Δευτέρα 25 Φεβρουαρίου 2013

Το κίνημα της 30ής Μαΐου 1951


ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_2_17/02/2013_511636
*Ο στρατάρχης Αλέξανδρος Παπάγος,με την στραταρχική ράβδο


*Η αποτυχημένη στάση αξιωματικών του στρατού
προκειμένου να αποτρέψουν την παραίτηση Παπάγου  
από την αρχιστρατηγία,62 χρόνια πριν.


Του κ. Δημήτρη Παπαδιαμάντη*

          Το κίνημα της 30ής-31ης Μαΐου του 1951 αποτελεί έως σήμερα ένα από τα πιο σκοτεινά γεγονότα της μετεμφυλιακής ιστορίας. Την περίοδο πριν από τη δικτατορία του 1967, λησμονήθηκε σύντομα ως κάτι το ασήμαντο, ενώ μεταπολιτευτικά δημοσιογράφοι και ιστορικοί επιχείρησαν να το αναδείξουν ως βασικό σταθμό στην πορεία των γεγονότων προς το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου.
          Στόχος του συγκεκριμένου άρθρου, λοιπόν, θα είναι η προσπάθεια περιγραφής και αξιολόγησης του κινήματος αυτού στις, κατά το δυνατόν, πραγματικές του διαστάσεις.



Οι ακραίοι του ΙΔΕΑ και ο Αλεξ. Παπάγος

          Το κίνημα της 30ής-31ης Μαΐου συνδέεται άμεσα με τους συσχετισμούς που είχαν διαμορφωθεί στο εσωτερικό των Ενόπλων Δυνάμεων, και ειδικά του Στρατού Ξηράς, μετά την απελευθέρωση. Τον Οκτώβριο του 1944 ιδρύθηκε στην Αθήνα η οργάνωση Ιερός Δεσμός Ελλήνων Αξιωματικών, ο γνωστός ΙΔΕΑ, με κύριο σκοπό του την επικράτηση των αντιΕΑΜικών στοιχείων στον Στρατό. Τα βασικά στοιχεία της ρητορικής του ΙΔΕΑ, η συστράτευση όλων των αξιωματικών στον αντικομμουνιστικό σκοπό (ασχέτως μεσοπολεμικής ή κατοχικής τοποθέτησης) και η απουσία πολιτικής παρέμβασης στο στράτευμα, αποδείχθηκαν δημοφιλή μεταξύ των στελεχών του Στρατού. Έτσι, ο ΙΔΕΑ την περίοδο 1945-1948 γνώρισε εντυπωσιακή αριθμητική εξάπλωση στον Στρατό Ξηράς και, απευθυνόμενος στα μεσαία και κατώτερα στελέχη, εξελίχθηκε σε πόλο ισχύος, εξαιτίας και της ανεκτικότητας του πολιτικού κόσμου.
          Μέσα στο 1949 ο ΙΔΕΑ αποδυναμώθηκε αισθητά. Αρχικά, με την ανάδειξη του Αλ. Παπάγου σε αρχιστράτηγο, με υπερεξουσίες που τον καθιστούσαν απόλυτο κυρίαρχο του στρατεύματος, αλλά και με το τέλος του Εμφυλίου, που στερούσε από την οργάνωση τον κύριο λόγο ύπαρξής της. Ο Δεσμός, πάντως, δεν διαλύθηκε εντελώς: μια κλίκα μεσαίων ακραίων αξιωματικών, με επικεφαλής τους συνταγματάρχες Αλ. Νάτσινα και Νικ. Γωγούση, συνέχισε να δραστηριοποιείται, μη έχοντας εμπιστοσύνη στο πολιτικό προσωπικό και επεξεργαζόμενη σχέδια δικτατορίας.
          Μέλη της ομάδας αυτής, και ειδικότερα ο Γωγούσης, πέτυχαν να αποκτήσουν την εμπιστοσύνη του Παπάγου. Εν αγνοία του αρχιστρατήγου για τις συνωμοτικές τους δραστηριότητες, κατάφεραν να καταλάβουν καίριες θέσεις στη στρατιωτική δομή. Την ίδια περίοδο, το τεράστιο κύρος του Παπάγου (που έλαβε και τον βαθμό του στρατάρχη) τον αναδείκνυε σε πρώτο υποψήφιο για την ανάληψη της ηγεσίας μιας αυταρχικής κυβέρνησης. Οι σχεδιασμοί αυτοί προέρχονταν κυρίως από το Παλάτι, αλλά σκόνταφταν στη δεδηλωμένη αντίθεση των Αμερικανών προς οποιαδήποτε διολίσθηση της Ελλάδας εκτός του κοινοβουλευτισμού. Υπό την πίεση του βασικού πολιτικού του συμβούλου Σπ. Μαρκεζίνη, ο Παπάγος, αντιλαμβανόμενος πως το βασιλικό ζεύγος τον προετοίμαζε για ρόλο πιονιού, αποφάσισε να κινηθεί αυτόνομα στην πολιτική σκακιέρα και ήρθε σε ρήξη με τα Ανάκτορα. Ύστερα από εργώδες παρασκήνιο, στις 29 Μαΐου του 1951 υπέβαλε την παραίτησή του από την αρχιστρατηγία. Ο πρωθυπουργός Σοφ. Βενιζέλος και η ανώτατη στρατιωτική ηγεσία απέτυχαν να τον μεταπείσουν: μια ομάδα ανώτερων και μεσαίων αξιωματικών έκρινε πως απαιτούνταν δραστικότερα μέτρα.
*Ο Αλέξανδρος Παπάγος ως πρωθυπουργός

