Δεκέμβριο του 1913.

          Στο Ηράκλειο εξελέγησαν βουλευτές μεταξύ άλλων ο Μιχαήλ Μακράκης με 11.983 ψήφους πρώτος στο νομό Ηρακλείου και ο Αναγνωστάκης Δημήτριος με 11.549. Αμφότεροι βενιζελικοί βεβαίως.

          Και οι δύο είχαν μακρά συμμετοχή στους αγώνες των Κρητικών για ένωση με την Ελλάδα. Διετέλεσαν βουλευτές από 31 Μαΐου 1915 έως 29 Οκτωβρίου 1915 και από 12 Ιανουαρίου 1917 έως 10 Σεπτεμβρίου 1920.

          Επανεξελέγησαν στη Γ’ Εθνοσυνέλευση από 1 Νοεμβρίου 1920 έως 21 Σεπτεμβρίου 1922, που εξερράγη και επικράτησε η επανάσταση των Γονατά- Πλαστήρα, η οποία κατάργησε την Εθνοσυνέλευση. Στις του Νοεμβρίου 1920, είναι γνωστό ότι ο Ελευθέριος Βενιζέλος δεν εξελέγη βουλευτής και αναχώρησε ιδιωτεύων στο εξωτερικό.

*Ο Δημήτριος Αναγνωστάκης


          Ο Μακράκης λοιπόν εκτός από τη συμμετοχή του στις κρητικές εξεγέρσεις είχε καταρτίσει εθελοντικό σώμα υπό την γενική αρχηγία του Γεωργίου. Κατεχάκη και πήρε μέρος σε πολλές μάχες στην Μακεδονία και την Ήπειρο.

          Είχε κάνει τάμα, ότι αν ενωθεί η Κρήτη με την Ελλάδα και εκλεγεί βουλευτής, να μπει στη Βουλή φορώντας την κρητική φορεσιά του.

          Ανάλογη επιθυμία φαίνεται πως είχε και ο Δημήτριος Αναγνωστάκης. Και οι δύο λοιπόν μπήκαν στη Βουλή και ορκίστηκαν τότε φορώντας τις φορεσιές της πατρίδας τους.

          Στα αρχεία του γαλλικού κινηματογραφικού οργανισμού Gaumont Pathe, έχει διασωθεί ένα μικρό φιλμ με τους δύο βρακοφορεμένους κρητικούς βουλευτές.

*Από τις εφημερίδες για τον φπουστανελοφόρο Ιωάννη Γκρίζα


          Τελικά η σύγκληση της Βουλής το 1915, κατέρριψε το μύθο του Αλέξη Στριφτόμπολα ως τελευταίου φουστανελοφόρου βουλευτή το 1912, γιατί στην πανηγυρική της συνεδρίαση εμφανίσθηκε και έκλεψε τις εντυπώσεις των παρόντων, αλλά όχι και την προσοχή των φωτογράφων, ένας φουστανελοφόρος, ο γηραιός βουλευτής Φθιωτιδοφωκίδος Ιωάννης Γκρίζας!!! Εξελέγη βουλευτής από 6 Δεκεμβρίου 1915 έως 30 Ιουνίου 1917. Ήταν πολιτικός φίλος του πολιτικού παράγοντα της εποχής Αθανάσιου Ευταξία. Βέβαια η φορεσιά του δεν μπορούσε να συναγωνισθεί την πολυτέλεια της εθνικής ενδυμασίας του Στριφτόμπολα.

*Η ελληνοπρεπεπής φουστανέλα ανέζησεν εις την Βουλήν...


          Πάντως το 1885, σύμφωνα με δημοσιεύματα του Τύπου, στη Βουλή υπήρχαν περί τους δέκα φουστανελοφόρους βουλευτές.



Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης



Υστερόγραφο

Βλέπετε σχετικά και τα ακόλουθα άρθρα

https://sitalkisking.blogspot.com/2018/02/blog-post.html#more

https://sitalkisking.blogspot.com/2009/11/blog-post_02.html


2 σχόλια:


  1. Άραγε είχε φουστανελά η επόμενη - μονομερής λόγω μποϋκοτάζ των Φιλελευθέρων - Βουλή του Δεκεμβρίου του 1915, η οποία, σημειωτέον, ήταν η πρώτη και, δυστυχώς, τελευταία με τη συμμετοχή Βορειοηπειρωτών;

    Να πούμε, επίσης, ότι ο πρόγονος του προτελευταίου, τελικά, φουστανελοφόρου βουλευτή Αλεξίου Στριφτόμπολα, ο αγωνιστής της Επανάστασης Αναγνώστης (Δημήτριος), ηρωικώς πεσών τον Απρίλιο του ΄21 στη μάχη του Λεβιδίου, είχε γεννηθεί στην Κέρτεζη Καλαβρύτων. Το αναφέρω γιατί σε άλλα άρθρα στην ιστοσελίδα σας, υπήρξαν κάποια πολύ κατατοπιστικά σχόλια για τον Αναγνώστη Στριφτόμπολα και απλά είχε "ξεφύγει" αυτή η μικρή λεπτομέρεια.

    ΑπάντησηΔιαγραφή