Κυριακή 26 Ιουλίου 2015

NΤΟΥΡΝΤΟΥΒΑΚΙΑ: ΕΛΛΗΝΕΣ ΣΕ ΒΟΥΛΓΑΡΙΚΑ ΤΑΓΜΑΤΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΚΑΤΟΧΗ 1941-1944

*Δύο "Ντουρντουβάκια".  Αριστερά, ο Χρήστος Μαλλές και δίπλα του ο Ζαφειριάδης Γιάννης από τις Σάππες Ροδόπης. Ο Βουλγαρικός κατοχικός στρατός ήρθε στην Ελλάδα το 1941 και την ίδια χρονιά τους έπιασαν και τους έστειλαν στη Βουλγαρία, όπου και κρατήθηκαν 
για δύο χρόνια.   Ξυπόλυτοι, γυμνοί και μαυρισμένοι από τον ήλιο φωτογραφίζονται προφανώς από κάποιον Βούλγαρο φωτογράφο.  Θα παρατηρήσετε πόσο σκελετωμένα είναι τα κορμιά τους. 
Από το αρχείο του κ. Γιώργου Κεραμυδά.  



Γράφει ο κ. Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας, Αντιστράτηγος ε.α.


                Η λέξη ντουρντουβάκι αποτελεί ελληνοποιημένη παραφθορά της προφερόμενης βουλγαρικής λέξης «τρούντοβι βόιτσκι», δηλαδή «τάγματα εργασίας», ή του «τρούντοβ βόινικ», δηλαδή «φαντάρος εργασίας». Χρησιμοποιείται ακόμα και σήμερα στην Ανατολική Μακεδονία και στην Ελληνική Θράκη, πάντα στο ουδέτερο γένος και συνήθως ως επιρρηματικό κατηγορούμενο του σκοπού, «τον πήραν Ντουρντουβάκι», ή του τρόπου, «σαν το Ντουρντουβάκι έκανε ό,τι του έλεγαν».
                Ντουρντουβάκια...Έτσι λέγονταν οι εκατοντάδες Έλληνες, που χάθηκαν στα αζήτητα της ιστορίας. Επιστρατεύτηκαν και ακολούθησαν, καταναγκαστικά τα τάγματα εργασίας του Βουλγαρικού στρατού κατοχής. Κρατήθηκαν παράνομα ως όμηροι και ορισμένοι πέθαναν σε Βουλγαρικό έδαφος. Ήταν αγνά παιδιά της Ανατολικής Μακεδονίας και της Ελληνικής Θράκης, που εργάσθηκαν κάτω από απάνθρωπες συνθήκες στη διάνοιξη δρόμων και σιδηροδρομικών γραμμών στο εσωτερικό της Βουλγαρίας. Όσοι γύρισαν δεν τιμήθηκαν ως ήρωες από την επίσημη εθνική ιστοριογραφία. Σήμερα το όνομά τους, Ντουρντουβάκια, έμεινε για να δηλώνει τον «αφελή» στις περιοχές της Ελληνικής Θράκης και της Ανατολικής Μακεδονίας. Εκεί δηλαδή που περίμεναν το στεφάνι της δόξας βρήκαν την ειρωνεία των μεταγενεστέρων.
*Έλληνες στα τάγματα εργασίας των Βουλγάρων, τα γνωστά "Ντουρντουβάκια". Απόσπασμα από το υπόμνημα των πολιτικών αρχηγών.  " ε) της απαγωγής σε καταναγκαστικά έργα έξω της Μακεδονίας, προς το Τσάρεβο Σέλο της Σερβίας των κληρωτών και προς την Βουλγαρία, του άρρενος πληθυσμού από 23-45 ετών με άγνωστο αν ποτέ θα επιστρέψουν πίσω".

