*Η ιστορική Νικήσιανη στην αγκαλιά του
Παγγαίου. Στο βάθος η πεδιάδα των Φιλίππων, με την Δράμα και το Φαλακρό όρος(Φωτογραφία:
Βασ. Ε. Μώραλη)
Γράφει
η κ. Βασιλική Ευαγ. Μώραλη
Δημοσιογράφος–
τ. Δικηγόρος
ΕΙΔΙΚΗ
ΑΦΙΕΡΩΣΗ:
Η ιστορική αυτή Εισήγηση, που έγινε στο 2ο Συνέδριο Τοπικής Ιστορίας Παγγαίου στην Ελευθερούπολη στις
19-21/10/2018, αφιερώνεται:
*στη μνήμη των μαρτύρων προγόνων
μου της Ανατ. Μακεδονίας– και ιδίως στους προγόνους συγχωριανούς μου Νικησιανιώτες-
που βρήκαν φρικτό θάνατο ή βασανίστηκαν από τους Βουλγάρους στις τρεις
βουλγαρικές Κατοχές στον 20ό αιώνα, αλλά
*και στη μνήμη του ακάματου
ερευνητή και συλλέκτη τεκμηρίων της τοπικής μας Ιστορίας αειμνήστου Νικολάου Ρουδομέτωφ (ιδρυτή και
πρωτεργάτη του Ιστορικού και Λογοτεχνικού
Αρχείου Καβάλας) για το ανυπολόγιστης αξίας εθνικό έργο που έχει προσφέρει
επί δεκαετίες στον τόπο μας.
Κανένα
γεγονός –και δη ιστορικό- δεν μπορεί να αναλυθεί και να εκτιμηθεί δεόντως χωρίς
να ληφθεί υπ’ όψιν το ιστορικό πλαίσιο στο οποίο διαδραματίζεται. Ειδικότερα ως
προς το θέμα της Εισήγησής μου «Η Β’ Βουλγαρική Κατοχή (1916-1918) στη
ΝικήσιανηΠαγγαίου», πρέπει απαραιτήτως να εξετάσουμε εν συντομία τι συνέβαινε
εκείνη την εποχή όχι μόνο εδώ στην ιδιαίτερη πατρίδα μας ή, έστω στη Μακεδονία
και στην Ελλάδα, αλλά και στον κόσμο ολόκληρο- μια που τα γεγονότα εξελίσσονται
στην καρδιά του «Μεγάλου Πολέμου», του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, που όμοιό της έως
τότε δεν είχε ξαναδεί η ανθρωπότητα.
Υπ’ αυτή την σκοπιά μόνο μπορούμε ν’
αντιληφθούμε καλύτερα τι συνέβαινε και στη δική μας μικρή «σφαίρα» και να
δώσουμε ερμηνείες των όσων συνέβησαν και των συνεπειών τους.
Από τον Ιούλιο του 1914 είχε ξεσπάσει ο
Α’ Παγκ. Πόλεμος, αρχικά με την επίθεση της Αυστρο-Ουγγρικής Αυτοκρατορίας
εναντίον της Σερβίας (με την οποία, μάλιστα, η Ελλάδα διατηρούσε ήδη από τους
Βαλκανικούς Πολέμους του 1912-13 Σύμφωνο Συμμαχίας και Στρατιωτικής
Συνεργασίας). Επί τέσσερα χρόνια και πλέον οι Κεντρικές Δυνάμεις (Γερμανία,
Αυστρο-Ουγγαρία, Οθωμανική Αυτοκρατορία και, εν τέλει, Βουλγαρία) συγκρούστηκαν
αμείλικτα με τις Ενωμένες Δυνάμεις (της «Αντάντ»/Εγκάρδιας Συμφιλίωσης ή
Τριπλής Συμμαχίας) που συναποτελούσαν η Βρετανική Αυτοκρατορία (με όλες τις
αποικίες της), η Γαλλία, η Ρωσία (μέχρι το 1917), η Σερβία, η Ιταλία και, προς
το τέλος του πολέμου, οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Ιαπωνία και η Κίνα.