Κάποτε υπήρχαν ήρωες και πατριώτες…

*Ο Γεώργιος Καπιτσίνης. Από την εφημερίδα "Χρόνος" της 18ης Νοεμβρίου 1912

*Η περίπτωση του βουλευτή και στρατιωτικού

Γεωργ. Καπιτσίνη, που επέστρεψε από τις ΗΠΑ

και έπεσε μαχόμενος στη Σιάτιστα το 1912

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης 

               

                Η εποχή μας και η κοινωνία μας έχουν ανάγκη από φωτεινά παραδείγματα φιλοπατρίας. Η καλώς εννοούμενη φιλοπατρία έχει υποστεί σαν έννοια διαστρεβλώσεις τόσο από αριστερά όσο και από δεξιά. Η Άκρα Αριστερά, διέβαλε την φιλοπατρία ως ροπή προς τον εθνικισμό. Η  Άκρα Δεξιά είδε την φιλοπατρία ως κριτήριο διαχωρισμού των πολιτών σε καλούς κακούς. Μύλος, δηλαδή…

                Οι Βαλκανικοί πόλεμοι ωστόσο, υπήρξαν η καλύτερη συγκυρία στην νεώτερη ιστορία για να εκδηλωθούν ανεπανάληπτα παραδείγματα ανιδιοτελούς φιλοπατρίας, χρήσιμα να προβάλλονται ακόμα και στην εποχή μας. Ειδικά στην εποχή μας, που έχουν απαξιωθεί πολλοί θεσμοί και πρόσωπα, με πρώτους τους πολιτικούς, είναι χρήσιμο να ανακαλούμε στη μνήμη μας, ακόμα και να προβάλλουμε τέτοια παραδείγματα.

                Για το λόγο αυτό, σήμερα θα μιλήσουμε για την περίπτωση του Γεωργίου Καπιτσίνη, που ήταν στρατιωτικός, διετέλεσε βουλευτής, μετανάστευσε στην Αμερική και επέστρεψε για να πάρει μέρος στους Βαλκανικούς Πολέμου του 1912-13, όταν έπεσε ηρωικά μαχόμενος.

                Στον άτυχο πόλεμο του 1897, ως ανθυπολοχαγός της πυροβολαρχίας του θρυλικού Σταμάτη Μήτσα (Για την προσφορά της οικογένειας Μήτσα στην πατρίδα, βλέπετε στη θέση http://sitalkisking.blogspot.gr/2013/08/blog-post_4.html )    ανδραγάθησε και τραυματίσθηκε. Πήρε προαγωγή, αλλά βαθύτατα επηρεασμένος από την εθνική απογοήτευση, που προκάλεσε αυτός ο πόλεμος, νιώθοντας θιγμένο το φιλότιμό του όπως και πολλοί άλλοι αξιωματικοί, απομακρύνθηκε προσωρινά από το στράτευμα.

*Απόσπασμα από τα Επίσημα πρακτικά της Βουλής 

με αναφορά στο όνομα του Γεωργίου Καπιτσίνη

                Οι συμπολίτες του στην περιοχή της Επιδαύρου Λιμηράς, (της ευρύτερης δηλαδή περιοχής της Μονεμβασίας) τον τίμησαν και τον εξέλεξαν βουλευτή κατά τα έτη 1902-1904. Αργότερα παραιτήθηκε οριστικά από το στράτευμα.

                Χαρακτήρας ριψοκίνδυνος, ασφυκτιούσε και έτσι αποφάσισε να μεταναστεύσει στην Αμερική για να αναζητήσει νέους κόσμους. Εκεί ασχολήθηκε με το νεοφανές αεροπλάνο  και πολύ σύντομα οι εφημερίδες του Νέου Κόσμου, άρχισαν να δημοσιεύουν φωτογραφίες του, αφού είχε αναδειχθεί σε αεροπόρο πρώτης τάξεως.