Συγκέντρωση στο ΜΤΣ

          Το βράδυ της 30ής Μαΐου στα γραφεία του Μετοχικού Ταμείου Στρατού συγκεντρώθηκαν περίπου 12 αξιωματικοί και, με επικεφαλής τους ταξίαρχους Α. Χρηστέα και Στ. Ταβουλάρη, αποφάσισαν να αποτρέψουν δυναμικά την παραίτηση του Παπάγου. Οι συγκεκριμένοι αξιωματικοί κατείχαν καίριες θέσεις στη διάρθρωση των δυνάμεων του Λεκανοπεδίου Αττικής, όπως ο συνταγματάρχης Διον. Παπαδόπουλος (διοικητής Συντάγματος Βαρέων Όπλων Πεζικού) ή ο συνταγματάρχης Γ. Κουρούκλης (στρατιωτικός διοικητής Αθηνών). Κινητοποίησαν λόχους πεζικού και έθεσαν υπό τον έλεγχό τους τα Γενικά Επιτελεία που έδρευαν στον χώρο των Παλαιών Ανακτόρων (όπου έδρασε ο -τότε- λοχαγός Δημ. Ιωαννίδης), τους ραδιοφωνικούς σταθμούς και το αεροδρόμιο του Τατοΐου. Σταδιακά η πολιτική και η στρατιωτική ηγεσία αφυπνίστηκαν, αλλά οι ανώτατοι αξιωματικοί που κατόρθωσαν να φτάσουν στο ΓΕΣ διαπίστωσαν ότι οι υφιστάμενοί τους δεν τους υπάκουαν.
          Το καθοριστικό πλήγμα για το κίνημα προήλθε από εκείνον για χάρη του οποίου έγινε. Ο Παπάγος ενημερώθηκε τις πρώτες πρωινές ώρες της 31ης Μαΐου για την αναταραχή και γύρω στις 6.30 το πρωί κατήλθε στο Επιτελείο· σε ομιλία του προς τα συγκεντρωμένα στελέχη καταδίκασε σφοδρά την αντιπειθαρχική αυτή εκδήλωση, που όπως τόνισε έκανε ζημιά και στον ίδιο. Ο στρατάρχης ενδιαφερόταν πρώτα και κύρια για την πολιτική καριέρα που επρόκειτο σύντομα να ξεκινήσει και δεν ήθελε να συνδεθεί με ένα στρατιωτικό κίνημα. Πάντως, η αργοπορημένη άφιξή του στο Επιτελείο δεν μπορούσε να είναι τυχαία: έστελνε ένα ξεκάθαρο μήνυμα προς τον Θρόνο και τους πολιτικούς ότι, ακόμη και εκτός Στρατού, ήταν ο αδιαφιλονίκητος ηγέτης του.
          Αρχικά, Παπάγος και Βενιζέλος συμφώνησαν στην πλήρη συγκάλυψη του θέματος ενόψει της ένταξης της Ελλάδας στο ΝΑΤΟ και στην ανάγκη αποφυγής οποιουδήποτε αρνητικού σχολίου για την πειθαρχία στις ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις. Υπό την πίεση των Ανακτόρων όμως, διατάχθηκαν ανακρίσεις, ενώ και οι εισηγήσεις του στρατάρχη για τη συμπλήρωση της ανώτατης ηγεσίας αγνοήθηκαν πλήρως. Όταν δύο μήνες μετά ανακοινώθηκε και επίσημα η κάθοδος του Παπάγου στην πολιτική με την ίδρυση του Ελληνικού Συναγερμού, η διαμάχη γύρω από το στράτευμα οξύνθηκε επικίνδυνα. Οι αντίπαλοι του Παπάγου αποκάλυψαν την ύπαρξη του ΙΔΕΑ, τον οποίο παρουσίασαν ως στρατιωτικό σκέλος του Συναγερμού, και ο Παπάγος έθεσε ως σκοπό του την εξουδετέρωση όλων των ανώτατων αξιωματικών που δεν τον υπερασπίστηκαν στη διαμάχη του με τον βασιλιά και τους αντιπάλους του. Οι αξιωματικοί που κατηγορήθηκαν για συμμετοχή στο κίνημα και τον ΙΔΕΑ αμνηστεύθηκαν από την κυβέρνηση Πλαστήρα τον Ιανουάριο του 1952. Ωστόσο, τον Νοέμβριο του 1952, όταν ο Ελληνικός Συναγερμός έγινε κυβέρνηση, οι αντίπαλοι του Δεσμού στα ανώτατα κλιμάκια του Στρατού αποστρατεύθηκαν, ενώ όσοι αξιωματικοί είχαν κατηγορηθεί ως ΙΔΕΑτες ή κινηματίες επανήλθαν στο στράτευμα και κατέλαβαν καίριες θέσεις.
*Ο Σοφοκλής Βενιζέλος. Φωτογραφία των Αρχείων ΑΣΚΙ

