Ένας οδοντίατρος στη Μικρά Ασία

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ http://www.kathimerini.gr/878030/article/epikairothta/ellada/enas-odontiatros-sth-mikra-asia

*Μικρασιατική Εκστρατεία: οδοντίατρος του Υγειονομικού Σώματος επεμβαίνει σε τοπικό ασθενή. Φωτογραφία από το βιβλίο.

Γράφει ο κ. ΗΛΙΑΣ ΜΑΓΚΛΙΝΗΣ

 «Η ιστορία έχει μεταφερθεί σε μένα κατά μεγάλο ποσοστό από τον ίδιο τον παππού, καθώς και από αφηγήσεις του πατέρα μου και της γιαγιάς μου. Αργότερα, έμαθαν και τα παιδιά μου την ιστορία», γράφει στον πρόλογο του βιβλίου του «Η μεγάλη διαδρομή. Αφιόν Καραχισάρ-Γουδή, η Οδοντιατρική, το ποδοκίνητο της 1ης Μεραρχίας και της εξορίας» ο Σπύρος Δουκουδάκης.

Πρόκειται για την ιστορία του παππού του, του οδοντιάτρου Αστέριου Δουκουδάκη (1889-1971), ο οποίος είχε την «τύχη» να βρεθεί στα πολεμικά μέτωπα της περιόδου 1918-1922, καθώς και σε ορισμένα της ταραγμένης δεκαετίας του ’40. Την πορεία του, διανθισμένη μέσα από έγγραφα και τεκμήρια, καταγράφει ο Σπ. Δουκουδάκης.

Παρουσιάζει ενδιαφέρον ότι οδοντίατρος είναι και ο συγγραφέας και εγγονός του Αστέριου Δουκουδάκη, γι’ αυτό και δεν είναι τυχαίος ο υπότιτλος του βιβλίου περί της οδοντιατρικής και, κυρίως, περί του «ποδοκίνητου της 1ης Μεραρχίας».

Ο συγγραφέας πίστευε πως το ποδοκίνητο του παππού του είχε χαθεί, ώσπου γύρισε ανέλπιστα στα χέρια του όταν έκανε τα εγκαίνια του ιατρείου του, ως δώρο από στενό συγγενή του. «Δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε ότι μπροστά από αυτό το ποδοκίνητο έχει περάσει όλη η νεότερη ελληνική Ιστορία. Ελάχιστοι άνθρωποι– και σίγουρα όλοι σχεδόν μεγάλης ηλικίας– έχουν σήμερα εμπειρία από το οδοντιατρικό ποδοκίνητο.

Το ποδοκίνητο ήταν απαραίτητο εργαλείο ενός οδοντιατρείου τα παλαιά χρόνια και αποτελούσε τον φόβο των ασθενών, που το αποκαλούσαν τροχό του οδοντιάτρου. Πράγματι, το οδοντιατρικό ποδοκίνητο υπήρξε ένα μακάβριο εργαλείο, για το οποίο ήταν αδύνατον να σχηματίσει κάποιος θετική άποψη. (...) Το ποδοκίνητο του παππού μου, το οποίο ενέπνευσε τον τίτλο του βιβλίου, συνόδευσε τη ζωή τριών οδοντιάτρων»...

Το βιβλίο του Σπύρου Δουκουδάκη θα κυκλοφορήσει εντός των ημερών από τις εκδόσεις Τραυλός και σήμερα η «Κ» προδημοσιεύει χαρακτηριστικά αποσπάσματα.

*Το βιβλίο του κ. Σπ. Δουκουδάκη

Εξαγωγή στο μέτωπο

Με τις τεράστιες ελλείψεις σε προσωπικό στον ιατρικό, φαρμακευτικό, και οδοντιατρικό τομέα, ο Αστέριος Δουκουδάκης, με τη διπλή ιδιότητά του ως ιατρού και οδοντιάτρου, είχε τη δυνατότητα να προσφέρει ευρύ φάσμα υπηρεσιών. Όμως, οι ανάγκες του πολέμου τον έφεραν στη διοίκηση της Μοίρας Τραυματιοφορέων και αναγκαστικά στην περίθαλψη και διακομιδή τραυματιών, καθήκοντα που συνδέονται με την άσκηση της Ιατρικής. Έτσι, έζησε τη μάχη στην πρώτη γραμμή και γνώρισε καλά τη φρίκη του πολέμου. Αυτές ήταν οι αρμοδιότητές του κατά τη διάρκεια των επιχειρήσεων, όταν όμως υπήρχε στασιμότητα στο μέτωπο, δεν έχανε την ευκαιρία να ασκήσει τα οδοντιατρικά του καθήκοντα, αυτό που ήθελε και τον ενδιέφερε περισσότερο. Με την άσκηση της Οδοντιατρικής είχε την ευκαιρία να θεραπεύσει και συγχρόνως να γνωρίσει σημαντικές προσωπικότητες που υπηρετούσαν στη Στρατιά– ανάμεσά τους και τον διάδοχο του θρόνου πρίγκιπα Ανδρέα.

