Τρίτη 15 Ιουνίου 2021

Τα άγνωστα μαρτύρια των Πομάκων από τους Βουλγάρους και τα υπομνήματά τους στην Διάσκεψη Ειρήνης των Παρισίων το 1919

*Μέρος του υπομνήματος με τις υπογραφές 


 

 

 

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

 

 

        Οι  Πομάκοι, είναι ένας βασανισμένος γηγενής Θρακικός πληθυσμός, κυρίως στην οροσειρά της Ροδόπης, βίαια εξισλαμισμένος κάποτε, με δική του γλώσσα, ήθη και έθιμα, εργατικός, δεμένος με τη γη του. Υπέφεραν τα πάνδεινα από όλους τους κατακτητές, που πάτησαν το πόδι τους στη Θράκη.

        Η συμπεριφορά όμως των Βουλγάρων στις αρχές του 20ου αιώνα, υπήρξε μοναδικά βάρβαρη. Ειδικά μετά τη λήξη των Βαλκανικών Πολέμων και του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, που η Βουλγαρία βρέθηκε στο πλευρό των ηττημένων, χωρίς να υποστεί τις πρέπουσες κυρώσεις.

        Το 1919, υπήρξε κρίσιμο έτος για την  Ευρώπη και για τα Βαλκάνια, γιατί κρίθηκε το μέλλον χωρών και λαών, με την Συνδιάσκεψη Ειρήνης.

Η Συνδιάσκεψη Ειρήνης των Παρισίων του 1919 ήταν μια πολυεθνική σύνοδος με συμμετοχή 32 αντιπροσώπων διαφόρων κρατών, η οποία οργανώθηκε από τις νικήτριες συμμαχικές δυνάμεις της Αντάντ και των ΗΠΑ στο τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, με στόχο να συσταθεί ένας παγκόσμιος σύνδεσμος των εθνών, που θα λάβει την επίσημη ονομασία Κοινωνία των Εθνών και να τεθούν υπό διαπραγμάτευση οι συνθήκες ειρήνης μεταξύ αυτών και των ηττημένων Κεντρικών δυνάμεων.

*Η Συνθήκη Ειρήνης των Παρισίων, 1919


Ιδιαίτερη σημασία έχει η Διάσκεψη Ειρήνης των Παρισίων για την Ελλάδα αφού εκεί ο Ελευθέριος Βενιζέλος έθεσε όλα τα εκκρεμή ελληνικά ζητήματα σχετικά με την Βόρειο Ήπειρο, τη Θράκη, την Ίμβρο-Τένεδο και την ελληνική επέκταση στην Μικρά Ασία. Τελικά η Ελλάδα κέρδισε την απελευθέρωση της Θράκης (το 1922 χάσαμε την Ανατολική Θράκη) και την απόβαση στη Σμύρνη (όνειρο που έληξε με τη  Μικρασιατική Καταστροφή).

Ο πρωθυπουργός Ελευθέριος Βενιζέλος που είχε επισκεφθεί το Λονδίνο επέστρεψε στο Παρίσι τον Οκτώβριο του 1919 για να λάβει γνώση των Βουλγαρικών αντιπροτάσεων και να εκφέρει γνώμη σε συνεργασία με τους αντιπροσώπους των λοιπών Βαλκανικών κρατών. Θα παρέμενε στη Γαλλική πρωτεύουσα όλο τον Οκτώβριο.

Με αφορμή αυτή την ειδική παρουσία του Βενιζέλου στο Παρίσι, κινήθηκαν εκπρόσωποι των Πομάκων, ζητώντας να ενταχθούν στο ελληνικό κράτος, μετά την ήττα της Βουλγαρίας και την απελευθέρωση της Θράκης υπέρ των Ελλήνων.

 


Μεγάλης ιστορικής σημασίας υπομνήματα

 


Μεγάλο ιστορικό ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα υπομνήματα πομακικών χωριών της Ροδόπης, του Έβρου, έως και πέραν του Νευροκοπίου. Αποτελούν ιστορικά ντοκουμέντα που αποκαλύπτουν τις βουλγαρικές θηριωδίες εις βάρος τους.

Τελικά σήμερα όλοι γνωρίζουμε ότι οι κορυφογραμμές της Ροδόπης αποτελούν σύνορο Ελλάδας- Βουλγαρίας. Οι νότιες υπώρειές της περιήλθαν στην Ελληνική Επικράτεια και οι βόρειες στη Βουλγαρική.

        Το υπομνήματά αυτά απευθύνθηκαν προς τους υπουργούς  Εξωτερικών της Γαλλίας, της Μεγάλης Βρετανίας, των ΗΠΑ, της Ιταλίας, της Ρουμανίας, της Ελλάδας και της Σερβίας. Επίσης απεστάλησαν υπομνήματα στους πρωθυπουργούς της Ελλάδας Ελευθέριος Βενιζέλο και της Μεγάλης Βρετανίας Λόυδ Τζώρτζ και στον πρόεδρο των ΗΠΑ Γούντροου Γουίλσον.

