ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ https://www.kathimerini.gr/1087206/gallery/epikairothta/kosmos/an8rwpistikh-katastrofh-sthn-kypro
*Η
αποκατάσταση των 200.000 προσφύγων ήταν
μείζων προτεραιότητα.
Γράφει
ο κ. ΠΕΤΡΟΣ ΠΑΠΑΠΟΛΥΒΙΟΣ*
Το
απόγευμα της 16ης Αυγούστου 1974, η εκεχειρία
που επιτεύχθηκε μέσω του ΟΗΕ τερμάτισε
τη δεύτερη φάση της τουρκικής εισβολής,
που είχε ξεκινήσει τα χαράματα της 14ης
Αυγούστου 1974, μετά το ναυάγιο στη Διάσκεψη
της Γενεύης. Όπως ακριβώς συνέβη και με
την εκεχειρία της 22ας Ιουλίου 1974, ο
τουρκικός στρατός παραβίασε κατ’
επανάληψη τη συμφωνία κατάπαυσης του
πυρός μέχρι και τις αρχές Σεπτεμβρίου,
καταλαμβάνοντας χωριά στην επαρχία
Αμμοχώστου και Λευκωσίας και τη νέα
πόλη της Αμμοχώστου, που είχε εγκαταλειφθεί
από τις στρατιωτικές μονάδες, την
αστυνομία, τις πολιτικές αρχές και τους
κατοίκους της.
Η
δεύτερη φάση της τουρκικής εισβολής
ολοκλήρωσε τα καταστροφικά αποτελέσματα
της τραγωδίας του 1974. Με τον πρόεδρο της
χώρας, Αρχιεπίσκοπο Μακάριο, να βρίσκεται
εκτός Κύπρου από τις 16 Ιουλίου 1974
(επέστρεψε στις 7 Δεκεμβρίου 1974), έχοντας
διαφύγει τον θάνατο από το καιόμενο
προεδρικό μέγαρο και τη διαφαινόμενη
σύλληψη στην Πάφο, ο συνταγματικός
αναπληρωτής του, πρόεδρος της Βουλής
των Αντιπροσώπων, Γλαύκος Κληρίδης, ο
οποίος ανέλαβε καθήκοντα στις 23 Ιουλίου,
μετά την παραίτηση του Νίκου Σαμψών,
«προέδρου» της πραξικοπηματικής
«κυβέρνησης», αντιμετώπισε πλήθος
αντιξοοτήτων και διοικητικό χάος.
Στον
αμυντικό τομέα, τα περισσότερα τάγματα
της Εθνικής Φρουράς βρίσκονταν στα
πρόθυρα διάλυσης, με καταρρακωμένο
ηθικό, λόγω και του αισθήματος εγκατάλειψης
από την Ελλάδα, ενώ ο κίνδυνος εμφύλιου
σπαραγμού ήταν ορατός, εξαιτίας του
προηγηθέντος πραξικοπήματος και των
συνεπειών του και της συνεχιζόμενης
έντονης παρουσίας ομάδων ατάκτων
οπλοφόρων της ΕΟΚΑ Β΄.