Άφησε βαθιές πληγές

          Το κίνημα της 30ής-31ης Μαΐου δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται ως απόπειρα πραξικοπήματος, αλλά ως ένα είδος «προνουντσιαμέντου». Οι κινηθέντες αξιωματικοί δεν είχαν σκοπό τους την κατάληψη της εξουσίας: τους αρκούσε να μην παραιτηθεί ο Παπάγος. Επί των ημερών του στρατάρχη, οι συγκεκριμένοι βαθμοφόροι είχαν ανελιχθεί στη στρατιωτική ιεραρχία και η αποχώρησή του θα έβαζε σε κίνδυνο το επαγγελματικό τους μέλλον. Γι’ αυτό και το κίνημα δεν αφορά αποκλειστικά τον ΙΔΕΑ. Μεταξύ των στασιαστών υπήρχαν και ΙΔΕΑτες και στελέχη που δεν ήταν μέλη του Δεσμού. Από την άλλη μεριά, γνωστά μέλη της οργάνωσης, όπως ο συνταγματάρχης Κορακάς, διοικητής του Κέντρου Τεθωρακισμένων (θέση που κατείχε ο Στ. Παττακός το 1967), ή ο προαναφερθείς συνταγματάρχης Γωγούσης, αρνήθηκαν να συμμετάσχουν.
          Το κίνημα απέτυχε γιατί δεν είχε την υποστήριξη οιουδήποτε θεσμικού ή εξωθεσμικού παράγοντα, αλλά και γιατί δεν ήταν σοβαρά οργανωμένο. Κανείς απ’ τους ηγέτες της στάσης δεν σκέφθηκε να ζητήσει την κινητοποίηση της μεγαλύτερης μονάδας του Ελληνικού Στρατού, του Γ΄ Σώματος, του οποίου ο επιτελάρχης (ταξίαρχος Αθ. Φροντιστής) ανήκε στον Δεσμό. Αξίζει να σημειωθεί, μάλιστα, πως οι κινηματίες δεν επιχείρησαν να συλλάβουν την πολιτειακή, πολιτική ή στρατιωτική ηγεσία: ακόμη και η κατάληψη των ραδιοσταθμών έγινε για να μην ανακοινωθεί ξανά η παραίτηση του Παπάγου, όχι για να απευθυνθούν στον λαό.
          Ωστόσο, η στασιαστική αυτή εκδήλωση άφησε κάποιες βαθιές πληγές. Η εικόνα των Ενόπλων Δυνάμεων ως Παλλαδίου του Έθνους, ως κατ’ εξοχήν συμβόλου ενότητας, τα επόμενα χρόνια αμαυρώθηκε με τη διαμάχη γύρω από το κίνημα και τον ρόλο του ΙΔΕΑ. Επιπρόσθετα, αποδείχθηκε ότι στο εσωτερικό του στρατεύματος υπήρχαν δυνάμεις που δεν προσέβλεπαν στο Στέμμα ως πόλο επιρροής και αναζητούσαν προστασία σε άλλες ηγετικές παρουσίες. Τέλος, σε καθαρά «επιχειρησιακό» επίπεδο, το κίνημα του 1951 απέδειξε ότι μια ομάδα αποφασισμένων μεσαίων αξιωματικών, που κατείχε θέσεις-κλειδιά, ειδικά στην Αττική, μπορούσε να φέρει προ τετελεσμένων γεγονότων τους στρατηγούς. Ήταν ένα μάθημα που, δυστυχώς, έλαβαν και αξιοποίησαν αλάνθαστα οι συνωμότες του 1967.