ΤΑ  ΝΤΟΥΡΝΤΟΥΒΑΚΙΑ ΣΤΗΝ ΚΑΤΟΧΗ 1941-1944

               Βίαιες στρατολογήσεις, ομηρίες Ελλήνων και εκτοπισμοί ιερέων, προκρίτων και άλλων σημαινόντων προσώπων των τοπικών κοινοτήτων παρατηρήθηκαν σε μεγάλη έκταση στην Ανατολική Μακεδονία και στη Θράκη από τις Βουλγαρικές αρχές το 1917,κατα τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Την άνοιξη του 1918 ο αριθμός των εκτοπισμένων είχε ξεπεράσει τις 80.000 κατοίκων σε μια προσπάθεια αφελληνισμού της περιοχής και προσάρτησης της στη Βουλγαρία.
                Την τακτική αυτή οι Βούλγαροι, αντιγράφοντες την σατανικής έμπνευσης μέθοδο των Τούρκων με την συγκρότηση των γνωστών ταγμάτων εργασίας (αμελέ ταμπουρού στα τουρκικά) από τους Έλληνες του Πόντου και όχι μόνο  για την εξαφάνιση του Ελληνικού στοιχείου της Μικράς Ασίας, συνέχισαν στην Ανατολική Μακεδονία και στην Ελληνική Θράκη κατά τη διάρκεια της κατοχής 1941-1944,με τις αποστολές νέων ανδρών στο εσωτερικό της Βουλγαρίας, τα γνωστά Ντουρντουβάκια.
                Μετά την επίθεση της Γερμανίας την 6η Απριλίου 1941 κατά της Ελλάδας και την κατάληψη την 11η Απριλίου της Ανατολικής Μακεδονίας και της Ελληνικής Θράκης από τα Γερμανικά στρατεύματα, ο έλεγχος της περιοχής, από τον ποταμό Στρυμόνα μέχρι τις Φέρες του Έβρου, περιήλθε στη Βουλγαρία. Η Βουλγαροκρατούμενη περιοχή κατά τη διάρκεια της κατοχής 1941-1944 αποτέλεσε πλέον στόχο εκβουλγαρισμού της. Ο Βουλγαρικός στρατός, ένας στρατός κατοχής με το Β΄ Σώμα Στρατού και δύο Ανεξάρτητες Ταξιαρχίες, προέβαινε σε διώξεις κάθε τύπου με κύριο στόχο τον αφελληνισμό της περιοχής και μακροπρόθεσμα την προσάρτησή της στη Βουλγαρική επικράτεια.
                Σ’ αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και το μέτρο της επιστράτευσης του ενεργού ανδρικού πληθυσμού, η κατάταξή του σε τάγματα εργασίας, τα γνωστά στην περιοχή Ντουρντουβάκια, και η αποστολή τους στη Βουλγαρία. Τα τάγματα εργασίας θεωρούνταν ως ένα μέσο καταστολής των εξεγέρσεων των Ελλήνων της περιοχής μαζί με τις ομηρίες, τους εκτοπισμούς, τις υποχρεωτικές εργασίες κ.α. Πρόκειται για την αποστολή Ελλήνων υπηκόων, κατά κανόνα των κλάσεων 1941 και 1942 επιστρατευμένων από τον Βουλγαρικό στρατό, κυρίως στη Βουλγαροκρατούμενη Γιουγκοσλαβία, αλλά και στην ίδια τη Βουλγαρία, όπου εργάζονταν στην κατασκευή δρόμων, σιδηροδρομικών γραμμών καθώς και άλλων έργων υποδομής. Όσοι λάμβαναν ατομικές προσκλήσεις υποχρεούνταν να υπογράψουν δήλωση ότι επιθυμούν να μεταβούν στη Βουλγαρία. Η στρατολόγηση γίνονταν με ατομικές προσκλήσεις από το Στρατολογικό Γραφείο της Φιλιππούπολης, μέσω των κοινοτήτων, στις οποίες ήδη εργάζονταν ως κοινοτικοί υπάλληλοι Βουλγαρόφρονες Έλληνες.
                Από τον σιδηροδρομικό σταθμό του Σιδηροκάστρου μέχρι τον Μάιο του 1942 είχαν μεταφερθεί περίπου 35.000 Έλληνες, οι οποίοι είχαν υπογράψει προηγουμένως ότι επιθυμούν να εργασθούν στο Βουλγαρικό κράτος. Η διάρκεια της υπηρεσίας δεν ήταν ίδια για όλους, αλλά συνήθως κρατούσε έξι μήνες. Όσοι Έλληνες δεν παρουσιάζονταν στις επιτροπές στρατολογίας και ελέγχου υποβάλλονταν αρχικά στην καταβολή σημαντικού προστίμου και σε περίπτωση μη καταβολής του καταδικάζονταν σε βαρύτερες ποινές.
*Ξανθιώτες όμηροι στη Σόφια. 
Αριστερά όρθιος ο πατέρας του φίλου Γιώργου Βασιλειάδη.