        Το βασικότερο υπόμνημα προέρχονταν από τα χωριά Δόβλεν, Μούγκλα, Ντοσπάτς,  Λοσφάκι, Τσέλτσε, Μιχαήλκοβο, Μπαλαμπάν, Μπέδεν, Κιτσίκ, Καραμπουλάκ, Κιουστεντζίκ κ.λπ. Όλα αυτά τα χωριά βρίσκονται στο άνω ρου του ποταμού Άρδα, ο οποίος περνάει από την περιοχή Τριγώνου νομού Έβρου και εκβάλλει στον ποταμό Έβρο, στο ύψος της Αδριανούπολης. Η περιοχή αυτών των χωριών σήμερα ανήκει στη Βουλγαρία.

        Τα πομακικά υπομνήματα , μεταφρασμένα στα Γαλλικά, είχαν υπογραφεί από τους αντιπροσώπους των κυριότερων χωριών και από το Μουφτή ολόκληρου του καζά.

*Από τις Βουλγαρικές γελοιότητες...  εκχριστιανισμού των Πομάκων. Ο ιερέας του χωριού Μπανίτε της επαρχίας Σμόλυαν, με την αγιαστούρα του. Κολυμβήθρα δεν υπήρχε (πηγή Βικιπαίδεια)



Τα πάθη των Πομάκων


 

        Οι Πομάκοι διαμαρτύρονταν:

        *Για τον βίαιο εκχριστιανισμό τους. Για το ζήτημα αυτό στο ιστορικό υπόμνημα γίνεται μια αναδρομή στο 1913. Τότε κατά τους Πομακικούς ισχυρισμούς είχε συνεδριάσει το υπουργικό συμβούλιο στη Σόφια υπό την προεδρία του βασιλιά Φερδινάνδου και αποφάσισε να βαφτίσει Χριστιανούς τους Μουσουλμάνους! Και ανέθεσε το έργο αυτό σε κομιτατζήδες. Ιδού τι ανέφεραν στο υπόμνημα προς τις Μεγάλες Δυνάμεις:

«Αι μελαναί σελίδες της ιστορίας της Ιεράς Εξετάσεως της Ισπανίας, ωχριούν προ των μέσων εις ά οι κομιτατζήδες  προέβησαν…».

Τι  έκαναν; Εάν ο Πομάκος επέμενε στην Ισλαμική του πίστη, τον έδερναν με μαστίγιο. Εάν το μέτρο αυτό δεν ήταν αποτελεσματικό άρχιζαν να του τρυπούν το λαιμό με λόγχη. Αν επρόκειτο για γυναίκα, της τρυπούσαν τους μαστούς με λόγχη. Όσοι εξακολουθούσαν να αρνούνται να γίνουν Χριστιανοί καταδικάζονταν σε θάνατο. Το πλέον γελοίο, όπως αναφέρεται σε άλλες πηγές, είναι ότι η βάφτιση γίνονταν από Βούλγαρο ιερέα, που κρατούσε μια αγιαστούρα και τους φώτιζε και από ένα γραμματέα που τους κατέγραφε με το νέο χριστιανικό όνομα. Και αμέσως μετά τους έδιναν να φάνε και ένα κομμάτι… μαγειρεμένο χοιρινό κρέας, είδος απαγορευμένο από το Κοράνιο στους πιστούς του Ισλάμ!!!

Για τις ανήκουστες σφαγές και θηριωδίες κατά των Μουσουλμάνων, η ειδική Ελληνική κοινοβουλευτική επιτροπή, που είχε περιοδεύσει σε Μακεδονία και Θράκη το 1913, είχε αποφανθεί μεταξύ άλλων:

«Πανταχού όπου υπήρχον τοιούτοι ολόκληροι πληθυσμοί, εσφάγησαν ή εκάησαν, χιλιάδες εβαπτίσθησαν δια της βίας επί εξευτελισμώ της Ορθοδόξου Θρησκείας. Τεμένη και σχολεία διηρπάγησαν και χωρία εξηφανίσθησαν τελείως».

        *Για την καταστροφή των τζαμιών τους και τη  μετατροπή τους σε αποθήκες ή καφενεία σε όλα τα χωριά.

        *Για την κατάσχεση των περιουσιών τους.

        *Για τη  μετατροπή των σχολείων τους σε Βουλγαρικά, θέλοντας να εκβουλγαρίσουν όλους τους κατακτημένους πληθυσμούς.

        *Για την απαγόρευση χρήσης της γλώσσας τους.

        *Για την διοικητική υπαγωγή της περιφέρειάς τους στην περιφέρεια Φιλιππούπολης, με στόχο τον αποκλεισμό της εκλογής μουσουλμάνων βουλευτών.

        Επίσης διαμαρτύρονταν για τα ποικίλα δεινοπαθήματά τους, την τρομοκρατία, τους βιασμούς γυναικών από Βούλγαρους στρατιώτες, τους εκβιασμούς για να παίρνουν λύτρα.

