*Σχολική αίθουσα, από το "Αλφαβητάριον Μικρόν Αλφαβητάριον Μικρόν, προς εύκολον μάθησιν των παιδιών, Βιέννη, τυπογραφία Δ. Δαβιδοβίκη, 1820.
Γράφει ο Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης
Η Παιδεία, υπήρξε πάντα ο μεγάλος στόχος και
μια από τις εθνικές προτεραιότητες των αλύτρωτων Ελλήνων, κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας.
Από το
λεγόμενο «Κρυφό Σχολειό» των μικρών χωριών, έως τα ονομαστά εκπαιδευτήρια των
μεγάλων κέντρων του Ελληνισμού (Θεσσαλονίκη, Σμύρνη, Αδριανούπολη,
Φιλιππούπολη, Ιωάννινα κ.λπ.), οι Έλληνες υπηρέτησαν την ιδέα της εκπαίδευσης
με ποικίλους τρόπους, ειδικά μάλιστα από την εποχή των Τανζιμάτ, δηλαδή των
εκτεταμένων μεταρρυθμίσεων, που επέβαλαν οι Μεγάλες Δυνάμεις στην Οθωμανική
Αυτοκρατορία του 19ου αιώνα. Τα Τανζιμάτ υπήρξαν η μεγάλη ελπίδα των
υπόδουλων λαών, αλλά δεν απέδωσαν συνολικά, τα αναμενόμενα, κυρίως λόγω της διολίσθησης
των Σουλτάνων, αλλά και του κατεστημένου της Τουρκίας προς τον αυταρχισμό.