                Τα τάγματα εργασίας ήταν μονάδες πλήρους στρατιωτικής οργάνωσης, σε λόχους και σε τάγματα, με τη διαφορά ότι οι στρατευμένοι σε αυτά δεν έπαιρναν οπλισμό. Οι συνθήκες εργασίας και διαβίωσης ήταν πολύ δύσκολες. Οι στρατευμένοι εργάζονταν στη διάνοιξη δρόμων και σιδηροδρομικών γραμμών στο εσωτερικό της Βουλγαρίας ή στις κατεχόμενες περιοχές της Γιουγκοσλαβίας. Η εργασία τους ήταν συνήθως να σπάνε πέτρες, να μεταφέρουν χώμα και άλλα υλικά, να σκάβουν και να μεταφέρουν κάποιο συγκεκριμένο αριθμό κυβικών με βαγονέτα. Βασικό στοιχείο της ζωής στα τάγματα εργασίας ήταν η κακή και ελλιπής σίτιση. Μπομπότα (ψωμί από καλαμπόκι) και κακής ποιότητας σούπες ήταν τα κύρια γεύματα, ενώ πολύ κακή ήταν η σίτιση κατά τη διαδρομή με το τρένο. Οι σωματικές τιμωρίες, σκληρές συχνά, καταγράφονταν από πολλούς και το παράξενο ήταν ότι οι Βούλγαροι βαθμοφόροι θεωρούσαν απλά συμβάντα τους καθημερινούς ξυλοδαρμούς.
                Η έλλειψη χρημάτων, η απουσία ανταρτικών σωμάτων κατά τα τρία πρώτα χρόνια της κατοχής, η πλήρης απουσία ενημέρωσης, κυρίως στα χωριά, σχετικά με το ποια ήταν η τύχη όσων στέλνονταν στα Ντουρντουβάκια, αλλά και το νεαρό της ηλικίας των καλουμένων σε συνδυασμό με το γεγονός ότι στην πλειονότητα ήταν αναλφάβητοι καθιστούσε μη ελκυστική την προοπτική διαφυγής.
*Ομάδα Σερραίων ομήρων των Βουλγάρων

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

                Η μνήμη της αναγκαστικής αυτής μετακίνησης δεν είναι ιδιαίτερα αισθητή στην Ελληνική κοινωνία, κάτι που γίνεται εύκολα αντιληπτό με μια εθνογραφική έρευνα. Τα τελευταία χρόνια όμως παρατηρείται μια προσπάθεια για την ανάδειξη του φαινομένου για λόγους, που λίγο έχουν να κάνουν με την επιστήμη. Το ιστορικό αυτό φαινόμενο πέρασε κυρίως από τη γενιά των παππούδων στα εγγόνια και έμεινε εκεί. Το ενδιαφέρον που παρουσιάζει η μελέτη του από κάθε άποψη, όπως ανθρωπολογική, εθνογραφική, γλωσσολογική κ.α. είναι μεγάλο. Σε μια προσπάθεια καταγραφής των γεγονότων σημαίνοντα ρόλο μπορεί να διαδραματίσει και η έρευνα των αρχείων του Βουλγαρικού κράτους της περιόδου αυτής.
                Η ανάδειξη και η προβολή του ιστορικού αυτού γεγονότος ας αποτελέσει ένα μνημόσυνο για όσους έχασαν τη ζωή τους και για όσους επέζησαν από την φρικτή δοκιμασία της Βουλγαρικής βαρβαρότητας για να μην επαναληφθεί στο μέλλον και να αποτελέσει μία αναγνώρισή τους, γιατί ουδέποτε μέχρι σήμερα δεν αναγνωρίσθηκε ο αγώνας τους και δεν τιμήθηκαν από την πατρίδα τους.


Κωνσταντίνος Πατιαλιάκας, Αντιστράτηγος ε.α.



ΠΗΓΕΣ.
1. «Ντουρντουβάκια:  Έλληνες σε Βουλγαρικά Τάγματα Εργασίας 1941-1944» της Σοφίας Αυγέρη.
2. Εφημερίδα «Πυροβολητής» Β΄ Τριμήνου 2015.


