Η διαθήκη του ναυάρχου Παύλου Κουντουριώτη

*Η σορός του Παύλου Κουντουριώτη, στο Παλαιό Φάληρο, μεταφερόμενη στο ατμόπλοιο, 

για να γίνει ο ενταφιασμός στην Ύδρα

Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

                Ο Παύλος Κουντουριώτης, δεν υπήρξε μόνο ένας θρυλικός ναυμάχος στον οποίο οφείλουμε την κυριαρχία μας στο Αιγαίο, αλλά και ένας συνειδητός και ένθερμος πατριώτης, πιστός χριστιανός και καλός οικογενειάρχης. Αυτό φαίνεται ξεκάθαρα και από την διαθήκη του, που ήταν η τελευταία βούλησή του.

                Η διαθήκη του ναύαρχου Παύλου Κουντουριώτη, ανοίχθηκε στο Πρωτοδικείο Αθηνών στις 22 Μαΐου 1936. Ο ναύαρχος και πρώην Πρόεδρος της Δημοκρατίας είχε πεθάνει στις 22 Αυγούστου 1935 και είχε ενταφιασθεί στην Ύδρα.

                Η διαθήκη του είχε παραμείνει στο σπίτι του Κουντουριώτη και βρέθηκε τυχαία αργότερα, όταν οι κληρονόμοι του άνοιξαν το σπίτι.

                Το σπίτι του ναυάρχου από την ημέρα του θανάτου του είχε παραμείνει κλειστό. Όταν βρέθηκε τυχαία η χειρόγραφη διαθήκη, ο πληρεξούσιος δικηγόρος της χήρας του ναυάρχου Α. Κυριακίδης, την παρέδωσε στο Πρωτοδικείο Αθηνών. Εκεί, ο πρόεδρος Ι. Αποστολόπουλος και οι δικαστές Γ. Τσακωνόπουλος και Ε. Κοκκινόπουλος, ο αντεισαγγελέας Μανδραπίλιας και η γραμματέας Γεωργία Κουτσουμάδη, άνοιξαν τη διαθήκη, που είχε συντάξει ο Κουντουριώτης και η οποία έγραφε:

*Από την εφημερίδα "Πατρίς"

Το κείμενο της ιδιόγραφης διαθήκης

                «Έζησα πιστός εις την χριστιανικήν θρησκείαν και εις την ανατολικήν ορθόδοξον ελληνικήν εκκλησίαν. Ηγάπησα δι’ όλης της Ψυχής μου την πατρίδα μου. Κατά το μέτρον των δυνάμεών μου και τη βοηθεία του Θεού εξετέλεσα το καθήκον μου. Ατενίζω ήρεμος την κρίσιν της ιστορίας.

                Εγκαθιστώ κληρονόμους  την σύζυγόν μου Ελένην και τα τρία τέκνα μου, Λουκίαν, Δέσποιναν, Θεόδωρον. Εις την σύζυγόν μου καταλείπω το τέταρτον της περιουσίας μου. Καταλείπω, ως εξαίρετον αδιαιρέτως εις τα τρία τέκνα μου την εν Ύδρα οικίαν μου  μετά της περιοχής της. Την εν Ύδρα εκείνην οικίαν έκτισεν ο πάππος μου Γεώργιος, προ της μεγάλης Επαναστάσεως του 1821, εγώ δε εβελτίωσα. Η οικία εκείνη αποτελεί μνημείον ιστορικόν, αποτελεί δε αδιαιρέτως οικογενειακόν των Κουντουριωτών κειμήλιον. Δεν πρέπει να λησμονήσουν τούτο οι απόγονοί μου εις ούς απόκειται από κοινού υπό πάντων ή κατά παραχώρησιν υπό τινων εξ αυτών διατήρησις και χρήσις της οικίας εκείνης, εν ή είναι καθήκον σεβασμού προς εμέ να έχη δικαίωμα οικήσεως και η σύζυγός μου καθ’ όλον τον βίον της.

                 Όλη η στοργή ανήκει εις την Ύδραν, όλη μου δε η ψυχή εύχεται προς τον Θεόν διαπύρως να φυλάττη την Ελλάδα.

                Παύλος Κουντουριώτης»

*Ο ναύαρχος και πρώην Πρόεδρος της Δημοκρατίας Παύλος Κουντουριώτης

Ο ναύαρχος Παύλος Κουντουριώτης πέθανε στο Παλαιό Φάληρο, όπου παραθέριζε. Από εκεί η σορός του μεταφέρθηκε με ατμόπλοιο στην Ύδρα, όπως ήταν η επιθυμία του και ετάφη, με κάθε επισημότητα, κάτω από το σπίτι του, στην πλαγιά ενός λόφου, για να αγναντεύει την αγαπημένη του Ύδρα και τη θάλασσα με την οποία δοξάστηκε.

Ενδιαφέρον έχει η ανεκδοτολογία γύρω από την κηδεία του δοξασμένου Υδραίου, ο οποίος επισκέπτονταν συχνά το νησί της καταγωγής του. Εκεί λέγεται ότι είχε συναντήσει τον παπά Χελιώτη στον οποίο εξομολογήθηκε ότι οι μέρες του τελειώνουν. Κάποιοι που παρέστησαν στην κηδεία παρατήρησαν ότι ο παπά Χελιώτης ήταν βιαστικός…

Τότε κάποιοι άλλοι θυμήθηκαν ότι ο ναύαρχος λίγους μήνες πριν είχε πει στον παπά Χελιώτη:

-Μη παιδέψης τον κόσμο και το Θεό πολύ με τ’ άγια γράμματα, παπά Χελιώτη. Τα κρίματά μου τα ξέρει ο Θεός. Θα με δικάσει πιστεύω καλά. 

*Αριστερά, η οικία Παύλου Κουντουριώτη το 1936 

και δεξιά η ίδια οικία όπως είναι στις μέρες μας.

Η ιστορία της οικίας Παύλου Κουντουριώτη

                Το επιβλητικό αρχοντικό ο δοξασμένος ναύαρχος, είχε κληρονομήσει από τον παππού του Γεώργιο, γόνο μιας από τις πλουσιότερες οικογένειες της Ύδρας και πρωθυπουργό της Ελλάδας από 8 Μαρτίου 1848 έως 15 Οκτωβρίου 1848. Η κυβέρνηση του  Γεωργίου Κουντουριώτη ήταν εξωκοινοβουλευτική.

Το σπίτι των Κουντουριώτηδων ανεγέρθηκε στα πρώτα χρόνια του 19ου αιώνα και στις επόμενες δεκαετίες έγιναν κατά καιρούς εκτεταμένες επισκευές χωρίς όμως αυτές να αλλοιώσουν το αρχιτεκτονικό του ύφος. Βελτιώσεις έγιναν και από τον Παύλο Κουντουριώτη.

Το 1991 αγοράστηκε από το υπουργείο Πολιτισμού προκειμένου να μετατραπεί σε Μουσείο της Μεταβυζαντινής Τέχνης και Ιστορίας της Ύδρας και Μουσείο της οικογένειας Κουντουριώτη. Τα τελευταία 26 χρόνια, το Μουσείο δεν έγινε και το αρχοντικό παραμένει ερμητικά κλειστό!!! Μοναδικές εξαιρέσεις είναι ένα μικρό χρονικό διάστημα που άνοιξε τις πόρτες του στο κοινό, αλλά και δύο φορές που έτυχε να φιλοξενήσει καλλιτεχνικές εκθέσεις.

Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης

ΠΗΓΕΣ

*Τύπος εποχής