        Οι Μουσουλμάνοι κάτοικοι των βορείων υπωρειών της Ροδόπης, δηλαδή οι Πομάκοι, ζητούσαν ευθέως να ακολουθήσουν την τύχη της λοιπής Δυτικής Θράκης, η οποία είχε τεθεί υπό Διασυμμαχική Κατοχή για την εκδίωξη των Βουλγάρων και ανέτελλε πλέον η πλήρης απελευθέρωσή της και από τους Τούρκους (η Ανατολική Θράκη).

        Οι Πομάκοι της Βόρειας Ροδόπης απειλούσαν να κάψουν τα χωριά τους και να καταφύγουν στην Ελλάδα.

*Άλλο απόσπασμα με υπογραφές στα υπομνήματα των Πομάκων




Η απαρίθμηση της φρίκης

 


        Στο υπόμνημα των Πομάκων των χωριών του Άρδα, γίνονταν υπενθύμιση ότι τα δεινά τους είχαν αρχίσει από το 1912, όταν εξερράγησαν οι Βαλκανικοί Πόλεμοι. Τότε οι Βούλγαροι είχαν εισβάλει στην περιοχή του Ράτζλογκ όπου κατέσφαξαν τους Πομάκους με τις γυναίκες και τα παιδιά τους. Άφησαν μάλιστα εκτεθειμένα τα πτώματα στους δρόμους επί πολλές μέρες. Τότε είχαν πυρπολήσει 16 Μουσουλμανικά χωριά, που τα μετέτρεψαν σε στάχτη. Στην περιοχή Νευροκοπίου είχαν κάψει 50 χωριά και είχαν αποκεφαλίσει περίπου 150 πρόκριτους. Μερικούς τους είχαν δολοφονήσει με λιθοβολισμό.

        Ανάλογα γεγονότα είχαν σημειωθεί στις περιοχές του καζά (επαρχία) του Ντόβλεν, όπου πυρπολήθηκαν 5 χωριά. Εκεί μπήκαν μέσα στο σπίτια και έκλεψαν τα έπιπλα. Σε πολλές γυναίκες έκοβαν τους μαστούς τους. Υπολογίζονταν ότι σε αυτή την επαρχία είχαν χάσει τη ζωή τους 2.500 άτομα. Το 1917 απαγχόνισαν μέσα σε στρατώνα  της περιοχής 17 Μουσουλμάνους.

        Στον καζά του Πασμακλή έγινε τα ίδια. Πυρπολήθηκαν 10 χωριά. Τέσσερα χρόνια μετά τους Βαλκανικούς Πολέμους το 1917, σε μέρα γιορτής των Μουσουλμάνων ένα Βουλγαρικό στρατιωτικό απόσπασμα περικύκλωσε το τζαμί του χωριού Σαχίν (Εχίνος σήμερα) και τουφέκισε 40 πιστούς. 

        Στους καζάδες του Δαγρή Δερέ, του Κίρτζαλι, του Κοτζιά Καβάκ και του Εγρή Δερέ, έγιναν τα ίδια.  

        Στα αναλυτικά υπομνήματα των Πομάκων απαριθμούνταν πολλά περιστατικά ωμοτήτων όπως ότι:

        Πυρπόλησαν το χωριό Οσμάν Αγά. Απαγχόνισαν 150 Μουσουλμάνους  στο χωριό Κβανλί Δερέ, που απείχε μισή ώρα από τη Γκιουμουλτζίνα (Κομοτηνή). Έκαψαν τα χωριά Κιοσέ Τεπέ και Καρά Τεπέ με τους κατοίκους τους και σώθηκε μόνο μια γυναίκα. Στα περίχωρα του Σαπχανέ (Σάπες σήμερα) η διέλευση των Βουλγάρων άφησε πίσω της εκατοντάδες πτωμάτων, θυμάτων των Βουλγαρικών λογχών. Τα χωριά των Σαπών κατελήφθησαν από Βούλγαρους χωρικούς, που τα κατακρατούσαν έως το 1919.

*Το Βουλγαροκρατούμενο Δεδέαγατς (Αλεξανδρούπολη)




Η ανατίναξη τεμένους στο Δεδέαγατς

 


        Ειδική αναφορά γίνονταν στο Δεδέαγατς (Αλεξανδρούπολη) όπου δεν κατοικούσαν Πομάκοι, αλλά Οθωμανοί:

        «Βούλγαροι Κομιτατζήδες εισελθόντες εις την πόλιν ταύτην αφού ητίμασαν πάσας τας παρθένους, συνεκέντρωσαν ολόκληρον τον Μουσουλμανικόν πληθυσμόν εις το τζαμίον μηδέν των παιδίων εξαιρουμένων, έθεσαν πυρ εις τούτο και απετελείωσαν τον πληθυσμόν δια βομβών και τουφεκοβολισμών. Έβλεπέ τις κατά τας εκρήξεις των βομβών ανατιναζόμενα εις τον αέρα ολόκληρα μέλη των σωμάτων, υπάρξεων εντελώς αθώων». 

