Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης
Ο Μακεδονικός Αγώνας όπως είναι
γνωστό, ήταν μία σειρά ένοπλων συγκρούσεων μεταξύ κυρίως ελληνικών και
βουλγαρικών σωμάτων, που διεξήχθη με ένταση και πολλά θύματα από το 1904 ως το
1908 στην περιοχή της Μακεδονίας κυρίως. Στο διάστημα των ετών αυτών και με
έντονους αγώνες τα ελληνικά σώματα κατάφεραν να επικρατήσουν, αλλά η ένοπλη
δράση τους τερματίστηκε με την Επανάσταση των Νεοτούρκων το 1908, όταν σε πρώτη
φάση οι υπόδουλοι λαοί στην Οθωμανικής Αυτοκρατορίας πίστεψαν στις επαγγελίες
τους για ισονομία και πολιτικά δικαιώματα.
Γρήγορα αποκαλύφθηκαν οι εθνικιστικοί στόχοι των Νεοτούρκων
που μεταφράσθηκαν σε άγριες καταπιέσεις εις βάρος των αλύτρωτων λαών. Η
κατάσταση αυτή οδήγησε σε μυστικές συνεννοήσεις τα χριστιανικά κράτη της
Βαλκανικής, που τον Οκτώβριο του 1912 άρχισαν το συμμαχικό πόλεμο εναντίον των
Τούρκων. Έλληνες, Σέρβοι, Βούλγαροι και Μαυροβούνιοι αποδύθηκαν σε σκληρό
αγώνα, που γονάτισε την Οθωμανική Αυτοκρατορία και άλλαξε εντελώς το χάρτη της.
Η διπλωματική συνεννόηση των Βαλκανικών κρατών σε επίπεδο κορυφής, δεν απέτρεψε
την επανεμφάνιση κομιτατζήδων στη Μακεδονία και τη Θράκη, που συνέχιζαν την
πολιτική διωγμών εις βάρος των Ελλήνων στα μικρά χωριά της Μακεδονίας και της
Θράκης, προσπαθώντας με την τρομοκρατία να προσηλυτίσουν ορθόδοξους χριστιανούς
στη Βουλγαρική σχισματική εκκλησία.
Τότε ακριβώς άρχισε να φουντώνει πάλι το πατριωτικό
ενδιαφέρον πολλών Μακεδόνων και Θρακών να μεταβούν εθελοντικά στα επίκαιρα σημεία και να πολεμήσουν οργανωμένοι
σε ένοπλα πατριωτικά σώματα. Είναι αυτή μια πτυχή της ελληνικής ιστορίας
άγνωστη, αφού την κατακάλυψε η δόξα των δύο Βαλκανικών Πολέμων, που επέτρεψαν
στην Ελλάδα, να διπλασιάσει σχεδόν την έκταση της εδαφικής της επικράτειας και να
διπλασιάσει σχεδόν τον πληθυσμό της, αφού εντάχθηκαν στο ελληνικό κράτος οι
απελευθερωμένοι Έλληνες.
Το εντελώς άγνωστο είναι ότι στην Αθήνα, ανοίχθηκαν
κατάλογοι όπου καταχωρούνταν ονομαστικά, όσοι ήθελαν να καταταγούν στα σώματα
αυτά.
Το πλέον εκπληκτικό για εμάς τους Θράκες είναι ότι βρέθηκαν πολλοί Θράκες πρόσφυγες στην Αθήνα που δήλωσαν ότι επιθυμούν να μεταβούν στη Βόρεια Ελλάδα για να καταταγούν εθελοντικά στα σώματα που είχαν αρχίζει να σχηματίζονται με κάθε μυστικότητα. Τα ονόματά τους, που τα μαθαίνουμε τώρα, αφού τόσα χρόνια παρέμειναν ξεχασμένα, είναι καταχωρημένα σε κατάλογο, που έχει διασωθεί στο πολύτιμο Ιστορικό Αρχείο του Υπουργείου Εξωτερικών.