* Ο κ. Δημήτρης Παπαδιαμάντης είναι διδάκτορας Νεότερης και Σύγχρονης Ιστορίας του Εθνικού - Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.

11 σχόλια:

  1. Είμαι στο λεωφορείο στο δρόμο γιά το γραφείο και είχα το χρόνο να διαβάσω ακόμη μία από τις αναρτήσεις σου. Υπάρχουν τόσα γεγονότα της Νεοελληνικής ιστορίας που δεν τα γνωρίζουμε λεπτομερώς ή καθόλου. Καλή εβδομάδα να έχεις Παντελή μου....

    Katerina Kastoris

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. ΠΟΛΥΤΙΜΟ ΩΣ ΘΕΜΑ ΤΟ ΤΥΠΩΣΑ

    Manolis Simos

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΤΟΣΟ ΠΟΛΛΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΤΗΣ ΝΕΩΤΕΡΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΜΑΣ ΠΟΥ ΔΕΝ ΓΝΩΡΙΖΟΥΜΕ ΟΠΩΣ ΑΥΤΟ... ΣΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΠΟΛΥ...!!!

    Maria Kourounis Poullas

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Το κείμενο του αρθρογράφου της «Καθημερινής» αφήνει στον αναγνώστη μια επίγευση ασάφειας, καθώς οι τρεις καταληκτικές του παράγραφοι χαρακτηρίζονται από μία εσωτερική αντίφαση: Απ’ τη μία ο Δ. Παπαδιαμάντης υποστηρίζει πως «το κίνημα της 30ής-31ης Μαΐου δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται ως απόπειρα πραξικοπήματος, αλλά ως ένα είδος «προνουντσιαμέντου»» κι από την άλλη θεωρεί πως «το κίνημα απέτυχε γιατί δεν είχε την υποστήριξη οιουδήποτε θεσμικού ή εξωθεσμικού παράγοντα».

    Αν οι κινηματίες του ΙΔΕΑ αποσκοπούσαν στην κατάληψη της εξουσίας, τότε βεβαίως το Κίνημα απέτυχε. Αλλά όπως σωστά αναφέρεται, δεν υπήρξε αυτός ο σκοπός τους. Ο φανερός σκοπός τους ήταν να καταδείξουν ότι ο στρατός δεν λογοδοτεί πουθενά παρά μόνον στον εαυτό του – και μάλιστα, ούτε καν στον εαυτό του, αλλά στον Παπάγο. Γιατί απέτυχε λοιπόν το Κίνημα, από τη στιγμή που οι κινηματίες δεν καταδικάστηκαν; Σε ποιο ευνομούμενο κράτος του κόσμου μπορούν οι αξιωματικοί να κινούνται κατά της ηγεσίας του στρατεύματος, να καταλαμβάνουν το ΓΕΕΘΑ και να μην αντιμετωπίζουν στη συνέχεια την εσχάτη των ποινών;