Αλλά και κατά το επόμενο έτος συνεχίσθηκαν οι παρακλήσεις των πομακικών χωριών της περιοχή του Άρδα, που ζητούσαν να προστατευθούν από τη Βουλγαρική βαρβαρότητα και αυθαιρεσία. Στις 7 Απριλίου 1920 σε άλλο υπόμνημα 11 χωρών υπογραμμίζονταν ότι δεν υπήρχε ασφάλεια ζωής και περιουσίας λόγω των εντοπίων και ξένων συμμοριών.

        «Δεν τολμώμεν να μεταβώμεν εις τους αγρούς ημών. Καθημερινώς υποκείμεθα εις πιέσεις των ληστών αυτών».

        Η ορεινή περιοχή των Πομάκων, τελικά μοιράστηκε ανάμεσα στην Ελλάδα και στη Βουλγαρία. Έμειναν μόνο οι οδυνηρές αναμνήσεις των Πομάκων για τις ωμότητες και τις θηριωδίες των Βουλγάρων, που επαναλήφθηκαν για μια τριετία σχεδόν το 1941-1944, όταν η Δυτική Θράκη προσφέρθηκε από τους Ναζί στους συμμάχους τους Βουλγάρους.

 

Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

 

 

ΠΗΓΕΣ

*Ιστορικό Αρχείο Υπουργείου Εξωτερικών

*Βιβλιοθήκη της Βουλής των Ελλήνων

18 σχόλια:

  1. Maria Manousiadou
    Και οι Βούλγαροι αγριανθρωποι .Οι Πομάκοι που εδώ στην Ελλάδα απολαμβάνουν ελευθερία και σχετικά προνόμια λαξοκοιταζουν προς Τουρκία μεριά..
    Καλημέρα Παντελή .Σ ευχαριστώ και πάλι που μ ενημερώνεις_
    Με μορφώνεις.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Οι Πομάκοι που συντάσσονται με τον ελληνικό εθνικισμό είναι μία μειοψηφία. Θα έλεγα ότι δεν είναι ούτε το 10% των μουσουλμάνων της Δυτικής Θράκης. Επιπλέον, ας δούμε και κάτι ακόμα. Όλοι οι μειονοτικοί της Δυτικής Θράκης (σε ποσοστό 90%) στις ευρωεκλογές του 2014 ψήφισαν το κόμμα D.E.B. που εκφράζει την τουρκική ταυτότητα. Στον Δήμο Αρριανών το ΚΙΕΦ ψήφισαν 10.800 (90,14%) ενώ στον Δήμο Μύκης, (τουρκογενείς και Πομάκοι) το ΚΙΕΦ πήρε 70,37%. Στις επόμενες εθνικές εκλογές (το 2015) ο Πομάκος υποψήφιος του κόμματος ΑΝ.ΕΛ., Μεχμέτ Αλή Ιρφάν, που δηλώνει Έλληνας Πομάκος, δεν πήρε παρά μόνο λίγες εκατοντάδες ψήφους. Στις δε ευρωεκλογές του 2019 στον αμιγώς μουσουλμανικό-πομακικό Δήμο Μύκης - στα λεγόμενα 'πομακοχώρια' - το ΚΙΕΦ/DEB πήρε πάνω από το 60% των ψήφων.

      Διαγραφή
  2. Anastasia Papadopoulou
    Καί τώρα τούς αναγκάζει η Πολιτεία να στέλνουν τα παιδιά τους σε μειονοτικά σχολεία καί να μαθαίνουν Τουρκικά ,χωρίς να έχουν καμμία σχέση μ αυτούς... αντί νά τούς στηρίξουν να έχουν τήν δική τους γλώσσα..!!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Πώς δεν έχουν καμία σχέση; Οι ίδιοι οι Πομάκοι, μη επιθυμώντας να προσαρτηθούν στη Βουλγαρία, επιθυμούν να παραμείνουν στην Ελλάδα ως Έλληνες Πολίτες. Μετά τις εκλογές πού πραγματοποιήθηκαν τό 1914 στή διάρκεια τής πρώτης βουλγαρικής κατοχής της Δυτικής Θράκης, οι "Τούρκοι μουσουλμάνοι βουλευτές τής Δυτικής Θράκης στή Βουλγαρική Βουλή" (όπως προσδιορίζονται οι ίδιοι), μέ υπόμνημα πού έστειλαν άπό τή Σόφια, στις 31/12/1918, στον Γάλλο στρατηγό D’Esperey ζήτησαν τήν κατάληψη τής Δυτικής Θράκης άπό συμμαχικά στρατεύματα μέ συμμετοχή καί ελληνικών στρατευμάτων. (Κ. Γέραγας, ’Αναμνήσεις έκ Θράκης 1920-1922, ’Αθήνα, «Εστία», 1926, σσ. 53-56)