Ένα πρωί τον ζήτησε ο διοικητής του και του εμπιστεύτηκε ότι έπρεπε να κάνει μια εξαγωγή δοντιού σε ένα πολύ σημαντικό άτομο, χωρίς να αναφέρει το όνομά του. Επειδή ο διοικητής του γνώριζε τον παππού μου πολύ καλά, ήξερε πως ήταν φανατικός καπνιστής και τον παρακάλεσε να μην καπνίσει εκείνη την ημέρα γιατί το σημαντικό αυτό πρόσωπο απεχθανόταν το κάπνισμα και τη μυρωδιά του καπνού. Πράγματι, ακολούθησε την εντολή (προτροπή) του διοικητή του και δεν κάπνισε. Κλιβάνισε τα εργαλεία του και συγύρισε το ιατρείο του, που στεγαζόταν σε μια σκηνή. Μετά από ώρες ο Διάδοχος μπήκε στη σκηνή, προς μεγάλη έκπληξη του παππού μου, που φυσικά αγωνιούσε για την εξέλιξη αυτού του περιστατικού. Τελικά, η επέμβαση ήταν επιτυχής και ανώδυνη, προς ικανοποίηση όλων. Αμέσως μετά, ο παππούς τού έδωσε οδηγίες που έπρεπε να ακολουθήσει για τις επόμενες ημέρες ο Διάδοχος, ώστε να μη μολυνθεί το τραύμα. Ο Διάδοχος ευχαρίστησε τον παππού μου και του είπε ότι θα ήταν μεγάλη του χαρά, όταν με το καλό τελείωναν οι επιχειρήσεις και επέστρεφαν στην Αθήνα, να τον έβλεπε στο παλάτι και να τον εξυπηρετούσε σε ό,τι ήθελε.

Το περίεργο με αυτό το περιστατικό ήταν το γεγονός ότι επέλεξαν τον παππού μου για την εξαγωγή του δοντιού του Διαδόχου. Το αναφέρω επειδή εκείνη τη χρονική περίοδο το στράτευμα ήταν διχασμένο σε Βασιλικούς και Βενιζελικούς αξιωματικούς, και υπήρχε μεγάλος φανατισμός και αντιπαλότητα μεταξύ τους. (...)

Το γεγονός ότι ήταν Βενιζελικός δεν μπορεί να μην το είχε λάβει υπόψη της η άλλη πλευρά. Στην επιλογή του για τη θεραπεία του Διαδόχου έπαιξαν σημαντικό ρόλο δύο παράγοντες: α) ο μικρός αριθμός οδοντιάτρων που διέθετε το στράτευμα (ΔΙΣ) –μην ξεχνάμε πως ήταν ένας έφεδρος αξιωματικός και έκανε επέμβαση στον διάδοχο του θρόνου– και β) ότι ήταν παρασημοφορημένος αξιωματικός από τη μάχη του Καραμπουγιού Νταγ, σε χρονική περίοδο που Βασιλικοί αξιωματικοί είχαν τη διοίκηση της Στρατιάς, γεγονός που έδειχνε ότι ήταν άνθρωπος του καθήκοντος, κάτι που γνώριζαν πολύ καλά οι συνάδελφοί του και η διοίκηση της Μεραρχίας.

​​Το βιβλίο «Η μεγάλη διαδρομή. Αφιόν Καραχισάρ-Γουδή, η Οδοντιατρική, το ποδοκίνητο της 1ης Μεραρχίας και της εξορίας» του Σπύρου Δουκουδάκη θα κυκλοφορήσει εντός των ημερών από τις εκδόσεις Τραυλός. Η επίσημη παρουσίαση του βιβλίου θα γίνει την Τρίτη 22 Νοεμβρίου, στις 8.30 μ.μ., στο Πολεμικό Μουσείο της Αθήνας.