Υ.Γ.
Σχετικό θέμα βλέπετε στη θέση 
http://sitalkisking.blogspot.gr/2014/02/blog-post.html

23 σχόλια:

  1. Θεόφιλος Ήμαρτον Γουδουσάκης
    Όσο διαβάζω τα ιστορικά άρθρα σου Στρατηγέ τόσο και παραπάνω σε ανακαλύπτω αλλά ομολογώ ότι δεν εκπλήσσομαι. Σε θυμάμαι, από τα γυμνασιακά μας χρόνια.... Όταν "έπιανες" στο μυαλό σου και το πιο φτωχό, το πιο στείρο θέμα που μας έβαζε στην έκθεση ο φιλόλογος, ενώ εμείς οι υπόλοιποι ξύναμε αμήχανοι τα κεφάλια μας εσύ έζευες το πνευματικό σου άροτρο και όργωνες-όργωνες, και σβάρνιζες και πότιζες μαζεύοντας χίλιους μύριους πνευματικούς θησαυρούς και τους αποτύπωνες στην κόλα και μεις οι συμμαθητές σου περιμέναμε την επομένη να μας τα διαβάσει ο καθηγητής και να προσπαθούμε να τα ξαναφυτέψουμε στο δικό μας χωραφάκι για να μαζέψουμε από τους καρπούς που εσύ τρυγούσες και για λογαριασμό μας... Εύγε! Πανάξιε Στρατηγέ, εύγε αγαπητέ συμμαθητά μου, άξιε στρατιώτη και άξιε ιστορικέ των λεπτομερειών γιατί τα μεγάλα γεγονότα αποτελούνται από μικρές-μικρές λεπτομέρειες που αν τις λησμονήσουμε χάνουμε την πραγματική ουσία της ιστορίας. Να σε έχει ο Ύψιστος γερό και να ξεθάβεις από τη λήθη την ένδοξη ταλαιπωρία και δυστυχία των προγόνων μας. Εσύ μέγας οδηγός μας και ας μείναμε εμείς οι υπόλοιποι της γενιάς μας "Ντουρντουβάκια" .

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Andreas Makrides
    Η στοιχειοθέτηση του φαινομένου αυτού, όπως εκτίθεται στο παρόν αφιέρωμα, νομίζω πως σκοντάφτει σε μία αντίφαση: Από τη μία εμφανίζονται οι Έλληνες των βουλγαροφασιστικών ταγμάτων εργασίας να έχουν στρατολογηθεί ως αντίβαρο σε ενδεχόμενες εξεγέρσεις, (μιλάμε δηλαδή για καθεστώς ομηρίας ουσιαστικά), αλλά από την άλλη, εμφανίζονται να υπογράφουν ένα έγγραφο που τους θέλει να "επιθυμούν να εργαστούν στη Βουλγαρία" (κάτι που υποδηλώνει εθελοντισμό).

    Η αντίφαση αυτή δεν λύνεται στο πλαίσιο του παρόντος αφιερώματος και χρήζει περαιτέρω διευκρίνισης. Για ποιον λόγο οι Βούλγαροι να έβαζαν τους ομήρους τους να δηλώνουν πως πηγαίνουν στα Τάγματα εθελοντικά; Φοβόντουσαν μήπως αποκαλυφθεί η αλήθεια - κι αν ναι, για ποιον λόγο; Σε ποιούς θα απολογούνταν, και πόσο δύσκολο θα ήταν τότε να τυλίξει κάποιον ο κατακτητής σε μια κόλλα χαρτί, αν το ήθελε;

    Χωρίς να γνωρίζω πρόσωπα και πράγματα της περιοχής, και φυσικά χωρίς να θέλω να προσβάλω κανέναν, αναρωτιέμαι αν άνθρωποι που εργάστηκαν όντως εθελοντικά στη Βουλγαρία (για λόγους επιβίωσης), επικαλέστηκαν την αναγκαστική τους επιστράτευση ως δικαιολογία για να επανενταχθούν στο κοινωνικό σύνολο που δικαιολογημένα τους κακόβλεπε μετά την απελευθέρωση. Ίσως αυτό να εξηγεί και τον λόγο για τον οποίο η Ιστορία δεν έχει προβάλει το φαινόμενο και δεν έχει τιμήσει τους ανθρώπους αυτούς, αν όντως ήσαν όμηροι.

    Αξίζει να αναφερθεί πως κατά τη διάρκεια της Κατοχής, οι Έλληνες είχαν την δυνατότητα να εργαστούν στη ναζιστική Γερμανία - και δύο μέλη της ευρύτερης οικογένειάς μου είχαν καταφύγει στη λύση αυτή για λόγους επιβίωσης. Κι αυτοί εργάζονταν σκληρά και υπό περιορισμό - τα μεροκάματα αυτά ωστόσο, θεωρήθηκαν (και δικαίως) μεροκάματα ντροπής. Αναρωτιέμαι αν τα "ντουρντουβάκια" ήταν κάτι πολύ διαφορετικό.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Ανδρέα η δήλωση περί εθελοντικής εργασίας, δεν ήταν καθόλου αθώα και κυρίως καθόλου εκούσια.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Andreas Makrides
    Σύμφωνοι, αλλά τι την χρειάζονταν;
    Απορία εκφράζω.