      Η Συνθήκη των Σεβρών (1920) - The Treaty of Sèvres (French: Traité de Sèvres), δέχθηκε το αίτημά τους και διέταξε τις ελληνικές αρχές να αφήσουν στην Ελλάδα τους Πομάκους που για δικούς τους λόγους δεν μπορούσαν και δεν ήθελαν να πάνε στη Βουλγαρία. Στη Βουλγαρία εγκαταστάθηκαν μόνο οι Πομάκοι από τα χωριά που δεν είχουν συνεργαστεί με τους Τούρκους το 1913.!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! Και να κάνω ένα ρητορικό ερώτημα. Πολλοί δεν το γνωρίζουν αλλά γιατί όταν κατά τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο εισέβαλαν οι Βούλγαροι στο χωριό Δημάριο (ορεινή Ξάνθη) οι ντόπιοι Πομάκοι, που ομιλούσαν μία βουλγαρική διάλεκτο, δήλωναν στους Βούλγαρους με πείσμα ότι: "Εμείς είμαστε Τούρκοι! Εμείς δεν είμαστε Βούλγαροι!"

      Διαγραφή
  3. Ο Πρόεδρος τηε εταιρείας ΜΗΧΑΝΙΚΗ, Διπλ. Πολιτικός Μαχανικός κ. Πρόδρομοσ Εμφυετζόγλου (Έφεδρος Λοχαγός Μηαχανικού ε.τ. για εμένα είναι!!! Τέτοιος Πατριώτης έχει προβιβαστεί από την εποχή που ήταν τότε ένας αρτιμελής νέος Εφεδρος Ανθυπολοχαγός Μηχανικού και Αρχηγός της Τάξης του των ΥΕΑΜ 1965), αφ ενός ενός με ίδια έξοδα της Εταιρείας του ΜΗΧΑΝΙΚΗ ΑΤΕ κατασκεύσε γέφυρα που ενώνει τα Πομακοχώρια με την υπόλοιπη Ελληνική επικράτεια και αφ ετέρου με τον Πομάκο Έλληνα κ. Καραχότζα, εξέδωσε το Ελληνο-Πομακικό Ορθογραφικό Λεξικό (συνέβαλε πολύ και ο Διοικητής της Στρατιάς της περιοχής δεν θυμάμαι το όνομά του).
    Όντως η επίσημη Πολιτεία δεν γνωρίζει τα βάσανα που έουν περάσει και περνούν οι Έλληνες Πομάκοιοι οποίοι, εξαναγκάζονται από ηλίθιους γραφειοκράτες του ΥΠΕΞ να πηγαίνουν σε μειονοτικά Τουρκικά σχολεία και μαθαίνουν τούρκικα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ποιοί "Έλληνες Πομάκοι"; Όχι. "Πομάκοι" σκέτο. Πάντως οι ίδιοι οι Πομάκοι της Δυτικής Θράκης, τουλάχιστον οι περισσότεροι, αποκαλούν τους εαυτούς τους: “Pomak Türkleri” (Πομακότουρκοι), δηλαδή Τούρκοι με το όνομα ‘Πομάκ’ να έχει μία προσδιοριστική/εθνοτική και όχι εθνική έννοια. Είναι δηλαδή για τους Τούρκους το "Πομάκος" μία υποταυτότητα, όπως είναι για τους Έλληνες το "Βλάχος", το "Αρβανίτης" κ.α. Σε αυτούς που τους ενοχλεί το “Pomak Türkleri” (Πομακότουρκοι), να θυμηθούν ότι και οι Έλληνες χρησιμοποιούν αντίστοιχους χαρακτηρισμούς, όπως π.χ. "Ελληνόβλαχοι" για τους Βλάχους που έχουν υιοθετήσει την ελληνική κουλτούρα και συνείδηση, ή "Τουρκαλβανοί" όταν αναφέρονται (ή αναφέρονταν) στους Αλβανούς που είχαν ασπαστεί το Ισλάμ, κ.τ.λ. Όμως, θα πρέπει να ξέρετε ότι άλλο είναι το "Έλληνας" και άλλο το "Έλληνας πολίτης" (ή Έλληνας υπήκοος). Έλληνας πολίτης θα μπορούσε να είναι κάποιος οποιασδήποτε καταγωγής. Εγώ π.χ. θα μπορούσα να πάρω την κινεζική υπηκοότητα αλλά αυτό δεν θα με μετέτρεπε αυτόματα σε σχιστομάτη. Αν έπαιρνα την υπηκοότητα του Κονγκό, αυτό αυτομάτως δεν θα με μετέτρεπε σε Ζουλού, αν έπαιρνα την Κενυάτική υπηκοότητα, δεν θα μετατρεπόμουν αυτομάτως σε Μασάι (μία φυλή νέγρων). Οι άνθρωποι αυτοί είναι Έλληνες πολίτες, αλλά όχι Έλληνες.