    Το κείμενο δίνει ωστόσο και άλλες αφορμές για προβληματισμό: Από τη μία το Κίνημα «δεν είχε την υποστήριξη οιουδήποτε παράγοντα» - αλλά από την άλλη «η αργοπορημένη άφιξη του Παπάγου στο Επιτελείο δεν μπορούσε να είναι τυχαία». Αξίζει μάλιστα να σημειωθεί, πως ο Αλέξανδρος Νάτσινας παραπέμπεται με βούλευμα στο στρατοδικείο το ‘51, αλλά αμνηστεύεται απ’ την κυβέρνηση Πλαστήρα – για να τοποθετηθεί επικεφαλής της ΚΥΠ δύο χρόνια αργότερα!

    Ο Φροντιστής πάλι, πρώτος στη λίστα των καταδικασμένων για την ίδρυση του ΙΔΕΑ, κάνει την εμφάνισή του στο ιστορικό προσκήνιο ως συνεργάτης του κατοχικού «περιφερειάρχη» Μακεδονίας, συνταγματάρχη Αθανάσιου Χρυσοχόου - και στη συνέχεια καταλαμβάνει θέση επικεφαλής του Α2 γραφείου της μακεδονικής εθνικιστικής οργάνωσης Π.Α.Ο., που διεκδικεί σήμερα και δάφνες εθνικής αντίστασης. Ως μέλος της Π.Α.Ο., αλλά και επικεφαλής του κατασκοπευτικού δικτύου «Ζευς» στη Μακεδονία, ο Φροντιστής διοχετεύει εμπιστευτικές αναφορές του δικτύου και του δωσίλογου συνταγματάρχη στη Μέση Ανατολή, οι οποίες στην μεγάλη τους πλειοψηφία αφορούν τον «κίνδυνο κομμουνιστικού πραξικοπήματος» και την δήθεν συνεργασία του ΕΛΑΣ με τους Βουλγάρους – σε βαθμό μάλιστα που να προκαλούν τη δυσφορία και των ίδιων των Βρετανών. Ο Φροντιστής παίζει καταλυτικό ρόλο και στο ναυάγιο των τελικών προσπαθειών να συμφιλιωθεί η Π.Α.Ο. με το Ε.Α.Μ., εμφανιζόμενος ως κομιστής βρετανικών εντολών να ματαιωθεί το εγχείρημα.

    Στη συνέχεια συναντάμε τον Φροντιστή ως συνιδρυτή του ΙΔΕΑ, ο οποίος τυπικά διαλύεται μετά το Κίνημα του ’51. Μετά την τυπική διάλυση της Οργάνωσης, ο Φροντιστής θα προτιμήσει κατά τα φαινόμενα, να απόσχει προσωρινά των όποιων συνωμοτικών διεργασιών, συνεχίζοντας τη στρατιωτική του καριέρα μέχρι του βαθμού του αρχηγού ΓΕΕΘΑ. Με την ιδιότητά του αυτή, θα συναντήσει τους παλιούς του…συναγωνιστές, ως πρόεδρος της «Δευτεροβάθμιας Επιτροπής Πληροφοριών και Διαφωτίσεως», η οποία θα καταστρώσει το διαβόητο σχέδιο «Περικλής» της βίας και της νοθείας, που εφαρμόστηκε στις εκλογές του 1961, «εις περιορισμόν των μέτρων φοβίας άτινα εξαπολύει ο κομμουνισμός»…

    Είναι προφανές λοιπόν, πως μονάχα τυχαίοι αξιωματικοί δεν ήσαν τα μέλη του «Ιερού Δεσμού» - και πως το Κίνημά τους υπήρξε απόλυτα επιτυχημένο. Κατέδειξε προς όλες τις κατευθύνσεις πως ο στρατός δεν λογοδοτεί πουθενά, πως ο ΙΔΕΑ δεν λογοδοτεί ούτε καν στο στρατό, και πως τα μέλη του, όχι μονάχα έχουν το ακαταδίωκτο, αλλά επιβραβεύονται και για τις πρωτοβουλίες τους. Ίσως κάποια στιγμή η ιστορική έρευνα, να διακρίνει πίσω από την αντιπαράθεση ΙΔΕΑ– Παλατιού, και κάποια αντανάκλαση αντιπαράθεσης συμφερόντων εξωελλαδικών παραγόντων και δυνάμεων.