    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Αυτό αφορά την Βουλγαρία, και κυρίως τους πιθανούς όρους της συνθήκης ειρήνης, που θα έρχονταν κάποτε.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Giorgos Moraitinis
    Η Βουλγαρική κατοχή της περιόδου αυτής είναι σχεδόν άγνωστη στον κόσμο. ΄Ενα ΄΄γιατί΄΄ που θέλει απάντηση.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Andreas Makrides
    Την εκδοχή αυτή σκέφτηκα κι εγώ Παντελή, αλλά μιλάμε για το 1941-42, όταν ο Άξονας πίστευε ακόμα στη νίκη. Με μιαν εικονική κατηγορία μπορούσαν κάλλιστα να στείλουν τον οποιονδήποτε στη Βουλγαρία χωρίς καμία δικαιολογία για έξι μήνες και να τον φέρουν πίσω.

    Ίσως πάλι να ήθελαν προς πάσα κατεύθυνση να δείξουν πως ο πληθυσμός της Ανατολικής Μακεδονίας τους υποδεχόταν με ενθουσιασμό και προσδοκούσε συνεργασία, για να διεκδικήσουν στη συνέχεια την πατρότητα των εδαφών.

    Η επιλογή τους αυτή πάντως, κατά τη γνώμη μου χρειάζεται να διερευνηθεί περισσότερο.


    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Σε κάθε περίπτωση και για κάθε ενδεχόμενο, ήθελαν να φανεί αυτό που λες, γιατί ο στόχος τους πάντα ήταν η διεκδίκηση των εδαφών, που τους παραχώρησαν οι Ναζί.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Andreas Makrides
    Σύμφωνοι.
    Μάλιστα, και η φιλοσοβιετική κυβέρνηση που ανέλαβε στη συνέχεια, προέβαλε διεκδικήσεις μέχρι το '48.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Κεραμυδάς Γιώργος
    Αριστερά ο θείος μου, Χρήστος Μαλλές! Ντουρντουβάκι στη Βουλγαρία την εποχή της κατοχής.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. Dimitra Kaltsou
    ΚΑΛΗΣΠΕΡΑ. ΗΤΑΝ ΚΑΙ Ο ΠΑΤΕΡΑΣ ΜΟΥ ΕΚΕΙ. ΚΑΛΤΣΟΣ ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΤΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ. ΠΕΘΑΝΕ ΤΟ 1966. ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΗ ΔΕΝ ΠΡΟΛΑΒΕ ΝΑ ΠΑΡΕΙ. ΔΕΝ ΤΗΝ ΔΩΣΑΝΕ ΟΥΤΕ ΣΤΑ ΟΡΦΑΝΑ ΠΑΙΔΙΑ ΤΟΥ. ΚΑΠΟΙΟΣ ΑΛΛΟΣ ΤΗΝ ΕΦΑΓΕ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. Papadakis Triantafyllos
    Ηρωικά ντουρντουβάκια !!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  13. Roza Sidiropoulou
    Πολύ ωραίο άρθρο! ....οι καλοί μας γείτονες!!!!! κ. Γιώργο είστε ίδιος ο πατέρας σας!!!!!πολύ συγκινητικό!!!!


    ΑπάντησηΔιαγραφή
  14. Γιωργος Βασιλειαδης
    Με συγκίνηση ευχαριστώ τον φίλο Παντελή Αθανασιάδη για την ανάρτηση του αυτή γνωρίζοντας ότι ο όρθιος αριστερά με την ρεμπουμπλικα είναι ο πατερας μου Δημητριος Βασιλειαδης

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  15. Anastasia Zafiriadou
    Efharisto jati kati mathenoume pou telika mas afora olous

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  16. Bar Barbar
    Και ο πατερας μου ηταν σ αυτα τα ταγματα .... μονο θλιψη ...κι εμεις μερα με την μερα κανουμε την Βουλγαρια κρατος δυνατο χωρις να σκεφτομαστε την πατριδα μας