      Διαγραφή
  4. Μετά τις εκλογές πού πραγματοποιήθηκαν τό 1914 στή διάρκεια τής πρώτης βουλγαρικής κατοχής της Δυτικής Θράκης, οι "Τούρκοι μουσουλμάνοι βουλευτές τής Δυτικής Θράκης στή Βουλγαρική Βουλή" (όπως προσδιορίζονται οι ίδιοι), μέ υπόμνημα πού έστειλαν άπό τή Σόφια, στις 31/12/1918, στον Γάλλο στρατηγό D’Esperey ζήτησαν τήν κατάληψη τής Δυτικής Θράκης άπό συμμαχικά στρατεύματα μέ συμμετοχή καί ελληνικών στρατευμάτων. (Κ. Γέραγας, ’Αναμνήσεις έκ Θράκης 1920-1922, ’Αθήνα, «Εστία», 1926, σσ. 53-56)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Η Συνθήκη των Σεβρών (1920) - The Treaty of Sèvres (French: Traité de Sèvres), δέχθηκε το αίτημά τους και διέταξε τις ελληνικές αρχές να αφήσουν στην Ελλάδα τους Πομάκους που για δικούς τους λόγους δεν μπορούσαν και δεν ήθελαν να πάνε στη Βουλγαρία. Στη Βουλγαρία εγκαταστάθηκαν μόνο οι Πομάκοι από τα χωριά που δεν είχουν συνεργαστεί με τους Τούρκους το 1913.!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! Και να κάνω ένα ρητορικό ερώτημα. Πολλοί δεν το γνωρίζουν αλλά γιατί όταν κατά τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο εισέβαλαν οι Βούλγαροι στο χωριό Δημάριο (ορεινή Ξάνθη) οι ντόπιοι Πομάκοι, που ομιλούσαν μία βουλγαρική διάλεκτο, δήλωναν στους Βούλγαρους με πείσμα ότι: "Εμείς είμαστε Τούρκοι! Εμείς δεν είμαστε Βούλγαροι!"

    Οι Πομάκοι προέρχονται φυλετικά από μία μείξη ντόπιων προσλαβικών πληθυσμών με Τσεπνίδες Τούρκους, οι οποίοι ήρθαν στη Δυτ. Θράκη τον 11ο αιώνα μ.Χ., διά μέσου του Πόντου (δηλαδή των βόρειων ακτών της Μικράς Ασίας). Κατά πάσα πιθανότητα οι πρόγονοι τους αναμίχθηκαν με Πετσενέγους και Κουμάνους (τουρκικές φυλές που έφτασαν στην περιοχή τον 5ο-6ο αιώνα μ.Χ.) αλλά ίσως και με σλαβικές φυλές που εγκαταστάθηκαν στην περιοχή της Βουλγαρίας και της Θράκης, και δεν είναι όλοι "γαλανομάτες και ξανθοί" όπως αρέσκονται να λένε οι Έλληνες, αλλά μια μειοψηφία τους (όχι ότι αυτό έχει κάποια ιδιαίτερη σημασία).

    Οι Πομάκοι είναι τα εγγόνια των ακιντζήδων - σώμα ατάκτων ιππέων - της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Όπως είπα, "Πομάκος" σημαίνει "βοηθός" και Πομάκοι ήταν εκείνοι οι μουσουλμάνοι που βοήθησαν τα Οθωμανικά στρατεύματα να κατασβήσουν την εξέγερση των Βουλγάρων του Μπατάκ το 1876 μ.Χ., ενώ κατά τη διάρκεια των Ρωσσοτουρκικών πολέμων οι Πομάκοι ήταν στο πλευρό των Τούρκων. Το όνομα 'Πομάκος' δεν είναι αρχαίο όνομα, δεν έχει σχέση με τις λέξεις 'ιππόμαχος', 'απόμαχος' ή με τη λέξη 'πότης' κ.α. Η ονομασία «Πομάκοι», καταγράφεται για πρώτη φορά άλλωστε από τον Γάλλο Ami Boué (1840) σε περιοδεία του στα Βαλκάνια το 1839, αρχίζει να χρησιμοποιείται ευρύτερα στις Οθωμανικές πηγές μετά το Ρωσο-Τουρκικό πόλεμο του 1877-78 μ.Χ. Είτε λοιπόν το "Πομάκος" προέρχεται από το ρήμα "πομάγκαμ" ("βοηθάω" στα βουλγάρικα) είτε αποτελεί παραφθορά του "μομάκ" (παλικάρι) κ.α. Ορισμένοι ερευνητές υποστηρίζουν και την εκδοχή ότι το "Πομάκ" είναι παραφθορά του 'ποτουρνάκ' (αυτός που εκτουρκίστηκε).