    Andreas Makrides

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Για την Ιστορία, το βούλευμα του Διοικητή της Ανωτέρας Στρατιωτικής Διοικήσεως Αττικής και Νήσων (ΑΣΔΑΝ), αντιστρατήγου Βασιλά, για τους Κινηματίες του ΙΔΕΑ, παρέπεμπε στο στρατοδικείο ως πρωταίτιους για την ίδρυση του Δεσμού, τον ταξίαρχο Φροντιστή, τον συνταγματάρχη πεζικού Κωνσταντίνο Καραβίτη, τον συνταγματάρχη πυροβολικού Αλέξανδρο Νάτσινα και τον συνταγματάρχη ιππικού Νικόλαο Γωγούση.

    Στο στρατοδικείο παραπέμπονταν επίσης, για τη συμμετοχή τους στο Κίνημα, οι ταξίαρχοι Αλέξανδρος Χρηστέας, Στυλιανός Ταβουλάρης, Μιχαήλ Μάντζος και Ηρακλής Κοντόπουλος, οι συνταγματάρχες πεζικού, Κ. Αναγνωστόπουλος, Δημ. Καραχάλιος, Διον. Παπαδόπουλος, ο συνταγματάρχης πυροβολικού Γ. Κουρούκλης, ο συνταγματάρχης πεζικού Δημ. Τσαμπάτος και οι αντισυνταγματάρχες πεζικού, Νικ. Παρλαβάντζας, Σταμ. Σκληρός, Παν. Χριστόπουλος και Ι. Καραμπάτσος.

    Των κατηγοριών απηλλάγησαν «ελλείψει ενδείξεων», ο αντισυνταγματάρχης Μηχανικού Γ. Μπάλας, και οι αντισυνταγματάρχες πεζικού Γ. Καραγιάννης και Τηλ. Ζακυνθινός.

    Andreas Makrides

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Παντελη,σ΄ευχαριστω,πολυ ενδιαφερον το πονημα σου.

    Melina Papadakis

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Καλησπέρα. Τυχαία έπεσα στο εξαιρετικά ενδιαφερον blog σας. όπως αντιλαμβάνεστε το θέμα ήταν πολύ μεγάλο και σε ένα άρθορ 1.200 λέξεων έπρεπε να είμαι φειδωλός. Απλά επισημαίνω ότι οι αξιωματικοί δεν τιμωρηθηκαν γιατί δεν συνέφερε κανέναν (Παλάτι, Παπάγο, πολιτικούς, ΗΠΑ) και ότι ο Παπαγος δεν στήριξε το κίνημα γιατί ήξερε πως δικτατοράι ήταν αδιανόητη και γιατί είχε ήδη αποφασίσει να κατέλθει σε εκλογές για να κυβερνήσει κοινοβουλευτικά.
    Με τιμή Δημήτρης Παπαδιαμάντης.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Εκει έδρασε κ ο Παπαδόπουλος, αλλά δεν τον κάναν τίποτα!!!

    Demis Kalithiotis

    ΑπάντησηΔιαγραφή

  9. Ενεργοτερη συμμετοχη τοτε ειχε ο Ιωαννιδης


    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Αυτός ήταν ενας βλάκας κ μισός, μόνος δεν μπορούσε να κάνει τίποτα!!

