*Η νεκροταφειακή εκκλησιά Κοίμηση της Θεοτόκου (Παναγιά) Μεγάλης Κάψης του 1693, ανακαινισμένη το 1950 και μετά, μετά πυρκαγιά του 1944, όταν σε μάχες των Γερμανών- Ε.Α. στις Ράχες Τυμφρηστού, ρέτσια από ελατόδασος σε πυρκαγιά εκτοξεύτηκαν και την πυρπόλησαν
*Μια βιωματική καταγραφή
από τα δύσκολα χρόνια
*Ένα ορεινό χωριό της Δυτικής Φθιώτιδας,
στα ριζά στο Βελούχι, χώρου του Εμφύλιου
Γράφει ο κ. Νίκος Δ. Παπαδιονυσίου
1η Αυγούστου 2016 και γι΄ άλλη
μια φορά, από τον αιωνόβιο πλάτανο στο χοροστάσι της εκκλησιάς, της Αγίας
Τριάδας, του γενέθλιου τόπου του, έβλεπε το παμπάλαιο κεντρικό μονοπάτι που
ανέβαζε στο χωριό από τη δημοσιά Λαμίας- Καρπενησίου, τότε που δρόμος δεν
υπήρχε. Σήμερα απερπάτητο έχει σχεδόν σβήσει. Έβλεπε και την Παναγιά, την
νεκροταφειακή εκκλησιά, όσο μπορούσε να ιδεί, καθώς με τα χρόνια η οργιαστική
βλάστηση την έκρυβε..
Βασανιστικές οι παιδικές του
μετεμφυλιοπολεμικές μνήμες άρχισαν πάλι να τον κυριαρχούν. Ξαναγύρισε τον χρόνο
πίσω. Στον Ιούνιο του 1950, όταν παιδάκι στα οκτώ με τις διακοπές στα σχολεία
έπεισε την Αγραφιώτισσα- Μεγαλοκαψιώτισα Δέσπω, την μάνα του, να τον αφήσει ν΄
ανέβει στο χωριό με τον θείο Βαγγέλη και να μείνει μαζί του και τον παππού
Στέλιο, μοναχικό γέροντα πλέον στο σπίτι τους. Η γιαγιά Ρήνω έφυγε αρχές
καλοκαίρι του 49 στο σπίτι τους στον Πειραιά όπου και τάφηκε μακρυά απ΄ το
χωριό της. Λήγοντας ο Εμφύλιος Αυγούστου 30 του 1949, χωριανοί, όπως και όλοι
της ορεινής Φθιώτιδας κι΄ Ευρυτανίας που απομακρύνθηκαν για να μην παρέχουν καταφύγιο και τροφή,
εκούσια ή ακούσια ή στρατολογηθούν στον Δημοκρατικό Στρατό Ελλάδας, όπως με την
Εθνική Αντίσταση, έσπευσαν με λαχτάρα να επανεγκατασταθούν στα σπίτια τους,
εντελώς απροετοίμαστοι από προμήθειες για τον χειμώνα, ξύλα και υποζύγια.
Κάποιοι έμειναν σε πόλεις και κέντρα έχοντας βρει δουλίτσα. Άλλοι γύρισαν με την Άνοιξη του 1950.