                Όταν το 1912 αναγγέλθηκε η επιστράτευση λόγω των Βαλκανικών Πολέμων, τα παράτησε όλα και επέστρεψε ατμοπλοϊκώς στην Ελλάδα. Το ταξίδι του δεν ήταν εύκολο. Κράτησε 40 μέρες.

                Αμέσως παρουσιάστηκε στο υπουργείο Στρατιωτικών και ζήτησε να χρησιμοποιηθεί σαν αεροπόρος ή σαν αξιωματικός του Πυροβολικού. Τελικά τον κατέταξαν με το βαθμό του υπολοχαγού στο Πυροβολικό.

*Απόσπασμα πρακτικού ψηφοφορίας στη Βουλή, με αναφορά στον Γεώργιο Καπιτσίνη

                Την επομένη, βρέθηκε στη Λάρισα και ανέλαβε υπηρεσία. Λίγες μέρες αργότερα έχασε τη ζωή του στην περιοχή της Σιάτιστας.

                Ο αρχηγός του ανεξάρτητου Μικτού Σώματος αντισυνταγματάρχης Πυροβολικού Αντώνιος Ηπίτης σημείωνε στις 6 Νοεμβρίου 1912, με λακωνικότητα: «Εθάψαμεν σήμερον εν ειλικρινεί λύπη τον χθες γενναίως πεσόντα ενθουσιώδη και πεφιλημένον Γεώργιον Καπιτσίνην».

                Κρήτες πολεμιστές, που είχαν τραυματισθεί και εκείνοι, στην ίδια μάχη, αφηγήθηκαν με δάκρυα στα μάτια τους, τον ενθουσιασμό με τον οποίο μάχονταν ο γενναίος αρχηγός τους Καπιτσίνης και έδωσαν λεπτομέρειες για τον ηρωικό θάνατό του. Στο ανεξάρτητο Μικτό Σώμα  του Ηπίτη, με τις 4.000 στρατιώτες,  είχαν ταχθεί και οι εθελοντές Κρήτες οπλαρχηγοί με τους άνδρες τους.

                Η Σιάτιστα που είχε απελευθερωθεί τότε, είχε μεταβληθεί σε χώρο συγκέντρωσης χιλιάδων γυναικόπαιδων που είχαν καταφύγει εκεί από την ύπαιθρο, για να αποφύγουν τις αγριότητες του πολέμου.

*Ο διαβόητος Μπεκήρ

                Τα γύρω χωριά υπέφεραν από τις αγριότητες του Μπεκήρ Μπέη, οποίος με 4.000 τακτικούς και άτακτους Αλβανούς, καταλήστευε και πυρπολούσε την περιοχή. Στην επαρχία τότε της Ανασελίτσας,  ο τουρκικός στρατός υποχωρούσε, αλλά  εντείνονταν η τρομοκρατία σε όλα τα χωριά από τους άτακτους του Μπεκήρ Μπέη. Το Σώμα του Ηπίτη διατάχθηκε να εκκαθαρίσει την περιοχή. Και προχωρούσε νικηφόρα εκτελώντας την αποστολή του. Η 4^η Νοεμβρίου 1912, ημέρα Κυριακή, ήταν μια μέρα βροχερή και ανταριασμένη.

                Ο Καπιτσίνης ηγείτο στην αριστερή πτέρυγα με τους Κρητικούς. Όταν όμως προσέγγισαν οι άνδρες του τους αντιπάλους τους, με έκπληξη διέκριναν να υπάρχει μια ελληνική σημαία και πολλοί άνδρες με μαύρα καλύμματα κεφαλής, ίδια με αυτά που φορούσαν οι Κρητικοί.  Αλλά αυτό ήταν ένα τέχνασμα  των Αλβανών για να εξαπατήσουν τους επιτιθέμενους

                Οι Κρητικοί όμως δεν έπεσαν στην παγίδα και όρμησαν με τα μαχαίρια τους πλέον αφού οι Αλβανοί τους άφησαν να πλησιάσουν εγγύτατα και συνεπλάκησαν μ’ αυτούς.