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  17. Dimitrios Xitzos
    Υπαρχει στοα εξω απο την Θερμοπηγη Σιντικης, η διάνοιξη είναι παρόμοια με αυτες του Ρουπελ, ενδεχόμενος να την εχουν κατασκευασει τα ντουρντουβακια, φυσικα ειναι πολυ πιθανό να προυπηρχαν και να χρονολογουνται στην ιδια εποχη με τις στοες του Μελενικου (σημερα εχουν μετατραπει σε κελάρια κρασιού), ισως απλα τα ντουρτουβακια την επισκεύασαν.
    59 λεπτά · Μου αρέσει!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  18. Emmanouil Simos
    ΤΑΓΜΑΤΑ ΑΛΥΣΟΔΕΜΕΝΑ ΠΟΥ ΟΔΗΓΗΘΗΚΑΝ ΩΣ ΤΟ ΒΕΡΟΛΙΝΟ ΟΠΟΥ ΒΟΡΕΟΕΛΛΑΔΗΤΕΣ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΘΗΚΑΝ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΡΩΣΣΟΥΣ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  19. Ο παπους μου ηταν στα ταγματα αυτα,δεν γυρισε ποτε γιατι τον σκοτοσαν οι βουλγαροι απο το πολυ ξυλο και τις κακουχιες.δεν ξερουμε λεπτομεριες που τον ειχανε και που ειναι θαμενος,εαν υπαρχουν αρχεια η στοιχεια μηπος και μαθουμε κατι θα αφησω το mail μου για να επικοινωνισε καποιος μαζι μου. billzamp@hotmail.com

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  20. Απευθύνομαι στον κ. Ανδρέα Μακρίδη (που διατύπωσε την σχετική απορία) και σε όσους άλλους τυχόν έχουν το ίδιο ερώτημα:
    Οι Βούλγαροι έβαζαν στον Β' Παγκ. Πόλεμο τους Έλληνες της Ανατ. Μακεδονίας - Θράκης να υπογράφουν πως "κατατάσσονται (δήθεν) εθελοντικά στα Τάγματα Εργασίας" για να αποφύγουν τις συνέπειες από την εκτεταμένη παραβίαση των διεθνών Συμφωνιών για την μεταχείριση των αιχμαλώτων πολέμου και του αμάχου πληθυσμού. Είχε προηγηθεί η διεθνής κατακραυγή και η καταδίκη τους για την ανάλογη (και [πολύ σκληρότερη ακόμα!) ομηρία δεκάδων χιλιάδων ανδρών της Ανατ. Μακεδονίας στη "Β' Βουλγαρική Κατοχή" (1916-18), οπότε για ν' αποφύγουν νέα καταδίκη τους για τα νέα εγκλήματά τους στον Β' Παγκ. Πόλεμο εφηύραν την "εθελοντική κατάταξη" των Ελλήνων στα καταναγκαστικά έργα εντός Βουλγαρίας. Κι όποιος αρνείτο να υπογράψει "εθελοντικά" στις λίστες των Βουλγάρων, τον έτρωγε το μαύρο χώμα -δεν "έτρωγε" απλώς πρόστιμα! Πάντως, τα ηρωικά "ντουρντουβάκια" του Β' Παγκοσμίου Πολέμου ωχριούν μπροστά στα μαρτυρικά "ντουρντουβάκια" του Α' Παγκ. Πολέμου (1916-18), το ένα τρίτο των οποίων πέθανε από το περιβόητο "βουλγάρικο ξύλο" και τις απίστευτες κακουχίες κατασκευάζοντας όλο το σύγχρονο σιδηροδρομικό και οδικό δίκτυο της σημερινής Βουλγαρίας! Οι δρόμοι που σήμερα διασχίζουμε απ' άκρη σε άκρη όλης της Βουλγαρίας, από τον Νότο μέχρι τον Βορρά (και μέχρι πάνω, στον Δούναβη) κι από τη Δύση (εκεί που σήμερα είναι το κράτος των Σκοπίων) μέχρι τη Μαύρη Θάλασσα στ' ανατολικά της Βουλγαρίας, για να πάμε στις σημερινές μέρες "εκδρομή" ή για "ψώνια" στη γειτονική "φίλη" χώρα, είναι ποτισμένη με το αίμα και τα δάκρυα των Ελλήνων ομήρων-σκλάβων της Ανατ. Μακεδονίας!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  21. Κα Μόραλη σας ευχαριστώ για την εμπεριστατωμένη και απολύτως κατανοητή και πειστική απάντησή σας.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  22. Να είστε καλά, κ. Μακρίδη! Εγώ ευχαριστώ που διαθέσατε χρόνο να την διαβάσετε!

    ΑπάντησηΔιαγραφή