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Υπάρχουν διαφορές εκδοχές Και διάφορες βιβλιογραφικές αναφορές σχετικά με την προέλευση αυτής της Φυλής αυτόχθονων. Το ότι εξισλαμίστηκαν γύρω στο 1650 το έχουμε δεδομένο από καταγραφές των μητροπόλεων άρα πριν από αυτή την περίοδο των χριστιανή εάν ήταν ανάμιξη κάποιων φίλων ασιατικής προελεύσεως θα ήταν και μουσουλμάνοι από την αρχή μουσουλμάνοι γίναν για καθαρά φορολογικούς λόγους και μετά από πίεση και αυτά είναι καταγεγραμμένα το από πού κατάγονται Ο μόνος τρόπος για να αποδειχθεί εμπεριστατωμένα είναι να γίνουν εκτεταμένες αναλύσεις μιτοχονδριακού DNA και να δούμε αυτό το dna με τι συνάδει. Το γεγονός είναι ότι αυτή τη στιγμή στην περιοχή της Θράκης είναι οι μόνοι ντόπιοι κάτοικοι όλοι οι άλλοι είμαστε έποικοι καλησπέρα και καλή συνέχεια

      Διαγραφή
  6. Από τους Έλληνες υποστηρίζεται ότι φυλετικά οι Πομάκοι είναι απόγονοι των αρχαίων Αγριάνων, επειδή η περιοχή τους - και συγκεκριμένα η βόρεια Θράκη και η Πελαγονία - ονομάζονταν Αχριδώ, λέξη που τη συσχετίζουν με το όνομα των αρχαίων Αγριάνων. Στην πραγματικότητα οι Αγριάνες κατοικούσαν στο κέντρο της Βαλκανικής, στα βόρεια των Παιόνων, και όχι στη Ροδόπη (όπου κατοικούσαν οι Βήσσοι, οι Οδρύσσες, κ.α. Η Αχριδώ βρισκόταν στην Ροδόπη και αποτελούσε από τμήμα του Θέματος Φιλιππούπολης. Το Θέμα Φιλιππούπολης, Μόρας, Βερόης και Αχριδώς, ήταν διοικητική διαίρεση, της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας με πρωτεύουσα τη Φιλιππούπολη κατά τον 12ο αιώνα. Αναφέρεται και το 1198 σε χρυσόβουλο του Αλέξιου Β΄ Κομνηνού σαν Θέμα Φιλιππούπολης, Μόρας, Βερόης και Αχριδώς. Πιθανότατα δημιουργήθηκε με την ένωση των Θεμάτων Φιλιππούπολης και Βερόης και τις περιφέρειες των φρουρίων της Μόρας και της Αχριδώς. Κατά πάσα πιθανότητα όμως το όνομα "Αχριδώ" έχει κοινή προέλευση με το όνομα της πόλης Αχρίδα (ή Οχρίδα). Στα σλαβικά το όνομα της πόλης γράφεται 'Охрид' (рид σημαίνει λόφος) και προέρχεται από το на ридот που σημαίνει επί του λόφου, πάνω στον λόφο. Η Οχρίδα είναι κτισμένη αμφιθεατρικά πάνω σε έναν λόφο, στις ακτές της λίμνης. Δηλαδή πιθανότατα το όνομα "Αχριδώ" είναι σλαβικής προέλευσης και δεν σχετίζεται με τους αρχαίους Αγριάνες.

    Επίσης, λέγεται ότι το Αχρέν ή αχράν (ή στα ελληνικά 'Αχριάνες'), ονομασία που χρησιμοποιούσαν οι Πομάκοι για τους εαυτούς τους παλαιότερα, προέρχεται είτε από το σλαβικό ohreyan (άξεστοι) είτε από την οθωμανική λέξη ahir - προέρχεται από τα αραβικά - που σημαίνει ο τελευταίος (στον πληθυντικό ahiriyan), δηλαδή αυτοί που ασπάστηκαν το Ισλάμ τελευταία. Τον 16ο αιώνα ο Εβλιγιά Τσελεμπί έγραφε ότι: «οι Αχριγιάν ήταν εξισλαμισμένοι χριστιανοί...» Επίσης, και ΠΟΛΥ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ, είναι ότι ο Εβλιγιά Τσελεμπί επίσης είπε ότι: «Αχριγιάν υπήρχαν στη Βόρεια Θράκη, στον Τύρναβο της Θεσσαλίας και στην Πελοπόννησο». Δηλαδή άτομα που εξισλαμίστηκαν υπήρχαν και σε άλλες περιοχές της Ελλάδας. Δηλαδή ΔΕΝ ΣΥΝΔΕΟΤΑΙ οι Ahiriyan/Αχριάνες με τους αρχαίους Αγριάνες. Άλλωστε το "ahiriyan" είχε θρησκευτική - και ΌΧΙ ΕΘΝΟΦΥΛΕΤΙΚΗ - έννοια ήδη από τον 15ο μ.Χ. αιώνα, όπου οι μουσουλμάνοι αποκαλούσαν έτσι (υποτιμητικά) τους αιρετικούς Μπεκτασίδες: Αχιριγιάν/Αχριάνες, αυτοί που άφησαν τη θρησκεία, αυτοί που αποστάτησαν. «Αχριγιάν υπήρχαν στη Βόρεια Θράκη, στον Τύρναβο της Θεσσαλίας και στην Πελοπόννησο». Δεν υπάρχει λοιπόν σύνδεση του ονόματος Αγριάνες με τους Πομάκους.