                 Όρθιος ο Καπιτσίνης με το ρεβόλβερ στο χέρι καθοδηγούσε τους μαχητές του, όταν τον βρήκε μια σφαίρα στο μέτωπο. Σε εκείνη την άγρια μάχη, όπου έχασαν την ζωή τους πολλοί Αλβανοί, έπεσε νεκρός και ο Καπιτσίνης. Στο πλευρό του μαχόμενος, έπεσαν οι Κρητικοί Λεωνίδας Μαλέκος (ή Παπαμαλέκος) ο δάσκαλος Φιωτάκης (από το Σέλινο) όπως και πολλοί άλλοι Κρητικοί. Τραυματίσθηκε επίσης ο Αναστασάκης, ο εύελπις ανεψιός του οπλαρχηγού Παπαδόπετρου και πολλοί άλλοι.

*Το βιβλίο του Αρίστου Περίδη

                Ο δημοσιογράφος Αρίστος Περίδης, σε βιβλίο που εξέδωσε αργότερα έδωσε μια περιγραφή της μάχης εκείνης, γράφοντας για τον Τούρκο αντίπαλο:

                «Μεταχειρίζεται διάφορα µέσα να µας εξαπατήση βοηθούµενος προς τούτο από την πυκνή οµίχλη η οποία δεν µάς επέτρεπε να τόν βλέπαµε. Άκούοµε φωνές. «Μή κτυπάτε, µορέ παιδιά, δικοί σας είµαστε, Έλληνες είµαστε. Γεώργο, Κώστα, Γιάννη»! Και πράγµατι πολλοί στρατιώτες απατώµεθα και παύοµε προς στιγµή τό πύρ. Ακούεται όµως αµέσως η βροντώδης φωνή του Παπαµαλέκου «Βαράτε τά σκυλλιά, µουρτάτες είνε. Βαράτε τους». Ένα πύρ οµαδόν ολοκλήρου τής διµοιρίας µας στέλλει τόν θάνατο στούς εχθρούς.  Ό Καπετάν Παπαµαλέκος ενθουσιάζεται και διατάσσει τους άνδρας του νά επιτεθούν κραυγάζων. «Στά χέρια στά χέρια». Μιά σφαίρα του έχθρού κόβει τή φράση του στο µέσο και σωριάζει  τόν λεβέντη καπετάνιο επάνω σέ κάτι θυµάρια."Α! τά σκυλλιά έφάγανε τόν καπετάνιο µας ακούονται τά µουγκρητά  τών παλληκαριών του, τά οποία ορµούν πλέον µέ τις κάµες εναντίον τών αφρισµένων Τουρκαλβανών, οι οποίοι προ της λύσσας φεύγουν, πηδώντες τους απότοµους βράχους του βουνού σαν κατσίκια. Τά πολυβόλα µας µαίνονται,  τά κανόνια µας ουρλιάζουν και τά ταχέα πυρά τών τριών ταγμάτων μας».

*Δημοσίευμα της εφημερίδας "Εμπρός"

                Το όνομά του Καπιτσίνη, περιλαμβάνεται στο Δελτίο Απωλειών του υπουργείου Στρατιωτικών, που δημοσιεύθηκε στις 11 Νοεμβρίου 1912.

                Το 1969 το βουνό Γκραντίστι  με το υπ’ αριθ. 483/69 Β.Δ. πήρε το όνομα του Καπιτσίνη.

Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

*Η μάχη της Σιάτιστας από την εφημερίδα "Εμπρός" της 16ης Νοεμβρίου 1912

*Το δελτίο απωλειών με το όνομα του Γεωργίου Καπιτσίνη

*Εκείνες τις μέρες πολεμούσε στην ευρύτερη περιοχή και ο Κυριάκος Μητσοτάκης, πατέρας του πρώην πρωθυπουργού Κωνσταντίνου Μητσοτάκη και παππούς του νυν πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη και συγγενής του πρωθυπουργού Ελευθέριου Βενιζέλου. 

Απόσπασμα από την εφημερίδα "Νέα Αλήθεια" της Θεσσαλονίκης, 7 Νοεμβρίου 1912