    Demis Kalithiotis

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. Σύρος 16 Νοεμβρίου 2014.Ώρα 22.30
    Όπως αποδείχθηκε από τα γεγονότα το κίνημα της 30ης Μαίου 1951 ήταν μία οπερέτα κίνημα,μια κίνηση,μια στάση μιας μικρής Ομάδας Αξιωματικών,εν συνόλω δέκα,η οποία επιδίωξε να μην επιμείνει στη παραίτησή του από τη θέση του Αρχηγού των Ενόπλων Δυνάμεων,ο Στρατάρχης Αλέξανδρος Παπάγος,πιθανόν και για προσωπικούς λόγους των.Δεν είχε την ηθική και υλική υποστήριξη ενός θεσμικού ή εξωθεσμικού παράγοντος.Δόθηκε μεγαλύτερη σημασία,από όση ήταν στη πραγματικότητα.Τίθενται όμως ορισμένα ερωτήματα:
    1.Το κίνημα ήταν έργο συστηματικό και σχεδιασμένο από τον ΙΔΕΑ;Ο Στρατηγός Γ. Καραγιάννης,από τους αρχηγούς του ΙΔΕΑ,στο βιβλίο του 1942-1952 Το Δράμα της Ελλάδας,γράφει ότι στο κίνημα συμμετείχαν και Αξιωματικοί,που δεν ήταν οργανωμένοι στον ΙΔΕΑ.Δεν υπήρχε κανένα σχέδιο,που να συντάχθηκε από τον ΙΔΕΑ.
    2.Ποιος κατέστειλε το κίνημα;Ο Βασιλεύς Παύλος,ο Πρωθυπουργός,ο Αρχηγός Στρατού ή ο Στρατάρχης Παπάγος;Ο Βασιλεύς δεν είχε ιδέα για τα γεγονότα της νύκτας και τα πληροφορήθηκε το πρωί,όταν η κίνηση-στάση είχε κατασταλεί.Ο Πρωθυπουργός Σοφ. Βενιζέλος ή δεν ειδοποιήθηκε έγκαιρα,αλλά μόνο μετά την καταστολή,ή αν είχε ειδοποιηθεί αδράνησε.Καμια ενέργειά του δεν διαφάνηκε πουθενά.Ο Αρχηγός Στρατού δεν παρενέβη για άγνωστους λόγους.Συνεπώς η ιστορική ακρίβεια επιβάλλει να επισημανθεί ότι μόνο με την ενέργεια του Παπάγου οι στασιαστές διαλύθηκαν.Τόσο ο Παπάγος,όσο και ο Βενιζέλος παραδέχθηκαν στην συνεδρίαση της Βουλής της 19ης Μαρτίου 1952 ότι το κίνημα κατεστάλη αναίμακτα το πρωί της επομένης με την άφιξη του Στρατάρχου στο Γενικό Επιτελείο.
    3.Εάν ο Παπάγος υιοθετούσε το κίνημα,θα μπορούσε να επικρατήσει;Λέχθηκε ότι ο Στρατός την εποχή εκείνη ήταν παπαγικός,αλλά όχι αντιβασιλικός.Υπήρχαν πολλοί Ανώτατοι Αξιωματικοί αντιπαπαγικοί,ενώ και η Κυβέρνηση ήταν του Κέντρου.Επομένως δεν είναι δυνατόν να δοθεί με βεβαιότητα θετική ή αρνητική απάντηση.
    4.Ποία θα ήταν η θέση του Αμερικανικού παράγοντος σε μια δικτατορία του Παπάγου;Βέβαια όπως τον ήθελαν για Αρχιστράτηγο των Ενόπλων Δυνάμεων τον Ιανουάριο του 1949,το ίδιο θα τον ήθελαν και Πρωθυπουργό μιας δημοκρατικής Κυβέρνησης,όχι όμως και δικτατορικής.Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ θα είχε αφενός μεν να αντιμετωπίσει την εποχή εκείνη την εχθρική στάση της κοινής γνώμης της χώρας του σε μια δικτατορική Κυβέρνηση της Ελλάδας και αφετέρου τις αντιδράσεις των Ευρωπαϊκών χωρών για την ένταξη της χώρας μας στο ΝΑΤΟ.
    5.Ποίος θα ωφελούνταν από την επιτυχία του κινήματος;Ασφαλώς όχι ο Παπάγος,γιατί ήδη είχε αρχίσει την πορεία του προς την Πρωθυπουργία της χώρας.Το πρώτο βήμα είχε γίνει με την παραίτησή του.Εξάλλου ο Στρατάρχης ήθελε να είναι Κυβερνήτης και όχι ένας συνηθισμένος Πρωθυπουργός σε μια δικτατορική Κυβέρνηση,στην οποία σημαίνοντα ρόλο θα ήθελαν να διαδραματίσουν οι κινηματίες.
    Κωνστ. Πατιαλιάκας
    Αντιστράτηγος ε.α

    ΑπάντησηΔιαγραφή