    Δεν υπάρχει κάποια απόδειξη που να πιστοποιεί τον συσχετισμό των Πομάκων με τους Αγριάνες. Οι Αγριάνες ή Αγράϊοι ή Αγριεΐς ή Αγραίοι ήταν παιονικό φύλο που κατοικούσε στην πάνω κοιλάδα του Στρυμόνα, μεταξύ Αίμου και Ροδόπης, όμως από τον 3ο αι π.Χ. και μετά δεν έχουμε ιστορικές μαρτυρίες για τους Αγριάνες. Από την άλλη, στα χρόνια του Βυζαντίου ο χώρος της Θράκης δέχθηκε τις επιδρομές πολλών και διάφορων φύλων, όπως Γότθοι, Ούννοι, Σκλαβηνοί, Άβαροι, Σλάβοι, Βούλγαροι, και αργότερα Ούζων, Κουμάνων, Αβάρων, Πετσενέγων, κ.α. Επίσης, κατά καιρούς διάφοροι πληθυσμοί μεταφέρθηκαν στην Θράκη, όπως για παράδειγμα ο Βυζαντινός αυτοκράτορας Ιωάννης Τσιμισκής (969-976), μετέφερε Αρμένιους Παυλικιανούς από τη Μικρά Ασία στην περιοχή της Φιλιππούπολης - ο παυλικιανισμός ήταν αίρεση - ενώ την ίδια εποχή εμφανίσθηκε στη Βουλγαρία η αίρεση του Βογομιλισμού.

    Είναι πολύ αμφίβολη μία απευθείας καταγωγή των Πομάκων από τους αρχαίους Αγριάνες λοιπόν, για να μην πούμε σχεδόν αδύνατη. Επίσης, στην Ξάνθη υπάρχει μία συνοικία με το όνομα Aren ή Ahren mahallesi. Η ονομασία αυτή προέρχεται από το Ahιryan, δηλαδή η περιοχή με τα αχούρια. Στην περιοχή υπήρχαν στάβλοι (αχούρια), όπου διανυκτέρευαν με τα ζώα τους οι κάτοικοι που έρχονταν στην πόλη απ' τα βουνά, και δεν είχαν που να μείνουν. Δεν υπάρχει λοιπόν σύνδεση του Ahιryan, Αχρέν, Αρέν, κ.α., με το Αγριάνες.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Αν θυμάμαι καλά, παλαιότερα [λίγο προ του 2000] υπήρξε ένας Πομάκος Δάσκαλος που είχε συντάξει Αναγνωστικό της γλώσσας των Πομάκων. Ο Δάσκαλος αυτός είχε μάλιστα υπηρετήσει σαν Έφεδρος Αξκός !
    Τί έγινε το Αναγνωστικό του ; Το 'πνιξαν οι καρεκλοκένταυροι των Υπουργείων;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. αλεξ π
    Eυχαριστώ πολύ !
    Το διάβασα ήδη. Mε τα άρθρα σας εμπλουτίζεται (και εμπλουτίζετε ) η ιστοριογραφία της περιοχής μας!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Σμα Αγγε
    Τά δεινά που πέρασε αυτή η φυλή αποτυπώνεται στά τραγούδια καί τή μουσική τους.
    Μοιάζει σάν μοιρολόι . Έχει έκταση η φωνή στο τραγούδι..
    Όταν πρώτη φορά άκουσα πομακικό τραγουδισμα ένιωσα λύπη και σφίξιμο στήν καρδιά ,χωρίς νά γνωρίζω τη γλώσσα τους
    Ρώτησα καί έμαθα ότι έχουν πόνο ή μουσική και τά τραγούδια τους.
    Στο DNA τού ανθρώπου λέγετε ότι μεταφέρονται όλα όσα βιώνουν οι πρόγονοι μας.
    Αυτό πιστεύω καί γ' αυτό το λαό πού υπέφερε πολύ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Jill Jim Livestock
    Και μετά σου λεν είναι βούλγαροι οι πομάκοι...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. Γιώργος Κεραμυδάς
    Διαχειριστής
    Ευχαριστούμε κύριε Παντελή, για τις πολύτιμες ιστορικές πληροφορίες που αφορούν την Θράκη μας .

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. Fani Kodouna
    Ευχαριστούμε για την ενημέρωση τόσων αγνώστων γεγονοτων

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  13. Lefteris Lefteris
    Οι Πομάκοι είναι Έλληνες

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  14. Theodoros Naoum
    Μια αξιοσέβαστη φυλή, με αξίες και αγάπη για την Ελλάδα!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή